Ραφίνια: Ο Ολυμπιακός πήρε τον μπακ του Γκουαρδιόλα
Όταν ήταν παιδί δεν είχε να φάει. Μόλις η τύχη του άρχισε να αλλάζει, απέκτησε ένα κενό που δεν κάλυψε ποτέ. Τα καλύτερα χρόνια της 8ετίας του στη Μπάγερν ήταν τα τρία που αγωνίστηκε σε 120 ματς με τον Γκουαρδιόλα. Ο Ραφίνια φτάνει στον Ολυμπιακό αποφασισμένος να συνεχίσει μια ιστορία που θα έκανε περήφανο τον πατέρα που έχασε στα 16 του χρόνια.
Το κενό που άφησε η αποχώρηση του Ομάρ Ελαμπντελαουί στο δεξί άκρο της άμυνας καλύπτει ο Ολυμπιακός με την απόκτηση του Ραφίνια. Του Βραζιλιάνου μπακ που πέρασε για πρώτη φορά στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού τον Αύγουστο του 2005, όταν τον απέκτησε η Σάλκε σε ηλικία 20 ετών, αποζημιώνοντας την Κοριτίμπα με 5 εκατ. ευρώ.
Ο Ραφίνια έμεινε για μια 5ετία στους 'βασιλικούς μπλε' πριν μεταγραφεί στην Τζένοα αντί 8 εκατ. ευρώ. Στη Serie A έμεινε για μια σεζόν, επιστρέφοντας στην Bundesliga το 2011 για λογαριασμό της Μπάγερν Μονάχου. Εκεί την επόμενη οκταετία πραγματοποίησε 266 συμμετοχές με 6 γκολ και 29 ασίστ, πριν πάρει τον δρόμο του επαναπατρισμού το καλοκαίρι του 2019 για να υπογράψει στην Φλαμένγκο. Με τον όρο πως θα μπορεί να αποχωρήσει ως ελεύθερος αν δεχθεί πρόταση από την Ευρώπη.
Δύσκολα χρόνια
Ο Ραφίνια (κάτοχος γερμανικού διαβατηρίου) είχε κάθε άλλο παρά καλή παιδική ηλικία, μεγαλώνοντας στην πόλη Λοντρίνα της Βραζιλίας. "Η οικογένεια μου ήταν πολύ φτωχή. Όταν ήμουν παιδί δεν είχαμε τίποτε να φάμε. Και όταν δεν έχεις τίποτα να φας, η ζωή είναι λίγο διαφορετική... Έφυγα από το σπίτι μου όταν ήμουν 15 ετών για να ενταχθώ στην Κοριτίμπα. Το 2000. Ήταν δύσκολο. Πήγα εκεί με μια άδεια τσάντα. Ήθελα να γίνω επαγγελματίας και την ίδια στιγμή ήθελα να βοηθήσω και την οικογένεια μου. Να κερδίσω χρήματα ώστε η μητέρα μου να μην χρειάζεται να δουλέψει πια".
Η ανάγκη να είναι αυτός που φέρνει το ψωμί στο σπίτι έγινε μεγαλύτερη, όταν ο Ραφίνια έχασε ξαφνικά τον πατέρα του την περίοδο που μόλις είχε κληθεί στην εθνική U-17 της Βραζιλίας. Ήταν η στιγμή που έφτασε πιο κοντά από πότε στο να χάσει όλα όσα είχε καταφέρει μέχρι τότε.
"Ζούσα με έναν φίλο μου, με πηγαινοέφερνε στις προπονήσεις. Τότε με ειδοποίησαν πως έπρεπε να επιστρέψω στην Λοντρίνα. Ο πατέρας μου δεν ήταν καλά. Δεν μου είπαν στο τηλέφωνο πως ήταν ήδη νεκρός... Το ανακάλυψα αργότερα. Γύρισα στη Λοντρίνα και έμεινα στο σπίτι για ένα μήνα. Δεν έκανα τίποτα απολύτως σε αυτό το διάστημα. Τα είχα παρατήσει, δεν ήθελα να ασχοληθώ με τίποτα. Ήμουν μόλις 16 ετών και είναι σκληρό να χάνεις τον πατέρα σου σε αυτή την ηλικία. Δεν ήμουν ακόμη αρκετά μεγάλος ή ώριμος για να μπορώ να διαχειριστώ την κατάσταση. Γι' αυτό κάποιες φορές ακόμη και σήμερα νιώθω άδειος. Μόνο στο ποδόσφαιρο αισθάνομαι πλήρης και επιτυχημένος".
Ο Ραφίνια πάλεψε με τον εαυτό του, τους δαίμονες του, την απώλεια και κατάφερε να διαγράψει μια σπουδαία πορεία στο ποδόσφαιρο. Το παράπονο του όμως δεν έλεγε να φύγει.
"Είναι που δεν είχα τον πατέρα μου εδώ, μαζί μου, για να το δει. Είναι λυπηρό που δεν πρόλαβε να ζήσει μια όμορφη ζωή με εμένα και όλη την οικογένεια".
Πήρε τα πάντα με την Μπάγερν
Ειρωνία ή όχι, ήταν αυτή η τραγωδία που βοήθησε τον Ραφίνια να εξελιχθεί στον πνευματικά άθραυστο ποδοσφαιριστή που είναι μέχρι και σήμερα. Στην 8ετία που ίδρωσε την φανέλα της Μπάγερν Μονάχου, ο Βραζιλιάνος έγραψε +20 συμμετοχές σε όλες τις σεζόν πλην μιας.
"Ήμασταν 22 παίκτες πρώτης γραμμής. Όταν δεν αγωνίζεσαι, στηρίζεις τους συμπαίκτες σου. Είτε από τον πάγκο, είτε από την κερκίδα. Δεν είναι εύκολο, αλλά είναι φυσιολογικό σε μια ομάδα με τόσους καλούς παίκτες να μένεις εκτός ενδεκάδας κάποιες φορές. Όταν όμως ο ένας στηρίζει τον άλλον, όταν σκέφτεσαι θετικά είτε παίζεις είτε όχι και όλοι κινούνται στο ίδιο μήκος κύματος, τότε καταφέρνεις να φτάσεις στην κατάκτηση σπουδαίων τίτλων.
Κάναμε το treble με τον Γιούπ Χάινκες. Ήταν κάτι πραγματικά ξεχωριστό, έτσι; Όταν αισθάνομαι λυπημένος μπαίνω στο δωμάτιο με τα τρόπαια που έχω κατακτήσει, τα κοιτάζω, τα καθαρίζω και μετά όλα γίνονται καλύτερα".
Το 2017 η Μπάγερν αρνήθηκε να τον παραχωρήσει στην Τσέλσι, με την απόκτηση του παίκτη να αποτελεί επιθυμία του Αντόνιο Κόντε που δεν πραγματοποιήθηκε. Ο Ραφίνια, παρά το γεγονός πως είχε φάει τα γήπεδα και τις διακρίσεις με το κουτάλι, είχε ισχυρή θέληση να αγωνίζεται, έτσι ήταν δυασρεστημένος για τον μικρό χρόνο συμμετοχής του όταν ο Νίκο Κόβατς ήταν στην τεχνική ηγεσία των Βαυαρών.
"Ο κόουτς δεν είναι δίκαιος απέναντι μου αυτή τη στιγμή. Είμαι πάντα αποδοτικός στην προπόνηση, αλλά δυσκολεύομαι να βρω κίνητρο να συνεχίσω να προσπαθώ υπό αυτές τις συνθήκες. Κάνω τη δουλειά μου, γυμνάζομαι καλά αλλά ο προπονητής δεν με υπολογίζει. Δεν ξέρω γιατί. Ποτέ δεν δημιούργησα πρόβλημα. Και είναι φυσικό να νιώθω απογοητευμένος".
Τον Μάιο του 2019 ο Ραφίνια αποχαιρέτησε την Μπάγερν σε συνέντευξη Τύπου. Εκεί ήταν οι Μάνουελ Νόιερ, Τόμας Μίλερ, Τιάγκο Αλκάνταρα, Νταβίντ Αλάμπα, Ρενάτο Σάντσες, Φρανκ Ριμπερί και Ρόμπερτ Λεβαντόβσκι.
"Ο Ράφα ήταν μια πολύ καλή μεταγραφή όταν τον πήραμε. Αξιόπιστος παίκτης, θετικός άνθρωπος, δημοφιλής στα αποδυτήρια στα 8 χρόνια που έμεινε μαζί μας. Κέρδισε τα πάντα με την Μπάγερν Μονάχου και αποτέλεσε σημαντικό κρίκο των επιτυχιών μας όλα αυτά τα χρόνια. Με την αποχώρηση του, χάνουμε ένα εξαιρετικά πολύτιμο ποδοσφαιριστή. Ήταν πάντα εκεί όταν η ομάδα τον χρειάστηκε, είτε σαν δεξί μπακ, είτε σαν αριστερό ή ακόμη και ως μέσο", τόνισε ο Καρλ Χάιντς Ρουμενίγκε.
"Ήμασταν μαζί τόσο πολύ καιρό. Είμαστε οικογένεια, γνωρίζουμε ο ένας τον άλλον τόσο καλά", υποστήριξε εμφανώς συγκινημένος ο Ραφίνια υπό το χειροκρότημα των συμπαικτών του.
Με την φανελά των Βαυαρών, ο Βραζιλιάνος κατέκτησε ένα Champions League (2012/13), ένα Παγκόσμιο Κύπελλο συλλόγων (2014), ένα Super Cup Ευρώπης (2013/14), επτά πρωταθλήματα Γερμανίας (σερί, από την σεζόν 2012/13 μέχρι την σεζόν 2018/19), τέσσερα Κύπελλα (2012/13, 2013/14, 2015/16 και 2018/19) και τέσσερα Super Cup Γερμανίας (2012/13, 2016/17, 2017/18, 2018/19).
Με την Φλαμένγκο κατέκτησε το πρωτάθλημα Βραζιλίας το 2019, το Libertadores της σεζόν 2018/19 και το Recopa Sudamericana του 2019/2020.
Ξανάνιωσε με τον Γκουαρδιόλα
Ποια ήταν η καλύτερη περίοδος του Ραφίνια στην Μπάγερν; Αυτή με προπονητή τον Πεπ Γκουαρδιόλα. Έτσι εξηγεί ο ίδιος.
"Έμαθα πολλά από τον Πεπ. Μαζί του μαθαίναμε κάτι καινούργιο κάθε μέρα. Είναι ο προπονητής με τον οποίο έπαιξα τις περισσότερες φορές στην Μπάγερν, 120 παιχνίδια σε 3 χρόνια! Αυτό που κρατάω περισσότερο από εκείνον, είναι η γνώση που μου χάρισε για την κατοχή της μπάλας. Είμαι ένας παίκτης που δεν του αρέσει να χάνει τη μπάλα, την θέλω στα πόδια μου. Μας έμαθε να τρέχουμε λιγότερο και να δημιουργούμε περισσότερες φάσεις. Χωρίς την μπάλα είσαι πάντα αναγκασμένος να κυνηγάς, άρα και να κάνεις πιο πολλά μέτρα.
Αυτό λοιπόν το στοιχείο του παιχνιδιού, το να κρατάς συνέχεια τη μπάλα, να μην την δίνεις στον αντίπαλο και να γυρίζει στα δικά μας πόδια, τον τρόπο που πρέπει να κινούμαστε στο γήπεδο, την θέση που έχουμε, είναι κάτι που μας δίδαξαν όλοι οι προπονητές. Αυτόν τον τρόπο κατοχής μπάλας όμως είναι κάτι που κουβαλάω πάντα μαζί μου από την Μπάγερν του Γκουαρδιόλα", έχει δηλώσει ως παίκτης της Φλαμένγκο.
Ο Καταλανός είχε εφαρμόσει ένα ιδιαίτερο σύστημα επίθεσης στους Βαυαρούς. Σε φάση ανάπτυξης, η διάταξη μεταφραζόταν σε... 2-3-5! Η καινοτομία του Γκουαρδιόλα ήταν η εξής: οι παίκτες του τοποθετούνταν στον χώρο με τέτοιο τρόπο ώστε κανείς να μην έχει κλίση 90 μοιρών με τον παίκτη που είναι κάτοχος της μπάλας. Με πιο απλούς όρους, κανείς παίκτης δεν βρισκόταν κάθετα στην ίδια γραμμή με αυτόν που είχε την μπάλα στα πόδια του. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αυξάνονται κατά πολύ οι επιλογές μεταβίβασης, αφού αυτή η διάταξη εξασφάλιζε την δημιουργία περισσότερων τριγώνων στον αγωνιστικό χώρο! Με συνέπεια να φτάνει σε δυσθεώρητα ύψη η κατοχή μπάλας.
Ο ρόλος του Ραφίνια σε φάση ανάπτυξης ήταν να αφήνει το άκρο της άμυνας και να συγκλίνει στον άξονα, λειτουργώντας πλέον ως εσωτερικός χαφ, με ευθύνη την δημιουργία του παιχνιδιού από χαμηλά και την άρτια κυκλοφορία της μπάλας. Η κίνηση αυτή επέτρεπε στον αντίστοιχο χαφ να κερδίσει κάθετα μέτρα προς την επίθεση, φτάνοντας σε ύψος αντίστοιχο του φορ και τους εξτρέμ να διατηρούν το πλάτος του γηπέδου.
Ο Ραφίνια, με τον αριθμό '13' στην πλάτη, λειτουργεί ως εσωτερικός χαφ σε φάση ανάπτυξης της Μπάγερν, την περίοδο που ο Πεπ Γκουαρδιόλα ήταν τεχνικός των Βαυαρών
Για μια τελευταία (;) παράσταση στην Ευρώπη
Είναι περιττό να προχωρήσουμε σε ανάλυση της ποιότητας του ποδοσφαιριστή. Αν η ηλικία του αποδειχθεί πρόβλημα, αυτό θα φάνει μονμάχα μέσα στο γήπεδο. Ο ίδιος επέστρεψε στην Φλαμένγκο πέρσι με την ελπίδα ότι θα επιστρέψει στην Ευρώπη - για τον λόγο αυτό υπήρχε ο ειδικός όρος στο συμβόλαιο του. Η λογική λέει πως αν ήθελε να... αράξει, δεν θα έμπαινε καν στην διαδικασία.
Ο Πέδρο Μαρτίνς τον επέλεξε ποντάροντας στην κλάση και τις παραστάσεις του. Μετά από την εξαετία του Ομάρ Ελαμπντελαουί στα ερυθρόλευκα, έμοιαζε εξαιρετικά δύσκολο να βρεθεί αντίστοιχη περίπτωση παίκτη που θα ερχόταν και θα έβρισκε άμεσα τον τρόπο προσαρμογής του στον Ολυμπιακό, την φιλοσοφία της ομάδας, τα νέα δεδομένα.
Σε μια σεζόν πολύ περίεργη ελέω κορονοϊού, όπου δεν υπάρχει χρόνος ούτε για προετοιμασία, ούτε για ομαλή ένταξη ενός νέου παίκτη στο σύνολο, ενώ η μεταγραφική περίοδος θα είναι μικρότερη και από τα μέσα Σεπτέμβρη και μετά, θα 'τρέχει' παράλληλα με επίσημες αγωνιστικές υποχρεώσεις. Με την απόκτηση του Βραζιλιάνου, ο Ολυμπιακός παρακάμπτει τα περισσότερα από αυτά τα εμπόδια. Αν η επιλογή είναι σωστή για όλες τις πλευρές, είναι ένα ερώτημα που θα απαντηθεί προϊόντος του χρόνου.
Όσον αφορά τον Ραφίνια; Έχει αποδείξει πως κατάφερε να ξεπεράσει πολύ μεγαλύτερα εμπόδια. Και φτάνει στον Ολυμπιακό αποφασισμένος να συνεχίσει μια ιστορία που θα έκανε περήφανο τον πατέρα του...