Ο Ντομάντας Σαμπόνις ξεπερνάει τον Άρβιντας και (δεν) είναι ιεροσυλία

Να σε λένε Σαμπόνις και να παίζεις μπάσκετ δεν είναι τόσο εύκολο. Με ένα όνομα 'βαρύ σαν ιστορία', ο πατέρας Άρβιντας, η μεγαλύτερη μπασκετική ιδιοφυία του ευρωπαϊκού μπάσκετ, είναι λογικό να σε επισκιάζει. Μόνο, που ο Ντομάντας Σαμπόνις...

• διάλεξε να παίξει στο ΝΒΑ, όπου ο μπαμπάς 'Σάμπας έγραψε μεν ιστορία, όχι όμως τόσο εκτυφλωτική όσο στη διεθνή του καριέρα
• είναι αυτόφωτος και σχεδόν απογαλακτισμένος από το επίθετό του και
• τρίτον ο ίδιος ο Άρβιντας τον είχε χρίσει διάδοχό του.

Όταν κάποτε τον ρώτησαν ποιος από τους τρεις γιους του θα έπαιζε μπάσκετ, έδειξε με το δάχτυλο τον ξανθομάλλη 'Ντόμας' λέγοντας: "Αυτός. Είναι ξεροκέφαλος και αριστερόχειρας. Άρα θα κάνει καριέρα".

Ο μικρότερος από τους τρεις γιους του Άρβιντας και της Ίνγκριντας Σαμπόνις (έχουν και μια κόρη) δικαίωσε, εν τέλει, τον μπαμπά Σάμπας. Όχι ότι δεν έπαιξαν και οι άλλοι. Ο 30χρονος Ζίγκι περιπλανήθηκε στην Ισπανία και τώρα ασχολείται με ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, ενώ ο 29χρονος Ταουτβίνας είναι πλέον βοηθός προπονητή στη Ζαλγκίρις Κάουνας, καθώς έχει αναλάβει χρέη σκάουτ των αντιπάλων για λογαριασμό του κόουτς Σίλερ.

Ο Ντομάντας, που είναι γεννημένος το 1996, φάνηκε εξ αρχής ότι θα γινόταν ένας καλός μπασκετμπολίστας. Τόσο καλός, που οι αριθμοί του ξεπέρασαν εκείνους του πατέρα του και συμπεριλήφθηκε και φέτος, για δεύτερη συνεχή χρονιά, στο all star game. Η μέτρηση All Star είναι σημαντική για το ΝΒΑ, αφού σημαίνει ότι για μια σεζόν (ή περισσότερες ανάλογα με τις συμμετοχές ο συγκεκριμένος παίκτης ήταν μέσα στους 24 καλύτερους όλης της λίγκας).

Τέτοια διάκριση δεν είχε ποτέ ο μεγάλος Σαμπόνις στην 7χρονη θητεία του στις ΗΠΑ, αλλά και κανείς από τους Λιθουανούς που έπαιξαν στο ΝΒΑ. Ούτε τριπλ-νταμπλ είχε κάνει κάποιος από τους συμπατριώτες του. Ο Ντόμας τα έχει για... πρωινό! Η εφετινή σεζόν και ενώ οι Ιντιάνα Πέισερς παλεύουν για να μπουν στα πλέι-οφ (θα παίξουν στο ειδικό τουρνουά κατάταξης είτε ως 9οι που είναι τώρα είτε ως 8οι της Ανατολής) είναι η καλύτερη που έχει κάνει ο 25χρονος Λιθουανός (έχει διπλή υπηκοότητα καθώς γεννήθηκε στο Πόρτλαντ).

Με μέσους όρους 20.5π, 12 ριμπ. και ακόμη 6.5 ασίστ (!) και 1.2 κλεψίματα. Οι αριθμοί αυτοί είναι πολύ καλύτεροι από την κορυφαία σεζόν του πατέρα Σαμπόνις στο ΝΒΑ, όταν σε ηλικία... 33 ετών (το 1997) είχε 16π, 10ρ και 3 ασίστ σουτάροντας με 49.3%δ και 26/.8% τρ. Αλλά δεν είναι θέμα μόνο των στατιστικών. Ο Ντομάντας έχει βελτιώσει στο έπακρο όλα τα στοιχεία του μέσα στο παιχνίδι, ακόμη και το σουτ που ήταν και το πιο αδύνατο κομμάτι του μέσα στο γήπεδο. Σουτάρει με πάνω από 30% στο τρίποντο, δείγμα της εργατικότητάς του έξω από το παρκέ. Αυτή η όρεξη για μπάσκετ, για προπόνηση και για νίκη ακόμη και σε ένας εναντίον ενός με τους συμπαίκτες του, στοιχειοθέτησε από νωρίς τον χαρακτήρα του.

Στον κολέγιο Γκοντζάγκα τον θυμούνται ακόμα να πηγαίνει νύχτα στο γήπεδο για εξάσκηση στις ελεύθερες βολές. Η αλήθεια είναι ότι το επίθετό του, άνοιξε τις πόρτες για να παίξει μπάσκετ. Ό,τι κέρδισε όμως οφείλεται στην δική του προσπάθεια και όχι στην αίγλη του πατέρα του. Τον είδαμε πολύ μικρό, μόλις 16 ετών ήταν, να παίζει για πρώτη φορά στη Μάλαγα, στην πόλη που μεγάλωσε, αφού η οικογένειά του εγκαταστάθηκε εκεί στα πέντε του χρόνια. Πηγαίνοντας σε αγγλικό σχολείο, ο Ντομάντας ξεχώρισε αμέσως για το ταλέντο του στο μπάσκετ, αλλά και για τις επιδόσεις στα μαθήματα. Δεν χρησιμοποίησε μάλιστα ποτέ την αθλητική του ιδιότητα για να ευνοηθεί από τους υπόλοιπους καθηγητές. Ο πατέρας πάντα είχε την εποπτεία του. Και τον έσπρωχνε σιγά-σιγά προς το μπάσκετ.

Ακολουθώντας τον δρόμο των δυο αδερφών, πήγε στις ακαδημίες της Μάλαγα, με τον Χοάν Πλάθα να του δίνει γρήγορα θέση στην ανδρική ομάδα. Πρωτόπαιξε σε ένα φιλικό με την Τσιμπόνα τον Σεπτέμβριο του 2012, ενώ ένα χρόνο μετά όταν ήταν 17 ετών, 5 μηνών και 10ημερών (13/10/2013) αγωνίστηκε για πρώτη φορά στη λίγκα ACB, κόντρα στην Εστουδιάντες. Πέντε μέρες αργότερα ντεμπούταρε και στην Ευρωλίγκα, παίζοντας στο Φάληρο σε μια δύσκολη νίκη του Ολυμπιακού (69-61).

Με ύψος 2.05 και αριστερόχειρας, ο 17χρονος Σαμπόνις είχε όλο το μέλλον μπροστά του. Η Μάλαγα τού πρόσφερε στο τέλος της σεζόν 2013-14 τριετές συμβόλαιο έναντι 630.000 δολαρίων. Θα μπορούσε να καθίσει στην Ισπανία και να βγάλει χρήματα, όμως είχε από μικρός το όραμα της Αμερικής στα μάτια του. Διάλεξε το δρόμο ενός Αμερικανού, που έτσι κι αλλιώς -όπως είπαμε- είναι λόγω της γέννησής του στις ΗΠΑ. Πρώτα κολέγιο και μετά ΝΒΑ. Στον πρώτο χρόνο, μάλιστα, τον έφαγε ο πάγκος, αφού μπροστά του ήταν ο Πολωνός Καρνόφσκι (2.16, τώρα παίζει στη Ζιελόνα Γκόρα) και ο γνωστός μας Κάιλ Γουίλτζερ.

Αυτοί που τον έπεισαν να βιώσει την κολεγιακή εμπειρία ήταν πρώτα ο Τόμι Λόιντ, συνεργάτης του κόουτς Φιου στο Γκοντζάγκα, κι ύστερα ο αδερφός του Ταουτβίνας, εν συντομία 'Τούτι'. Ο Αμερικανός προπονητής τον συνάντησε για πρώτη φορά το 2012, εξηγώντας τις προοπτικές του σε ένα από τα καλύτερα προγράμματα του κολεγιακού μπάσκετ, ενώ ο Τούτι άρχισε την πλύση εγκεφάλου: "Το μεγαλύτερο λάθος μου ήταν ότι δεν πήγα, ενώ μπορούσα, στο κολέγιο. Για να παίξεις στη Ευρώπη, πρέπει να είσαι πολύ-πολύ καλός και μέχρι τα 22 μένεις στον πάγκο. Ο Ντόμας ήταν σε θέση να καθιερωθεί άμεσα, αλλά έγινε πολύ καλύτερος μπασκετμπολίστας όταν βρέθηκε στο Γκοντζάγκα. Κι εγώ του έκανα φροντιστήριο, καθημερινό" σχολίασε κάποια χρόνια αργότερα.

Ο μικρός Σαμπόνις έμεινε δυο χρόνια στο Γκοντζάγκα, το οποίο φέτος ήθελε να δει live στον τελικό του NCAA με το Μπέιλορ. Το τελικό τουρνουά εφέτος φιλοξενήθηκε στην Ιντιανάπολις, στην πόλη που μένει ο Ντομάντας, όμως τα πρωτόκολλα του Covid καίτοι ο Λιθουανός έχει εμβολιαστεί, του απαγόρευαν την είσοδο στο γήπεδο.

Μπαίνοντας στο ΝΒΑ (πρώτα με τους Οκλαχόμα Σίτι Θάντερ) στα 22 του, ο Ντόμας ωριμάζει χρόνο με τον χρόνο και φέτος έχει σπάσει όλα τα κοντέρ. Στο τελευταίο παιχνίδι των Πέισερς και στη νίκη επί των Καβαλίερς στο Κλίβελαντ, ο κύριος με το 11 (νούμερο αφιερωμένο, βεβαίως στον πατέρα του) είχε 21 πόντους, 20 ριμπάουντ και έχασε το τριπλ νταμπλ για μία ασίστ, καθώς τελείωσε τον αγώνα με μία τελική πάσα. Δεν του 'χε ξεφύγει, βέβαια (το τριπλ νταμπλ), λίγες μέρες νωρίτερα στο τρομερό ματς με τους Γουίζαρντς. Οι 'μάγοι' νίκησαν 133-132 στην παράταση, ο Σαμπόνις όμως ήταν εκπληκτικός με 30 πόντους (12/18δ, 0/3τερ, 6/7β) κι ακόμη 13 ριμπάουντ, 13 ασίστ και 3 κλεψίματα!

Δικαιολογημένα οι Πέισερς στον επίσημο λογαριασμό τους στο twitter σημείωσαν ότι τον τελευταίο μήνα "ο Σαμπόνις είναι παίκτης από άλλο πλανήτη".

Ο Νέιτ Μπγιόργκρεν, ο προπονητής με το περίεργο επίθετο που αντικατέστησε φέτος τον Νέιτ Μακμίλαν στον πάγκο των Πέισερς, έχει βρει όλα τα κουμπιά του Λιθουανού που δίνει απανωτά ρεσιτάλ, ξεκινώντας παραμονές Χριστουγέννων όταν έκανε ρεκόρ πόντων στο ΝΒΑ βάζοντας 32 στους Νιου Γιορκ Νικς. Έκανε επίσης ρεκόρ ριμπάουντ (22, στη νίκη επί των Σέλτικς) και κλεψιμάτων (5, στο 120-118 επί του Ορλάντο, αφού πρώτα ισοφάρισε το ματς στην κανονική περίοδο). Αμέσως μετά έβαλε 33π (κι ακόμη 12 ριμπ και 6 ασίστ) στην ήττα από τους Μπακς του Γιάννη (124-115), ενώ στις 17 Μαρτίου πέτυχε το έκτο τριπλ νταμπλ της σεζόν κόντρα στους Νετς. Λίγο πριν από το ολ σταρ γκέιμ ξανάκανε ρεκόρ πόντων (36) στο 134-128 επί της Μινεσότα, ενώ μετά την επάνοδό του από απουσία έξι αγώνων, κόντρα στην Οκλαχόμα έκανε τριπλ-νταμπλ σε λιγότερο από 30 λεπτά (26π, 18ρ και 14 ασίστ).

Ένας ψηλός που τρέχει στο γήπεδο, έχει έξοχο χειρισμό της μπάλας και αίσθηση του γηπέδου. Η ικανότητα του στο να πασάρει είναι ενδεχομένως έμφυτη, καθώς μη ξεχνάμε ότι λέγεται Σαμπόνις. Εντάξει δεν κάνει διεστραμμένες πάσες όπως ο Αρβιντας (μερικές εκ των οποίων δεν τις καταλάβαιναν οι συμπαίκτες του) έχει όμως το ίδιο ένστικτο στο να ξέρει πρώτα που βρίσκεται ο ελεύθερος παίκτης κι ύστερα τον τρόπο να του περάσει την πάσα. Ο ύψους 2.08, πλέον, πάουερ-φόργουορντ πασάρει πολύ καλύτερα από γκαρντ του ΝΒΑ και είναι εντυπωσιακός. Μην ξεχνάμε ότι στο all star game νίκησε στον διαγωνισμό δεξιοτήτων, ξεκινώντας από τον Λούκα Ντόντσιτς και φτάνοντας μέχρι το Νίκολα Βούτσεβιτς.

Η έκρηξή του φέτος είναι ολοκληρωτική. Μοιάζει να κάνει πράγματα που δεν δοκίμαζε στο παρελθόν, παίζει με τεράστια αυτοπεποίθηση. Από μακριά ο Άρβιντας Σαμπόνις καμαρώνει τα κατορθώματα του γιου του, που αν συνεχίσει έτσι θα τον ξεπεράσει σε απόλυτους αριθμούς στο ΝΒΑ. Φυσικά για τον Ντομάντας, ο πατέρας του θα είναι πάντα ο ήρωας του: "Πάντα ρωτάω αυτόν πρώτα κι ύστερα όλους τους άλλους. Βλέπει τα ματς από τη Λιθουανία κι ας είναι η ώρα εκεί τρεις ή τέσσερις το πρωί. Δεν έχει σημασία. Θα δει το ματς, αλλά θα με πάρει και τηλέφωνο να το συζητήσουμε. Πάντα ήθελα να ξέρω τη γνώμη του".

Κι εδώ που τα λέμε μεγάλε Ντόμας, ποιος δεν θα 'θελε να έχει πατέρα τον ίδιο τον Σαμπόνις!