Το μακελειό της Πάτρας

Κάθε φορά που γίνονται εκτεταμένα επεισόδια (βλέπε Λεωφόρος) γεμίζουμε κοινοτυπίες, ευχολόγια, καθωσπρεπισμούς, όλο και κάποιος άσχετος με το χώρο βρίσκεται να περιγράψει "αυτά δεν έχουν ξαναγίνει", "πρωτόγνωρες καταστάσεις" και λογής υπερβολές που απευθύνονται σε μια πλατιά μάζα κοινού που δεν πολυασχολείται με το ποδόσφαιρο. Διότι όλοι εμείς που ασχολούμαστε με το ποδόσφαιρο γνωρίζουμε εδώ και χρόνια, έχουμε ζήσει κατ’ επανάληψη το ίδιο έργο, βιώνουμε ανά τακτά διαστήματα ένα deja-vù με το "μαχαίρι που πρέπει να φτάσει στο κόκκαλο", τον εκάστοτε Υπουργό Αθλητισμού "που πρέπει να πάρει μέτρα" και βέβαια το "βρώμικο χώρο του ποδοσφαίρου" που σχεδόν για όλους τους (μη) επαΐοντες, χάλασε και παλαιότερα δεν ήταν έτσι.

Έτσι ήταν πάντα

Στην πραγματικότητα έτσι ήταν από καταβολής επαγγελματισμού, το πρόβλημα της βίας ουδέποτε αντιμετωπίστηκε όπως έπρεπε από την Πολιτεία, διότι όποιος νόμος κι αν ψηφίζεται πρώτα απ’ όλα πρέπει να εφαρμόζεται, πάντοτε θα υπάρχει "πολιτικό κόστος", πάντοτε θα την πληρώνουν οι λίγοι, θα δείχνονται με το δάχτυλο οι σύνδεσμοι οπαδών σαν μίασμα, αλλά κανείς δεν θα τους ακουμπάει, κανείς δεν θα μπει στη διαδικασία να προσπαθήσει έστω να επιλύσει το πρόβλημα, να τιμωρήσει τους πραγματικά υπεύθυνους και όχι το ίδιο το καταταλαιπωρημένο και απαξιωμένο ποδόσφαιρο. Κι αν οι περισσότεροι εκτιμούν ότι σήμερα (που η πληροφορία και η δυνατότητα επιλογής στην ενημέρωση ποικίλλει) το περιβάλλον είναι όζον, είναι προφανές ότι είτε είναι νεαροί σε ηλικία είτε δεν γνωρίζουν ιστορία.

Η είσοδος του Κοσκωτά

Η σημερινή στάση είναι στη σεζόν 1987/88, τη σεζόν που από το Νοέμβριο που "μπούκαρε" ο Γιώργος Κοσκωτάς στον Ολυμπιακό, έγινε συνώνυμο της διαφθοράς, της καχυποψίας, του χρηματισμού. Σε συνδυασμό με το πάντοτε αλληλένδετο παραπαίον πολιτικό περιβάλλον, το 1988 είναι χρονιά ορόσημο για το ελληνικό ποδόσφαιρο, αφ’ ενός μεν γιατί εν τέλει το πρωτάθλημα μετά από δεκάδες παλινωδίες το κατέκτησε – δίκαια – η Λάρισα με εκείνη την αξιοθαύμαστη ομάδα, αφ’ ετέρου διότι τα λεφτά που ο Κοσκωτάς υπεξαίρεσε από τον Έλληνα φορολογούμενο κατευθύνθηκαν με νόμιμες ή παρόνομες οδούς στις τσέπες εκατοντάδων, αν όχι χιλιάδων ανθρώπων του ποδοσφαίρου.

Μόνο εκείνον Δεκέμβριο ο τυφώνας Τάμπυ πραγματοποίησε 15 μεταγραφές δαπανώντας απίστευτα ποσά για ποδοσφαιριστές και συλλόγους: Κριεζής, Τσαλουχίδης, Τσιαντάκης, Πλίτσης, Σοφιανόπουλος, Χαντζίδης, Μπανιώτης, Μουστακίδης, Παχατουρίδης, Δρακόπουλος, Νεντίδης, Παπαθεοδώρου, Ταληκριάδης, ενώ αλλάζει και τους δύο ξένους της ομάδας με δύο τρομερά ονόματα από τη Λατινική Αμερική. Ντιέγκο Αγκίρε και Χουάν Χιλμπέρτο Φούνες. Εξαιρουμένων των λατινοαμερικανών, ξαφνικά παράγοντες και "παράγοντες" επαρχιακών ομάδων βρίσκονται με τρομερά ποσά στα ταμεία τους, απαξάπαντες προσκυνούν τη δύναμη του χρήματος κι ας μην γνώριζε κανένας τους τον "τραπεζίτη".

Από τα... τάρταρα στην.... αναρρίχηση

Ο Ολυμπιακός που στην αρχή της σεζόν παρέπαιε και βρισκόταν ακόμη και κάτω από τη ζώνη του υποβιβασμού κάνει τη μεγάλη του αντεπίθεση σε Πρωτάθλημα και Κύπελλο, κυκλοφορούν φήμες ότι ο Κοσκωτάς αγοράζει διαιτητές, ολόκληρες ομάδες, δωροδοκεί παίκτες με ποσά που αντιστοιχούσαν στην αγορά διαμερίσματος σε προάστιο της Αθήνας και άνω. Στο πρωτάθλημα ο Ολυμπιακός έχει μεν συνέλθει, αλλά η κατάκτηση του τίτλου φαντάζει πολύ μακρινή. Λάρισα και ΑΕΚ μονομαχούν σε μια από τις πιο συγκλονιστικές μάχες της δεκαετίας του ’80, με την Ένωση να βρίσκεται μόλις 2 βαθμούς πίσω από τους Θεσσαλούς στις αρχές του Φεβρουαρίου. Δεν γίνεται τυχαία η αναφορά στο Φεβρουάριο, αφού είναι ο μήνας που γίνεται ο μεγαλύτερος χαμός.

Στο Κύπελλο ο Ολυμπιακός κληρώνεται με την ΑΕΚ, το πρώτο παιχνίδι διεξάγεται στο Καραϊσκάκης και λήγει ισόπαλο 1-1 (με την ΑΕΚ να προηγείται με φάουλ του Βασιλάκου και τον Ολυμπιακό να ισοφαρίζει με το Σάκη Μουστακίδη ένα τέταρτο πριν το τέλος μετά από γέμισμα του Αγκίρε. Τρεις μέρες αργότερα για το πρωτάθλημα στη Νέα Φιλαδέλφεια, η ΑΕΚ κερδίζει εύκολα τον Ολυμπιακό 2-0 με γκολ των Πατίκα και Νίλσεν. Η ρεβάνς της 10ης Φεβρουαρίου αποκτά χαρακτήρα μητέρας των μαχών για τον Ολυμπιακό, ο οποίος όντας στα χέρια του "κροίσου" Κοσκωτά είναι ανεπίτρεπτο να τελειώσει τη χρονιά χωρίς τίτλο. Είναι η εποχή που ο Κοσκωτάς δεν αγοράζει τα πάντα μόνο στο χώρο του ποδοσφαίρου, αλλά περνά σαν σίφουνας και από σχεδόν όλους τους επιχειρηματικούς κλάδους του τόπου.

Πριν τη μεγάλη ρεβάνς ο Ολυμπιακός πηγαίνει στη Νέα Σμύρνη που τον περιμένει ο Πανιώνιος του Θωμά Μαύρου και η ΑΕΚ ταξιδεύει στην Πάτρα για να παίξει στο Εθνικό Στάδιο με την Παναχαϊκή. Το ματς έχει ήδη τιναχτεί στον αέρα όταν παραμονές του αγώνα ο τότε Πρόεδρος της Παναχαΐκής, Άρης Λουκόπουλος, καταγγέλλει απόπειρα δωροδοκίας του Λεωνίδα Βόσδου και καλεί την πόλη της Πάτρας να αποτρέψει το κακό. Γίνεται γενικός ξεσηκωμός, τα εισιτήρια του αγώνα εξαντλούνται σε ελάχιστο χρόνο, ενώ η ΑΕΚ που βρίσκεται σε άμυνα ανταπαντά με 5 χιλιάδες εκδρομείς που καλύπτουν ολόκληρο το πέταλο του Εθνικού Σταδίου της Πάτρας. Εκείνο το μεσημέρι σπάει το ρεκόρ εισιτηρίων και εισπράξεων σε ένα γήπεδο που είναι οπλισμένο σαν αστακός. Όλα κυλούν σε λογικό πλαίσιο πριν το πρώτο σφύριγμα του Αθηναίου διαιτητή Κώστα Ακρίδα.

Τα έκτροπα στην Πάτρα

Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί τι θα επακολουθούσε, ποια θα ήταν η εξέλιξη και κυρίως η κατάληξη εκείνου του φαινομενικά ήρεμου ματς που στάθηκε η αιτία να πάνε άνθρωποι στο νοσοκομείο, να καταστραφεί το στάδιο, να καταστραφούν περιουσίες και να λεηλατηθεί η μισή σχεδόν πόλη της Πάτρας. Οι οπαδοί της ΑΕΚ δεν άφησαν τίποτα όρθιο. Εσπασαν τα κάγκελα του εθνικού σταδίου, ξερίζωσαν το χόρτο, κατέστρεψαν το ταρτάν, τις διαφημιστικές πινακίδες, κατεδάφισαν τα αποδυτήρια του παράπλευρου βοηθητικού γηπέδου. Σχεδόν όλα τα παραπάνω on camera και την ίδια ώρα που η Αστυνομία παρέμενε θεατής, αφού (επισήμως) η δύναμή της δεν επαρκούσε, παρ' ότι οι φήμες για απόπειρα δωροδοκίας του Βόσδου προμήνυαν ότι το κακό θα συμβεί.

Ελάχιστα λεπτά πριν ξεκινήσει το παιχνίδι, γίνεται γνωστό ότι κάθε παίκτης της Παναχαϊκής θα εισπράξει έξτρα πριμ 300 χιλιάδων δραχμών σε περίπτωση νίκης ("αγνώστου" προελεύσεως αφού ο Λουκόπουλος με το μαγαζί με τα φωτιστικά ουδέποτε είχε προσφέρει περισσότερα από 50 χιλιάρικα) και ότι ο Βόσδου θα ξεκινήσει στο βασικό σχήμα παρά τις φήμες ότι είναι "πιασμένος". Το γήπεδο βράζει, ακόμη όμως η ατμόσφαιρα χαρακτηρίζεται απλώς "καυτή", δεν υπάρχουν ακρότητες. Η ανυπαρξία μαχητικότητας και σθένους από την πλευρά της ΑΕΚ είναι παροιμιώδης, οι παίκτες του Βεσελίνοβιτς βγαίνουν φοβισμένοι στο χόρτο και ξυπνούν μόνο στο τρίτο λεπτό όταν μετά το φάουλ του Βασιλάκου, ο Βόσδου άπλωσε το χέρι και έδιωξε τη μπάλα πάνω από το κεφάλι του Κούτουλα που ήταν έτοιμος να ανοίξει το σκορ. Καταφανέστατο πέναλτι, ο Ακρίδας όμως δεν δείχνει τη βούλα και το σπίρτο έχει ανάψει. Απλώς περιμένουμε να ανάψει και η φωτιά.

" Μπήκα στον αγώνα σφιγμένος εξ' αιτίας των όσων είχαν προηγηθεί και λέρωναν το όνομά μου. Στα πρώτα λεπτά βρισκόμουν ουσιαστικά εκτός αγώνα. Στη φάση που οι παίκτες και οι φίλαθλοι της ΑΕΚ ζήτησαν πέναλτι, δεν πολυκατάλαβα τι συνέβη. Έβλεπα τη μπάλα να ‘ρχεται προς το μέρος μου μετά τη σέντρα, έκανα μερικά βήματα προς τα πίσω και σηκώθηκα να αποκρούσω. Ε, βρήκε η μπάλα το χέρι μου. βρήκα κι εγώ το πόδι κάποιου αντιπάλου με αποτέλεσμα να πέσω. Όλα έγιναν τόσο γρήγορα, τη φάση την έχω δει πάνω από δέκα φορές στο βίντεο. Εκείνη την ώρα βρισκόμουνα σε σύγχυση. Η μπάλα ακούμπησε στο χέρι μου και μάλιστα σε αυτό που με πονάει εδώ και δύο βδομάδες. Νομίζω ότι ήταν πέναλτι, αλλά ο διαιτητής δεν το είδε" είπε ο Βόσδου για εκείνη τη φάση που αποτέλεσε την αφετηρία του δράματος.

Όσο το σκορ παρέμενε στο 0-0 υπήρχε πάθος, φανατισμός στην εξέδρα, μπουκάλια και κέρματα που πετάγονταν με χαρακτηριστική ευκολία και το κλασσικό (αλλά τότε όχι και τόσο συχνό και ευρηματικό) υβρεολόγιο. Στο 43΄ όμως το πράγμα ξέφυγε. Ο Γκρίλας πασάρει στον Παναγιωτίδη, ο Πόντιος της Παναχαϊκής μπαίνει στην περιοχή σπάζοντας το τεχνητό offside (έχει ξεχαστεί ο Πεππές που αγωνίζεται στη θέση του τιμωρημένου Μανωλά) και με δυνατό σουτ ανοίγει το σκορ. Οι αεκτζήδες τρελλαίνονται. Με τη λήξη του ημιχρόνου, έπεσαν τα πρώτα κιγκλιδώματα και άρχισε ο λιθοβολισμός των παικτών της Παναχαϊκής, που το έβαλαν στα πόδια για τα αποδυτήρια. Όταν ξαναμπήκαν στο γήπεδο, τους υποδέχτηκαν ξανά με πέτρες οι οπαδοί της ΑΕΚ και μια χειρονομία του Βουγιαντίνοβιτς στην πλευρά των φανατικών δημιούργησε την τελική έκρηξη. Ο πιο θερμόαιμος έκανε ντου στον αγωνιστικό χώρο, κινήθηκε απειλητικά προς τους παίκτες της Παναχαϊκής, αλλά τον πρόλαβαν οι αστυνομικοί και σηκωτό τον έβγαλαν έξω. Από 'κει και πέρα ασυγκράτητοι οι οπαδοί τα έκαναν "Γης Μαδιάμ" και δεν εκτονώθηκαν ούτε κι όταν αφέθηκε ελεύθερος ο ομοίδεάτης τους που είχε προσωρινά (!) συλληφθεί.

Το παιχνίδι ξεκινάει με τα ΜΑΤ και τα ΜΕΑ να έχουν κλείσει το οπτικό πεδίο των αεκτζήδων, όλο το γήπεδο φωνάζει "έτσι γαμ...νε οι Πατρινοί", οι αεκτζήδες αφιονισμένοι προετοιμάζουν την επίθεση. Στο 58' ήρθε το δεύτερο γκολ της Παναχαϊκής, όταν στο ύψος της σέντρας ο Βουγιαντίνοβιτς έκλεψε την μπάλα από το Χατζή και έβγαλε μόνο του το Ζήκο, που πέρασε τη μπάλα πάνω από το Θεολόγη και την προώθησε στα δίχτυα. Έκρηξη για τους πάνω από 10 χιλιάδες Πατρινούς στις κερκίδες, η ΑΕΚ είναι στα σχοινιά αλλά αντιδρά πολύ γρήγορα. Μείωσε με κοντινή κεφαλιά του Νίλσεν πέντε λεπτά αργότερα, αλλά η υπεροχή της στο τελευταίο ημίωρο απέβη άκαρπη. Ότι κι αν έκαναν οι παίκτες της ΑΕΚ σταματούσε στον οίστρο και την αυταπάρνηση του Λεωνίδα Βόσδου, κορυφαίου του γηπέδου και του ποδοσφαιριστή που κατηγορήθηκε ότι "τα πήρε" για να κερδίσει η ΑΕΚ.

Όταν στο 80΄ ο Βουγιαντίνοβιτς αποβάλλεται με δεύτερη κίτρινη κάρτα, γίνεται αντιληπτός ο λόγος που οι αεκτζήδες ήταν "φρόνιμοι" στο πέταλο: οι οπαδοί της ΑΕΚ, σιγά σιγά είχαν ξεριζώσει τα κιγκλιδώματα, έσπασαν τις τσιμεντένιες βάσεις και πλέον από την είσοδο στον αγωνιστικό χώρο τους χώριζε μια τάφρος βάθους και πλάτους 3 περίπου μέτρων.

Κρανίου τόπος μετά το τέλος

Το ματς λήγει και οι αστυνομικοί φοβισμένοι προσπαθούν να κρατήσουν τους οπαδούς της ΑΕΚ στη θύρα 4, ώσπου να αποχωρήσουν οι ντόπιοι θεατές. Η έμπνευση αποδείχτηκε ατυχέστατη. Οι αεκτζήδες πήραν τα σπασμένα κάγκελα, τα έκαναν "γέφυρες" και πατώντας πάνω πέρασαν την τάφρο και μπήκαν στο τερέν. Κατέστρεψαν το χόρτο, το ταρτάν, ξήλωσαν τις πινακίδες, τα τέρματα και συγκρούστηκαν με τις αστυνομικές δυνάμεις. Μετά από αρκετή ώρα οι άνδρες των ΜΕΑ κατάφεραν να τους συγκεντρώσουν πάλι στην εξέδρα και από εκεί να τους οδηγήσουν στο βοηθητικό γήπεδο.

Το αποτέλεσμα ήταν και πάλι ολέθριο: ισοπέδωσαν κυριολεκτικά τα ξύλινα αποδυτήρια που υπήρχαν εκεί, καταστρέφοντας τα γραφεία και τα όργανα γυμναστικής. Το σχέδιο της αστυνομίας στέφθηκε με ολοκληρωτική αποτυχία και μάταια ο Αστυνομικός Διευθυντής ψέλλιζε ότι έγινε η συγκεκριμένη επιλογή για να αποφευχθούν τα επεισόδια με τους πατρινούς φιλάθλους που ειχαν ήδη σκορπίσει στους γύρω δρόμους. Το ξύλο με τα ΜΑΤ ήταν αλύπητο, στο μεταξύ ο ένας επόπτης βρέθηκε στο έδαφος χτυπημένος από πέτρα και οι άλλοι δύο τρέχοντας μπήκαν στην καταπακτή. Όσοι άτυχοι δεν είχαν αποχωρήσει (κυρίως άνθρωποι των ΠΑΕ και υπάλληλοι του γηπέδου) από το Εθνικό Στάδιο της Πάτρας που έμοιαζε με πεδίο πολέμου, είχαν μαζευτεί στα δημοσιογραφικά για να αποφύγουν το ξύλο, τις πέτρες, τα κομμένα κονσερβοκούτια που άγνωστο πως, πετούσαν οι απ’ έξω στους μέσα.

Στα αποδυτήρια πια, ο τρομοκρατημένος Ακρίδας προσπαθούσε να κλείσει γρήγορα το φύλλο αγώνα: "Μετά το τέλος του αγώνα φίλαθλοι με κίτρινα κασκόλ πέταγαν πέτρες, ξύλα και άλλα αντικείμενα μέσα στον αγωνιστικό χώρο, με αποτέλεσμα μια πέτρα να χτυπήσει τον έναν επό-πτη. Οπαδοί της ΑΕΚ φώναζαν το σύνθημα "Βόσδου γαμ..ται η μάνα σου" και ένα άλλο σύνθημα υβριστικό, το οποίο δεν το συγκράτησα. Φίλαθλοι με μοβ κασκόλ φώναζαν το σύνθημα "Έτσι γαμ..νε οι Πατρινοί."

Τα ασθενοφόρα δεν προλάβαιναν να μεταφέρουν στο νοσοκομεiο, δεκάδες ελαφρά τραυματίες φιλάθλους της Παναχαϊκής, που χτυπήθηκαν με πέτρες, κουτιά και άλλα αντικείμενα από εξοργισμένους οπαδούς της ΑΕΚ. Ανάμεσα στους τραυματίες κι ο διευθυντής των γραφείων της πατρινής ΠΑΕ Κώστας Φραγκάκης, ο οποίος δέχτηκε πέτρα στο κεφάλι και αιμόφυρτος μεταφέρθηκε πρώτα στο ιατρείο του σταδίου και κατόπιν στο νοσοκομείο. Οι οπαδοί κατέστρεψαν ολοσχερώς το βοηθητικό του Εθνικού σταδίου Πατρών, όπου είχαν σταθμεύσει τα πούλμαν τους, έσπασαν την τσιμεντένια εξέδρα στη θύρα 3, κατέστρεψαν τα αποδυτήρια, έσκισαν τα δίχτυα των εστιών και προξένησαν σημαντικές φθορές σε αυτοκίνητα έξω από το γήπεδο. Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις της αστυνομίας οι ζημιές έφταναν το ενάμισι εκατομμύριο δραχμές (αργότερα συνυπολογίζοντας και τις ζημιές στην πόλη και τις υπόλοιπες στα δύο γήπεδα, ο λογαριασμός ξεπέρασε τα 5 εκατομμύρια).

Εικόνα βομβαρδισμένης πόλης θύμιζε η περιοχή γύρω από το γήπεδο καθώς οι οργισμένοι οπαδοί είχαν κυριολεκτικά σαρώσει στο πέρασμά τους, ότι προεξείχε του εδάφους. Ένα μέρος των οπαδών της ΑΕΚ πήγε με τα πόδια "πορεία" μέχρι την Πλατεία Μαρούδα και ένα άλλο μέρος μέχρι το σταθμό των υπεραστικων λεωφορείων, συνεχίζοντας και εκεί τις καταστροφές. Δύο ώρες μετά τη λήξη του παιχνιδιού επιβιβάσθηκαν επιτέλους στα 49 πούλμαν για να φύγουν από την Πάτρα. Η Αστυνομία με ειδικό σχέδιο τους οδήγησε από τον παραλιακό δρόμο, ενώ πολλοί Πατρινοί φίλαθλοι είχαν συγκεντρωθεί στην Πλατεία Μαρούδα, από την οποία κανονικά έπρεπε να περάσουν τα πούλμαν για να περισυλλέξουν τους υπόλοιπους και να βγουν στην Εθνική οδό.

Ο απολογισμός ήταν μέχρι τότε 11 αστυνομικοί και 13 πολίτες στο νοσοκομείο, σπασμένα παρμπρίζ σε 12 αυτοκίνητα πέριξ του γηπέδου, 8 βιτρίνες "κατεβασμένες" και 3 αστικά λεωφορεία κατεστραμμένα. Όσο περνούσε η ώρα, ο αριθμός των τραυματιών ολοένα και αυξανόταν, οι ζημιές πολλαπλασιάζονταν και η αστυνομία δεν ήξερε που να πρωτοστραφεί από τις εκατοντάδες κλήσεις που δεχόταν εκείνο το βράδυ. Προκλήθηκαν ζημιές σε δύο εργοστάσια κοντά στο γήπεδο, σε 15 σπίτια, ζημιές άνω του ενός εκατομμυρίου σε δημόσια περιουσία και οι συλληφθέντες ήταν μηδέν. Ακριβώς μηδέν. Το επιχείρημα της αστυνομικής διεύθυνσης Πατρών ήταν ότι εάν οι αστυνομικοί και τα ΜΑΤ ακολουθούσαν / κυνηγούσαν τους οπαδούς μέσα στην πόλη θα θρηνούσαμε θύματα.

Το κλίμα στην αποστολή της ΑΕΚ θύμιζε νεκροταφείο. Την απόλυτη σιωπή έσπασε μόνο ο έφορος τότε του ποδοσφαιρικού τμήματος, Ανδρέας Βούλγαρης. ο οποίος κατηγόρησε τον Άρη Λουκόπουλο ως ηθικό αυτουργό των επεισοδίων: "Λυπάμαι για τα επεισόδια. Και εγώ Πατρινός είμαι, αλλά εσάς σας έβαλε ο Κοσκωτάς, για να κάνετε το θόρυβο την προηγούμενη βδομάδα. Ό,τι και να κάνετε όμως θα πέσετε. Ηθικός αυτουργός είναι ο Λουκόπουλος. Με αυτή την κατασκευασμένη απόπειρα δωροδοκίας και τις εμπρηστικές δηλώσεις του ότι η ΑΕΚ δεν έχει τύχη και "Γονείς μη στείλετε τα παιδιά σας στο γήπεδο". Πού ήξερε ο Λουκόπουλος ότι θα γινουν επεισόδια; Εξίσου υπεύθυνος είναι κι ο Βουγαιντίνοβιτς που έκανε τη γνωστή ανεπίτρεπτη χειρονομία στους φιλάθλους μας και τους εξαγρίωσε." Ο Λουκόπουλος δεν άφησε να πέσει κάτω τίποτα: "Λυπάμαι για τα επεισόδια, που είναι μονόπλευρα και τα δημιούργησαν μόνο οπαδοί της ΑΕΚ. Αυτοί οι αλήτες είναι επικίνδυνοι και απορώ ποιος τους τροφοδοτεί με εισιτήρια και πώς τους παίρνει μαζί της η ΑΕΚ. Γι’ αυτό το λόγο δεν πρόκειται να δώσουμε στην ΑΕΚ το ποσοστό των χρημάτων από τα εισιτήρια".

Όσα έγραψε ο διαιτητής

Σε ένα παράλληλο σύμπαν, ο παρατηρητής του αγώνα Πασιόπουλος, δεν ανέφερε στην έκθεσή του, τίποτα απ’ όσα έγιναν στο γήπεδο μετά το τέλος του ματς, γιατί "αποχώρησε και αυτός μαζί με τους διαιτητές στα αποδυτήρια". Περιέγραψε απλώς τα επεισόδια που έγιναν κατά τη διάρκεια του ματς καθώς και τα υβριστικά συνθήματα που ακούστηκαν κι από τις δύο πλευρές σε συμπτωματική αρμονία με το φύλλο αγώνος που συνέταξε και ο Ακρίδας. Το αστείο βέβαια της υπόθεσης ήταν, ότι ο παρατηρητής επισήμανε στην έκθεση ότι το Εθνικό Στάδιο Πατρών, είναι ακατάλληλο για ποδοσφαιρικούς αγώνες, γιατί οι φίλαθλοι εύκολα μπορούν να εισέλθουν στον αγωνιστικό χώρο, όση αστυνομική δύναμη και αν περιφρουρεί. Το ελληνικό ποδόσφαιρο είχε θριαμβεύσει για πολλοστή φορά.

Αργά το βράδυ η ΕΛ.ΑΣ. αποστέλλει την τελική της έκθεση στον αθλητικό δικαστή Βασίλη Ανδρόνικο με telex. Η έκθεση διαφέρει από το λειψό φύλλο αγώνα του διαιτητή και το "δεν είδα, ήμουνα στα αποδυτήρια" του παρατηρητή και είναι φωτιά και λάβρα για την ΑΕΚ: "Κατά την σημερινή τέλεση ποδοσφαιρικού αγώνος μεταξύ ομάδων Α εθνικής, ΠΑΕ Παναχαϊκής - ΠΑΕ ΑΕΚ Αθηνών, ενταύθα εθνικό στάδιο, μετά την επιτυχία του πρώτου τέρματος (γκολ) της Παναχαiκής, οπαδοί της ΑΕΚ οι οποίοι καταλάμβαναν όλη την εξέδρα θυρών Νο 3 και 4 (βόρειο πέταλο) εκίνησαν με τα χέρια τους τα προσβλέποντα προς τα γήπεδο κιγκλιδώματα, μεταξύ των οποίων και του αγωνιστικού χώρου παρεμβάλλεται ευρεία τάφρος, με συνέπεια να αποξηλωθούν τα κιγκλιδώματα και τα τεμάχια του τσιμέντου τα οποία προέκυψαν από την αποξήλωση των κιγκλιδωμάτων. Τα έριξαν εντός του γηπέδου και κατά της αστυνομικής δύναμης. Επίσης, επέρριψαν τεμάχια τσιμέντου κατά της αστυνομικής δύναμης μετά την λήξη του αγώνα. Από την απόρριψη τούτων τραυματίσθηκαν 13 αστυνομικοί εκ των οποίων, ουδείς παραμένει προς νοσηλεία. Επίσης κατά πληροφορίες μας, τραυματίστηκαν περί τους επτά πολίτες, από την ίδια αιτία, χωρίς να παραμείνουν προς νοσηλεία ή να υποβάλλουν έγκληση. Οι φίλαθλοι, κατά την ομαδική αποχώρησή τους με 49 πούλμαν, συνοδεύτηκαν μέχρι της εξόδου της πόλεως (διόδια Ρίου) και παρασχέθηκε πλήρης προστασία σε αυτούς. Από αντικείμενα (σταχτοδοχεία αυτοκινήτων, αναπτήρες, κέρματα, φωτοβολίδες, καπνογόνα και κρυμμένες πέτρες) τα οποία επέρριψαν τόσο οι εντός των λεωφορείων ή άλλοι διερχόμενοι προκάλεσαν φθορές στην πόλη σε δέκα περίπου βιτρίνες, τρία παμπρίζ αστικών λεωφορείων και μικροφθορές σε άλλα τέσσερα Ι.Χ. αυτοκίνητα. Ενεργείται προανάκριση."

Η αντίδραση της ΑΕΚ

Η διοίκηση της ΑΕΚ, τρεις μέρες πριν το κρίσιμο παιχνίδι με τον Ολυμπιακό αντιμετώπιζε το φάσμα μιας καταστροφικής τιμωρίας που επί της ουσίας θα την έβγαζε και εκτός διεκδίκησης πρωταθλήματος και εκτός Κυπέλλου.

Μετά από έκτακτο ΔΣ καταδίκασε ασφαλώς τα όσα συνέβησαν στην Πάτρα και συγχρόνως έθεσε τις παραιτήσεις της στη διάθεση του Υφυπουργού Αθλητισμού και της αθλητικής Δικαιοσύνης μέχρι να βρεθούν και να τιμωρηθούν αυτοί που σκηνοθέτησαν και εφάρμοσαν τα όσα συνέβησαν. Ο Ζαφειρόπουλος έκλεισε την ανακοίνωσή του με "αμείλικτα ερωτηματικά":

1) Ποιος οδήγησε το Λουκόπουλο επί μία εβδομάδα να καλλιεργεί τη βία με κάθε μέσον γνωρίζοντας εκ των προτέρων τα αποτελέσματα, σε σημείο που έφθασε ακόμη να καλεί τους γονείς να μην στείλουν τα παιδιά τους στο γήπεδο γιατί κινδυνεύουν; 2) Ποιος έβαλε τον Βουγιαντίνοβιτς, χωρίς καμιά αιτία, να προκαλεί συνεχώς με πρόστυχες χειρονομίες την εξέδρα των οπαδών της ΑΕΚ, επιδιώκοντας έτσι να δημιουργήσει σύρραξη και να πυρπολήσει τον αγώνα, πράγμα που πέτυχε, αφού όλα ξεκίνησαν μετά από αυτό; 3) Ποιος οργάνωσε τα επεισόδια έξω από το γήπεδο, όπως είπε και ο αστυνομικός διευθυντής στην τηλεόραση; Ποιοι ήταν αυτοί οι φίλαθλοι που με κασκόλ κίτρινα εισχώρησαν στους οπαδούς μας και μετέτρεψαν τους ψυχολογικά έτοιμους για αδικία οπαδούς της ΑΕΚ σε θηρία στο κλουβί; 4) Ποιος προστάτευε τον διαιτητή μέχρι σημείου να παραβλέψει στο 3' πέναλτι του Βόσδου, ο οποίος απέκρουσε σαν τερματοφύλακας;

Ο Ζαφειρόπουλος δεν έπεισε κανέναν, προσπαθούσε απλώς να περισώσει ότι μπορούσε. Πού να ήξερε ότι ξημέρωνε μια ακόμη χειρότερη μέρα για εκείνον και για την ΑΕΚ, με φήμες περί προσέγγισής πέντε ποδοσφαιριστών της ομάδας (Χατζόπουλο, Βασιλάκο, Παπαϊωάννου, Βασιλόπουλο και Θεολόγη Παπαδόπουλο) προκειμένου να έχουν μειωμένη απόδοση στο παιχνίδι με τον Ολυμπιακό. Η ιστορία έχει ειπωθεί, ανώφελο να προσθέσουμε κάτι περισσότερο σχετικά με την απόπειρα δωροδοκίας μέσω του Ντίνου Μπαλή που έλαβε χώρα τότε σύμφωνα με τα ρεπορτάζ της εποχής. Με το σκάνδαλο που ξέσπασε, "ξεχάστηκε" και το ματς της Πάτρας, η τρισέλιδη (!) ανακοίνωση του Λουκόπουλου πέρασε στα ψιλά παρόλο που αποτελεί μνημείο και θα τη ζήλευε και ο Μιχάλης Τροχανάς.

Η τοποθέτηση Λουκόπουλου

Ο Λουκόπουλος με τη μακροσκελή του ανακοίνωση καταφέρθηκε μεταξύ άλλων κατά των δύο τηλεοπτικών καναλιών ΕΤ-1 και ΕΤ-2, γιατί, όπως υποστήριζε, παραποίησαν στις αθλητικές τους εκπομπές τα επεισόδια, δεν αναφέρθηκαν στο γεγονός ότι τα δημιούργησαν οπαδοί της ΑΕΚ και μόνο, και μιλούσαν αόριστα για φιλάθλους. Καταγγέλθηκαν προς την Πολιτεία και τις Αθλητικές Αρχές, οι παράγοντες της ΑΕΚ Ανδρέας Βούλγαρης και Νικόλαος Παρίσης, διότι με τις πράξεις τους, ενθάρρυναν τους οπαδούς της ομάδας τους να δημιουργήσουν επεισόδια οε βάρος της Παναχαϊκής. Στη συνέχεια, η ανακοίνωση ακουμπάει τα όρια του cult με τη διαπίστωση ότι οι οπαδοί της ΑΕΚ ήταν άτομα με αγκυλωτούς σταυρούς, μακριά μαλλιά, σκουλαρίκια και φορούσαν πουκάμισα και φανελάκια, παρά το ψύχος. Το κλείσιμο θα μπορούσε να έχει γραφτεί και σήμερα: "Ζητούμε την επέμβαση της Πολιτείας και την παραδειγματική τιμωρία όλων των υπεύθυνων για τα επεισόδια. Λυπούμεθα που συνέβησαν αυτό τα γεγονότα, πρωτόγνωρα για την ιστορία του ποδοσφαίρου στην Πάτρα.".

Τα σοβαρά επεισόδια στο Εθνικό Στάδιο της Πάτρας, οι αόριστες καταγγελίες του Λουκόπουλου για απόπειρα δωροδοκίας του Βόσδου, το αόρατο πριμ των 300 χιλιάδων σε κάθε παίκτη της Παναχαϊκής και τα εκτεταμένα επεισόδια πέριξ του γηπέδου και στην πόλη ξεχάστηκαν εν ριπή οφθαλμού. Ένα θέμα που έπαιξε με εκτενή αναφορά στο βρετανικό πρακτορείο ειδήσεων UΡΙ και γράφτηκε ακόμη και στο εξωτερικό, στην Ελλάδα χάθηκε στις Επιτροπές, τα Υπουργεία, το "εθιμικό" δίκαιο, στη φοβερή ιδέα της ΔΕΑΒ "που καταδικάζει τη βία απ’ όπου κι αν προέρχεται". Το ελληνικό ποδόσφαιρο συνέχισε την αγαστή συνεργασία του με την Πολιτεία, το αίσθημα που κυριαρχεί ακόμη και στους υγιώς σκεπτόμενους φιλάθλους του σπορ, είναι ότι το ποδόσφαιρο τίθεται υπέρ άνω του νόμου και ο καθένας έχει το δικαίωμα να κάνει ό,τι θέλει, όποτε θέλει και όπως θέλει. Και η ζωή συνεχίζεται.