Ρομπ Ρένζενμπρινκ: Ο άνθρωπος που βρήκε το δοκάρι
Μια καριέρα, ένα δοκάρι. Λίγες ίντσες για ένα Παγκόσμιο Κύπελλο που δεν ήρθε ποτέ. Ο Γιάννης Φιλέρης γράφει για τον μύθο του Ρόμπι Ρένζενμπρινκ και τη φάση που στοίχειωσε τη ζωή του στον τελικό του 1978.
Ένας πραγματικός καλλιτέχνης της μπάλας έφυγε την περασμένη Παρασκευή από τη ζωή, κουρασμένος από την ασθένεια που τον ταλαιπωρούσε από το 2012 (μυϊκή ατροφία). Ο Ρόμπι Ρένζενμπρινκ αποχαιρέτησε τον μάταιο κόσμο μας σε ηλικία 72 ετών. Η είδηση για όσους πριν από 40-45 χρόνια τον θαύμαζαν για τις ποδοσφαιρικές ικανότητές του, ήταν γεμάτη από μελαγχολία. Οι ήρωες μιας άλλης εποχής φεύγουν. Η μεγάλη Ολλανδία, που μύησε στο εκστατικό totaalvoetbal (το ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο) εκατομμύρια ανθρώπους, αρχίζει και χάνει τα πιο εκλεκτά της μέλη. Ο αριστεροπόδαρος Ρένζενμπρικ αναχώρησε για να βρει τον Γιόχαν Κρόιφ και τον Πιτ Κάιζερ, αλλά και τον Ντικ Νανίνχα, τον σκόρερ του τελικού το 1978, που λίγοι θυμούνται ότι έχει πεθάνει εδώ και μια 5ετία.
Στο μυαλό των τότε νεαρών, οι Ολλανδοί είναι ακόμη οι ωραίοι… μαλλιάδες, που έτρεχαν ακατάπαυστα, έκρυβαν την μπάλα, αλλά δεν κατάφεραν ούτε στο Μόναχο ούτε στο Μπουένος Άιρες να φορέσουν το στέμμα των παγκόσμιων πρωταθλητών. Η αλήθεια είναι ότι 4 δεκαετίες μετά, βρίσκονται στην 7η και 8η δεκαετία της ζωής τους, όπως προστάζει ο αδυσώπητος χρόνος. Ο Ρένζενμπρινκ ήταν ένα εξέχον μέλος αυτής της εκλεκτής παρέας, αν και είχε μια σημαντική ειδοποιό διαφορά σε σχέση με τους άλλους συμπαίκτες του. Δεν έπαιζε ούτε στον Άγιαξ ούτε στη Φέγενοορντ, αλλά στο Βέλγιο και την Άντερλεχτ.
Εμείς εδώ στην Ελλάδα τον γνωρίσαμε από τις ιστορικές μονομαχίες της βέλγικης ομάδας με τον Ολυμπιακό το 1974. Το βαρύ 1-5 στο Βέλγιο, το ιστορικό 3-0 με την τραγική διαιτησία Κάρολι Παλοτάι στη ρεβάνς της Πάτρας. Ο Μάικ Γαλάκος είχε πετύχει και τα 3 γκολ των ‘ερυθρολεύκων’, με μια ιστορία συνωμοσίας να συνοδεύει όλα αυτά τα χρόνια εκείνο το ματς. Στην αριστερή πλευρά της Άντερλεχτ έπαιζε ο Ρένζενμπρινκ, δεξιά ήταν ο Φρανσουά βαν ντερ Ελστ και σέντερ φορ ο Πολ βαν Χιμστ. Ομαδάρα. Εκείνη την εποχή κατέκτησε δυο φορές το Κύπελλο Κυπελλούχων (1976 και 1978), σε μια διοργάνωση όπου ο χαρισματικός κυνηγός ήταν πρώτος σκόρερ όλων των εποχών.
Ίδιος ο… Κρόιφ και ο τελικός του 1978
Ο Ρένζενμπρινκ έμεινε στην ιστορία για δυο πράγματα, που δεν αντανακλούν επακριβώς στην τεράστια προσωπικότητά του. Το πρώτο ήταν ότι έμοιαζε με τον Κρόιφ. Το δεύτερο, ο τελικός Παγκοσμίου Κυπέλλου 1978, με τη χαμένη μεγάλη ευκαιρία στο φινάλε. Με τον Κρόιφ είχε αρκετές ομοιότητες. Όχι μόνο γιατί έπαιζε με το αριστερό, αλλά επειδή από μακριά (και από κοντά) είχαν σχεδόν την ίδια κοψιά. Το ίδιο κούρεμα σίγουρα!
Η αλήθεια είναι ότι υπήρχε κι ένας εσωτερικός ανταγωνισμός, αν και ο Κρόιφ ήταν ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης της ομάδας. Και το ’74, κανείς δεν θα μπορούσε να έχει τον δικό του ρόλο μέσα στην ομάδα. Ο Ρένζενμπρινκ μετατέθηκε στο αριστερό άκρο, παίρνοντας την θέση του Κάιζερ που αγωνιζόταν στον Άγιαξ. Έχασε ένα ματς, λόγω ενός τραυματισμού που τον ταλαιπώρησε μάλλον σε όλη τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου, με αποτέλεσμα να μην είναι απόλυτα έτοιμος στον τελικό, κόντρα στους Δυτικογερμανούς. Στο ημίχρονο, ο Ρίνους Μίχελς τον αντικατέστησε με τον Ρενέ φαν ντε Κέρκοφ.
Το 1978, ο Κρόιφ δεν ταξίδεψε στην Αργεντινή για να παίξει στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Ο Ρένζενμπρινκ ήταν εκεί κι έκανε παπάδες! Απελευθερωμένος, πολύ πιο έμπειρος (ήταν ήδη 31 ετών) και σε περισσότερους χώρους για να απλώσει το ταλέντο του, ήταν καταπληκτικός. Η επιθετική τριάδα που συγκρότησε με τον Τζόνι Ρεπ και τον Ρενέ φαν ντε Κέρκοφ ήταν συγκλονιστική, με τους ‘οράνιε’ να σαρώνουν στο πέρασμά τους. Τρία γκολ εναντίον του Ιράν, από ένα κόντρα σε Σκωτία και Αυστρία, τον είχαν κάνει ισότιμο διεκδικητή της θέσης του πρώτου σκόρερ του τουρνουά, μαζί με τον Μάριο Κέμπες. Ο τελικός στο ‘Μονουμεντάλ’ βρήκε την Ολλανδία απέναντι στην Αργεντινή του Λουίς Σέσαρ Μενότι, που κάπνιζε το ένα τσιγάρο πίσω από το άλλο στον πάγκο, του Ντανιέλ Πασαρέλα, του Οσβάντο Αρντίλες και του Κέμπες. Από πίσω της, ένας ολόκληρος μηχανισμός μιας στυγνής δικτατορίας που εξαφάνιζε ανθρώπους. Ο στρατηγός Χόρχε Βιδέλα δεν μπορούσε να φανταστεί τίποτε άλλο από την Αργεντινή παγκόσμια πρωταθλήτρια.
Σε αυτό το ματς, ο Ρένζενμπρινκ έχασε την ευκαιρία της ζωής του! Με το σκορ 1-1, διαμορφωμένο από τα γκολ των Κέμπες και Νανίνχα, o τελικός βάδιζε προς την ισοπαλία και την παράταση, όταν ακριβώς με τη συμπλήρωση των 90 λεπτών, ο Ρουντ Κρολ εκτελεί ένα φάουλ πίσω από τη μεσαία γραμμή. Ο λίμπερο της Ολλανδίας φέρνει την μπάλα μέσα στην περιοχή της Αργεντινής, με τον Ρένζενμπρινκ να τρέχει και να προλαβαίνει τον δεξιό μπακ Χόρχε Ολγκουίν, αλλά και τον τερματοφύλακα Ουμπάλντο Φιγιόλ. Το χτύπημα με το αριστερό είναι ιδανικό, αλλά η μπάλα βρίσκει το δοκάρι.
“Καλύτερα να μην προλάβαινα την μπάλα”
Η Αργεντινή γλιτώνει το σοκ. Το ματς θα οδηγηθεί στην παράταση, όπου ο Ντανιέλ Μπερτόνι και ο Κέμπες θα γράψουν το τελικό 3-1, για τον πρώτο παγκόσμιο τίτλο της ‘αλμπισελέστε’. Ο Ρένζενμπρινκ θα μείνει στην ιστορία ως ο άνθρωπος που βρήκε το δοκάρι. “Αν έβαζε το γκολ, θα έπαιρνε το κύπελλο η Ολλανδία κι αυτός τον τίτλο του πρώτου σκόρερ”, είχε δηλώσει ο Κέμπες, ο ήρωας του τελικού. Τι σκέφτηκαν στη φάση του δοκαριού; Ο Ερνστ Χάπελ ομολόγησε ότι του κόπηκε η ανάσα. “Αλλά και πάλι είμαι σίγουρος ότι το ματς θα αργούσε πολύ να τελειώσει. Αν δεν ισοφάριζε ξανά η Αργεντινή, ο διαιτητής δεν θα σφύριζε τη λήξη”, είπε κάποια χρόνια ο διάσημος προπονητής, ενώ ο Αλμπέρτο Ταραντίνι, αριστερό μπακ της Αργεντινής τότε, είχε παραδεχθεί: “Όταν είδα τον Ρένζενμπρινκ να σουτάρει, είπα καλύτερα να πεθάνω τώρα, παρά στη φυλακή. Ευτυχώς, η μπάλα βρήκε στο δοκάρι”.¨
Η φάση τον κυνηγούσε σε όλη του τη ζωή. Συχνά έλεγε ότι στον ύπνο του έβλεπε πως βάζει το γκολ. “Μετά, όμως… ξυπνάω”, πρόσθετε με πικρό χιούμορ. Η αλήθεια είναι ότι το ταλέντο του δεν αναγνωρίστηκε, όπως θα έπρεπε. Οι Ολλανδοί δεν του συγχώρεσαν ποτέ τη μεγάλη χαμένη ευκαιρία και ο Ρένζενμπρινκ πέρασε την τελευταία διετία της καριέρας του ανάμεσα σε Πόρτλαντ (MLS) και Τουλούζ.
Κι όμως. Αυτός ο αριστεροπόδαρος αρτίστας, με την κοφτή ντρίπλα και το αέρινο παίξιμο, ήταν πράγματι ένας από τους καλύτερους ποδοσφαιριστές που είδαμε ποτέ. Παίζοντας μάλιστα σε κλαμπ μεγαλύτερης ακτινοβολίας από την Άντερλεχτ (αν και το βελγικό συγκρότημα εκείνη την εποχή ήταν μια από τις αξιόλογες ομάδες της Ευρώπης), ενδεχομένως να άφηνε ακόμη μεγαλύτερο στίγμα. Η καταραμένη φάση, όμως, τον σημάδεψε για πάντα. Και όπως έλεγε “καμιά φορά σκέφτομαι ότι θα έπρεπε να αστοχήσω ολότελα, να μην προλάβω καν την μπάλα. Ο κόσμος δεν θα με ρωτούσε ποτέ γι’ αυτό. Ήταν μια τεράστια ευκαιρία, το ξέρω. Ακόμη υποφέρω που την έχασα, αλλά πιστέψτε με, ήταν σχεδόν αδύνατο να βάλω το γκολ”.
Θα καταφέρει η Ντόρτμουντ του Χάαλαντ να αποκαθηλώσει την Μπάγερν; Η απάντηση στο Pod-όσφαιρο:
