Ο θρύλος του Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ (PHOTOS+VIDEOS)
Το Contra.gr θυμάται 6+7 στιγμές από τον (πλέον) 67χρονο γίγαντα Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ. Η ημέρα που ξεπέρασε τον Γουίλτ Τσάμπερλεϊν, η φιλία του με τον Μπρους Λι, το "ντάντεμα" του Μάτζικ Τζόνσον, τα ειδικά γυαλιά και το μποϊκοτάζ στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μεξικού. Επιμέλεια: Μάνος Ανδρουλάκης.
Ο απόλυτος ρέκορντμαν
1. Η ώρα των ρεκόρ. Όταν καλείσαι να γράψεις για τον πρώτο σκόρερ στην ιστορία του ΝΒΑ σε πιάνει ανατριχίλα. Στους 38.387 πόντους είχε σταματήσει, όταν στις 28 Ιουνίου 1989 ανακοίνωσε την αποχώρησή του από τη δράση. Άλλα ρεκόρ: αναδείχθηκε 6 φορές MVP του πρωταθλήματος, συμμετείχε 19 φορές σε All-Star Game (ρεκόρ) και συμπεριλήφθηκε 15 φορές στην καλύτερη ομάδα της σεζόν.
2. Ο Καρίμ Αμπντούλ-Τζαμπάρ πανηγύρισε 71 συνεχόμενες νίκες με τη σχολική του ομάδα στην Νέα Υόρκη, ενώ κατά τη διάρκεια της φοίτησής του στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, αναδείχθηκε 3 φορές MVP του ΝCAA. Το 1996 τιμήθηκε ως ένας από τους 50 κορυφαίους παίκτες του ΝΒΑ, το 2007 ψηφίστηκε καλύτερος σέντερ όλων των εποχών από το ESPN και ένα χρόνο αργότερα το ίδιο δίκτυο τον χαρακτήρισε “καλύτερο παίκτη στην ιστορία του κολλεγιακού μπάσκετ”. Οι Πατ Ράιλι, Αιζάια Τόμας και Τζούλιους Έρβινγκ υποστηρίζουν ότι πρόκειται για τον κορυφαίο μπασκετμπολίστα όλων των εποχών.
3. Οι αριθμοί του Νεοϋορκέζου γίγαντα προκαλούν ζάλη. Αγωνίστηκε σε 1.560 παιχνίδια/57.446 λεπτά (ρεκόρ), επιχείρησε 28.307 (ρεκόρ) προσπάθειες εντός πεδιάς (ευστόχησε στις 15.837 (ρεκόρ), έκανε 3.189 τάπες, μάζεψε 9.394 αμυντικά ριμπάουντ και υπέπεσε σε 4.657 φάουλ. Εκτός από πρώτος σκόρερ του ΝΒΑ, είναι 3ος σε ριμπάουντ και τάπες.
Ο γίγας των UCLA Bruins
4. Βαθιά ανάσα και πάμε. Ο 67χρονος, πλέον, θρύλος του παγκοσμίου μπάσκετ έχει κατακτήσει 6 πρωταθλήματα (1971, 1980, 1982, 1985, 1987, 1988), έχει αναδειχθεί 2 φορές MVP σε τελικούς (1971, 1985), έχει συμπεριληφθεί 5 φορές στην καλύτερη αμυντική πεντάδα (1974, 1975, 1979, 1980, 1981), έχει αναδειχθεί ρούκι της χρονιάς (1970), έχει βγει 2 φορές πρώτος σκόρερ της σεζόν (1971, 1972), έχει αναδειχθεί 1 φορά πρώτος ριμπάουντερ (1976) και 4 φορές πρώτος σε τάπες (1975, 1976, 1979, 1980).
Όταν ενώθηκαν Λέικερς και Σέλτικς
5. Στις 28 Ιουνίου 1989, μετά από 20 επαγγελματικές σεζόν, ο πρώτος σκόρερ του ΝΒΑ ανακοίνωσε την αποχώρησή του από τη δράση. Εν συνεχεία περιόδευσε και γνώρισε την αποθέωση. Όπως έχει γράψει και στη βιογραφία του ο Μάτζικ Τζόνσον, στο αποχαιρετιστήριο παιχνίδι του συμμετείχαν πολλοί θρύλοι των Λος Άντζελες Λέικερς και των Μπόστον Σέλτικς, οι οποίοι φορούσαν ειδικά γυαλιά σαν αυτά του τιμώμενου προσώπου και προσπαθούσαν -ανεπιτυχώς- να σκοράρουν με ραβέρσα. Για τους μη γνωρίζοντες ο Τζαμπάρ ήταν εκείνος που διέδωσε στο άθλημα τη ραβέρσα (αγγλιστί skyhook). Την έμαθε στην πέμπτη τάξη μετά από πολύωρες προπονήσεις με τον Μίκαν Ντριλ και σύντομα άρχισε να την αξιοποιεί γιατί “ήταν το μοναδικό σουτ που δεν θα μου γύριζε μπούμερανγκ”. Δεν το μετάνιωσε αφού σκόραρε με συντελεστή 0,559. Σημειώνεται ότι οι Μιλγουόκι Μπακς και οι Λος Άντζελες Λέικερς έχουν αποσύρει τη θρυλική φανέλα με το Νο33.
Bonus story : Το ημερολόγιο έγραφε 20 Ιανουαρίου 1968. Ο 20χρονος γίγας των UCLA Bruins τέθηκε αντιμέτωπος με τους Houston Cougars στο πρώτο ματς κανονικής διάρκειας κολλεγιακού πρωταθλήματος που μεταδόθηκε τηλεοπτικά. Υπό το βλέμμα 52.693 φιλάθλων στο Houston Astrodome, ο Φέρντιναντ Λιούις Άλτσιντορ Jr. έμεινε στους 15 πόντους εξαιτίας (και) του τραυματισμού του στο μάτι και η ομάδα του ηττήθηκε (71-69) μετά από 47 συνεχόμενες νίκες. Η ρεβάνς, πάντως, δεν άργησε να έρθει και μάλιστα με το εμφατικό 101-69, σε αγώνα για την ημιτελική φάση του πρωταθλήματος της επόμενης σεζόν. Α ναι, ο Φέρντιναντ Λιούις Άλτσιντορ Jr. δεν είναι άλλος από τον ήρωά μας.
Τα λόγια του θρύλου
“Δεν μπορείς να κερδίσεις αν δεν μάθεις πώς χάνεις”.
“Δεν αισθάνομαι άνετα κάνοντας κήρυγμα, αλλά πολλοί άνθρωποι πρέπει να αρχίσουν να δαπανούν στη βιβλιοθήκη όσο χρόνο δαπανούν στο γήπεδο του μπάσκετ”.
“Ένας άνθρωπος μπορεί να είναι βασικό συστατικό μιας ομάδας, αλλά δεν μπορεί να φτιάξει μία ομάδα”.
“Προσπαθώ να κάνω το σωστό πράγμα στη σωστή στιγμή. Ενδεχομένως να είναι μικρές λεπτομέρειες, αλλά συνήθως αυτές κάνουν τη διαφορά μεταξύ της νίκης και της ήττας”.
Staples Center: Ο Καρίμ Αμπντούλ-Τζαμπάρ ποζάρει μπροστά στην προτομή του
Το μποϊκοτάζ των Ολυμπιακών Αγώνων
7. Όταν ο Φέρντιναντ Λιούις Άλτσιντορ Jr. γεννήθηκε στις 16 Απριλίου 1947, είχε ύψος 57,2 εκατοστά και ζύγιζε 5,73 κιλά. Ήταν το μοναδικό παιδί του Φέρντιναντ Λιούις Άλτσιντορ Sr, ενός αστυνομικού σε Μέσα Μεταφοράς και μουσικού της τζαζ και της Κόρα Λίλιαν, η οποία εργαζόταν ως ταμίας σε πολυκατάστημα (σ.σ. πέθανε στις 30 Απριλίου 1997). Ανατράφηκε ως ρωμαιοκαθολικός και φοίτησε σε γυμνάσιο καθολικών στο Μανχάταν (Power Memorial Academy).
8. Σήμα κατατεθέν του “Tower of Power”, όπως αποκαλείτο στο γυμνάσιο, ήταν τα ειδικά γυαλιά που φορούσε για λόγους ασφαλείας. Βασικός υπαίτιος ήταν ο Τομ Χέντερσον, ο οποίος στις 12 Ιανουαρίου 1968 τον γρατσούνησε άθελά του στον κερατοειδή του αριστερού του ματιού. Αργότερα ο Τζαμπάρ τραυματίστηκε ξανά στο ίδιο σημείο και υποχρεώθηκε να φορέσει γυαλιά.
9. Σε ηλικία 20 ετών μποϊκόταρε τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1968, αποφασίζοντας να μην ενταχθεί στην ομάδα των ΗΠΑ, διαμαρτυρόμενος για την άνιση μεταχείριση των Αφρο-Αμερικανών στη χώρα του. Σε επιστολή του στους “Times”, ο Τζαμπάρ ανέφερε μεταξύ άλλων: “Το 1968 δεν ήταν όπως οι άλλες χρονιές. Ο πόλεμος του Βιετνάμ δίχασε τη χώρα περισσότερο από κάθε άλλη φορά μετά τον Εμφύλιο. Η βία είχε ξεπεράσει κάθε όριο στις ΗΠΑ. Πρώτα ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Jr. πυροβολήθηκε, στη συνέχεια ο Ρόμπερτ Κένεντι… Ήμουν 20 ετών. Την ίδια ηλικία είχαν και κάποιοι στρατιώτες που πολεμούσαν και σκοτώνονταν στο Βιετνάμ. Μερικοί από αυτούς ήταν παιδικοί μου φίλοι. Εκείνη την εποχή ο νεαρός καθηγητής κοινωνιολογίας Dr. Χάρι Έντουαρντς προέτρεψε τους έγχρωμους να μποϊκοτάρουν τους Αγώνες του Μεξικού”.
“Ας τελειώνουμε με αυτό το θέμα…”
10. Στις 5 Απριλίου 1984 οι Λος Άντζελες Λέικερς αντιμετώπιζαν τους Γιούτα Τζαζ στο Λας Βέγκας, ωστόσο ουδείς από τους 19.000 θεατές επρόκειτο να ασχοληθεί με το παιχνίδι γιατί ο Τζαμπάρ απείχε 21 πόντους από τους 31.419 του Γουίλτ Τσάμπερλεϊν. Ο 37χρονος, τότε, σέντερ σημείωσε 16 πόντους στο πρώτο ημίχρονο και περίπου πέντε λεπτά μετά την έναρξη του δευτέρου, έβαλε ακόμα ένα δίποντο. Χρειαζόταν ακόμα 4 πόντους, αλλά ο Πατ Ράιλι είχε αντίθετη άποψη, προκειμένου το ρεκόρ να καταρριφθεί στο επόμενο ματς, μπροστά στους φίλους της ομάδας. Ο προπονητής έκανε νόημα στον παίκτη του να καθίσει στον πάγκο, όμως, εισέπραξε “χυλόπιτα”. “Ας τελειώνουμε με αυτό το θέμα”, του είπε χαρακτηριστικά ο Τζαμπάρ, ο οποίος ισοφάρισε το ρεκόρ με κάρφωμα, κατόπιν αστόχησε και στην επόμενη επίθεση ο Μάτζικ Τζόνσον του έδωσε την μπάλα για φτάσει τους 31.421 πόντους με μία από τις χιλιάδες ραβέρσες που επιχείρησε στην καριέρα του. Δείτε τι επακολούθησε στο παρακάτω video.
Γνωρίζετε ότι;
– Καρίμ Αμπντούλ-Τζαμπάρ σημαίνει “ευγενής, ισχυρός υπηρέτης του Παντοδύναμου”
– Το NCAA απαγόρευσε τα καρφώματα εξαιτίας της κυριαρχίας του στο UCLA
– Ασχολείτο με τη γιόγκα και τις πολεμικές τέχνες, συμπεριλαμβανομένου του τζιτ κουν ντο υπό τις οδηγίες του Μπρους Λι
– Έκανε διαλογισμό πριν από κάθε ματς
– Εργάστηκε ως βοηθός προπονητή στην ομάδα μπάσκετ του Fort Apache Indian Reservation
– Οι συμπαίκτες του τον αποκαλούσαν “cap” ή “captain”, αναγνωρίζοντας ότι είναι ο φυσικός ηγέτης της ομάδας
– Έβαλε 10 φορές από 50 πόντους και πάνω σε ένα ματς. Το ρεκόρ του σημειώθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 1971, όταν κόντρα στους Μπόστον Σέλτικς το κοντέρ σταμάτησε στους 55
– Είχε 11/11 σουτ εντός πεδιάς σε έναν αγώνα με τους Φοίνιξ Σανς στις 12 Δεκεμβρίου 1985
– Μάζεψε 34 ριμπάουντ σε ένα ματς με τους Ντιτρόιτ Πίστονς στις 14 Δεκεμβρίου 1975
Η φιλία του με τον Μπρους Λι
11. Ο Καρίμ Αμπντούλ-Τζαμπάρ ήταν μαθητής και φίλος του θρυλικού Μπρους Λι, ενώ αξέχαστη έχει μείνει η μονομαχία τους στην ταινία Game of Death (1978). Πριν από περίπου οκτώ χρόνια, ο πάλαι ποτέ ηγέτης των Μιλγουόκι Μπακς και των Λος Άντζελες Λέικερς είχε ερωτηθεί αν η συνύπαρξή του με τον αδικοχαμένο Λι λειτουργούσε ευεργετικά. Η απάντησή του: “Ασφαλώς. Ο Μπρους, είτε λίγο είτε πολύ, ανακύκλωσε αυτά που είχα μάθει από τον Τζον Γούντεν. Το στάδιο της προετοιμασίας και της κατανόησης των ικανοτήτων σου. Τι μπορείς να προσφέρεις και τι όχι. Ουσιαστικά ήταν μία “φωτοτυπία” του Γούντεν από το Χονγκ Κονγκ. Πρέπει να είσαι προετοιμασμένος. Πρέπει να είσαι πρόθυμος να θυσιάσεις οτιδήποτε για να είσαι προετοιμασμένος. Να βρίσκεσαι σε φόρμα και να κατανοείς τη φύση του ανταγωνισμού. Ήθελε να τα πετύχει όλα αυτά”. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Τζαμπάρ ήταν ένας από τους ελάχιστους παρευρισκόμενους της κηδείας και ταφής του Λι στο κοιμητήριο του Σιάτλ (σ.σ. είχε προηγηθεί η συμβολική κηδεία στο Χονγκ Κονγκ).
Bonus story : Τον Ιανουάριο του 2012, η Χίλαρι Κλίντον ανακοίνωσε ότι ο Καρίμ Αμπντούλ-Τζαμπάρ έκανε αποδεκτή την απόφαση του υπουργείου εξωτερικών των ΗΠΑ και ορίστηκε πρεσβευτής πολιτισμού της χώρας. Μάλιστα δεν ξέχασε την Αφρο-αμερικανική παράδοση της τιμητικής αυτής θέσης. “Θυμάμαι ότι ο Λούις Άρμστρονγκ (σ.σ. ο θρύλος της τζαζ) έκανε πρώτος πίσω για τον πρόεδρο Κένεντι, έναν εκ των ηρώων μου. Είναι ωραίο που ακολουθώ τα βήματά του”, είχε δηλώσει μεταξύ άλλων στη σχετική συνέντευξη Τύπου.
“Ηρέμησε Μάτζικ…!”
12. Στο ντεμπούτο του ρούκι Μάτζικ Τζόνσον με τα χρώματα των Λέικερς, ο Καρίμ Αμπντούλ-Τζαμπάρ σημείωσε το νικητήριο καλάθι της πρεμιέρας με τους γείτονες Κλίπερς σε “νεκρό” χρόνο. Από τη χαρά του ο μετέπειτα ηγέτης των “λιμνανθρώπων” πήδηξε στην αγκαλιά του ήρωα της τελευταίας στιγμής, ο οποίος όμως φρόντισε να τον “προσγειώσει” λίγο αργότερα. “Ηρέμησε. Απομένουν ακόμη 81 παιχνίδια και βρισκόμαστε απλά στην κανονική διάρκεια”, ήταν η χαρακτηριστική ατάκα του. Η “απάντηση” του Μάτζικ δόθηκε μερικούς μήνες αργότερα και συγκεκριμένα στον 6ο τελικό με τους Φιλαδέλφεια 76ερς, όπου κλήθηκε να καλύψει το κενό του τραυματία Τζαμπάρ. Με 42 πόντους, 15 ριμπάουντ και 7 ασίστ, ο αγωνιζόμενος ως πλέι μέικερ, φόργουορντ και σέντερ Μάτζικ, οδήγησε τους Λέικερς στη νίκη τίτλου με 123-107. Μετά το ματς ο μεγάλος πρωταγωνιστής κοίταξε προς τις τηλεοπτικές κάμερες και φώναξε: “Αυτό είναι για σένα, μεγάλε!” Να σημειωθεί ότι μέχρι τότε, ο… μεγάλος δεν είχε κατακτήσει πρωτάθλημα με τους Λέικερς.
Bonus story: Στη βιογραφία του ο Μάτζικ Τζόνσον αποκάλυψε ότι όταν ακόμα ήταν ball boy στο “Forum” είχε ζητήσει αυτόγραφο από τον Καρίμ Αμπντούλ-Τζαμπάρ, εκείνος όμως όχι μόνο δεν του έκανε το χατήρι, αλλά τον έδιωξε!
Κλίβελαντ 1967: Ο Καρίμ Αμπντούλ-Τζαμπάρ με τον Μοχάμεντ Άλι
Η αλλαγή του ονόματος και το Ισλάμ
13. Ο Φέρντιναντ Λιούις Άλτσιντορ Jr. άντλησε πληροφορίες για το Ισλάμ από έναν ντράμερ της τζαζ, τον Χαμάς Αμπντούλ Κααλίς. Μετά την κατάκτηση του πρώτου του πρωταθλήματος εν έτει 1971, ο 24χρονος τότε άσος έγινε Σουνίτης Μουσουλμάνος, ενώ δύο χρόνια αργότερα ταξίδεψε στην Λιβύη και την Σαουδική Αραβία, προκειμένου να μάθει περισσότερα για το νέο του θρήσκευμα. Εν αντιθέσει με τον Μοχάμεντ Άλι, προτίμησε να κρατήσει χαμηλούς τόνους για την απόφασή του. Αναφερόμενος στο Ισλάμ και την αλλαγή του ονόματός του, ο Τζαμπάρ είχε πει: “Αποτελεί μέρος της κληρονομιάς μου επειδή πολλοί από τους σκλάβους που ήρθαν στις ΗΠΑ ήταν Μουσουλμάνοι. Η οικογένειά μου μεταφέρθηκε εδώ από ένα Γάλλο κτηματία που ονομαζόταν Άλτσιντορ και το 18ο αιώνα ζούσε στο Τρίνινταντ. Οι δικοί μου ήταν μέλη της φυλής Γιορούμπα. Ο πατέρας μου φρόντισε να με ενημερώσει για όλα αυτά όταν ήμουν παιδί και μου έδωσε να καταλάβω ότι είμαι κάποιος. Τότε κανείς δεν πίστευε ότι οι μαύροι έχουν και προτερήματα. Αυτό αποτελεί τρομερό βάρος για τους μαύρους επειδή δεν έχουν μία ξεκάθαρη εικόνα για την ιστορία τους, η οποία έχει κατασταλλεί ή διαστρεβλωθεί”.
Bonus video: Μονομαχίες του Καρίμ Αμπντούλ-Τζαμπάρ με τον Γουίλτ Τσάμπερλεϊν