Ο θείος Καρίμ 'πουλάει' τη ζωή του (για καλό λόγο)

Ο Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ δεν ήταν ποτέ ένας συνηθισμένος μπασκετμπολίστας. Από την εποχή που ασπάστηκε το Ισλάμ και έσβησε το ονοματεπώνυμο Φέρντιναντ Λιούις Άλτσιντορ Τζούνιορ, για να χρησιμοποιήσει αυτό που τον έκανε διάσημο σε όλο τον κόσμο και μεταφράζεται ως ο ευγενικός υπηρέτης του Θεού, ήταν ένα πνεύμα ανήσυχο. Κι ένας διαφορετικός άνθρωπος.

Πρόσφατα, ο πρώτος σκόρερ όλων των εποχών στο ΝΒΑ, αποφάσισε να “πουλήσει” ορισμένα από τα πιο σπουδαία αναμνηστικά της δοξασμένης καριέρας του. Δηλαδή, τέσσερα από τα έξι δαχτυλίδια πρωταθλητή, που κέρδισε, τρία από τα έξι βραβεία MVP, μια υπογεγραμμένη μπάλα από το τελευταίο του παιχνίδι, πολλές φανέλες και αυτόγραφα με την υπογραφή του.

Οι συλλέκτες έσπευσαν στο διαδίκτυο, καθώς δεν είναι συνηθισμένο να βρίσκεις ... έστω και έναντι 398.000 δολαρίων το αυθεντικό δαχτυλίδι, που φόρεσε ο Τζαμπάρ μετά τον τίτλο των Λέικερς το 1987 (4-2, τους Σέλτικς).

Συνολικά, συγκεντρώθηκε ένα ποσό, που άγγιξε τα 3.000.000 δολάρια. Για την ακρίβεια, 2.947.872. Καθόλου άσχημα. Όχι, ο Τζαμπάρ δεν αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα βιοπορισμού, όπως συμβαίνει σε ανάλογες περιπτώσεις που κάποιος παλιός αστέρας βγάζει τα τρόπαιά του στο σφυρί.

“Ευτυχώς για μένα δεν έχω τέτοιο πρόβλημα” εξήγησε ο Καρίμ, που αποφάσισε να δώσει τα αγαπημένα του αναμνηστικά, για να ενισχύσει την οικονομική δυνατότητα του φιλανθρωπικού οργανισμού, τον οποίο έχει ιδρύσει με την ονομασία “Skyhook Foyndation”. Τα σκάι χουκ, οι ραβέρσες του δηλαδή, έμειναν στην ιστορία. Και το ίδρυμα του, δεν μπορούσε να έχει άλλο όνομα.

Τα χρήματα θα επενδυθούν ώστε εκπαιδευτικά προγράμματα θετικών επιστημών να είναι διαθέσιμα σε παιδιά από φτωχές οικογένειες.

“Είναι πολύ ωραίο να έχεις μια αθλητική κληρονομιά πίσω σου, μπορώ όμως να την χρησιμοποιήσω, ή και να την διαθέσω όπως θέλω, για να προσφέρω στην κοινωνία, μέσω αυτού του προγράμματος το οποίο λειτουργεί πολύ καλά” σχολίασε στο προσωπικό του blog γράφοντας και τα εξής: “Αν φτάσεις στο σημείο να διαλέξεις ανάμεσα σε ένα δαχτυλίδι, ή ένα τρόπαιο, σε αντιδιαστολή με την ευκαιρία να αλλάξεις τη ζωή των παιδιών, η επιλογή είναι εύκολη. Πούλησε τα όλα! Αντί να βλέπω την λάμψη και το χρυσάφι των δαχτυλιδιών, για κάτι που έκανα πολλά χρόνια πριν, είναι προτιμότερο να δω την ικανοποίηση στο πρόσωπο ενός παιδιού, που θα κρατάει στα χέρια του ένα εκσκαφέα, σκεπτόμενος και με αισιοδοξία το μέλλον του...”

Δείτε το βίντεο για τα δαχτυλίδια του

Αυτός είναι ο Τζαμπάρ. Μια ανήσυχη φωνή όλα αυτά τα χρόνια, που συμβίωνε μαζί με την καριέρα του στα παρκέ του ΝΒΑ: 38.387 πόντοι, έξι πρωταθλήματα, έξι MVP πρωταθλήματος και δυο τελικών, 19 φορές ολ-σταρ, τρίτος ριμπάουντερ και μπλοκέρ όλων των εποχών. Μέλος της καλύτερης ομάδας για τα 35χρονα του ΝΒΑ και μέσα στους 50 μεγαλύτερους παίκτες όλων των εποχών. Σίγουρα, μέσα στους κορυφαίους σέντερ που είδαμε ποτέ στα γήπεδα του μπάσκετ.

Έξω απ' αυτά ήταν ακόμη πιο ενδιαφέρων σαν άνθρωπος. Έπαιξε στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση, μετέχοντας μέχρι και στο dancing with the stars!

Ακόμη, έγραψε βιβλία, χρίστηκε από τον Μπαράκ Ομπάμα μέλος του συμβουλίου αθλητισμού και διατροφής του προέδρου των ΗΠΑ (μαζί με την γυμνάστρια Γκαμπριέλ Ντάγκλας και την ποδοσφαιρίστρια Κάρλι Λόιντ) ενώ η Χίλαρι Κλίντον (το 2012) του απένειμε τον τίτλο του πρεσβευτή πολιτισμού της χώρας.

Ο ακτιβισμός του άρχισε από τα νιάτα του. Το 1968 αρνήθηκε να παίξει με την εθνική ομάδα των ΗΠΑ, ενώ ήταν μέλος του φημισμένου UCLA του Τζον Γούντεν (με τον Τζαμπάρ σαν ... Άλτσιντορ το UCLA έχασε μόλις δυο αγώνες στα τρία χρόνια της κολεγιακής του καριέρας) για τον οποίο έβγαλε πρόσφατα βιβλίο με τίτλους “Ο κόουτς Γούντεν και εγώ”. Ήδη, η Αμερική είχε γίνει άνω-κάτω με το όχι του Μοχάμεντ Αλι στην επιστράτευση για τον πόλεμο του Βιετνάμ και ο νεαρός Καρίμ ήταν παρών στις εκδηλώσεις συμπαράστασης στον πρωτοπυγμάχο από τον οποίο είχε αφαιρεθεί η ιδιότητα του μποξέρ και η δυνατότητα να αγωνίζεται στα ρινγκ.

Το 1969 ήταν ο άνθρωπος της επαγγελίας για τους Μπακς, κάτι σαν τον δικό μας Γιάννη στις μέρες μας, επιλέγοντας μάλιστα την ομάδα του Μιλγουόκι παρότι οι Νετς πρόσφεραν στο τέλος περισσότερα χρήματα (τα τριπλάσια σχεδόν). Δυο χρόνια αργότερα έπαιρνε το πρώτο πρωτάθλημα της καριέρας του και αποφάσιζε να ασπαστεί ολοκληρωτικά το Ισλάμ: “Νομίζω ότι ακολούθησα το πεπρωμένο μου. Πολλοί από τους σκλάβους που ήρθαν κάποτε στην Αμερική ήταν μουσουλμάνοι. Η δική μου οικογένεια έφτασε μέσω ενός Γάλλου γαιοκτήμονα, ονόματι Άλτσιντορ. Ερχόμαστε κατευθείαν από τη φυλή Γιορούμπα (στη Δυτική Νιγηρία) και η κουλτούρα μας επιβίωσε της δουλείας...”

(Με τη φανέλα του UCLA όταν ήταν οργισμένο νιάτο)

Ο Τζαμπάρ υπερασπίστηκε τις απόψεις του με σθένος. Πολλές φορές απέναντι στο ρεύμα. Στην στήλη που του παραχώρησε το περιοδικό Time έγραψε ότι δεν μπορεί να αποδεχθεί την κατηγορία ότι το Ισλάμ προωθεί την τρομοκρατία, όπως δεν μπορεί να γίνει το ίδιο και με τον χριστιανισμό: “Δεν έχω καμιά αμφιβολία για την πίστη μου. Είμαι πολύ σκεπτικός σε εκείνους που κατηγορούν τους μουσουλμάνους για δολοφόνους και δημιουργούς όλων των δεινών αυτού του κόσμο. Δεν μιλάει έτσι το Ισλαμ και δεν πρέπει ο κόσμος να σκέφτεται με αυτόν τον τρόπο για τους Μουσουλμάνους. Είναι στο χέρι μας να κάνουμε κάτι, για να αλλάξουμε όλη αυτή τη νοοτροπία”.

Τέτοιες κουβέντες στην εποχή του... πολέμου κατά της τρομοκρατίας, θέλουν κότσια. Ο Καρίμ απέδειξε ότι έχει πολλά τέτοια. Δεν κέρδισε τυχαία άλλωστε τη μάχη της ζωής του, κατά της λευχαιμίας.

(Με τον Μπαράκ Ομπάμα, όταν έγινε σύμβουλος του προέδρου των ΗΠΑ)

Μετά το Time, χώρο του παραχώρησε και ο Guardian, όπου αρθρογραφεί ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Ήταν ιδιαίτερα ένθερμος υποστηρικτής του Κόλιν Κάπερνικ και της απόφασής του να μη σταθεί προσοχή στον ύμνο των ΗΠΑ, διαμαρτυρόμενος για τον ρατσισμό και την αστυνομική βία που εξακολουθούν να “ανθούν” στην Αμερική.

“Ο Τραμπ θέλει να μας πάει πίσω στο 1952, αλλά δεν είναι καν Αϊζενχάουερ ο τύπος του Ρεπουμπλικάνου ο οποίος ενδιαφερόταν για ολόκληρο το έθνος. Δεν είναι καν σαν τους δυο Τζορτζ Μπους, οι οποίοι δεν απέκλειαν τους συμπατριώτες τους ελέω φύλου και χρώματος. Η κυβέρνηση ήταν όπως η Αμερική. Είχε την Κοντολίζα Ράις, ή τον Κόλιν Πάουελ...” σχολίασε με νόημα για την ζοφερή πραγματικότητα της διακυβέρνησης από τον Ντόναλντ Τραμπ.

(O Κόλιν Κάπερνικ, στην περίφημη άρνησή του)

Τα πιο ωραία, ωστόσο, τα έγραψε στον Guardian για το Super Bowl. Με τίτλο η Αμερική ανάμεσα σε δυο αξίες, διαφήμιση και συνείδηση, ο εύστροφος Καρίμ ρίχνει απανωτές τάπες και καρφώνει ανηλεώς τη νοοτροπία του αμερικάνικου αθλητισμού-επιχείρηση.

Γράφει, ανάμεσα στα άλλα ο Τζαμπάρ: “Η οικονομική πολιτική του NFL αντικατοπτρίζει την πολιτική του Τραμπ για περικοπή της φορολογίας των πλουσίων, την ρύθμιση κανόνων για το περιβάλλον και παίρνοντας το μέρος του Σαουδάραβα πρίγκιπα, ο οποίος διέταξε την δολοφονία του Αμερικανού πολίτη και δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι λέγοντας: “Δεν θα καταστρέψω την παγκόσμια οικονομία, επειδή μια χώρα φέρθηκε ηλίθια στη Σαουδική Αραβία”. Ακόμη κι αν η δήλωση για τις οικονομικές συνέπειες ήταν λανθασμένη, έχουμε να κάνουμε με την ίδια νοοτροπία που βλακωδώς έχει ενστερνιστεί το NFL. Θα έπρεπε να αντιγράψουν απλά το σλόγκαν της Mastercard: “Υπάρχουν πράγματα που τα χρήματα δεν μπορούν να αγοράσουν. Εμείς είμαστε ένα απ' αυτά. Προσοχή. Δεν είμαι ενάντια της διαφήμισης ή του καπιταλισμού. Έχω πληρωθεί καλά σαν παίκτης αλλά και κάνοντας διαφημίσεις. Θέλω κάθε αθλητής να πληρώνεται γι αυτό που κάνει. Για να συμβεί αυτό, εισιτήρια πρέπει να πουληθούν, προϊόντα να τοποθετηθούν. Υποστηρίζοντας όμως κανείς τη διαφήμιση δεν σημαίνει ότι πρέπει να εκχωρήσει όλες τις αξίες του, στις διαθέσεις της κάθε Pepsi. Κάπου μπαίνει μια κόκκινη γραμμή, που δεν την υπερβαίνουμε, ένα τσεκ με δολάρια το οποίο δεν επιθυμούμε να αποδεχθούμε.

(Η στήλη του Καρίμ στον Γκάρντιαν)

Το Super Bowl, ωστόσο, έχει μυθοποιήσει την εμπορευματοποίηση. Ο αγώνας γίνεται στο Στάδιο Mercedes-Benz, το δημοφιλές video game Fortnite βρίσκεται στις φόρμες και των Πάτριος και των Ραμς, η Nike στις φανέλες και των δυο ομάδων. Ο μέσος όρος ενός αγώνα NFL είναι τρεις ώρες και 12 λεπτά και ο καθαρός χρόνος παιχνιδιού μόλις 11! Πάνω από 100 διαφημιστικά σποτ. Οι Αμερικανοί ενήλικες ξοδεύουν κατά μέσο όρο 81,30 δολάρια στη διάρκεια του Super Bowl σε ένα συνολικό τζίρο 14.8 δις δολαρίων. Ναι, είναι η μεγαλύτερη προώθηση του καπιταλισμού διεθνώς και δεν έχω κανένα πρόβλημα. Το παιχνίδι πρέπει να είναι συναρπαστικό και τα διαφημιστικά διασκεδαστικά. Υπάρχει όμως μέσα σε τόση διαφήμιση για κοινωνική συνείδηση; Η ελευθερία του λόγου εκφράζεται μόνο μέσω των διαφημιστικών στην τηλεόραση;”

Μετά απ' όλα αυτά, πως να μην ανοίξει τη βιτρίνα του σαλονιού του, βγάλει τα χρυσά δαχτυλίδια, φανέλες και μπάλες και τα διαθέσει για ενίσχυση του ιδρύματός του; Όταν ενδιαφέρεσαι για το καλό της ευρύτερης κοινωνίας, είσαι χρήσιμος ακόμη και στα 71 σου...