O Κάι Σότο είναι ο 17χρονος Φιλιππινέζος που έγινε ήδη ντοκιμαντέρ
Ο Κάι Σότο δεν έχει γίνει ακόμα 18. Από τα 16 ακολουθεί το πλάνο που 'έφτιαξε', ώστε να γίνει ο πρώτος Φιλιππινέζος ΝΒΑer. Για να το τηρήσει αρνήθηκε την πρόταση της Ρεάλ Μαδρίτης, ώστε να πάει σε οργανισμό εξέλιξης παικτών στις ΗΠΑ. Έχει κατοχυρώσει logo και moto ('my why is my family and my country'). Και φαίνεται πως θα αρνηθεί τα καλύτερα κολεγιακά προγράμματα για να γίνει η καλύτερη έκδοση του εαυτού του πριν το 2021 ΝΒΑ Draft.
Ο ‘επόμενος Γιάο Μινγκ’ είναι πιο ψηλός από ό,τι ήταν ο Κινέζος ΝΒΑer, στην ηλικία του. Ο Κάι Σότο έχει φτάσει τα 2.18. Δεν έχει ‘κλείσει’ καν τα 18. Έχει wingspan που ‘εκτείνεται’ στα 2.15 και με τα χέρια στην ανάταση φτάνει στα 2.84. Εκπροσωπεί τις ελπίδες και τα όνειρα ενός ολόκληρου έθνους. Που είναι οι Φιλιππίνες. Στις οποίες Φιλιππίνες το μπάσκετ είναι το πιο δημοφιλές σπορ, μακράν του δεύτερου (του τύπου 98% του πληθυσμού παρακολουθεί όσα γίνονται στη λίγκα, με τους 7.9 εκατομμύρια followers, στην επίσημη σελίδα του ΝΒΑ στο Facebook να είναι οι περισσότεροι από κάθε άλλη χώρα, που δεν είναι οι ΗΠΑ. Το θέμα είναι αν ο Κάι Σότο μπορεί να ανταποκριθεί στις προσδοκίες και να γίνει ο πρώτος Φιλιππινέζος NBAer. Η αλήθεια είναι πως βρίσκεται σε καλό δρόμο, με το Bleacher Report να τον περιλαμβάνει στα short documentaries της σειράς ‘Life and Times’.
Πριν προχωρήσουμε, να λύσουμε λίγο αυτό το ‘πρώτος Φιλιππινέζος ΝΒΑer’.
✔ Ο πρώτος ΝΒΑer με ρίζες σε αυτήν τη χώρα ήταν ο Ρέιμοντ Τάουνσεντ, ο οποίος επιλέχθηκε από τους Ουόριορς στο 1978 NBA Draft.
✔ Το 1997 ο Τζόνι Αμπαριέντος έλαβε προσφορά από τους Χόρνετς, την οποία απέρριψε -για να αφοσιωθεί στα όσα είχε να κάνει στην εθνική λίγκα.
✔ Το 2014 πήρε την υπηκοότητα ο Αντρέι Μπάτσε, για να γίνει διεθνής.
✔ Tην ίδια χρονιά (2014) επιλέχθηκε στο Νο46 του NBA Draft, από τους Ουίζαρντς, ο Τζόρνταν Κλάρκσον, του οποίου η γιαγιά της μαμάς του ήταν από τις Φιλιππίνες. Τώρα, ας επιστρέψουμε στο θέμα μας.
Ο -γεννημένος στις 11/5 του 2002, στη Μανίλα- Κάι ανακοίνωσε την απόφαση του να ενταχθεί στο πρόγραμμα ‘Skill Factory‘ μέσω του καναλιού που ‘χει στο YouTube. Έχει 24.700 subscribers. To video των -περίπου- δύο λεπτών, στο οποίο έδειχνε κάποια από αυτά που μπορεί να κάνει, πριν καταλήξει ότι θα αφήσει τις Φιλιππίνες για την Ατλάντα, προκειμένου να διεκδικήσει με καλύτερες αξιώσεις το όνειρο που ‘χει να γίνει NBAer, το έχουν δει 52.000 άνθρωποι. Ακολουθεί η έκδοση του στη σελίδα που ‘χει ο 17χρονος στο Instagram.
Να μη ξεχάσω να σου πω και τι είναι το Skill Factory. Συστήνεται ως “οργανισμός αθλητικών ικανοτήτων και εξέλιξης που ειδικεύεται στην υψηλής ποιότητας προπόνηση, που είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες κάθε μέλους. Ξεχωρίζει για τα ειδικά προγράμματα που ‘χει, ως προς την εξέλιξη σε κάθε τομέα, ξεχωριστά”. Στη λίστα με όσα διαθέτει ο οργανισμός, υπάρχει και η δυνατότητα συμμετοχής σε τουρνουά προπαρασκευαστικών σχολείων, στα NBA Academy Games, το Georgia Elite 8 και το Global Jam, που διεξάγεται στην Ισπανία. Να σου πω και τρία ονόματα ‘αποφοίτων’ του επαγγελματικού προγράμματος του Skill Factory, για να ‘χεις μια πλήρη εικόνα: Τζέιμς Χάρντεν, Τζον Ουόλ και Κέμπα Ουόκερ.
Όσα κάνει στη ‘σχολή’ του ο ύψους 2.18 έφηβος, τα διαβάζουν οι συμπατριώτες του στο site που ‘χει φτιάξει (kzsotto.com) για αυτόν τον σκοπό. Έχει κατοχυρώσει και το δικό του logo (το ΚΖ που αντιστοιχεί στα ονόματα του -Κάι Ζάκαρι). Όχι δεν είναι υπερφίαλος. Ούτε έχει γίνει celebrity πριν την ώρα του. “Το μπάσκετ, στις Φιλιππίνες είναι θρησκεία” εξηγεί ο τύπος που φαίνεται να ‘χει όσα χρειάζονται για να γίνει ο πρώτος Φιλιππινέζος ΝΒΑer. Δες ποια είναι, προς το παρόν, η φάση του.
Ο πατέρας του λέγεται Έρβιν Σότο. Είναι πρώην επαγγελματίας μπασκετμπολίστας, ο οποίος όταν έβγαλε τα παπούτσια, φόρεσε κοστούμι και έγινε ασίσταντ κόουτς. Ο Έρβιν είναι σήμερα 38 χρόνων. Όταν ήταν στα παρκέ του κολεγιακού πρωταθλήματος των Φιλιππίνων (πώς σου φάνηκε), ήταν ο ένας εκ των δίδυμων πύργων του σχολείου του (Saint Francis of Assisi College). Μετά έκανε καριέρα ως επαγγελματίας, για 10 χρόνια.
Ο άλλος ‘πύργος’ του Saint Francis ήταν ο Ράνιντελ ντε Κάμπο. Με δικό του τρίποντο (στον τελικό του Πανασιατικού του 2013, με την Κορέα) είχε προκριθεί η χώρα στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014 -ο Κάι τη βοήθησε να πάει σε εκείνο του 2019. Είχε φορέσει το εθνόσημο και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο. Μετά ανακοίνωσε πως αποσύρεται. Ο ντε Κάμπο είναι θείος του Κάι. Μια στάση εδώ.
Ο πατέρας του ντελ Κάμπο είχε αφήσει την οικογένεια του, για να πάει στη Σαουδική Αραβία και να δουλέψει σε οικοδομές, ως οδηγός λεωφορείου και ως χειριστής βαρέων μηχανημάτων, ώστε να ζήσουν όσοι άφησε πίσω. Ήταν τέσσερις: η σύζυγος του και τα τρία παιδιά τους. “Το όνειρο μου ήταν να σπουδάσω. Ήξερα πως οι γονείς μου μπορούσαν να με στηρίξουν, έως ότου αποφοιτήσω από το λύκειο. Το πώς μεγάλωσα είναι ο λόγος που έμαθα να δουλεύω πολύ για ό,τι ήθελα“. Στα 14, όταν έπαιξε για πρώτη φορά μπάσκετ, αποφάσισε πως αυτό θα είναι το νέο του όνειρο. “Παρακολουθούσα αγώνες της εθνικής λίγκας και του ΝΒΑ και προσπαθούσα να απομνημονεύσω όσα έκαναν οι επαγγελματίες. Μετά τα δοκίμαζα στο γήπεδο. Αυτός ήταν ο τρόπος που από τις μηδενικές γνώσεις που είχα για το σπορ, κατάφερα να επιβιώσω“, να απολαύσει καριέρα από το 2004 έως το 2017, να αναδειχθεί ‘καλύτερος παίκτης του κολεγιακού’ τέσσερις φορές, μια MVP της επαγγελματικής λίγκας και να γίνει διεθνής.
Προφανώς και αυτήν την ιστορία τη ξέρει πολύ καλά -και με περισσότερες λεπτομέρειες- ο Κάι, ο οποίος δεν πήγε μόνος του στις ΗΠΑ, το Μάρτιο του 2019. Τον συνόδευσε ο πατέρας του, ο οποίος άφησε τη θέση στον πάγκο της NLEX για να βοηθήσει το παιδί να πραγματοποιήσει το όνειρο του. Η δουλειά είχε ξεκινήσει νωρίτερα, με ένα από τα πρώτα ‘μαθήματα’ να είναι η μελέτη videos των Χακίμ Ολάζουον και Τιμ Ντάνκαν.
Είχε ξεκάθαρο πλάνο από τα 16
Ο Κάι αναφερόταν στα media της χώρας του ως ‘ο επόμενος Γιάο Μινγκ’ και ‘το μέλλον του ασιατικού μπάσκετ’, από τα 16. Όπως είχε πει τότε στο ESPN δεν ένιωθε την παραμικρή πίεση “γιατί δεν αφήνω τίποτα από όσα κυκλοφορούν να με επηρεάσουν. Είμαι συγκεντρωμένος μόνο σε όσα πρέπει να κάνω’. Είχε φτάσει τα 2.16 και ήταν μαθητής λυκείου, όταν σκέφτηκε πως ‘ο χρόνος παίζει το σημαντικότερο ρόλο. Πότε θα αρχίσω να διεκδικώ το όνειρο μου; Στα 19; Θα είναι πολύ αργά“.
Ο ‘MVP’ του UAAP Championship (University Athletic Association of the Philippines, όπου μετείχε με το σχολείο του, το Ateneo Junior High School της Μανίλα) είχε γίνει τόσο γνωστός στη χώρα του, που εθνικής εμβέλειας τηλεοπτικό κανάλι μετέδωσε live τη μέτρηση του ύψους του, το Νοέμβριο του 2017.
Τον Απρίλιο του 2018 είχε πάει με την U16 στο Πανασιατικό της Κίνας. Εναντίων των ‘γηπεδούχων’ και της Ιαπωνίας, μέτρησε συνολικά 54 πόντους, 42 ριμπάουντ και 9 τάπες. Ήταν ο λόγος που προκρίθηκαν οι Φιλιππίνες στο Παγκόσμιο Κύπελλο U17, της Αργεντινής. Εκεί είχε 16.4 πόντους και 10.6 ριμπάουντ, σε 28.9 λεπτά ανά ματς. Στην επόμενη μεγάλη διοργάνωση (Πανασιατικό U18, τον Αύγουστο του ίδιου έτους), στην Ταϊλάνδη συνεργάστηκε με ένα άλλο prospect της ηπείρου: τον ύψους 2.10 Άριελ Τζον Εντού. Μαζί έδωσαν στην χώρα τους μια θέση στην τετράδα και την πρόκριση στο Παγκόσμιο U19 της Ελλάδας (εκεί άφησαν τους Φιλιππινέζους εκτός διοργάνωσης οι Σέρβοι, στη φάση των ’16’). Ενώ ήταν ακόμα 16, πήρε την πρώτη κλήση για τους Gilas Pilipinas.
Περιττό να σου πω ότι είχε ήδη προσφορές από την Ευρώπη. Τον είχαν εντοπίσει η Ρεάλ Μαδρίτης και η Μπαρτσελόνα, με τον πατέρα του να ισχυρίζεται πως είχαν μπει στη μέση και χρήματα -που έφταναν το ένα εκατομμύριο δολάρια. Προτίμησε να πάει στις ΗΠΑ για να γίνει καλύτερος.
Ο πρώτος προορισμός πατέρα και γιου ήταν η Τζόρτζια. Εκεί έμειναν -και δούλευε ο μικρός- από το Μάρτιο έως το Νοέμβριο που έχει η εγκατάσταση στην Ατλάντα, όπου βρίσκεται το Skill Factory. Έκτοτε, το πρόγραμμα του Κάι ξεκινά στις 05.30 το πρωί. Κάνει όσα κάνουμε όλοι, μετά τρώει το πρωινό που του έχει φτιάξει ο μπαμπάς του, ο οποίος πηγαίνει τον παιδί και στο γήπεδο, στις 06.00. Μετά το τέλος της προπόνησης -μεσημέρι-, το prospect ξεκουράζεται -ενώ ο πατέρας του κάνει όλες τις δουλειές του σπιτιού, εξηγώντας πως ‘“αυτή είναι η υποχρέωση κάθε γονέα: να στηρίζει το παιδί του και να του μαθαίνει να είναι υπεύθυνο“. Ο Έρβιν απαντά σε όποια ερώτηση του κάνει ο Κάι. Υπάρχει εμπιστοσύνη μεταξύ τους. Όπως λέει το παιδί “ο πατέρας μου είναι ο καλύτερος φίλος μου. Χρειάζομαι όσες πληροφορίες μου δίνει, για να πάρω τις καλύτερες δυνατές αποφάσεις“. Εξήγησε πως δεν είναι ιδιαίτερα εύκολη η καθημερινότητα του, ωστόσο βλέπει τη βελτίωση και έχει κίνητρα να συνεχίσει.
Από τα 16 είχε φτιάξει το εξής πλάνο: α) θα πήγαινε στις ΗΠΑ να μάθει καλύτερα το σπορ, β) θα έκανε τα πρώτα επαγγελματικά βήματα στην Ευρώπη και γ) θα γινόταν ΝΒΑer.
Όταν κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ το όνομα του (βοήθησαν και οι 27 πόντοι, τα 10.6 ριμπάουντ, με τις 3 ασίστ και τις 4.3 τάπες ανά ματς στο King Invitational), τα κολέγια έπιασαν δουλειά και άρχισαν τις προτάσεις για πλήρη υποτροφία. Ο Κάι άρχισε τις επισκέψεις στα campus. Το Δεκέμβριο του 2019 πήγε σε εκείνο του Kentucky -είχε στη λίστα τα Αuburn, DePaul, Georgia Tech και USC. Ενώ κάποιοι πήραν θάρρος (παραδείγματος χάριν, ο Καλιπάρι), οι άνθρωποι που ήταν στο περιβάλλον του διευκρίνιζαν ότι το πιθανότερο είναι να μην πάει σε κολέγιο ‘ώστε να συνεχίσει τη δουλειά για το 2021 NBA Draft’.
Μια ακόμα απόδειξη του ότι βρίσκεται στο σωστό δρόμο, ήταν η επιλογή του για το 2020 Basketball Without Borders Global Camp -έγινε στο περιθώριο του All Star στο Σικάγο. Οι ειδικοί έγραψαν πως “ήταν ένα από τα πιο ταλαντούχα prospects“, όπως και ότι “είχε δυσκολία στο να κάνει αισθητή την παρουσία του στα ματς, γιατί έδειξε να μην έχει δύναμη και ένταση“. Κράτα ότι ήταν στους εκλεκτούς και ότι η βελτίωση αυτών των στοιχείων ήταν στους λόγους που έφυγε από το σπίτι του, πριν γίνει ενήλικας. Ξέρει πως πρέπει να ‘χτίσει’ μυς. Έχει χρόνο να το δουλέψει -για να μπορεί να επιβιώσει γενικά και δη μέσα στη ρακέτα.
Σου είπα τι δεν έχει και πρέπει να αποκτήσει. Πάμε σε αυτά που διαθέτει ήδη . “Έχει εξαιρετικές ικανότητες, δεδομένου του ύψους και της ηλικίας του” είπε στο Forbes ο senior director του ΝΒΑ, για τη λειτουργία διεθνών τουρνουά (ονόματι Κρις Ίμπερσολ). “Τα πόδια του και ο χειρισμός της μπάλας είναι ανώτερου επιπέδου, ενώ είναι και καλός αμυντικός. Χρησιμοποιεί το μπασκετικό IQ που διαθέτει, προς όφελος του. Ξέρει να τοποθετείται και να χρησιμοποιεί το μήκος του, για να κάνει τάπες ή να ‘αλλάξει’ την τροχιά σουτ“. Το παιχνίδι στο post είναι αυτό που του επιτρέπει να δείξει ποιος είναι. Μπορεί να σκοράρει και με το δεξί και με το αριστερό, από δεξιά ή από αριστερά, να προσποιηθεί, να κάνει step back, να βάλει χουκ και να αλλάξει την ισορροπία της άμυνας.
“Το μεγαλύτερο αβαντάζ του είναι η πάσα. Ψάχνει πάντα τον ελεύθερο συμπαίκτη του” πρόσθεσε ο Τζόναθαν Γκίβονι, συνεργάτης του ESPN και ιδιοκτήτης του Draft Εxpress, “βλέπει γήπεδο, χρησιμοποιεί το ύψος του για να ‘σκανάρει’ πάνω από τους αμυντικούς και για να πασάρει από πάνω τους. Είναι καλός κοντά στο καλάθι, με καλό timing στα λέι απ. Καρφώνει πολύ, αλλά αυτό δεν θα μπορεί να το κάνει και στη συνέχεια, αν δεν ‘βάλει’ μυς. Σε κάθε περίπτωση, χρειάζεται και το σουτ από πιο μακριά. Εκτελεί και από το τρίποντο, ενώ ‘σηκώνεται’ από όλα τα σημεία. Χρειάζεται δουλειά για να βελτιώσει την ταχύτητα και τη φυσική κατάσταση που ‘χει“.