Το Maksimir του Ολυμπιακού

Το ιστορικό Maksimir "το γήπεδο που ξεκίνησε ο πόλεμος" μετά από εκείνο το εφιαλτικό από κάθε άποψη παιχνίδι της Ντιναμό με τον Ερυθρό Αστέρα στις 13 Μαΐου του 1990, ξανανοίγει τις πύλες του για τους πρωταθλητές Ελλάδας για Τρίτη φορά σε 38 χρόνια.

Οι ερυθρόλευκοι του Μάρκο Σίλβα, σε ένα momentum που μοιάζει ιδανικό μετά τις νίκες σε Emirates, Τούμπα και στο πρόσφατο ντέρμπι με την ΑΕΚ, κυνηγούν στην κροατική πρωτεύουσα την επιβεβαίωση ότι φέτος μπορούν να εδραιώσουν την πεποίθηση ότι ο Ολυμπιακός έχει πλέον γίνει Olympiacos και έχει κάθε δικαίωμα να αναζητεί με πείσμα την ευρωπαϊκή διάκριση. Είναι κάτι παραπάνω από αναγκαίο, ο Ολυμπιακός στο Maksimir να διεκδικήσει το maximum, αφού σημειώνοντας δύο νίκες κόντρα στη θεωρητικά ασθενέστερη ομάδα του ομίλου, θέτει σοβαρότατη υποψηφιότητα για πρόκριση στην επόμενη φάση του Champions League.

Οι παθογένειες του παρελθόντος δεν είναι πια εδώ, ο Ολυμπιακός έχει πάψει να είναι πλέον "ομάδα έδρας", σύνολο που παρουσιάζεται με ρεσιτάλ ποδοσφαιρικής αφέλειας στους ευρωπαϊκούς αγώνες του και οι εμπειρίες σχεδόν είκοσι ετών στη διοργάνωση, τον έχουν μετατρέψει σε ένα υπολογίσιμο club που αναζητεί επιτακτικά την καταξίωση και μια μεγάλη ευρωπαϊκή σεζόν.

Φέτος που η ομάδα ενισχύθηκε, η ευκαιρία φαντάζει προσβάσιμη, το μεγάλο διπλό στο Λονδίνο είναι η απόδειξη ότι ο σύλλογος έχει μεγαλώσει, μπορεί και δικαιούται να κάνει όνειρα, δεν φοβάται κανένα παιχνίδι και διαθέτει και τον προπονητή και το κατάλληλο υλικό για να χαρίσει κι άλλες μεγάλες βραδιές στον κόσμο του. Υπάρχει μόνον ένας πολύ σημαντικός κίνδυνος, ο εφησυχασμός, όπως εκείνος του 1977.

Ένα ονειρικό βράδυ στο Φάληρο

Το μακρινό Σεπτέμβριο του 1977, ο Ολυμπιακός του Τόζα Βεσελίνοβιτς κληρώνεται με τη γιουγκοσλαβική τότε Ντιναμό Ζάγκρεμπ, των άγνωστων Βέλιμιρ Ζάετς και Μάρτιν Νοβοσέλατς. Ήταν ένας Ολυμπιακός στο μεταίχμιο της μετά-Γουλανδρή και προ-Νταϊφά εποχής, μια ομάδα μείγμα εμπειρίας και ενθουσιασμού που βασιζόταν στις εξάρσεις του Δεληκάρη και του Γαλάκου, στην εμπειρία του Κελεσίδη στα γκολπόστ και του αείμνηστου Μιχάλη Κρητικόπουλου, της αξέχαστης "Βαρβάρας", στην επίθεση. Ο Βεσελίνοβιτς είχε επιλέξει ως δίδυμο ξένων το Δανό Νιλς Σόρενσεν που ήταν εισήγηση του Λάκη Πετρόπουλου και το Βορειοϊρλανδό Ντέρεκ Σπενς, ο οποίος ωστόσο προερχόταν από τραυματισμό και δεν αγωνίστηκε. Ο Ολυμπιακός απείχε παρασάγγας από την ομάδα αστέρων του Γουλανδρή, αλλά ήταν ακόμη ισχυρός.

Μπροστά σε περισσότερους από 25 χιλιάδες οπαδούς του και παρά το γεγονός ότι βρέθηκε πίσω στο σκορ από το 30' με το γκολ του Ίβιτσα Σέντζεν, ο Ολυμπιακός ήταν υπέροχος εκείνο το βράδυ στο Φάληρο. Αντέδρασε αμέσως και ισοφάρισε με το χτύπημα φάουλ του Πέτρου Καραβίτη ισοφαρίζοντας μόλις τρία λεπτά μετά το γκολ της Ντιναμό και κατόπιν σφυροκόπησε τους Κροάτες.

Η πίεση των ερυθρολεύκων ήταν αφόρητη, χανόταν η μία ευκαιρία μετά την άλλη μέχρι τη συμπλήρωση μιας ώρας αγώνα, όταν ο Χούλιο Λοσάντα που είχε περάσει σαν αλλαγή έγραψε το 2-1 και έδωσε το προβάδισμα στον Ολυμπιακό. Οι ζαλισμένοι Κροάτες πριν προλάβουν να ανασυνταχθούν δέχονται και τρίτο γκολ δύο λεπτά αργότερα, μετά το εκπληκτικό σόλο του Γαλάκου που τρίπλαρε τρεις αντιπάλους και με το βολέ του άφησε άναυδο το Ζέλικο Στίντσιτς.

"Κι άλλο, κι άλλο"

Ο κόσμος στο Καραϊσκάκη φώναζε "κι άλλο, κι άλλο", ο Ολυμπιακός εξακολουθούσε να πιέζει. Κρητικόπουλος, Περσίας, Σόρενσεν, Γαλάκος απέτυχαν να ανεβάσουν το δείκτη του σκορ σε δυσθεώρητα επίπεδα είτε λόγω αστοχίας είτε λόγω της απαράμιλλης ικανότητας του Μάρτιν Νοβοσέλατς να διαβάζει τις φάσεις και να ανακόπτει τις επιθέσεις του Ολυμπιακού.

Ειδικά στη φάση του 86ου λεπτού, ο Κροάτης λίμπερο και κατά πολλούς ο κορυφαίος αμυντικός που φόρεσε ποτέ την ερυθρόλευκη, έκανε ένα... παγκόσμιο τάκλιν σταματώντας το Μάικ Γαλάκο που είχε βρεθεί μόνος του προ της εστίας μετά από ένα εκπληκτικό ένα-δύο με τον Τάκη Περσία. Οποιοσδήποτε άλλος αμυντικός θα είχε κάνει πέναλτι ή απλώς θα παρατηρούσε το "Γερμανό" να γράφει το 4-1, ο Νοβοσέλατς τέντωσε το πόδι του και όχι απλώς αποσόβησε το γκολ, αλλά "μάζεψε" τη μπάλα.

Σε κάθε περίπτωση, το 3-1 έμοιαζε ένα σχεδόν σίγουρο σκορ για τον Ολυμπιακό, ο κόσμος καταχειροκρότησε τους ποδοσφαιριστές και πολλοί προδιέγραψαν μια μεγαλειώδη πορεία στο Κύπελλο UEFA, ανάλογη εκείνης της ΑΕΚ την προηγούμενη σεζόν μέχρι τα ημιτελικά του θεσμού. Δεκατέσσερα βράδια αργότερα στο θρυλικό Maksimir, ο Βεσελίνοβιτς επέλεξε να αγωνιστεί με αμιγώς ελληνική ομάδα, αφού πλην του μονίμως τραυματία Σπενς, ο Δανός Σόρενσεν πέρασε στον πάγκο προκειμένου να αγωνιστεί από την αρχή ο Λοσάντα και να ενισχυθεί περισσότερο η μεσαία γραμμή. Τερματοφύλακας αντί του μεγάλου Τάκη Κελεσίδη επελέγη ο Λευτέρης Πουπάκης, στην τελευταία του σεζόν στον Ολυμπιακό.

Η εφιαλτική ρεβάνς στο Maksimir

Το Maksimir από νωρίς είχε φορέσει τα γιορτινά του, στο διπλανό πάρκο χιλιάδες κάτοικοι του Ζάγκρεμπ είχαν κατασκηνώσει από νωρίς κυματίζοντας σημαίες και απολαμβάνοντας τη φθινοπωρινή ατμόσφαιρα. Ο προπονητής-θρύλος της Ντιναμό, Ρούντολφ Μπέλιν, από την αρχή της εβδομάδας επέμενε στα μέσα ότι η ομάδα του είναι το φαβορί και θα αποκλείσει τον Ολυμπιακό του Τόζα. Δυστυχώς είχε δίκιο. Οι Κροάτες με μια καταπληκτική εμφάνιση από το Βέλιμιρ Ζάετς και τον τοπικό ήρωα Σνιέσκο Τσέριν, μπήκαν δαιμονισμένοι στο τεραίν και από το πρώτο λεπτό σφυροκόπησαν αλύπητα τον Ολυμπιακό.

Ήδη από το πρώτο τέταρτο του αγώνα είχαν εξασφαλίσει σκορ πρόκρισης με τα γκολ των Τσέριν και Σέντζεν και μέχρι να ισορροπήσει ο Ολυμπιακός είχε ήδη συμπληρωθεί μισή ώρα αγώνα. Μετά από μια χαμένη ευκαιρία του επίσης γνωστού στο ελληνικό ποδόσφαιρο, Μάριο Μπόνιτς, ο Ολυμπιακός κερδίζει πέναλτι σε ανατροπή του Λοσάντα και ο Καραβίτης ξαναβάζει τους ερυθρόλευκους στο παιχνίδι της πρόκρισης.

Το δεύτερο ημίχρονο στο Maksimir ξεκίνησε με τις χειρότερες των προϋποθέσεων: ο Λοσάντα με ένα λατινοαμερικάνικο τάκλιν, δέχεται τη δεύτερη κίτρινη κάρτα και αποβάλλεται από τον Ούγγρο ρεφ Μπέλα Νάγκυ, κάνοντας το έργο του Ολυμπιακού εξαιρετικά δύσκολο. Ο Βεσελίνοβιτς δίνει εντολή να οπισθοχωρήσει η ομάδα, αλλά δεν προχωρά σε διορθωτική κίνηση από τον πάγκο και αφήνει την ομάδα του με έναν χαφ λιγότερο. Με το Ζάετς σε ούτως ή άλλως σε πολύ καλή μέρα και την απουσία του Λοσάντα από το κέντρο του γηπέδου, το έργο της Ντιναμό έγινε απείρως ευκολότερο. Οι Κροάτες έκλεισαν τον Ολυμπιακό στα καρέ του και ισοφάρισαν το σκορ του πρώτου αγώνα στο 63’ με το πέναλτι του "Λαγού" που κέρδισε ο ίδιος από το άτσαλο μαρκάρισμα του Σιώκου, φάση για την οποία διαμαρτυρήθηκε πολύ έντονα η ελληνική ομάδα.

Ο Ολυμπιακός έδειξε ψήγματα αντίδρασης και προσπάθησε με το Δεληκάρη να ανησυχήσει την άμυνα της Ντιναμό, η διαφορά στο κέντρο όμως υπήρξε πασιφανής και μοιραία ήρθε και το τέταρτο γκολ και πάλι από τον Τσέρνι. Το έργο των Κροατών έγινε ακόμη πιο εύκολο, ο Ολυμπιακός βγήκε με δέκα πάικτες όλος μπροστά και δεν γλύτωσε και το πέμπτο γκολ δέκα λεπτά πριν τη λήξη του αγώνα από το Μάριο Μπόνιτς και ενώ ο Τόζα είχε παίξει και το χαρτί Σόρενσεν, αντικαθιστώντας το νεαρό Τάκη Περσία. Μετά όμως και το πέμπτο γκολ, η κατάσταση έγινε μη αναστρέψιμη και έτσι η λήξη βρήκε ποδοσφαιριστές και τεχνική ηγεσία περίλυπους, με τους Κροάτες να πανηγυρίζουν έξαλλα μια τεράστια πρόκριση.

Όπως συνηθιζόταν εκείνη την εποχή, ο αποκλεισμός χρεώθηκε εξ ολοκλήρου στον Ούγγρο ρέφερι, η διατησία του οποίου στο πλαίσιο της υπερβολής χαρακτηρίστηκε "χειρότερη του Παλοτάι", του χειρουργού της Πάτρας σε εκείνο το μνημειώδες παιχνίδι για το Κύπελλο Πρωταθλητριών κόντρα στην Άντερλεχτ το 1974.

Εκδίκηση 21 χρόνια μετά

Χρειάστηκε να περάσουν 21 ολόκληρα χρόνια για να ξαναβρεί τη Ντιναμό στο δρόμο του ο Ολυμπιακός, αυτή τη φορά όχι ως γιουγκοσλαβική, αλλά ως καθαρά κροατική ομάδα. Μάλιστα, ακριβώς λόγω της ανεξαρτητοποίησης της χώρας της Δαλματίας, για πολιτικούς λόγους το club είχε αλλάξει και την ονομασία του, επιλέγοντας το πιο "εθνικιστικό" Κροάσια. Ήταν η σεζόν 1998/99, η σεζόν που ο Ολυμπιακός του Ντούσαν Μπάγεβιτς έπαιξε ένα πολύ ελκυστικό και σύγχρονο ποδόσφαιρο, χαρίζοντας στον κόσμο της ομάδας μια χρονιά γεμάτη συγκινήσεις και αναμνήσεις που ξεκίνησαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο με τους Κροάτες στο κατάμεστο ΟΑΚΑ.

Αλεξανδρής και Γκόγκιτς εξασφάλισαν στον Ολυμπιακό ένα άνετο 2-0, με κατά διαστήματα ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο, απέναντι στους ανήμπορους να αντιδράσουν Κροάτες που απλώς παρακολουθούσαν.

Και δεν επρόκειτο για μια Ντιναμό αμελητέα εκείνη της σεζόν, απεναντίας, είχε μαζί με τον Ολυμπιακό μια επίσης πολύ δυνατή παρουσία στον όμιλο, σε βαθμό που την τελευταία αγωνιστική περίμενε τους ερυθρόλευκους στο Maksimir για να προκριθεί. Η κατάσταση στον όμιλο ήταν ρευστή, ο Ολυμπιακός οδηγούσε την κούρσα με 10 βαθμούς και πίσω του μαινόταν η μάχη του Άγιαξ και της Ντιναμό που ισοβαθμούσαν στους 7. Εάν οι Κροάτες κέρδιζαν με 2 γκολ διαφορά και πάνω και ταυτοχρόνως κέρδιζε και ο Άγιαξ στο Οπόρτο την Πόρτο, ο Ολυμπιακός έμενε τρίτος και θα πήγαινε στράφι η καταπληκτική παρουσία στα πέντε ματς του ομίλου.

Το βράδυ της ενάτης Δεκεμβρίου στο Ζάγκρεμπ ήταν μνημειώδες από κάθε άποψη. Στην κροατική πρωτεύουσα επικρατούσε πολικό ψύχος, οι ποδοσφαιριστές αγωνίστηκαν με μάλλινα καλσόν, θερμοφανέλες και με ειδικό πρόγραμμα προγύμνασης, ενώ ο αγωνιστικός χώρος θύμιζε περισσότερο το παρακείμενο παγοδρόμιο παρά ποδοσφαιρικό τεραίν. Οι Κροάτες γεμάτοι "Ελλάδα": στον πάγκο ο Ζάετς, συνδετικός κρίκος του παιχνιδιού του 1977 με αυτό του 1998, στην ενδεκάδα οι "δικοί μας" Μπίστσαν, Σάριτς, Μάριτς και οι τρεις με πέρασμα από τον Παναθηναϊκό, στον πάγκο της Ντιναμό ο Τόμισλαβ Μπούτινα, τερματοφύλακας του Ολυμπιακού από το 2006 έως το 2008 (με ελάχιστες ωστόσο συμμετοχές). Παρά το φοβερό ψύχος, περισσότεροι από 15 χιλιάδες άνθρωποι στις εξέδρες, έχουν πίστη στο "θαύμα" που προσπαθεί να πετύχει η Ντιναμό.

Η στιγμή του Γιαννακόπουλου

Ο Ολυμπιακός είναι "σφιχτός", ο Μπάγεβιτς έχει προσεγγίσει το ματς συντηρητικά με μοναδικό προωθημένο το Γκόγκιτς και τους Τζόρτζεβιτς-Γιαννακόπουλο να τον υποστηρίζουν, έχει αφήσει στον πάγκο και τον Αλεξανδρή και τον Οφορίκουε που συνήθως ξεκινούσαν σαν παρτενέρ του Γκόγκα. Οι Κροάτες λίγο μετά το μισάωρο παίρνουν κεφάλι στο σκορ με το πλασέ του Γέλιτσιτς, πιέζουν και για δεύτερο τέρμα, ξέρουν ότι το 1-0 δεν είναι αρκετό. Ο Ολυμπιακός όμως κρατάει, τα νέα από την Πορτογαλία είναι ευοίωνα και λίγο μετά τη συζητήσιμη αλλαγή του Πρέντραγκ Τζόρτζεβιτς με το Βραζιλιάνο Λουτσιάνο, έρχεται η στιγμή του Στέλιου. Το κόρνερ θα εκτελεστεί συρτά έξω από την περιοχή, στα πόδια του Ανδρέα Νινιάδη. Ο Νίνι θα πιάσει το σουτ που είναι κακό, είναι βέβαιο ότι καταλήγει αρκετά άουτ από το δεξί δοκάρι του Λάντιτς.

Ο Γιαννακόπουλος όμως έχει τρυπώσει στην καρδιά της άμυνας της Ντιναμό, έχει οριζοντιώζει το κορμί του τόσο πολύ που το πηγούνι του ακουμπάει το παγωμένο χορτάρι του Maksimir. Βρίσκει τη μπάλα με το κεφάλι τόσο όσο χρειάζεται για να αλλάξει φάλτσα και καταλήξει στο πλαϊνό μέρος των δικτύων της εστίας της Ντιναμό. Γκολ! Ο Στέλιος πετάγεται σαν ελατήριο από το έδαφος, τρέχει με μια απίστευτη έκφραση στο πρόσωπο προς τον πάγκο να αγκαλιάσει τους πάντες.

Ο Ολυμπιακός παίρνει μια παληκαρίσια πρόκριση χωρίς να νοιάζεται για το αποτέλεσμα του άλλου παιχνιδιού στην Πορτογαλία, βρίσκεται με το σπαθί του στις 8 καλύτερες ομάδες του Champions League για πρώτη φορά στην ιστορία του. Η μεγαλύτερη επιτυχία μέχρι τότε, έλαβε χώρα στο πιο αφιλόξενο Maksimir που θα μπορούσε να φανταστεί.

Η συνέχεια είναι γνωστή, μέσα Μαρτίου ο Ολυμπιακός υποδέχεται τη Γιουβέντους στο Ολυμπιακό Στάδιο. Η ήττα μόλις με 2-1 στο Τορίνο χάρη στο πέναλτυ-γκολ του Ανδρέα Νινιάδη στην εκπνοή, δίνει δικαίωμα στο όνειρο της πρόκρισης στα ημιτελικά του θεσμού. Ο Ολυμπιακός αναζητά το χρυσό γκολ της πρόκρισης και το βρίσκει με το Σίνισα Γκόγκιτς εκ των κορυφαίων μορφών εκείνης της ομάδας, όμως τα όνειρα για μια τεράστια ευρωπαϊκή διάκριση σβήνουν λίγο πριν το τελευταίο σφύριγμα της λήξης εξ αιτίας "εκείνου του γκολ". Είναι το πιο "ορφανό" και πολυσυζητημένο γκολ στην ευρωπαϊκή ιστορία του Ολυμπιακου: άλλοι επιρρίπτουν τις ευθύνες στον Ελευθερόπουλο για την κακή έξοδο, άλλοι στον Ηλία Πουρσανίδη που "έχασε" τον Κόντε, οι περισσότεροι στον Ντούσαν Μπάγεβιτς που γύρισε αδικαιολόγητα την ομάδα πίσω, αλλάζοντας το Βασίλη Καραπιάλη με τον Κόφι Αμπονσά, ο Ελευθερόπουλος στον αέρα που άλλαξε την πορεία της μπάλας. Εκείνος ο "αέρας" πληγώνει ακόμα και σήμερα το θυμικό.

180 λεπτά που θα κρίνουν πολλά

Απόψε ο Ολυμπιακός έχει την ευκαιρία με ένα θετικό αποτέλεσμα να ξορκίσει και ένα μέρος από εκείνο το κακό, να θέσει τις βάσεις για μια ακόμα πρόκριση που περνάει μέσα από το Maksimir και ποιος ξέρει, αργότερα να ξαναβρεί και τη Γιουβέντους και η τύχη να του επιστρέψει εκείνα που του χρωστάει. Η διπλή μάχη με τους Κροάτες παρόλο που προέρχεται μετά από το εκπληκτικό 2-3 του Emirates, αποτελεί την κομβική δυάδα αγώνων του φετινού Ολυμπιακού, τα 180 λεπτά που εν ολίγοις κρίνουν τη συνέχειά του στο θεσμό και εν πολλοίς θα καθορίσουν και την επιτυχή ή μη σεζόν του σε ευρωπαϊκό επίπεδο στο Champions League. To Maksimir είναι εκεί, πιο σύγχρονο και πιο φιλόξενο από τις δύο προηγούμενες φορές που υποδέχθηκε τον Ολυμπιακό, έτοιμο για μια ακόμη "υπέρβαση" της Ντιναμό μετά τη νίκη επί της Άρσεναλ.

Αυτή είναι η μεγαλύτερη επιτυχία του Ολυμπιακού: οι Κροάτες πλέον θεωρούν μια νίκη εναντίον του υπέρβαση και δεν εμφανίζονται σε καμία περίπτωση βέβαιοι για την πρόκριση όπως το 1977, ούτε τα βάζουν με τις κλιματολογικές συνθήκες όπως το 1998. Έχουν περάσει κιόλας 17 χρόνια από την κραυγή του Στέλιου, σε ορισμένους από εμάς μοιάζει να είναι χθες, σε άλλους η εικόνα είναι εντελώς ξένη, οι μικρότεροι μπορούν να ανατρέξουν μόνο στα βίντεο της εποχής. Οι λιγοστοί οπαδοί του Ολυμπιακού που παρά το πολικό ψύχος είχαν ταξιδέψει στο Ζάγκρεμπ, σίγουρα το θυμούνται και κρατούν τη στιγμή ως κόρη οφθαλμού στο κουτί με τις αναμνήσεις από την ερυθρόλευκη διαδρομή τους στα γήπεδα της Ευρώπης. Τρίτη φορά στο Maksimir, τις δύο προηγούμενες μια ήττα και μια ισοπαλία. Καιρός για νίκη.