Ο Έλτζιν Μπέιλορ πετούσε πριν από τον Τζόρνταν
Στεκόταν στον αέρα, έκανε ανάποδα λέι-απ, σκόραρε ακατάπαυστα και έπαιρνε ακόμη περισσότερα ριμπάουντ. Ο Έλτζιν Μπέιλορ, που έφυγε στα 86, ήταν ο πρώτος σόουμαν του ΝΒΑ και ένας ακέραιος όσο και αξιοπρεπής άνθρωπος.
Ο πρώτος Τζόρνταν του ΝΒΑ δεν ήταν ο Μάικλ, αλλά ο Έλτζιν Μπέιλορ. Αυτός που “έφυγε” πριν από δυο μέρες, σε ηλικία 86 ετών, με τον μύθο του θεαματικότερου παίκτη που είδαν οι Αμερικανοί στη δεκαετία του ’60. Του πρώτου που στεκόταν στον αέρα, δοκίμαζε τζαμπ σουτ με το ένα χέρι, έκανε ντράιβ στην μπέιζ λάιν και ανάποδα λέι-απ, σκόραρε και έπαιρνε ριμπάουντ με την ίδια ευχέρεια. Δεν το λέμε εμείς, αλλά ο ίδιος ο Μάτζικ Τζόνσον στον αποχαιρετισμό του, μέσω του twitter, σε έναν παίκτη που άφησε πίσω του έναν πραγματικό θρύλο για τον τρόπο με τον οποίο αγωνιζόταν.
Ένας μπασκετμπολίστας που έβαλε 71 πόντους σε ένα παιχνίδι κανονικής περιόδου, αλλά και 61 σε τελικό πλέι-οφ. Κι ένας μαχητής έξω από τα παρκέ, καθώς μεγάλωνε σε μια εποχή όπου ο ρατσισμός στις ΗΠΑ μπορούσε να νικηθεί μόνο με την πάλη αποφασισμένων ανθρώπων, όπως ο χορευτής Μπέιλορ.
Το ΝΒΑ τίμησε τον εκλιπόντα με πολλές αναφορές, όπως αρμόζει σε έναν από τους 4 κορυφαίους όλων των εποχών, που τελείωσαν την καριέρα τους με +25π. και +10ρ. Για την ακρίβεια, ήταν ο 2ος καλύτερος μετά τον Γουίλτ Τσάμπερλεϊν, συμπαίκτη του στους Λέικερς, που είχε μ.ο καριέρας 30.1π. και 22.9ρ. Ο Μπέιλορ είχε 27.4π και 13.5ρ. Οι άλλοι δυο αυτού του κλαμπ είναι ο Μπομπ Πετίτ (26.4π. και 16.2ρ) και ο Καρλ Μαλόουν (25π. και 10ρ). Με μια διαφορά: ο Μπέιλορ ήταν μόλις 2.03, ένας φόργουορντ δηλαδή, που έπαιρνε τα ριμπάουντ σαν σέντερ.
Έντεκα φορές all-star, μια εξ αυτών (το 1959) MVP του αγώνα των κορυφαίων (που τότε ήταν περισσότερο αγώνας, παρά σόου), την πρώτη σεζόν του στο ΝΒΑ, όταν και αναδείχθηκε ρούκι της χρονιάς με 24.9π και 15ρ, φορώντας τη φανέλα των Μινεάπολις Λέικερς. Μαζί με τον Τζέρι Γουέστ και τον Τσάμπερλεϊν ήταν οι πρώτοι… Big-3 του ΝΒΑ, καθώς έκαναν πράγματα και θαύματα με τους Λέικερς από το 1968 μέχρι το 1972.
Το μόνο που δεν κατάφερναν ήταν να πάρουν πρωτάθλημα. Οι Μπόστον Σέλτικς από το 1959 μέχρι το 1969 πήραν 10 τίτλους, χάνοντας μόνο το πρωτάθλημα του 1967, που πήγε στα χέρια του Τσάμπερλεϊν και των Σίξερς. Οι Λέικερς προσπαθούσαν, ο Μπέιλορ τα έδινε όλα, όμως τα δαχτυλίδια τα φορούσαν κάθε φορά ο Μπιλ Ράσελ και οι υπόλοιποι “πράσινοι” που κοούτσαρε ο θρυλικός Ρεντ Άουερμπαχ.
Ούτε οι 71 πόντοι που πέτυχε το Νοέμβριο του 1960 σε αγώνα με τους Νικς ούτε και οι 61 εναντίον των Σέλτικς στον 5ο τελικό του 1962 έφταναν για τον τρομερό Μπέιλορ. Η δεύτερη επίδοση παραμένει ρεκόρ πόντων σε τελικό ΝΒΑ, 59 χρόνια μετά! Αλλά και οι 71 που είχε πετύχει με τους Νικς ήταν ρεκόρ για τους Λέικερς, μέχρι που το 2006 ο Κόμπε Μπράιαντ έβαλε 81 κόντρα στους Τορόντο Ράπτορς.
Το 2018, όταν έγινε η παρουσίαση του αγάλματος του Μπέιλορ έξω από το “Staples Center”, ο αείμνηστος Μπράιαντ είχε αποκαλύψει ότι πολλές από τις κινήσεις (αλλαγή κατεύθυνσης, επιδίωξη επαφής στο ντράιβ με τον ώμο) που έκανε μέσα στο γήπεδο, τις είχε κοπιάρει παρακολουθώντας βίντεο από παλιούς αγώνες του σούπερ-σταρ των 60s. “Και δεν είναι υπερβολή”, σχολίαζε, τονίζοντας ότι το ΝΒΑ δεν γεννήθηκε στην εποχή του Τζόρνταν ή τη δική του.
Ο Μπέιλορ έπαιξε στους Λέικερς από το 1959 μέχρι το ξεκίνημα της σεζόν 1971-1972. Είχε τραυματιστεί σοβαρά στον αχίλλειο τένοντα ένα χρόνο πριν και δεν μπορούσε να παίξει όπως συνήθιζε, ευρισκόμενος στον αέρα. Όταν χτύπησε στο γόνατο του, πήρε την απόφαση να αποσυρθεί από το μπάσκετ, σε ηλικία 38 ετών. Δεν μπορούσε να φανταστεί ότι από το επόμενο ματς και μετά οι Λέικερς θα έκαναν ένα σερί 33-0, θα πήγαιναν στους τελικούς, όπου με 4-1 κόντρα στους Νικς, θα έπαιρναν τον πρώτο τίτλο της ιστορίας τους, έπειτα απ’ τη μετακόμισή τους από τη Μινεάπολη στο Λος Άντζελες! Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για τα όσα είχε προσφέρει στην ομάδα, οι Λέικερς του έστειλαν το δαχτυλίδι του πρωταθλητή, για το οποίο τόσο πολύ πάλεψε στη ζωή του.
Ο Τζέρι Γουέστ, ο θρύλος του LA, σχολίασε: “Στα πρώτα χρόνια μου στους Λέικερς, μου φέρθηκε σαν πατέρας σε γιο, με ενθάρρυνε και με πρόσεχε όπως κανείς άλλος εκείνη την περίοδο της ζωής μου. Μοιραστήκαμε τη χαρά της νίκη ή τις σκληρές ήττες στους τελικούς. Δεν υπάρχουν λόγια για να περιγράψω πώς νιώθω αυτήν τη στιγμή”.
Ένας ακέραιος άνθρωπος
Στο αποχαιρετιστήριο μήνυμά της προς την οικογένεια Μπέιλορ, η ιδιοκτήτρια των Λέικερς, Τζινι Μπας, χαρακτήρισε τον εκλιπόντα ως έναν από τους μεγαλύτερους Λέικερς όλων των εποχών, αλλά κι ένα σπουδαίο όσο και ακέραιο άνθρωπο. Ο πρόεδρος των Μαϊάμι Χιτ, άλλοτε κοουτς της μεγάλης ομάδας του σόου τάιμ του LA, Πατ Ράιλι, επανέλαβε το ίδιο: “Δεν έχω γνωρίσει πιο αξιοπρεπή και πιο ακέραιο άνθρωπο. Θα λείψει σε όλους μας”.
Μεγαλωμένος σε μια εποχή που το μαύρο χρώμα στις ΗΠΑ αυτομάτως σε υποβίβαζε σε υποδεέστερο άνθρωπο, ο Μπέιλορ πάλευε πάντα για την αξιοπρέπειά του. Με ήθος και αποφασιστικότητα. Πρώτα γιατί καθιερώθηκε στις γυμνασιακές ομάδες, ενώ δεν του επέτρεπαν να πλησιάζει στα περισσότερα γήπεδα όπου έπαιζαν οι λευκοί. Όμως είχε μέσα του ένα αυθεντικό ταλέντο, που σε ένα απόγευμα είχε πετύχει 63 πόντους, κάνοντας ρεκόρ για την Ουάσινγκτον, αν κι οι εφημερίδες ασχολούνταν περισσότερο με τον λευκό Τζιμ Γουέξλερ, που είχε βάλει 52. Το 1954, ένας μαύρος δεν μπορούσε ποτέ να είναι τόσο καλός.
Ο Μπέιλορ, όμως, ήταν. Και αφού μεγαλούργησε στα δυο κολέγια που αγωνίστηκε (31.3π, 19.5ρ), έγινε νο 1 του νραφτ το 1958, με τους “λιμνανθρώπους” να σώζονται από τη χρεωκοπία, όπως παραδέχθηκε αργότερα ο ιδιοκτήτης του κλαμπ, Μπομπ Σορτ. Οι (τότε) Μινεάπολις Λέικερς είχαν τερματίσει -πριν πάρουν τον Μπέιλορ- με ένα ντροπιαστικό ρεκόρ (19-53), με τις ένδοξες μέρες του Τζορτζ Μαϊκάν και των 5 τίτλων (από το 1949 μέχρι το 1954) να ανήκουν στο παρελθόν. Ο Μπέιλορ, με αμοιβή 20.000 δολαρίων το χρόνο, ήταν η τελευταία ευκαιρία να ανακάμψουν. Είχαν κάνει διάνα…
Στις 18/1/1959, οι Λέικερς έπαιζαν στο Σινσινάτι. Ο Μπέιλορ αρνήθηκε να φορέσει τη φόρμα του και να παίξει, καθώς την προηγούμενη μέρα το ξενοδοχείο της πόλης είχε διώξει την αποστολή της ομάδας, γιατί υπήρχαν 3 μαύροι αθλητές, ο Μπέιλορ και άλλοι δυο. Οι Λέικερς διανυκτεύρευσαν σε “ξενοδοχείο μόνο για νέγρους”, σύμφωνα με τους ρατσιστικούς κανόνες της εποχής.
Η είδηση, όπως βλέπετε και στο σχετικό tweet, μεταδόθηκε λες και ο Μπέιλορ είχε κάνει κάποιο έγκλημα, με τους διοργανωτές του αγώνα να ζητάνε και τα ρέστα, ενώ οι συμπαίκτες του τον παρακαλούσαν να ξεντυθεί για να αγωνιστεί. Στις ΗΠΑ, το να διαμαρτύρεται ένας μαύρος θεωρούταν σχεδόν αδιανόητο!
Το 1961 κλήθηκε να υπηρετήσει τη θητεία του στον εφεδρικό στρατό των ΗΠΑ. Ωστόσο, συνέχισε να προσφέρει τις υπηρεσίες του στην ομάδα, έστω κάθε Σαββατοκύριακο (κάτι πάντως που δεν τον εμπόδισε να πετύχει 1.836 πόντους, δηλαδή έχοντας τον εξωπραγματικό μέσο όρο 38,3 ανά παιχνίδι)! Ήταν η χρονιά που σημείωσε 61 στον 5ο τελικό με τους Σέλτικς.
Το 1964, μαζί με τον Ράσσελ και τον Όσκαρ Ρόμπερτσον, όπως σημείωσε και η Νίκη Μπάκουλη στο Oneman.gr, πρωταγωνίστησαν σε ένα άλλο επεισόδιο. Οι 3 σουπερ-σταρ του ΝΒΑ μίλησαν με τον τότε κομισάριο Γουόλτερ Κένεντι και του ξεκαθάρισαν ότι αν δεν τους έδινε ολοκληρωμένη πρόταση για την ασφάλισή τους, δεν επρόκειτο να παίξουν στο ματς. Όχι μόνο αυτοί, αλλά και οι υπόλοιποι που είχαν κληθεί για το All-Star Game της Βοστώνης.
Είκοσι δυο χρόνια στους Κλίπερς
Μετά το τέλος της καριέρας του, ο Μπέιλορ έκανε για λίγο τον προπονητή (με τους Νιου Όρλεαν Τζαζ), όμως ήταν αλλού το μέρος όπου θα περνούσε τα περισσότερα χρόνια του στο ΝΒΑ. Το γραφείο του, δηλαδή, στις εγκαταστάσεις των Λος Άντζελες Κλίπερς, που το 1986 τον προσέλαβαν να διευθύνει επί της ουσίας την ομάδα, από τη θέση του αντιπροέδρου.
Τη σεζόν 2005-2006, οι Κλίπερς έκαναν την κορυφαία σεζόν της 30ετίας (από το 1975) με ρεκόρ 47-35 και τον Μπέιλορ να παίρνει το βραβείο του καλύτερου παράγοντα της χρονιάς. Δυο χρόνια αργότερα απολυόταν από τους Κλίπερς, έπειτα από από 22 χρόνια. Ήταν 74 ετών.
Τον Φεβρουάριο του 2009 κατέθεσε αγωγή κατά του ιδιοκτήτη των Κλίπερς, Ντόναλντ Στέρλινγκ, τον πρόεδρο Άντι Ρόεζερ και το ΝΒΑ, υποστηρίζοντας ότι απόλυσή του έγινε για ηλικιακούς και ρατσιστικούς λόγους. Μπορεί η αγωγή του να απορρίφθηκε, όμως 5 χρόνια αργότερα ξεσπούσε το σκάνδαλο με τις ρατσιστικές συνομιλίες του Στέρλινγκ, που έστειλαν τον ιδιοκτήτη των Κλίπερς εκτός ΝΒΑ. Ο Μπέιλορ ήξερε τι έλεγε…
Οι Κλίπερς τον αποχαιρέτησαν με τον δέοντα σεβασμό. Όπως όλος ο κόσμος του μπάσκετ, άλλωστε…