Το πριμ, ο Ολυμπιακός, η Παναχαϊκή κι ο ΠΑΟΚ
Photostop στη σεζόν 1972/73 και τη νίκη της πανίσχυρης Παναχαϊκής στην Τούμπα που έστεψε πρωταθλητή τον Ολυμπιακό.
Το ελληνικό ποδόσφαιρο ζει παράλληλα με τη χώρα μία από τις πλέον θυελλώδεις περιόδους του τη σεζόν 1972/73. Μετά το ντέρμπι της "ντροπής" που είδαμε σε προηγούμενο PhotoStop και με τον Παναθηναϊκό τιμωρημένο και εκτός νυμφώνος, ΠΑΟΚ και Ολυμπιακός μάχονται στήθος με στήθος σε ένα από τα πιο συζητημένα finish πρωταθλήματος από καταβολής Α’ Εθνικής. Βρισκόμαστε επτά στροφές πριν το τέλος και η κορυφή δεν λέει να διαλέξει ανάμεσα σε βορρά και νότο, ΠΑΟΚ και Ολυμπιακός καταρρίπτουν το ένα ρεκόρ μετά το άλλο και η μάχη είναι πρωτόγνωρη. Από 74 βαθμούς έκαστος, ο ΠΑΟΚ με 22 νίκες και δύο ήττες (η παραδοσιακή στο Αιγάλεω και εκείνη στο «Καραϊσκάκης» από τον Ολυμπιακό με 1-0) και ο Ολυμπιακός με 21 νίκες και μόλις μία ήττα, εκείνη στην «καταραμένη» και απροσπέλαστη Τούμπα την τρίτη αγωνιστική, επίσης με 1-0.
Η κορυφαία "μάχη" Ολυμπιακού-ΠΑΟΚ
Καταπληκτική σεζόν για τον καλύτερο ΠΑΟΚ ίσως όλων των εποχών, με τον Άγγλο Λες Σάνον στον πάγκο και ένα μίγμα από βορειοελλαδίτες αρτίστες και πολεμιστές μέσα στο χόρτο: Κούδας, Σαράφης, Αποστολίδης, Παρίδης, Φουντουκίδης, Στέφας ορισμένοι μόνο από τους πρωταγωνιστές εκείνης της τρομερής ομάδας που την προηγούμενη σεζόν είχε κατακτήσει τον πρώτο τίτλο της ιστορίας της νικώντας στον τελικό Κυπέλλου με 2-1 τον Παναθηναϊκό στο Στάδιο «Καραϊσκάκης».
Από την άλλη, ο Ολυμπιακός του εφοπλιστή Νίκου Γουλανδρή, επίσης κατά πολλούς ο καλύτερος Ολυμπιακός όλων των εποχών που διέλυε τα πάντα στο διάβα του: Αργυρούδης, Λοσάντα, Σιώκος, Υβ, Δεληκάρης, Βιέρα, Κελεσίδης μερικά από τα απίστευτα υλικά που είχε παραδώσει ο Νίκος Γουλανδρής στα χέρια του Λάκη Πετρόπουλου. Η μάχη είναι αδυσώπητη, πιο παραγωγικός ο ΠΑΟΚ με 53 γκολ ενεργητικό - καλύτερος στα μετόπισθεν ο Ολυμπιακός με μόλις 7 γκολ παθητικό.
Το πρωτάθλημα κόβει την ανάσα και έχει απίστευτη ένταση. Στον Πειραιά «βράζουν» και θέλουν τίτλο εδώ και τώρα για να σταματήσει η πενταετής απουσία του Ολυμπιακού από τις επιιτυχίες, ενώ την ίδια στιγμή η Θεσσαλονίκη ζει και αναπνέει για την «πρώτη φορά» του ΠΑΟΚ. Η Ελλάδα στο μεταξύ ζει ιστορικές στιγμές με τη χούντα να οδεύει μαθηματικά προς το τέλος και θα περίμενε κανείς οι κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις να μονοπωλούν το ενδιαφέρον με το ποδόσφαιρο να περνά σε δεύτερη μοίρα. Έχουμε φτάσει στην τελευταία εβδομάδα του Απρίλη, όταν το καθεστώς των Συνταγματαρχών διατάσσει την κατάσχεση όλων των φύλλων των εφημερίδων ευρείας κυκλοφορίας «Βραδυνή» και «Θεσσαλονίκη» που φιλοξενούσαν δηλώσεις του Κωνσταντίνου Καραμανλή από το Παρίσι, ο οποίος σχολίαζε τις πολιτικές προεκτάσεις της εξέγερσης των φοιτητών στη Νομική Σχολή λίγο νωρίτερα. Αναταραχές και αναβρασμός σε βορρά και νότο και παρά το βαρύτατο αυτό κλίμα, το ενδιαφέρον στρέφεται στη μάχη για το πρωτάθλημα.
Το επίμαχο ματς με την Παναχαϊκή
Ο ΠΑΟΚ υποδέχεται την πολύ μεγάλη Παναχαϊκή στην απροσπέλαστη Τούμπα και ο Ολυμπιακός ταξιδεύει στην Καβάλα, με την πόλη να έχει και εκδρομείς φίλους του ΠΑΟΚ που έσπευσαν να υποστηρίξουν τους «Αργοναύτες». Το έργο του Ολυμπιακού είναι φαινομενικά πιο εύκολο, αν και εκείνη την εποχή, οποιαδήποτε έξοδος μεγάλης ομάδας στην επαρχία ήταν επισφαλής. Πράγματι, ο Ολυμπιακός δεν καταφέρνει να περάσει από την Καβάλα και μένει στο 1-1 που θα έλεγε κανείς ότι ψαλίδιζε τις ελπίδες του για τίτλο, εκτός...
Εκτός εάν η πολύ δυνατή Παναχαϊκή έκανε το θαύμα στην Τούμπα και σταματούσε τον ορμητικό και φανταστικό ΠΑΟΚ του Σάνον. Η Παναχαϊκή της δεκαετίας του ’70 πρόσφερε στην Πελοπόννησο την καλύτερη ομάδα που είδε ποτέ: Δαβουρλής, Στραβοπόδης, Μιχαλόπουλος, οι σταρ της ομάδας που έφτασε μέχρι και στην έξοδο στο κύπελλο UEFA και εν τέλει τερμάτισε στην τέταρτη θέση εκείνη τη σεζόν, ξεπερνώντας ακόμη και την ΑΕΚ.
Η Τούμπα έχει φορέσει από νωρίς τα γιορτινά της, στο γήπεδο δεν πέφτει καρφίτσα και η ατμόσφαιρα είναι καυτή. Στα αποδυτήρια, ο Κούδας πλησιάζει το Μιχαλόπουλο και σε ένα πρωτόγνωρο mind game καλεί τους Πατρινούς να μην βγουν καν στο γήπεδο γιατί ο ΠΑΟΚ θα είναι αδίστακτος και δεν θα σταματήσει «ούτε στα 5».
Προφητική η δήλωση του Γιώργου Κούδα, από την αντίθετη όμως πλευρά: η Παναχαϊκή ξεκινά με πείσμα το ματς, δεν επηρεάζεται από την κοχλάζουσα Τούμπα και τους 40 χιλιάδες αλαλάζοντες ΠΑΟΚτσήδες και αντέχει στην πίεση. Το άγχος αρχίζει να κυριεύει τους ποδοσφαιριστές του ΠΑΟΚ και η κατάσταση γίνεται χειρότερη όταν στο ημίωρο ο Ανδρούτσος τροφοδότησε τον Κώστα Δαβουρλή, ο οποίος με γυριστό σουτ πάγωσε την Τούμπα. Ο ΠΑΟΚ μετά το σοκ δείχνει σημάδια αφύπνισης και απαντά με το δοκάρι του Φουντουκίδη. Δέκα λεπτά αργότερα βρίσκει την ισοφάριση με το θαυματουργό Παρίδη που εκμεταλλεύθηκε τη σύγχυση στα καρέ του Τζανετουλάκου και βάζει φωτιά στην Τούμπα.
Το ημίχρονο λήγει ισόπαλο, ο ΠΑΟΚ δεν περνάει το εύκολο απόγευμα που περίμενε και άπαντες περιμένουν ένα δεύτερο ημίχρονο με τρομερή πίεση του Δικεφάλου. Αντίθετα με τις προβλέψεις, η Παναχαϊκή δεν κλείνεται στο δεύτερο ημίχρονο και αμέσως βγαίνει μπροστά: σέντρα του Θέμη Ρήγα, η μπάλα γλυστράει από τα χέρια του Στέφα και ο επερχόμενος Δαβουρλής απλώς τη σπρώχνει στα δίχτυα. Ο ΠΑΟΚ προσπαθεί να ανασυνταχθεί και να ισοφαρίσει, το σουτ του Παρίδη όμως θα ξαναβρεί στο δοκάρι. Με τη συμπλήρωση μιας ώρας παιχνιδιού το σοκ είναι τεράστιο, αφού και πάλι ο Ρήγας επελαύνει από δεξιά, την κατάλληλη στιγμή πασάρει στο Στραβοπόδη και ο τελευταίος με ασύλληπτο σου κεραυνοβολεί το Στέφα. Η Παναχαϊκή προηγείται 3-1, ο ΠΑΟΚ όμως δεν έχει πει την τελευταία του λέξη. Και πάλι ο Παρίδης μειώνει και ο Σάνον κάνει νεύμα στους ποδοσφαιριστές του να βγουν όλοι μπροστά.
Η κατάρρευση του ΠΑΟΚ
Τρίτο δοκάρι για τον ΠΑΟΚ με το Σαράφη, στην κόντρα όμως ο Δαβουρλής θα κερδίσει το φάουλ στο ημικύκλιο και ο ίδιος θα ανεβάσει το δείκτη του σκορ σε 2-4. Η ατμόσφαιρα στην Τούμπα είναι νεκρική και πριν προλάβει ο ΠΑΟΚ να σκεφτεί έστω τρόπο αντίδρασης, Ρήγας και Παππάς κάνουν ότι θέλουν από δεξιά και ο τελευταίος γράφει το 2-5. Απίστευτο κι όμως αληθινό, η Παναχαϊκή είναι η πρώτη ομάδα (και η τελευταία έκτοτε) που σκοράρει 5 φορές μέσα στην Τούμπα. Το μόνο που θα καταφέρει ο παραπαίων ΠΑΟΚ είναι να μειώσει σε 3-5 με ένα ανύπαρκτο πέναλτι που καταλόγισε ο Αθηναίος διαιτητής Αρμόδωρος στην εκπνοή του αγώνα. Τελικό σκορ το απίστευτο 3-5 και ήδη από το ημίχρονο στις κερκίδες έχει ξεκινήσει ατέλειωτη συζήτηση για το εάν το ματς είναι «δωσμένο». Κανένας ΠΑΟΚτσής δεν μπορεί να πιστέψει ότι στο κρισιμότερο ματς ο ΠΑΟΚ πέρασε κάτω από τον πύχη και πρώτος υπεύθυνος θεωρείται ο αείμνηστος τερματοφύλακας του Δικεφάλου Γιάννης Στέφας, ειδικά για εκείνο το γκολ που η μπάλα γλίστρησε από τα χέρια του.
Ο ίδιος απαρηγόρητος προσπαθεί να καταλάβει τι πήγε τόσο στραβά και κρέμασε τους συμπαίκτες του, ενώ λίγο πιο πέρα, μέλη της διοίκησης του ΠΑΟΚ ακούν τους παίκτες της Παναχαϊκής να συζητούν έντονα μεταξύ τους: «Τί θα γίνει με τα 300;» είναι η ερώτηση που ακούει μέλος της διοίκησης του ΠΑΟΚ και άμεσα το μεταφέρει στον Πρόεδρο της ομάδας Στράτο Σιμιτζή, έναν άνθρωπο χωρίς ασφαλώς την οικονομική επιφάνει του Νίκου Γουλανδρή. Ο Σιμιτζής εξελέγη Πρόεδρος εκείνη τη χρονιά και επαγγελματικά δραστηριοποιούνταν στο χώρο του Τύπου (με τον οποίο ασχολείται μέχρι και σήμερα), όντας συνιδιοκτήτης και διευθυντής της εφημερίδας «Ελληνικός Βορράς». Ο Πρόεδρος του ΠΑΟΚ δεν δίνει σημασία στην εν θερμώ πληροφορία που του μεταφέρεται, η εικόνα του αγώνα άλλωστε μιλά από μόνη της: ο ΠΑΟΚ ήταν υπερεπιθετικός και άτυχος και η Παναχαϊκή απλώς στάθηκε τυχερή έχοντας εκπληκτικά ποσοστά ευστοχίας στις αντεπιθέσεις της. «Ποδόσφαιρο είναι, συμβαίνουν και αυτά» ήταν το επιμύθιο και η προσπάθεια ερμηνείας εκείνου του απίστευτου απογεύματος.
Στον... τοίχο ο Στέφας
Η Θεσσαλονίκη όμως βράζει, ο Στέφας αντιμετωπίζει ακόμη και πρόβλημα να κυκλοφορήσει στην πόλη, όταν τέσσερις ημέρες μετά το πολύκροτο ματς της Τούμπας η είδηση σκάει σαν βόμβα: η Παναχαϊκή προχωρά σε μια πολύ περίεργη κίνηση και «διαγράφει» (οι ποδοσφαιριστές τότε λόγω ερασιτεχνικών σωματείων δεν αποδεσμεύονταν όπως αργότερα αλλά «διεγράφοντο», αφού απαγορευόταν στις ομάδες να συνάπτουν συμβόλαια με οποιονδήποτε αθλητή) τον ποδοσφαιριστή της Θέμη Ρήγα από τα μητρώα του σωματείου. Η διοίκηση των Πατρινών μάλιστα εκδίδει σχετική ανακοίνωση στην οποία αναφέρει ρητώς ότι πρόσωπο προσκείμενο στον Ολυμπιακό παρέδωσε στον ποδοσφαιριστή Θέμη Ρήγα 300 χιλιάδες δραχμές (ποσό ιλιγγιώδες και ασύλληπτο για την εποχή) προκειμένου να το διαμοιράσει στους συμπαίκτες του για να κερδίσουν τον ΠΑΟΚ στην Τούμπα! Στην ίδια ανακοίνωση, το σωματείο της Πάτρας αναφέρει ότι ο Ρήγας που είχε θαυμάσια απόδοση στο συγκεκριμένο ματς, δεν μοίρασε το ποσό ισομερώς στους συμπαίκτες του, αντιθέτως προχώρησε σε «επιλεκτικό» διαμερισμό του ποσού.
Όπως είναι φυσικό, ξεσπά σάλος, η Θεσσαλονίκη με το που μαθαίνει το νέο βρίσκεται επί ποδός πολέμου και ο ΠΑΟΚ αποστέλλει άμεσα τηλεγράφημα στην Εισαγγελία Πατρών ζητώντας διενέργεια ενδελεχούς έρευνας για την υπόθεση. Η Παναχαϊκή για να καλύψει πλήρως το έννομο συμφέρον του σωματείου, εκδίδει συμπληρωματική απόφαση δια της οποίας τιμωρεί με πρόστιμο ύψους 50 χιλιάδων δραχμών το Θέμη Ρήγα και αναφέρει ότι οι υπόλοιποι ποδοσφαιριστές της ομάδας είχαν ενημερώσει το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου προ της «πριμοδότησης» και εξ αυτού του λόγου δεν τιμωρούνται. Ο ΠΑΟΚ ζητά τιμωρίες «εδώ και τώρα» αν ισχύει το παραμικρό και θυμίζει στον Πρόεδρο της ΕΠΟ Γιώργο Δέδε, ότι προ μηνός έχει τεθεί επί τάπητος το ζήτημα της «πριμοδότησης» σε συνεδρίαση της Ομοσπονδίας και η Εισήγηση του Προέδρου ήταν να εξομοιωθεί με τη δωροδοκία.
Ο Δέδες, η ΕΠΟ και η εισαγγελική έρευνα
Ο Δέδες δηλώνει άγνοια για το γεγονός και αναφέρει ότι θα περιμένει την εισαγγελική έρευνα και πιθανές αποδείξεις για να τοποθετηθεί επισήμως η ΕΠΟ, την ίδια ώρα που ο ίδιος ο Θέμης Ρήγας εκδίδει με τη σειρά του ανακοίνωση, αφού συμβουλεύεται δικηγόρο της εμπιστοσύνης του. Η ανακοίνωση είναι προσεκτική αλλά καταπέλτης: ο Ρήγας δηλώνει ότι εξεπλάγη από την ενέργεια του σωματείου, διαβεβαιώνει ότι μοίρασε το ποσό στους συμπαίκτες του ανά κατηγορία και απόδοση και ξεκαθαρίζει ότι δεν πήρε μόνον εκείνος χρήματα, επικαλούμενος και μαρτυρίες συμπαικτών του. Τα χρήματα – εξηγεί ο Ρήγας – τα έλαβε από «φίλαθλο του Ολυμπιακού» στη Θεσσαλονίκη, όπου και παρέμεινε μετά το πέρας του αγώνα με τον ΠΑΟΚ, χωρίς να επιστρέψει με την αποστολή της ομάδας στην Πάτρα.
Η Θεσσαλονίκη έχει ξεσηκωθεί, πλησιάζει και η Κυριακή με το νέο εντός έδρας παιχνίδι εναντίον της Καβάλας και αναμένονται σκληρές αντιδράσεις από τον κόσμο του ΠΑΟΚ. Στην Αθήνα στο μεταξύ, αναζητείται ο κανονισμός αφού πρόκειται για πρωτόγνωρη υπόθεση, εκτός πλαισίου. Ως τότε υπήρχαν κυρώσεις μόνον για περιπτώσεις δωροδοκίας και «πριμοδότησης» για μειωμένη απόδοση, ουδέποτε για «υπερβάλλοντα ζήλο». Ο ΠΑΟΚ επικαλείται την εγκύκλιο της ΕΠΟ για την προηγούμενη χρονιά, όπου υπήρχε αναφορά σε περιπτώσεις «πριμοδότησης», η εγκύκλιος εκείνη όμως δεν ισχύει και για την επόμενη σεζόν, ενώ μεταξύ άλλων η ΕΠΟ κρίνεται αναρμόδια ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου και αδυνατούσα να θεσμοθετεί κανόνες και κυρώσεις. Εν ολίγοις, χωρίς νόμο δεν υπάρχει και τιμωρία. Μύλος...
Η θέση του Ολυμπιακού
Ο επίσημος Ολυμπιακός κρατά αποστάσεις από όλη την υπόθεση, δηλώνει ότι δεν έχει ουδεμία σχέση με το γεγονός της «πριμοδότησης» και αρνείται οποιαδήποτε ανάμειξη με το θέμα. Στο μεταξύ, ΠΑΟΚ και Ολυμπιακός συνεχίζουν με εμφατικές νίκες: 6-0 ο Ολυμπιακός τον Πανσερραϊκό στο Καραϊσκάκης, 3-0 ο ΠΑΟΚ την Καβάλα σε ένα πολύ φορτισμένο παιχνίδι στην Τούμπα. Εντός λίγων ημερών, η ΕΠΟ μετά από διαβουλεύσεις με το νομικό τμήμα της, εκδίδει απόφαση στην οποία αναφέρει ότι δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο για περιπτώσεις επίδοσης «δώρου» ή «πριμοδότησης» σε αντίπαλη ομάδα και κατά συνέπεια δεν συντρέχει λόγος τιμωρίας του Ολυμπιακού εάν και εφόσον αποδειχτεί ότι μέλη του Ολυμπιακού προέβησαν στην ενέργεια αυτή. Ο Δέδες μάλιστα, είναι κάθετος και δηλώνει σε δημοσιογράφους της εποχής, ότι ακόμη κι αν αποδειχτεί πως μέλος της Διοίκησης του Ολυμπιακού έδωσε τα χρήματα στο Ρήγα, δεν συντρέχει λόγος τιμωρίας γιατί απλούστατα η πράξη δεν τιμωρείται.
Ο ΠΑΟΚ δεν δέχεται τις αποφάσεις της ΕΠΟ και πιέζει το καθεστώς για εκ νέου έρευνα της πολύκροτης πλέον υπόθεσης. Ο ΓΓΑ Γιώργος Βλαδίμηρος διατάσσει μετά από πιέσεις των Θεσσαλονικέων, σύσταση Ειδικής Ανακριτικής Επιτροπής για να διερευνηθεί σε βάθος και να διαλευκανθεί πλήρως το θέμα. Η Επιτροπή συνεδριάζει σχεδόν άμεσα και ψιθυρίζεται ότι πρόκειται να κεδώσιε πόρισμα-καταπέλτη. Το πρωτάθλημα στο μεταξύ έχει φτάσει στην 32η αγωνιστική, όταν ο ΠΑΟΚ απομακρύνεται ακόμη περισσότερο από την κορυφή μένοντας στο 0-0 με τον Πανιώνιο στη Νέα Σμύρνη. Ο Ολυμπιακός κερδίζει πολύ δύσκολα στο Βόλο τον τοπικό Ολυμπιακό με 2-1 και παίρνει αέρα 2 βαθμών στη βαθμολογία, δύο μόλις στροφές πριν το τέλος. Πλέον μόνο με θαύμα ή κάποια δυσάρεστη εξέλιξη από την υπόθεση Ρήγα θα χάσει το πολυπόθητο πρωτάθλημα.
Οι μέρες περνούν, το πρωτάθλημα οδεύει προς την ολοκλήρωσή του και το πόρισμα της Επιτροπής ακόμη δεν δημοσιεύεται. Ο ΠΑΟΚ μέσω του Γενικού Γραμματέα του Συλλόγου, Βασίλη Σεργιαννίδη αποστέλλει διάβημα στην ΕΠΟ και αναφέρει ότι εάν δεν δημοσιευθεί το πόρισμα και δεν επιβληθούν οι τιμωρίες, θα στραφεί στον αρμόδιο Υπουργό Δικαιοσύνης Ιωάννη Αγαθαγγέλου. Το θέμα είναι πολύ λεπτό, η Ανακριτική έχει ολοκληρωθεί, πόρισμα όμως δεν υπάρχει, αφού όπως ψιθυρίζεται έχει δοθεί εντολή στην ηγεσία της ΕΠΟ από τον Ιωαννίδη να πρωτοκολληθεί το πόρισμα μετά το τέλος του Πρωταθλήματος. Ο Ολυμπιακός περνάει δύσκολα από τη Λευκωσία κερδίζοντας του Κύπριους του τοπικού Ολυμπιακού με 2-1 και κατακτά το πρωτάθλημα εν μέσω εντονότατων πανηγυρισμών, επικρατώντας του ΠΑΟΚ με 2 βαθμούς διαφορά. Οι επιδόσεις των δύο ομάδων αν αναλογιστούμε το βαθμολογικό σύστημα και το επίπεδο ανταγωνισμού εκείνου του πρωταθλήματος είναι εξωπραγματικές: 27 νίκες σε 34 παιχνίδια ο καθένας, μόλις μία ήττα και 13 γκολ παθητικό για το χαλύβδινο Ολυμπιακό του Λάκη Πετρόπουλου, 3 ήττες και 75 γκολ ενεργητικό για τον επιθετικό ΠΑΟΚ του Λες Σάνον.
Η ανακοίνωση των ποινών
Δύο ημέρες μετά την ολοκλήρωση του Πρωταθλήματος και δώδεκα πριν τον τελικό Κυπέλλου όπου και πάλι θα αναμετρώνταν Ολυμπιακός και ΠΑΟΚ, η ΕΠΟ ανακοινώνει τις ποινές που προκύπτουν από το φλέγον πόρισμα της Ανακριτικής Επιτροπής: Δια βίου διαγραφή του Θέμη Ρήγα, τιμωρία ενός έτους στον Λεβεντάκο ως μεσάζοντα, αφαίρεση φιλάθλου ιδιότητος από το μέλος του Ολυμπιακού Πέτρο Βασσάλα, παραπομπή του προπονητή του Ολυμπιακού Λάκη Πετρόπουλου στη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού (ΓΓΑ) διότι δεν παρουσιάστηκε ως όφειλε για να καταθέσει και μάρτυρες ισχυρίστηκαν ότι έλαβαν τα χρήματα από την οικία του και τέλος παραπομπή του ταμία του Ολυμπιακού στη ΓΓΑ διότι ενεπλάκη κατά δήλωση μαρτύρων στη δωροληψία. Η απόφαση αναφέρει στο κλείσιμό της, ότι η υπόθεση χρήζει επιπλέον διοικητικής εξέτασης προκειμένου να επιβληθούν ποινές και στα πρόσωπα που ενεπλάκησαν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.
Ο τελικός του κυπέλλου
Ο ΠΑΟΚ περιέργως δεν αντιδρά με τη θέρμη που αναμενόταν και η υπόθεση παίρνει το δρόμο της τακτικής δικαιοσύνης. Το κλίμα είναι ελαφρώς ηπιότερο όταν την Κυριακή 17 Ιουνίου διεξάγεται ο τελικός στο Στάδιο Καραϊσκάκης. Ο ΠΑΟΚ διαμαρτύρεται χλιαρά στη ΓΓΑ για τον ορισμό στην έδρα του αντιπάλου του, αλλά ο ορισμός είχε γίνει από την αρχή της σεζόν.
Ο Ολυμπιακός θέλει να αποδείξει ότι κατέκτησε δίκαια το πρωτάθλημα και στο πρώτο δεκάλεπτο κλείνει τον ΠΑΟΚ στα καρέ του Στέφα. Ο ΠΑΟΚ ισορροπεί, χάνονται ευκαιρίες εκατέρωθεν με σημαντικότερη τη βολίδα του Γιούτσου στο 18’ που εξουδετερώνει εντυπωσιακά ο Στέφας και το σουτ του Σαράφη στο 43’ που βγάζει σε κόρνερ ο Κελεσίδης. Το ημίχρονο λήγει χωρίς σκορ, μετά από ένα πολύ εντυπωσιακό παιχνίδι δύο θαυμάσιων και πολύ επιθετικών ομάδων. Ο ΠΑΟΚ έχει ορισμένα παράπονα από τη διαιτησία του Βέλγου Λορό, ο οποίος όμως δεν κάνει το μεγάλο λάθος.
Ο Ολυμπιακός ξεκινά το δεύτερο ημίχρονο με γκολ, όταν μετά από απομάκρυνση του Στέφα, ο Αγγελής εκμεταλλεύεται τον εκτός θέσης τερματοφύλακα και με δυνατό ψηλοκρεμαστό σουτ, στέλνει τη μπάλα στο βάθος των δικτύων του ΠΑΟΚ. Το Καραϊσκάκης παίρνει φωτιά, ενώ οι 15 χιλιάδες εκδρομείς φίλοι του ΠΑΟΚ, σιωπούν και βυθίζονται στη θλίψη. Ο Ολυμπιακός είναι δίκαια μπροστά στο σκορ, έχει σε καλή μέρα Αργυρούδη και Δεληκάρη, πολύ καλούς τους Γιούτσο και Υβ και δείχνει να θέλει πιο πολύ το τρόπαιο. Ο ΠΑΟΚ δείχνει να ξυπνάει μετά το γκολ και στο επόμενο διάστημα κατασκηνώνει στην περιοχή του Κελεσίδη. Ακυρώνεται σωστά το γκολ του Κούδα στο 67’ αφού χρησιμοποιεί το χέρι του για να στρώσει τη μπάλα πριν πλασάρει, δέκα λεπτά αργότερα όμως ο Βέλγος ρεφ κάνει λάθος: ο Κελεσίδης κάνει άτσαλη έξοδο, γκρεμίζει στο έδαφος τον επελαύνοντα Κούδα και κατόπιν μπλοκάρει τη μπάλα. Ο διαιτητής αρνείται το πέναλτι, ο Κούδας μεταφέρεται με φορείο εκτός αγωνιστικού χώρου και αντικαθίσταται κιόλας. Ο ΠΑΟΚ δεν ανακόπτει το ρυθμό του, εξακολουθεί να πιέζει τον Ολυμπιακό που κάνει εκείνο που ξέρει καλύτερα: παίζει άμυνα.
Ευκαιρίες με τον Παρίδη, το Σαράφη και πάλι τον Παρίδη που αποκρούει θαυμάσια ο Κελεσίδης και λίγο πριν το 90’ ο Λορό σφυρίζει τη λήξη. Οι παίκτες του ΠΑΟΚ διαμαρτύρονται για τη μη τήρηση καθυστερήσεων, οι παίκτες του Ολυμπιακού πλέουν σε πελάγη ευτυχίας. Κατακτούν ένα μεγάλο νταμπλ μετά από ομηρικές μάχες με το μεγάλο αντίπαλο ΠΑΟΚ, την ανερχόμενη δύναμη του ελληνικού ποδοσφαίρου και ξεκινά μια χρυσή εποχή για τον Ολυμπιακό. Περιχαρής ο Νίκος Γουλανδρής συμμετέχει και συγκινείται στην απονομή του τροπαίου και ως τζέντλμαν δίνει συγχαρητήρια στο Λες Σάνον για την ομάδα που παρέταξε στο χόρτο του Καραϊσκάκης. Δεν ήταν ένα πολύ σπουδαίο παιχνίδι, οι δύο ομάδες είχαν από ένα ημίχρονο υπεροχής, η ένταση όμως έφθανε στα ύψη και το πάθος ήταν κυρίαρχο στις ενέργειες των ποδοσφαιριστών. Ήταν ένας μεγάλος τελικός που σηματοδότησε την απαρχή της κυριαρχίας της πολύ μεγάλης ομάδας που έχτισε στον Ολυμπιακό ο Νίκος Γουλανδρής.
Πριν προλάβουν να κοπάσουν οι πανηγυρισμοί και πριν ξεκινήσουν οι θερινές διακοπές, η ΕΠΟ ανακοινώνει ότι θα αλλάξει ο κανονισμός και στο εξής η «πριμοδότηση» θα τιμωρείται εξ ίσου με τις υποθέσεις δωροδοκίας. Υπήρξαν και πάλι χλιαρές αντιδράσεις από τη Θεσσαλονίκη και τους διοικούντες τον ΠΑΟΚ για αυτό το «κενό νόμου» που κατά τους ανθρώπους του Δικεφάλου στοίχισε ένα πρωτάθλημα στην ομάδα, τουλάχιστον όμως δεν θα ξαναδημιουργόταν η δυσάρεστη κατάσταση που εκτυλίχθηκε στην ΕΠΟ με την υπόθεση του Θέμη Ρήγα. Ειδικά τη δεκαετία του ’70, περιπτώσεις δωροδοκιών και «πριμοδοτήσεων» υπήρξαν αρκετές, ποτέ όμως δεν έκριναν ένα πρωτάθλημα όπως αυτή της Παναχαϊκής και του απίστευτου «διπλού» στην Τούμπα.
Απεφάνθη η δικαιοσύνη
Η υπόθεση Θέμη Ρήγα πήρε το δρόμο για τα Τακτικά Δικαστήρια και έναν χρόνο σχεδόν αργότερα, 31 Μαΐου του 1974, εκδικάστηκε στο Τριμελές Πρωτοδικείο Πειραιά. Αποδείχτηκε ότι όντως ο Πέτρος Βασσάλος έδωσε 300 χιλιάδες δραχμές στους ποδοσφαιριστές της Παναχαϊκής προκειμένου να υπερβάλλουν εαυτούς και να κόψουν βαθμούς από τον πρωτοπόρο ΠΑΟΚ.
Οι παίκτες της Παναχαϊκής παραδέχτηκαν ότι πήραν τα χρήματα και ο παραιτηθείς Πρόεδρος του ΠΑΟΚ Στράτος Σιμιτζής υπήρξε μετριοπαθής αλλά απόλυτα δίκαιος στην κατάθεσή του. Είπε στο ακροατήριο ότι εκείνο το μεσημέρι του Απρίλη στην Τούμπα, η Παναχαϊκή με 5 «κατεβασιές» σημείωσε 5 γκολ, ότι ο ΠΑΟΚ ήταν και είναι καλύτερη ομάδα από τους Πελοποννήσιους, αλλά στο ποδόσφαιρο δεν κερδίζει πάντοτε ο καλύτερος. Σημείωσε ωστόσο, ότι τα χρήματα ήταν ένα πολύ δυνατό έξτρα κίνητρο για τους παίκτες της αντιπάλου ομάδας προκειμένου να αγωνιστούν με περίσσιο πάθος και να διεκδικήσουν τη νίκη και σίγουρα έπαιξαν το ρόλο τους για την απόδοση των παικτών της Παναχαϊκής.
Κατά τη διάρκεια της δίκης που διεξήχθη πολύ αργά το βράδυ και παρακολουθήθηκε από πολύ κόσμο (μεταξύ των οποίων και οπαδοί του Ολυμπιακού) αναφέρθηκε ότι το ποσό δεν το προσέφερε ο Βασσάλος, αλλά ο Λαναράς και μάλιστα ότι τα χρήματα μοιράστηκαν στο σπίτι του προπονητή του Ολυμπιακού Λάκη Πετρόπουλου, πλην όμως δε δόθηκε συνέχεια αφού επρόκειτο για μεμονωμένες μαρτυρίες που δεν είχαν εξ άλλου και αντικείμενο, αφού εν τέλει αθωώθηκαν όλοι οι εμπλεκόμενοι ελλείψει νομικού πλαισίου και αξιόποινης πράξης. Κατέθεσαν και ο τότε Γενικός Αρχηγός του Ολυμπιακού Λεωνίδας Θοεδωρακάκης που ανέφερε ανάλογες περιπτώσεις «πριμοδοτήσεων» σε αντιπάλους του Ολυμπιακού και σε μόλις 45 λεπτά η δίκη τελείωσε αθωώνοντας όλους του εμπλεκόμενους.
Άρση ποινών από Καραμανλή
Λίγους μήνες αργότερα η χούντα έπεσε, η Κυβέρνηση Καραμανλή ως ένδειξη εκδημοκρατισμού αποφάσισε να άρει τις (αθλητικές) τιμωρίες των εμπλεκομένων και κυρίως του Θέμη Ρήγα, στον οποίο είχε επιβληθεί ισόβιος αποκλεισμός από το εξασκεί το επάγγελμά του. Η μοίρα το έφερε έτσι ώστε το Φεβρουάριο του 1975 χρειάστηκε να ανέβει στην Τούμπα εκ νέου με τα χρώματα της Παναχαϊκής προκειμένου να αντιμετωπίσει τον ΠΑΟΚ. Οι οπαδοί του ΠΑΟΚ επιφύλαξαν θερμή υποδοχή στο Θέμη Ρήγα, ισχυρή αστυνομική δύναμη φρουρούσε διαρκώς την αποστολή της Παναχαϊκής και τον ίδιο τον ποδοσφαιριστή ακόμα και στο ξενοδοχείο «Ολύμπια» που είχε καταλύσει και το απόγευμα του αγώνα, η Τούμπα γέμισε αντικείμενα, λογής ζαρζαβατικά και ατέλειωτο μίσος για τον άνθρωπο που «έκοψε το πρωτάθλημα από τον ΠΑΟΚ». Συνθήματα όπως «δώστε το Ρήγα στο λαό» δονούσαν όλο το γήπεδο, οι παίκτες του ΠΑΟΚ παρασύρθηκαν και έδωσαν στο κοινό αυτό που απαιτούσε: χτυπούσαν στο ψαχνό τους συναδέλφους τους, εκβίαζαν κάθε απόφαση του διαιτητή και με την ισοφάριση της Παναχαϊκής παραλίγο να δημιουργηθεί γενική σύρραξη και να εισέλθουν οι αφηνιασμένοι οπαδοί στον αγωνιστικό χώρο.
Η επιστροφή Ρήγα στην Τούμπα
Ο αγώνας διεκόπη για αρκετά λεπτά, ακολούθησαν εκκλήσεις από τα μεγάφωνα του γηπέδου της Τούμπας και ο διατητής Καρβέλης αντιλαμβανόμενος το μέγεθος του προβλήματος, σφύριξε ένα αστείο πέναλτι υπέρ του ΠΑΟΚ σχεδόν με την επανέναρξη του παιχνιδιού. Όταν δε στο 42’ ο Ιωσηφίδης χτύπησε εν ψυχρώ το Ρήγα, η Τούμπα σηκώθηκε στο πόδι και ο κόσμος ήταν έτοιμος να «μπουκάρει» μέσα και να λιντσάρει τον ποδοσφαιριστή της Παναχαϊκής.
Χρειάστηκε συνοδεία ισχυρότατης αστυνομικής δύναμης απλώς για να μπει στα αποδυτήρια με τη λήξη του ημιχρόνου, εν μέσω πορτοκαλιών, κλειδιών, κάθε λογής αντικειμένων που έπεφταν βροχή. Δεν ξαναβγήκε ποτέ, αφού οι Πατρινοί αντιλήφθηκαν το λάθος της χρησιμοποίησής του από την αρχή. Το παιχνίδι απλώς κυλούσε, με όλο το γήπεδο να αδειάζει πριν τη λήξη και τους περισσότερους να κατευθύνονται έξω από το χώρο των αποδυτηρίων για τα «περαιτέρω».
Η αποστολή της Παναχαϊκής έκανε δύο ώρες να αποχωρήσει από το γήπεδο της Τούμπας, ενώ ο ίδιος ο Ρήγας φυγαδεύτηκε με αυτοσχέδια επιχείρηση της αστυνομίας. Η «ρεβάνς» από το Θέμη Ρήγα (ο οποίος χάθηκε πρόωρα το 1984 σε ηλικία μόλις 38 ετών) ήταν γεγονός για τους ΠΑΟΚτσήδες. Απέμενε μόνον η κανονική ρεβάνς εντός αγωνιστικού χώρου από τον Ολυμπιακό, που δεν θα αργούσε να έρθει. Έλαβε χώρα ένα χρόνο αργότερα, το 1976 όταν ο ΠΑΟΚ κατέκτησε το πρώτο Πρωτάθλημα στην ιστορία του, κατατροπώνοντας μάλιστα τον Ολυμπιακό και με 4-0 μέσα στο Καραϊσκάκης. Αυτή όμως είναι μια άλλη ιστορία...