Το εργαστήριο παραγωγής της Λίβερπουλ έβαλε λουκέτο
Η Λίβερπουλ αποχαιρέτησε το προπονητικό κέντρο της έπειτα από 70 χρόνια. Ο Γιάννης Φιλέρης γράφει για το ιστορικό "εργαστήριο" των reds στο Μέλγουντ, που δημιούργησε ο οραματιστής και πρωτοπόρος σε όλα του, Μπιλ Σάνκλι.
Οι πόρτες του Μέλγουντ, του ιστορικού προπονητικού κέντρου της Λίβερπουλ, έκλεισαν την Τετάρτη για τελευταία φορά. Οι πρωταθλητές Αγγλίας μετακόμισαν οριστικά στο νέο και υπερσύγχρονο Axa Training Center αξίας 50 εκατομμυρίων λιρών και σε ένα τεράστιο κεφάλαιο της ιστορίας τους μπήκε τελεία και παύλα. Δεν είναι μια απλή αλλαγή στις εγκαταστάσεις που θα προπονούνται από δω και πέρα οι “κόκκινοι”, γιατί απλά στο Μέλγουντ που βρίσκεται στο West Derby, ένα προάστιο στα ανατολικά της πόλης, δημιούργησε τον μύθο της η LFC.
Εβδομήντα χρόνια γεμάτα από τις προπονήσεις, τα σχέδια, τις προσδοκίες, τις αγωνίες εκατοντάδων ποδοσφαιριστών που φόρεσαν την ένδοξη φανέλα της κόκκινης ομάδας γέμισαν με εικόνες και συναισθήματα αυτό το παλιό γήπεδο κρίκετ, που το 1959 ο Μπιλ Σάνκλι αποφάσισε να το μετατρέψει σε ορμητήριο της μεγάλης ομάδας που είχε στο μυαλό του. Εκεί γεννήθηκαν όλα. Κι από κει μεγαλούργησαν όλοι όσοι ακολούθησαν, μέχρι τον Γιούργκεν Κλοπ και τη δική του μεγάλη ομάδα, η οποία κατέκτησε το 6ο Κύπελλο Πρωταθλητριών, αλλά και έβαλε τέλος στην 30χρονη αναμονή για το πολυπόθητο 19ο πρωτάθλημα Αγγλίας.
Η επίσημη Λίβερπουλ αποχαιρέτησε “το σπίτι της” με ένα συγκινητικό βίντεο, όπου ακούγονται οι φωνές θρυλικών της άσων και περνάνε σαν αστραπή εικόνες και στιγμιότυπα από τις ατέλειωτες προπονήσεις 7 δεκαετιών:
Η επανάσταση του Σάνκλι
Τον Δεκέμβριο του 1959, ο Σάνκλι που είχε αφήσει ήδη τη Χάντερσφιλντ, αναλάμβανε την τεχνική ηγεσία της Λίβερπουλ. Η πρωταθλήτρια του 1947, στο πρώτο μεταπολεμικό πρωτάθλημα στην Αγγλία, βρισκόταν σε πλήρη παρακμή. Πέντε χρόνια στη Β’ Εθνική, σχεδόν ψυχορραγούσε. Ο Σκωτσέζος οραματιστής του ποδοσφαίρου τη μεταμόρφωσε μέσα σε μια 5ετία και έβαλε τις βάσεις, ώστε να γίνει η πιο επιτυχημένη ομάδα του Νησιού. “Ήθελα να φτιάξω την αήττητη Λίβερπουλ. Ο Ναπολέων είχε την ιδέα να κατακτήσει τον κόσμο. Κι εγώ να φτάσω τη Λίβερπουλ στο σημείο, όπου οι αντίπαλοί της θα έπρεπε να υποτάσσονται και να παραδίνονται”, έγραψε αργότερα στην αυτοβιογραφία του.
Το πρώτο μέλημά του ήταν να δημιουργήσει ένα επιτελείο εξαιρετικών συνεργατών. Ο Μπομπ Πέισλι, ο Τζο Φάγκαν και Ρούμπεν Μπένετ ήταν άνθρωποι που δούλεψαν μαζί του (και συνέχισαν το έργο του). Το δεύτερο μέλημα ήταν να βελτιώσει τις εγκαταστάσεις της ομάδας. Με το που μπήκε στο “Άνφιλντ”, απογοητεύτηκε. Το γήπεδο ήταν παρατημένο στο έλεος του Θεού. Βρώμικο, αποκρουστικό. “Η μεγαλύτερη τουαλέτα στο Λίβερπουλ”, είχε πει, όταν το αντίκρυσε.
Όταν ρώτησε τον υπεύθυνο του γηπέδου γιατί το χορτάρι ήταν τόσο κακό, πήρε την αποστομωτική απάντηση: “Γιατί δεν έχουμε νερό”. Ο Σάνκλι απαίτησε τη ριζική ανακαίνιση της έδρας της Λίβερπουλ, βελτίωνε κάθε χρόνο τις ανέσεις που παρέχονταν στους φιλάθλους, ενώ ο Μπερτ Τζόνσον, φροντιστής της ομάδας, είχε την ιδέα να τοποθετήσει την ιστορική πινακίδα “This is Anfield”, την οποία οι παίκτες της Λίβερπουλ χτυπούσαν πριν βγουν στον αγωνιστικό χώρο.
Το θρυλικό boot-room, ένα δωματιάκι όπου είχαν οι ποδοσφαιριστές τα παπούτσια τους, στο οποίο ο Σάνκλι αρχικά πήγαινε να πιει το τσάι ή το ουίσκι του και σιγά-σιγά μετατράπηκε σε τόπο συνάντησης και ανάλυσης του Liverpool way, μαζί βέβαια με τους τίτλους που άρχισαν να έρχονται, άλλαξαν ριζικά το “Άνφιλντ”.
Πιο εντυπωσιακή, ωστόσο, ήταν η αλλαγή στο Μέλγουντ. Τα “βοηθητικά γήπεδα” της Λίβερπουλ έμοιαζαν περισσότερο με χωράφια. Όταν πρωτοείδε τις εγκαταστάσεις, ο Σάνκλι ρώτησε με φλεγματικό χιούμορ: “Πέρασαν οι Γερμανοί από εδώ;” Ο χώρος, πριν περιέλθει στην ιδιοκτησία της Λίβερπουλ, ανήκε στο St Francis School, με δυο πάστορες, τον πάτερ Melling και τον πάτερ Woodlock, να παροτρύνουν τους μαθητές να παίξουν ποδόσφαιρο. Από τα αρχικά των επιθέτων τους προέκυψε και η ονομασία “Melwood”.
“Εδώ θα προπονούμαστε, αλλά δεν θα τρώμε”
Μέχρι τότε, η Λίβερπουλ έκανε το βασικό μέρος της προπόνησης στο… ασφαλτοστρωμένο πάρκινγκ του “Άνφιλντ”. Εκεί έτρεχαν οι ποδοσφαιριστές της, ενώ υπήρχε κι ένα μικρό γυμναστήριο κάτω από τις εξέδρες. Ο Σάνκλι είδε ότι η ερημιά του Μέλγουντ θα μπορούσε -με την κατάλληλη δουλειά- να διαμορφώσει έναν τελείως διαφορετικό χώρο και να δημιουργηθεί ένα πρωτοποριακό για τα δεδομένα της εποχής προπονητικό κέντρο. Τα γήπεδα καθαρίστηκαν από δέντρα, ξύλα και οτιδήποτε άλλο θα εμπόδιζε την μπάλα να κυλήσει στο χορτάρι. Παράλληλα, ανακαινίστηκε πλήρως το ξύλινο κτίριο που υπήρχε στη μέση του οικοπέδου και ο Σάνκλι δημιούργησε ένα σύγχρονο γυμναστήριο με σάουνα! Όχι, όμως, και εστιατόριο.
“Εδώ θα προπονούμαστε, αλλά δεν θα τρώμε”, ανακοίνωσε στους συνεργάτες του, που τον παρατηρούσαν έκπληκτοι. Ο προπονητής εξήγησε: “Καλό θα είναι οι παίκτες μας, μετά την προπόνηση, να πηγαίνουν πίσω στο ‘Άνφιλντ’, όπου θα κάνουν μπάνιο και θα τρώνε μαζί σαν οικογένεια. Δεν θέλω να κάνουν μπάνιο αμέσως, γιατί όποιος μπαίνει κάτω από το ντουζ ιδρωμένος, είναι σίγουρο ότι θα ιδρώνει όλη την μέρα. Και κάπως έτσι θα είναι επιρρεπής στα κρυολογήματα”.
Το σίγουρο είναι ότι το πούλμαν που μετέφερε τους παίκτες από το Μέλγουντ στο “Άνφιλντ” έπειτα από κάθε προπόνηση δεν θα ‘χε και τόσο ευχάριστες… μυρωδιές με 20-25 αθλητές να ξεϊδρώνουν στη 45λεπτη διαδρομή από το προπονητήριο στο γήπεδο της LFC. Ναι, αλλά με αυτόν τον τρόπο οι παίκτες της Λίβερπουλ έγιναν ταύροι κι η σεζόν 1965-1966 βγήκε με τον Σάνκλι να χρησιμοποιεί μόλις 14 ποδοσφαιριστές.
Το σύστημα αυτό έγινε παράδοση για τη Λίβερπουλ και τους ποδοσφαιριστές που ακολούθησαν. Μερικοί το έζησαν και μετά, ως προπονητές της μεγάλης ομάδας, όπως ο Κένι Νταλγκλίς.
Οι προπονήσεις που άλλαξαν τη Λίβερπουλ
Βρίσκοντας έναν τέτοιο χώρο για προπόνηση (δεν ήταν καθόλου συνηθισμένο για τις μεγάλες ομάδες να διαθέτουν τέτοιες εγκαταστάσεις), ο Σάνκλι έβαλε σε εφαρμογή το πλάνο για τη δημιουργία της μεγάλης ομάδας που είχε στο μυαλό του. Δεν ήταν μόνο οι μεταγραφές που σιγά-σιγά άλλαξαν το προφίλ της Λίβερπουλ. Η ομάδα μπήκε σε ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα προπονήσεων, που όμοιό του δεν υπήρχε, τουλάχιστον επί αγγλικού εδάφους.
Μέχρι τότε, οι προπονήσεις έμοιαζαν με αγγαρεία, δεν είχαν καθόλου φαντασία και ολοκληρώνονταν με ένα “οικογενειακό” διπλό. Στο Μέλγουντ άλλαξαν τα πάντα. Πρώτα καθιέρωσαν το 30λεπτο ζέσταμα, γιατί όπως έλεγε ο Σάνκλι “όταν μπαίνετε το πρωί στο αυτοκίνητό σας, δεν γκαζώνετε αμέσως, γιατί προφανώς θα κάψετε τις φλάντζες”. Η καλή προθέρμανση ήταν απαραίτητη στο ξεκίνημα της προπόνησης.
Στη συνέχεια, χώριζε τους παίκτες του σε γκρουπ των 6, ξεκινώντας μια κυκλική προπόνηση. Όταν οι πρώτοι έκαναν σχοινάκι ή βάρη, οι δεύτεροι ασκούνταν στα άλματα, οι τρίτοι σε κοιλιακούς κλπ. Όλοι περνούσαν από κάθε στάδιο, με τον Σάνκλι στο κέντρο να δίνει την εντολή για την αλλαγή σε αυτήν την προπονητική σκυταλοδρομία. Η μεγαλύτερη καινοτομία του ήταν ότι εφάρμοσε τις ασκήσεις με την μπάλα. Με βοήθεια από τα περίφημα “τοιχάκια” που τοποθετούσε σε διάφορα σημεία του γηπέδου, είχε στόχο να βελτιώσει την ταχύτητα, τα αντανακλαστικά αλλά και την τεχνική των ποδοσφαιριστών του. “Θα είναι σαν να παίζετε με την μπάλα στον τοίχο του σπιτιού σας”, είπε στους παίκτες του και κάθε φορά εμπλούτιζε την άσκηση με διάφορα δεδομένα.
Σε μία απ’ αυτές, αποφάσισε να βάλει τα τοιχάκια ανά 15 μέτρα, ζητώντας από τον Ρότζερ Χαντ, τον πιο γυμνασμένο παίκτη της ομάδας, να περάσει το πρώτο με σουτ και επανάκτηση της μπάλας, το δεύτερο με 10 επαφές με την μπάλα και το τρίτο με συνεχόμενο ντρίμπλινγκ. Έπειτα από 45”, ο Χαντ είχε… ξεθεωθεί. Αργότερα, όταν συνήθισε, έκανε αυτήν την άσκηση για δυο λεπτά. Ακόμη πιο δύσκολο ήταν το “κουτί του ιδρώτα”, δηλαδή ένα τετράγωνο που είχε περικυκλωθεί από τοίχους, με τον ποδοσφαιριστή να κάνει ένα κοντρόλ κι ένα χτύπημα σε κάθε πλευρά. Να πώς:
Αγώνες 5 εναντίον 5 σε μικρό χώρο, ώστε να υπάρχει έλεγχος της μπάλας σε λίγα τετραγωνικά, ήταν επίσης κάτι που εφάρμοσε ο Σάνκλι και σιγά-σιγά η Λίβερπουλ βελτίωνε το παιχνίδι της. Τόσο πολύ, που το 1964, μόλις 5 χρόνια μετά την άφιξη του Σκωτσέζου προπονητή, έπαιρνε τον τίτλο της πρωταθλήτριας Αγγλίας. Μια άλλη εποχή ξεκινούσε…
Η πώληση που συζητήθηκε
Ο Σάνκλι συνταξιοδοτήθηκε το 1973, η δουλειά του όμως συνεχίστηκε ίδια και απαράλλαχτη όλα τα επόμενα χρόνια από τον πρώτο διάδοχό του, που δεν ήταν άλλος από τον Πέισλι. Το Μέλγουντ ήταν απόλυτα συνδεδεμένο με την ιστορία της Λίβερπουλ. Από κει πέρασαν όλοι. Και προφανώς, όλοι το θυμήθηκαν όταν έγινε γνωστό ότι οι πόρτες του έκλεισαν οριστικά. Ανάμεσά τους, φυσικά, και ο Ρόμπι Φάουλερ:
Οι εγκαταστάσεις παρέμεναν ίδιες μέχρι το 2001, όταν ο Ζεράρ Ουγέ εισηγήθηκε μια μεγάλη ανακαίνιση, που έδωσε στο προπονητικό κέντρο την τωρινή μορφή του. Από πέρσι, πάντως, όταν η Λίβερπουλ ανακοίνωσε ότι θα πουλήσει το Μέλγουντ σε μια κατασκευαστική εταιρεία οικονομικών κατοικιών, ξεκίνησε μια μεγάλη κουβέντα. Ο χώρος είναι συνδεδεμένος με την ιστορία της ομάδας, ενώ υπάρχει φόβος για την αλλαγή του περιβάλλοντος, που παραμένει σχεδόν αναλλοίωτος εδώ και 70 χρόνια. Τόσο η Λίβερπουλ όσο κι η εταιρεία που πήρε το οικόπεδο, εγγυήθηκαν ότι η νέα λειτουργεία θα συνδεθεί και με κοινωφελείς σκοπούς (με κατασκευή οίκων ευγηρίας, αλλά και κατοικιών για τους οικονομικά ασθενέστερους), όμως τα ερωτήματα παραμένουν.
Έτσι κι αλλιώς, το Μέλγουντ τελείωσε οριστικά για τη LFC, που εγκαταστάθηκε στο Κίρκμπι, όπου λειτουργούσαν, ήδη οι ακαδημίες της ομάδας. Ήταν και μια επιθυμία του Κλοπ να προπονείται η πρώτη ομάδα μαζί με τους νεαρούς των ακαδημιών, ώστε να επιβλέπει ο ίδιος προσωπικά την εξέλιξή τους. “Τα συναισθήματα είναι ανάμικτα, γιατί η ομάδα αποχωρίζεται ένα κομμάτι της ιστορίας της, ένα σπίτι στο οποίο έζησα κι εγώ 5 χρόνια”, σχολίασε ο Γερμανός, που θα ‘ναι ο πρώτος κόουτς μετά τον Σάνκλι (και τους άλλους 10 που ακολούθησαν μετά το 1973) που θα προπονεί τη Λίβερπουλ μακριά από Μέλγουντ.
