Ντοκουμέντο: Ο Φασούλας στο NCAA!
Ο Γιάννης Φιλέρης γράφει για τις ιστορικές αναφορές των Αμερικανών στον Παναγιώτη Φασούλα, λόγω της εμφάνισης της κόρης του, Μαριέλλας, στο ΝC State και ανακαλύπτει δυο ιστορικά βίντεο που παρουσιάζονται για πρώτη φορά σε ελληνικό ΜΜΕ.
To 1985 o Παναγιώτης Φασούλας, έχοντας έρθει σε σύγκρουση με τον ΠΑΟΚ, βρήκε μια μοναδική διέξοδο για τις ΗΠΑ, αποδεχόμενος την ανοιχτή πρόσκληση που του είχε κάνει ο Τζιμ Βαλβάνο. Ο μακαρίτης προπονητής του NC State είχε δει τον Έλληνα σέντερ σε φιλικά του κολεγίου με την Εθνική Ελλάδος, όταν το ελληνικό μπάσκετ προσπαθούσε να πιάσει επαφή με τον τότε σύγχρονο κόσμο του μπάσκετ.
Ο "Πάνυ" έπαιξε ένα χρόνο στη Νορθ Καρολάινα, επιστρέφοντας στην Ελλάδα και ξαναφορώντας τα ασπρόμαυρα του Δικεφάλου αλλά και τα γαλανόλευκα της Εθνικής. Θα περίμενε κανείς ότι τριάντα τρία χρόνια μετά, δύσκολα κανείς (στις ΗΠΑ) θα θυμόταν τον ψιλόλιγνο Έλληνα που κάποτε ήταν μέλος των Woolfpacks. Κι όμως. Η πρόσφατη εμφάνιση της Μαριέλας Φασούλα στην ίδια πόλη και στο "σπίτι" του NC State, το περίφημο Ρέινολντς (από πέρσι Τζιμ Βαλβάνο Άρένα, στη μνήμη του κορυφαίου προπονητή, έδρα πλέον της γυναικείας ομάδας του NC State) με τη φανέλα του Βαντερμπιλτ, ήταν ένα θέμα που δεν θα το άφηναν να ... περάσει έτσι εύκολα.
Οι Αμερικανοί, αν διακρίνονται για κάτι είναι ο σεβασμός στην ιστορία τους. Και ο Φασούλας, όπως έγραψε ο Τιμ Πίλερ, δημοσιογράφος που καλύπτει το ρεπορτάζ των Woolpacks εδώ και χρόνια, ήταν ο κορυφαίος παίκτης "μιας χρονιάς" στην ιστορία του NC State! Το κομμάτι που φιλοξενήθηκε στο μπλογκ του Αμερικανού δημοσιογράφου έχει τίτλο "The return of Fassoula(s)". To "s" ξεχωρίζει την κόρη από τον μπαμπά, για τον οποίο ο πρώην συμπαίκτης του Ένρι Μάιερς (αναλυτής, πλέον, για την τηλεόραση και τους αγώνες της ACC) είπε: "Αν τον είχαμε ως το τέλος, θα πηγαίναμε σίγουρα στο φάιναλ-φορ"!
Ο Έλληνας σέντερ δεν έπαιξε στα τελευταία ματς.Επισήμως δηλώθηκε τραυματίας, ανεπισήμως υπήρχε φόβος μην τιμωρηθεί από το NCAA επειδή έπαιρνε χρήματα για να παίξει μπάσκετ, όταν έφυγε από την Ελλάδα
Στο κείμενο του Πίλερ, διαβάσαμε πράγματα που ξέραμε, αλλά και μάθαμε πρώτη φορά
* Ξέραμε ότι ο Βαλβάνο είχε "εντοπίσει" τον Παναγιώτη, στα φιλικά Ελλάδας-NC State και του είχε αφήσει ανοιχτή πρόσκληση για να παίξει στο κολέγιο.
* Δεν ξέραμε ότι όταν το 1985 ο Φασούλας επικοινώνησε με τον Βαλβάνο, στην ομάδα του NC State δεν υπήρχε υποτροφία, καθώς είχαν συμπληρωθεί οι 15 θέσεις. Όταν ο φόργουορντ Ράσδελ Πιέρ ανακοίνωσε ότι αποχωρεί με προορισμό το Βιρτζίνια Τεκ. ο Βαλβάνο κάλεσε τον Πανυ.
* Ο Πίλερ επιβεβαίωσε ότι οι φίλαθλοι των Woolpacks είχαν μεγάλη αδυναμία στον Φασούλα. Από ένα σημείο και μετά, μάλιστα, πήγαιναν στο γήπεδο με περούκες σαν την πλούσια κώμη του 23χρονου τότε, Παναγιώτη. Ολόκληρη τη σεζόν η φανέλα του ... έγραφε λάθος το όνομά του καθώς δίπλα στο S είχε προστεθεί και ένα C: "Μα δεν πρόκειται ποτέ να το δει" σχολίασε μια φορά ο Βαλβάνο, όταν του έθεσαν υπόψη το σχετικό λάθος. Η αλήθεια είναι ότι υπήρχε ένα πρόβλημα στο να προφέρουν καλά το επίθετό του, μια εφημερίδα μάλιστα έκανε και σχετικό άρθρο. Από την άλλη, οι σπίκερ μια χαρά έλεγαν το επίθετό του, στις μεταδόσεις!
Ωπ! Ποιες μεταδόσεις. Πού πότε; Ναι, ναι. Εδώ και τρία χρόνια στο you tube έχουν ανέβει οι δυο αγώνες του NC State με το North Carolina του Ντιν Σμιθ. Δυο βίντεο-ντοκουμέντα, καθώς μέχρι τώρα δεν είχαμε καμιά εικόνα από την κολεγιακή σεζόν του Φασουλα. Θα πει κανείς, τόσο σημαντικό ήταν; Για την εποχή που μιλάμε, ναι. Πριν από 32 χρόνια, η Εθνική Ομάδα έχανε ... πανηγυρικά από τα αμερικάνικα πανεπιστήμια και το ότι ένας παίκτης βρέθηκε και έπαιξε στις ΗΠΑ και στο NCAA ήταν ένα μοναδικό κατόρθωμα.
Για πρώτη φορά, λοιπόν, μετά από τρεις δεκαετίες έχουμε την ευκαιρία να δούμε τον Φασούλα εν δράσει τη σεζόν 1985-86. Στον πρώτο αγώνα, με τους Ταρ Χιλς του Ντιν Σμιθ, που είχαν για αστέρια τον Μπραντ Ντόχερτι και τον Κέννι Σμιθ, το NC State επικρατεί με 76-65. Στο 13:43 του βίντεο θα δείτε το καλάθι που πετυχαίνει ο Φασούλας με φόλοου και αμέσως μετά ένα τρίλεπτο ρεσιτάλ κοψιμάτων, που ανακάζουν τον σπίκερ να φωνάζει νέο μπλοκ από τον Φασούλα. Λίγο αργότερα έχει ένα τραυματισμό, ενώ είναι φανερό ότι ...παίρνει την μπάλα με αίτηση και διπλό χαρτόσημο!
Στο δεύτερο βίντεο θα πρέπει να πάτε στο 37:49 για να δείτε ένα ωραίο κόψιμο του Παναγιώτη, στο 1:03:05 παίρνει για πρώτη φορά πάσα, αστοχεί και εν συνεχεία με φόλοου σημειώνει καλάθι, σε ένα ματς όπου έπαιξε περισσότερο, έχασε δυο βολές, τα έβαλε με τους διαιτητές αλλά το NC Univercity επικράτησε με 90-79. Δείτε τις φάσεις. Μην αναρωτιέστε που είναι η γραμμή του τριπόντου. Στο NCAA καθιερώθηκε ... μια σεζόν μετά (1986-87)! Δείτε και τα κορμιά των αθλητών, για να καταλάβετε πόσο διαφορετικό ήταν το σπορ τριάντα χρόνια πίσω.
Στο πόνημα του Πίλερ διαβάζουμε ότι στον αγώνα που έγινε στην Οκλαχόμα, με την ομώνυμη κολεγιακή ομάδα ο Φασούλας τα έβαλε με ολόκληρη την ... εξέδρα των οπαδών-φοιτητών που τον χλεύαζαν ανελέητα πριν από την έναρξη του αγώνα. Χρειάστηκε η παρέμβαση των συμπαικτών του και της ασφάλειας του γηπέδου για να εμφανιστεί εκ νέου στο παρκέ.
( Αυτή είναι η ομάδα του NC State, τη σεζόν 1985-86. O Φασούλας είναι στο κένρο, έχοντας δίπλα του αριστερά, τον Κρις Γουόσμπορν και τον μακαρίτη Τσαρλς Σάκλεφορντ, με τον οποίο ... αντάμωσε ξανά μετά από 10 χρόνια στο ελληνικό πρωτάθλημα) Συνολικά ο Φασούλας έπαιξε σε 29 αγώνες έχοντας 2.8π, 3.4ρ, 1.9 κοψ. Σούταρε με 44.1 % δίποντα και 48.8% βολές. Ήταν τρίτος καλύτερος μπλοκέρ της ΑCC.
Πριν από 2 χρόνια, είχα μιλήσει με τον Φασούλα για το Sport24.gr σε μια εκ βαθέων συνέντευξη, όπου είχε αναφερθεί στην αμερικάνικη εμπειρία του και την μετέπειτα δοκιμή του, στο ΝΒΑ.
"Δοκίμασα στο ΝΒΑ. Αλλά δεν είχαμε μάνατζερ για ουσιαστικούς και ψυχολογικούς λόγους. Αν δηλαδή είχα μάνατζερ στο Πόρτλαντ θα ήμουν εκεί και θα έπαιζα. Ξέρεις τελείωσα κανονικά το ρούκι καμπ και μου είπαν ότι τον Σεπτέμβριο θα ήμουν στο βέτερανς-καμπ. Αυτό σήμαινε ότι με υπολόγιζαν και εκτός απροόπτου θα υπέγραφα και συμβόλαιο. Θα έπαιρνα, αν δεν κάνω λάθος, κάπου 70-75.000 δολάρια. Αλλά πρόσεξε. Είμαστε στο 1986. Το να βρεθείς ξαφνικά σε ένα πρωτάθλημα, όπου έπαιζαν ο Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ, ο Μάτζικ Τζόνσον, ο Λάρι Μπερντ, ο Χακίμ Ολάζουγιον, ο Ντέιβιντ Τόμπσον, ονόματα που ήταν κάτι το άπιαστο. Δεν είναι όπως τώρα, που πάει, ποιος να σου πω, ο Μπαρνιάνι. Και πετυχαίνει. Ή ο Άντις, που έπαιξε δυο χρόνια. Τότε δεν ήταν έτσι. Σε κοιτούσαν και με μισό μάτι, αφού δεν υπήρχε ούτε ένας Ευρωπαίος. Ο Ντίβατς, για παράδειγμα, πήγε στην Αμερική, αλλά ήξερε τι να κάνει. Είχε μάνατζερ, πρώτα απ’ όλα. Και μετά τον πήρε υπό την προστασία του, ο Μάτζικ…" λέει τώρα. Αν μπορουσε να γυρίσει πίσω το χρόνο είναι σίγουρο ότι θα ... επέμενε περισσότερο.
- Σε τι σε βοήθησε η αμερικάνικη εμπειρία;
«Η Αμερική με έκανε πιο υπομονετικό. Με αυξημένη την έννοια της αξιοκρατίας. Αν είσαι καλός θα παίξεις κι ας έχει ο συμπαίκτης σου τον Θεό μπάρμπα. Τότε σε έκανε καλύτερο παίκτη, βελτίωνε την τεχνική σου, τώρα όχι, γιατί βασίζονται περισσότερο στο ταλέντο που ήδη υπάρχει. Δίνουν λιγότερη σημασία στην ατομική κατάρτιση. Το κολεγιακό μπάσκετ με βοήθησε στο ζήτημα της αγωνιστικότητας και της κόντρας με πολύ πιο αθλητικά κορμιά, που δεν είχα καν φανταστεί ότι θα μπορούσα να τα αντιμετωπίσω…»
- Πώς ήταν εκείνη η χρονιά. Η μετάβασή σου, δηλαδή, από το ελληνικό πρωτάθλημα σε ένα επίπεδο, για τα δεδομένα της εποχής, πολύ υψηλότερο από το δικό μας, σε κάθε επίπεδο...
"Είχα πάει, για ένα χρόνο. Δεν μπορούσα να παίξω άλλο, γιατί ήμουν 23 ετών. Υπήρχε επίσης η κολεγιακή ιεραρχία, με τους παίκτες που είχαν αγωνιστεί σαν πρωτοετείς, δευτεροετείς κλπ. Όποτε υπήρχε σημαντικό παιχνίδι, ο Βαλβάνο μου έδινε χρόνο . Το σημαντικό είναι ότι αμέσως μετά έγινα ντραφτ και μάλιστα στο δεύτερο γύρο, στο νο 37. Ήταν το υψηλότερο, για Έλληνα παίκτη και αρκετούς Ευρωπαίους, θα έλεγα. Έγινα την ίδια χρονιά ντραφτ με τον Σαμπόνις που ήταν πιο ψηλά από μένα και τον Ντράζεν Πέτροβιτς, που ήταν … μετά. Και θυμήσου ότι ο Ντράζεν πήγε στην Αμερική και τέσσερα χρόνια γυάλιζε τον πάγκο. Τόσο δύσκολο ήταν να στεριώσει κανείς. Μιλάμε για τον Ντράζεν, ε. Ένα παίκτη που δεν πρόκειται να ξαναπεράσει από τα ευρωπαϊκά γήπεδα…»
- Παρόλα αυτά ο Σαμπόνις πήγε και έκανε παπάδες στα 34…
«Καλά, αυτός ήταν άλλη κλάση. Μόνο οι πάσες πίσω από την πλάτη του, έφταναν να τρελάνουν τους Αμερικανούς. Κι ο Ντίβατς είχε αυτό το προσόν. Την έξυπνη πάσα, μαζί και με το μυαλό…
Η εμπειρία που λες στο κολέγιο, ήταν η ένταση που βρήκα μέσα στο γήπεδο. Θυμάμαι επίσης ότι τότε είχαν δοκιμάσει τον Φερνάντο Μαρτίν, που ήταν ο καλύτερος σέντερ στην Ευρώπη τότε. Δεν άντεξε, τις κόντρες. Έμοιαζε με γυμνασιόπαιδο. Υποθέτω ότι πήρα παραστάσεις και αγωνιστικά έγινα καλύτερος, καθώς ένα χρόνο μετά κοντραριζόμουν με Σοβιετικούς, Γιουγκοσλάβους και τους νικούσα»
Τριάντα δύο χρόνια μετά, τα βήματα του πατέρα της ακολουθεί η Μαριέλα Φασούλα. Μέλος πλέον της κολεγιακής ομάδας του Βάντερμπιλντ, η κόρη του σπάιντερμαν, έχει κάνει ένα σπουδαίο ξεκίνημα με 12.2π και 8.2 ριμπάουντ, ενώ είναι και υποψήφια για το Lisa Leslie Award, το βραβείο που απονέμενεται κάθε χρόνο στην κορυφαία σέντερ του κολεγιακού πρωταθλήματος. Στη φωτογραφία η Μαριέλα με τον άλλοτε συμπαίκτη του μπαμπά Παναγιώτη, Ένρι Μάιερς, στο Ρέινολντς...