Όταν ο ΠΑΟΚ ξανακατέβηκε πρωτοπόρος στην Αθήνα

PhotoStop στο ντέρμπι Ολυμπιακός - ΠΑΟΚ. Η αναμέτρηση του 84-85, την τελευταία φορά που ο ΠΑΟΚ ήταν πρωτοπόρος όταν αντιμετώπιζε τον Ολυμπιακό σε ντέρμπι τίτλου. Ο Μίλος Σέσιτς ως αντι-Ζάγετς, η ένταση, τα γκολ που ακύρωσε ο Περικλής Βασιλάκης, ο "ειρηνοποιός" Σάββας Θεοδωρίδης και η ισοπαλία με Παναθηναϊκό που άφησε τους "ερυθρολεύκους" εκτός Ευρώπης.

ZASTRO

03 ΔΕΚ 2014

Στον απόηχο των πολύ έντονων Ευρωεκλογών του Ιουνίου του 1984 και με το πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα να διαμορφώνεται περίπου όπως και στις μέρες μας με παρατεταμένη προεκλογική περίοδο, ξεκινά το 26ο πρωτάθλημα της Α' Εθνικής.

Φαβορί παρουσιάζεται ο νταμπλούχος Παναθηναϊκός που εμπιστεύεται για δεύτερη συνεχόμενη σεζόν τον Γιάτσεκ Γκμοχ, δείχνουν όμως να ξεκινούν από την ίδια αφετηρία μαζί του ο φιλόδοξος Ολυμπιακός του Γκέοργκ Κέσλερ και η ΑΕΚ του θιασώτη της πειθαρχίας (όπως παρουσιάστηκε) Βέντσελ Χάλαμα. Μεγάλο αουτσάιντερ φάνταζε ο ΠΑΟΚ του Βάλτερ Σκότσικ, ο οποίος με σφιχτό μπάτζετ και δύο άσημους Γιουγκοσλάβους, τον Ράντε Πάπριτσα και το Νταβόρ Γιούριτσιτς, ξεκινά τη σεζόν φιλοδοξώντας να κάνει την έκπληξη.

Βίοι αντίθετοι

Ο Δικέφαλος μπαίνει στο πρωτάθλημα εντυπωσιακά, πετυχαίνοντας ισάριθμες νίκες στις δύο πρώτες εξόδους του στην Αθήνα κόντρα σε Απόλλωνα και Εθνικό, κερδίζει τα ντέρμπι με Άρη και Ολυμπιακό στην Τούμπα και αποδεικνύει στους πλέον δύσπιστους ότι θα χτυπήσει τον τίτλο όταν σπάει μια παράδοση 17 ετών και φεύγει νικητής από τη δύσκολη έδρα του Αιγάλεω. Για την πρώτη ήττα του χρειάζεται να φτάσουμε στην αλλαγή χρόνου και την 13η αγωνιστική στο Ηράκλειο, όταν ο πολύ δυνατός ΟΦΗ του Λάκη Πετρόπουλου τον καταβάλλει με 3-1, βάζοντας φωτιά στο κυνήγι του τίτλου.

Την ίδια στιγμή, μετά από το εκρηκτικό ξεκίνημα και τον αποκλεισμό της Ξαμάξ για το Κύπελλο UEFA, ο Ολυμπιακός βιώνει στιγμές κρίσης, αφού το νέο έτος τον βρίσκει με συνεχόμενα αρνητικά αποτελέσματα, με αποκορύφωμα την εντός έδρας ήττα στο ντέρμπι με την ΑΕΚ και την ισοπαλία στο κύπελλο με την Αναγέννηση Άρτας. Ο Ολυμπιακός έχει απομακρυνθεί, πλέον, από την κορυφή και η ατμόσφαιρα στου Ρέντη είναι τεταμένη.

Οι οπαδοί του Ολυμπιακού ζητούν εξηγήσεις, κατηγορούν τους ποδοσφαιριστές για "κλίκες", κινούνται με απειλητικές διαθέσεις εναντίον όλων και χρειάζεται η παρέμβαση του (και τότε) αρχηγού του ποδοσφαιρικού τμήματος, Σάββα Θεοδωρίδη, για να μην επιτεθούν εναντίον των "παλιών" Νίκου Βαμβακούλα, Νίκου Αναστόπουλου και Τάσου Μητρόπουλου, που θεωρούνται υπαίτιοι για την κακή πορεία. Ο Κέσλερ προσπαθεί να δικαιολογήσει το κακό σερί και τις αναιμικές εμφανίσεις σε συζήτηση μαζί τους, διαβεβαιώνει ότι οι προπονήσεις είναι σκληρές, αλλά η δουλειά δεν βγαίνει στο χορτάρι και υπόσχεται ότι σε συνεργασία με τη διοίκηση και με τις μεταγραφές του Δεκεμβρίου θα αντιστρέψει το κλίμα και θα ξαναμπεί στη μάχη του τίτλου.

Η απάντηση με Σέστιτς

Πράγματι, η αποπομπή του Αυστριακού Κουρτ Βελτζλ (ο οποίος έχει μείνει στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου ως "Βελτζ" λόγω του ονόματος - γλωσσοδέτη), που δεν "κόλλησε" στον Ολυμπιακό, φέρνει στον Πειραιά ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα που φόρεσαν ποτέ την ερυθρόλευκη φανέλα: το Μίλος Σέστιτς. Πολλοί τότε μίλησαν για πληρωμένη απάντηση του προέδρου του Ολυμπιακού, Σταύρου Νταϊφά, στον άσπονδο φίλο του, Γιώργο Βαρδινογιάννη, ο οποίος είχε φέρει το καλοκαίρι στην Ελλάδα το άλλο μεγάλο αστέρι του γιουγκοσλαβικού ποδοσφαίρου, τον Βέλιμιρ Ζάγετς.

Σε κάθε περίπτωση, η μεταγραφή του Σέστις από τον Ερυθρό Αστέρα προκάλεσε αίσθηση πανευρωπαϊκά. Επρόκειτο για εν ενεργεία διεθνή με την τότε ενωμένη Γιουγκοσλαβία, βασικό στο Euro 1984 στα γήπεδα της Γαλλίας και μάλιστα σκόρερ του πρώτου γκολ της χώρα του (του επίσης γνώριμου στο ελληνικό κοινό Τόζα Βεσελίνοβιτς) στο τελικό 3-2 με τους μετέπειτα πρωταθλητές Ευρώπης Γάλλους του Μισέλ Πλατινί. Στην καλύτερη δυνατή ποδοσφαιρική ηλικία των 28 ετών και με προίκα τους τίτλους με τον Ερυθρό Αστέρα και τις συστάσεις του "Τόζα", ο Σέρβος ζογκλέρ με την απίστευτη κοφτή ντρίπλα, είναι ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα που ήρθαν ποτέ στην Ελλάδα και ένας από τους εντυπωσιακότερους ποδοσφαιριστές με τη μπάλα στα πόδια.

Λέγεται ότι τον "Σέλε" -όπως ήταν το παρατσούκλι του- έπεισαν να έρθει στην Ελλάδα, εκτός από τα πολλά εκατομμύρια του Νταϊφά, και οι νουθεσίες του πρώην παίκτη του Ολυμπιακού, Μάρτιν Νοβοσέλατς, ο οποίος του μίλησε με τα καλύτερα λόγια για τον πειραϊκό σύλλογο. Η άφιξή του στο αεροδρόμιο του Ελληνικού προκαλεί σεισμό, την πρώτη του προπόνηση παρακολουθούν πάνω από 2.000 εκστασιασμένοι οπαδοί του Ολυμπιακού και όλος ο φίλαθλος κόσμος της Ελλάδας, περιμένει να δει τις παραστάσεις αυτού του βραχύσωμου (1.68εκ.) αλλά θαυματουργού αρτίστα από κοντά.

Το ντεμπούτο στη Δράμα δεν δικαιώνει τις προσδοκίες και ελέω του -μετέπειτα παίκτη του Ολυμπιακού- Θοδωρή Παχατουρίδη, που τον μάρκαρε υπέρ το δέον σκληρά, ο Σέστιτς όμως είναι από τους καλύτερους στη μεγάλη αντεπίθεση του Ολυμπιακού που ξεκινά από τον εντός έδρας αγώνα με τη μεγάλη Λάρισα εκείνης της εποχής και συνεχίζεται μέχρι τις αρχές Φλεβάρη. Το πρωτάθλημα έχει ανάψει, όλοι είναι κοντά με όλους και πλησιάζει η πολύ ιδιαίτερη 19η αγωνιστική με την ώρα της αλήθειας: Ολυμπιακός- ΠΑΟΚ στο ΟΑΚΑ.

Το ντέρμπι των... ντέρμπι

Ανέκαθεν τα ντέρμπι Ολυμπιακού - ΠΑΟΚ αποτελούσαν ξεχωριστό κεφάλαιο στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου. Από τις μάχες των αρχών της δεκαετίας του ’70 και εξαιτίας της αντιπαλότητας που δημιουργήθηκε με την υπόθεση Γιώργου Κούδα, το παιχνίδι απέκτησε μια δική του χροιά και περιβαλλόταν πάντοτε με ένταση ανεξαρτήτως της βαθμολογικής θέσης των δύο ομάδων, πολλώ δε μάλλον όταν ο ΠΑΟΚ βρισκόταν σε τροχιά κατάκτησης τίτλου, όπως τη συγκεκριμένη σεζόν.

Το Ολυμπιακό Στάδιο σχεδόν γεμίζει, ο ΠΑΟΚ λαμβάνει 8.500 εισιτήρια για το μεγάλο παιχνίδι, επιστρέφει όμως τελικά τα 5.300 που έμειναν αδιάθετα και μετά από πάρα πολλά χρόνια αντιμετωπίζει τον Ολυμπιακό στην Αθήνα ως πρωτοπόρος.

Μεσημέρι Κυριακής, ποδοσφαιρικός καιρός, 60.000 φίλαθλοι κατακλύζουν το ΟΑΚΑ, διαιτητής ορίζεται ο επίσης γνώριμός μας και σήμερα Περικλής Βασιλάκης και ο Ολυμπιακός μοιάζει ασταμάτητος από το ξεκίνημα. Ο ΠΑΟΚ περιορίζεται σε αμυντικούς προσανατολισμούς και προσπαθεί να ανακόψει την ορμή του Ολυμπιακού με διπλό αμυντικό τείχος και μοναδικούς καθαρόαιμους επιθετικογενείς παίκτες στην ενδεκάδα το Χρήστο Δημόπουλο και τον Πάπριτσα. Λίγο πριν από τη συμπλήρωση του πρώτου εικοσαλέπτου, έρχεται η πρώτη μεγάλη φάση που δίνει τεράστια αφορμή για συζήτηση.

Ο Βασιλάκης και το ακυρωθέν γκολ

Ο Βαγγέλης Κουσουλάκης βγάζει την κάθετη πάσα στον Μητρόπουλο, ο "ψηλός" προλαβαίνει την έξοδο του Λάκη Στεργιούδα και λίγο πριν συγκρουστούν ένα μέτρο έξω από τη μεγάλη περιοχή, πλασάρει στέλνοντας τη μπάλα αργά αργά πρώτα στη ρίζα της δοκού και κατόπιν παρά την προσπάθεια του Νίκου Λιάκου, στα δίχτυα του ΠΑΟΚ.

Ο Βασιλάκης έχει προλάβει να σφυρίξει, δεν κατακυρώνει το γκολ και ακολουθεί θύελλα "ερυθρόλευκων" διαμαρτυριών. Ο Στεργιούδας στο μεταξύ αποχωρεί τραυματίας και υποβασταζόμενος από τη σύγκρουση με το Μητρόπουλο, οι παίκτες του Ολυμπιακού έχουν "κολλήσει" στο διαιτητή και χρειάζεται να παρέλθει ένα ολόκληρο 5λεπτο για να εκτελεστεί το φάουλ. Είναι δεδομένο ότι ο Βασιλάκης έχει χάσει τον έλεγχο, ο κόσμος στην εξέδρα αμφισβητεί κάθε σφύριγμα του διαιτητή και το παιχνίδι ξεφεύγει.

Το ημίχρονο λήγει ισόπαλο χωρίς σκορ εν μέσω αποδοκιμασιών κυρίως ενάντια στο Βασιλάκη και ο Κέσλερ στα αποδυτήρια ξεκαθαρίζει στους ποδοσφαιριστές του ότι το ματς είναι η τελευταία ευκαιρία τους. Πράγματι, ο Ολυμπιακός του 2ου ημιχρόνου θυμίζει τον ορμητικό Ολυμπιακό του ξεκινήματος και μόλις στο 2ο λεπτό, ο Τάκης Λεμονής εκτελεί φάουλ από αριστερά και ο Μητρόπουλος έρχεται σαν τρέιλερ, εκτελώντας τον Τάκη Παντέλη. Ο Ολυμπιακός παίρνει κεφάλι στο σκορ και πλέον αναμένεται η αντίδραση του ΠΑΟΚ.

Το πέναλτι, ο Σαργκάνης, η νίκη

Η αντίδραση έρχεται λίγο πριν από τη συμπλήρωση μιας ώρας παιχνιδιού, αλλά και εκεί πρωταγωνιστής είναι ο Περικλής Βασιλάκης, όταν αρνείται το καταφανέστατο πέναλτι στο άτσαλο μαρκάρισμα του Πέτρου Μίχου πάνω στον Πάπριτσα. Ο ρυθμός ξαναπέφτει και πρέπει να φτάσουμε στο τελευταίο δεκάλεπτο για να ανέβει η αδρεναλίνη στο κόκκινο: Ο Σέστις χορεύει τον Θωμά Σίγγα και βγάζει την "πάρε-βάλε" πάσα στον Ρότζερ Άλμπερτσεν. Ο αείμνηστος Νορβηγός φορ, λίγο πριν πλασάρει τον Παντέλη, δέχεται το αντικανονικό τάκλιν του Χάρη Μπανιώτη και ο Βασιλάκης αυτή τη φορά σφυρίζει ορθά το πέναλτι.

Στα 11 βήματα ο Νίκος Σαργκάνης, που είχε εξελιχθεί σε σπεσιαλίστα και μετρούσε ήδη δύο εύστοχες εκτελέσεις πέναλτι στα παιχνίδια με τον Ηρακλή στο ΟΑΚΑ και με την Παναχαϊκή στην Πάτρα. Ο Σαργκάνης δεν αστοχεί και ο Ολυμπιακός δείχνει να εδραιώνει τη νίκη του, ο ΠΑΟΚ, όμως, δεν έχει πει την τελευταία λέξη. Δίνει το προειδοποιητικό χτύπημα στο 88’ με το δοκάρι στο βολ-πλανέ του Δημόπουλου και μειώνει ένα λεπτό αργότερα με το σπάνιας ομορφιάς γκολ του Πάπριτσα, μετά από την ασίστ του Γιάννη Δαμανάκη. Το τελευταίο λεπτό και οι καθυστερήσεις είναι σπάνιας έντασης, ο ΠΑΟΚ πιέζει, ο Ολυμπιακός όμως κρατάει και υποχρεώνει τους Θεσσαλονικείς στη δεύτερη ήττα τους στα τελευταία 3 παιχνίδια (ο ΠΑΟΚ είχε χάσει και με το "καθαρό" 3-0 στο Χαριλάου από τον Άρη) και ξαναμπαίνει για τα καλά στο κόλπο του τίτλου.

Τους χώρισε ο Σάββας

Η λήξη του αγώνα είναι το ίδιο επεισοδιακή και στο δρόμο για τα αποδυτήρια ο βοηθός του Σκότσικ και επί σειρά ετών τερματοφύλακας του ΠΑΟΚ, Μλάντεν Φούρτουλα (και αυτός έμεινε στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου ως "Φορτούλα" χάριν ευφωνίας), επιτίθεται στον Θανάση Μπέμπη. Εμπλέκονται και οι παίκτες των δύο ομάδων και τη φωτιά σβήνουν ο Θεοδωρίδης με τον πρώην "ασπρόμαυρο" Ορφανό, που τότε φορούσε τη φανέλα του Ολυμπιακού.

Το τρίτο ημίχρονο του ντέρμπι συνεχίστηκε για πολλές ημέρες, στον ΠΑΟΚ επικρατούσε δυσπιστία σχετικά με το κατά πόσον το αθηνοκεντρικό κράτος θα τον αφήσει να πάρει τον τίτλο (δυσπιστία που όπως αποδείχθηκε στερείτο βάσης) και στον Ολυμπιακό σχεδίαζαν τη μεγάλη αντεπίθεση. Τελικά, οι μοιραίες 4 σερί ισοπαλίες από την 22η μέχρι την 25η αγωνιστική άφησαν τον Ολυμπιακό οριστικά εκτός νυμφώνος και οδήγησαν τον Νταϊφά στην απόφαση να απομακρύνει το Κέσλερ, αφού ελλόχευε ακόμη και ο κίνδυνος να μείνει ο Ολυμπιακός εκτός Ευρώπης, όπως κι έγινε τελικά, αφού οι "ερυθρόλευκοι" τερμάτισαν έναν πόντο κάτω από Παναθηναϊκό και ΑΕΚ.

Αφήνοντας εκτός Ευρώπης τον Ολυμπιακό

Αξιοσημείωτο βέβαια είναι το γεγονός ότι εκείνη την εποχή και με το σύστημα 2-1-0 στη βαθμολογία, οι διαφορές των πρωτοπόρων ήταν ανεπαίσθητες με χαρακτηριστικό παράδειγμα την εν λόγω σεζόν, όταν η διαφορά του πρώτου ΠΑΟΚ από τον πέμπτο Ηρακλή ήταν μόλις 5 βαθμοί. Μέχρι την προτελευταία αγωνιστική, το πρωτάθλημα παιζόταν επί ίσοις όροις ανάμεσα σε ΠΑΟΚ και Παναθηναϊκό με τον ουραγό και υποβιβασθέντα Πιερικό να ανακηρύσσεται σε ρυθμιστή του τίτλου, αφού παίρνει ανέλπιστη ισοπαλία με 2-2 στο ΟΑΚΑ και δίνει τον τίτλο στον "δικέφαλο".

Σε μια Τούμπα που κόχλαζε ώρες πριν από το παιχνίδι για μια ιδιότυπη "φιέστα", ο ΠΑΟΚ υποδέχεται τον Παναθηναϊκό που καίγεται έστω για τον βαθμό, προκειμένου να μην μείνει εκείνος εκτός Ευρώπης στη θέση του Ολυμπιακού. Το τελικό 1-1 δίνει στον Παναθηναϊκό τη 2η θέση (ισόβαθμος με την ΑΕΚ) και αφήνει τον Ολυμπιακό εκτός Ευρώπης, γεγονός που φέρνει κοσμογονικές αλλαγές στον Πειραιά, αλλαγές που θα αποφέρουν καρπούς δύο σεζόν αργότερα, όταν ο Ολυμπιακός θα κατακτήσει τον τελευταίο και πιο άνετο τίτλο της εποχής Νταϊφά, πριν έρθει ο "τυφώνας" Κοσκωτάς και χτυπήσει συθέμελα σύσσωμο το ελληνικό ποδόσφαιρο και αργότερα και ολόκληρη τη χώρα. Αυτή όμως είναι μια άλλη ιστορία...