Μουρίνιο reloaded

Ο Θέμης Καίσαρης αντιδρά στην τετριμμένη άποψη περί αμυντικού ή επιθετικού ποδοσφαίρου, αναλύει τους όρους proactive και reactive και ρίχνει μία ματιά σε "Βιθέντε Καλδερόν" και ρεβάνς του "Στάμφορντ Μπριτζ".

EDITORIAL

23 ΑΠΡ 2014

Θα μπορούσα κάλλιστα να ξεκινήσω το κείμενο με τον ίδιο πρόλογο του κειμένου μετά το Τσέλσι-Παρί 2-0. Το σενάριο επαναλήφθηκε, έστω και μετά από πρώτο αγώνα, με την πρόκριση ανοιχτή: στο τέλος του παιχνιδιού, έμεινε (πάλι) μόνο ο Μουρίνιο. Δεν υπάρχουν ομάδες, παίκτες, υπάρχει μόνο ο Πορτογάλος.

Αυτή τη φορά το θέμα δεν ήταν το πως οι τακτικές του οδήγησαν σε μια ανατροπή-πρόκριση, αλλά αυτή η διαμάχη που πια έχει γίνει πιο παλιά κι απ’την κότα που έκανε το αβγό: ο Μουρίνιο που πάρκαρε το λεωφορείο και καταστρέφει το άθλημα, ο Μουρίνιο που απλώς κάνει ο,τι χρειάζεται για να προκριθεί και ξέρει να παίζει όπως απαιτείται.

Διαμάχη πιο βαρετή κι απ’το να βλέπεις μπογιά να στεγνώνει και πιο κουραστική κι απ’το δίδυμο Παντελίδη-Πλούταρχου. Όχι γιατί δεν είναι ενδιαφέρον να συζητάς για τον Πορτογάλο και γενικά για τα ποδοσφαιρικά στιλ, αλλά γιατί ο τσακωμός γίνεται σε τελείως λανθασμένες βάσεις και (κυρίως) από ανθρώπους που δεν νοιάζονται πραγματικά για μια “κανονική” συζήτηση.

Ευκαιρία για μια επανάληψη.

Σωστές βάσεις

Οι κουβέντες περί αμυντικών και επιθετικών ομάδων είναι πιο ντεμοντέ και αναχρονιστικές και από “ανάλυση” του Πέτρου Μίχου σε πάνελ της Δημόσιας Τηλεόρασης, με σχόλιο του Μανώλη Μαυρομμάτη. Υπάρχουν χιλιάδες τρόποι να διαχωρίσεις ποδοσφαιρικές ομάδες και το “επιθετικές/αμυντικές” είναι ο απλοϊκότερος, ο πιο επιφανειακός και ουσιαστικά ο χειρότερος.

Οι ομάδες μπορούν να χωριστούν σε χιλιάδες κατηγορίες, ανάλογα με το τι κάνουν σε δεκάδες κομμάτια του παιχνιδιού τους: αν πιέζουν και σε ποιο σημείο το γηπέδου, πόσο ανεβάζουν τα πλάγια μπακ, αν παίζουν με overlap ή θέλουν τους μπακ να κόβουν στο "μέσα" κανάλι, αν παίζουν στην κόντρα με μακρινές μπαλιές και 1-2 παίκτες ή αν βγαίνουν στην αντεπίθεση με συμμετοχή περισσότερων παικτών και την μπάλα κάτω, τα χαρακτηριστικά των παικτών που χρησιμοποιούν σε κάθε θέση, τη λογική των αλλαγών τους, και η λίστα δεν τελειώνει ποτέ.

Όλες αμύνονται, όλες επιτίθενται. Αν πρέπει σώνει και ντε να τις χωρίσουμε σε δύο κατηγορίες, κυρίως για να μπορούμε να μιλάμε, τότε αυτές δεν είναι αμυντικές/επιθετικές, αλλά reactive/proactive. Ομάδες που δρουν, ομάδες που αντιδρούν. Ομάδες που θέλουν την μπάλα, την κατοχή και τα ηνία για να επιτεθούν μαζικά, εναντίον ομάδων που δεν νοιάζονται για την κατοχή, παίζουν πίσω απ’την μπάλα, κλέβουν και επιτίθενται στην κόντρα.

Δεν υπάρχει σωστό, δεν υπάρχει λάθος. Καθείς με τα όπλα του, που έγραφε και ο ποιητής. Κατανοώ πως ο καθένας έχει αυτό που του είναι αρεστό στο μάτι, αλλά ένας απ' τους λόγους του μεγαλείου του ποδοσφαίρου είναι πως έχει χώρο κυριολεκτικά για τα πάντα. Κι αν πρέπει να συζητάμε για το τι μας αρέσει ή τι είναι αποτελεσματικό, ας το κάνουμε τουλάχιστον στη σωστή βάση.

Εμφύλιοι

Δεν υπάρχει επίθεση/άμυνα, υπάρχει possession/position, reactive/proactive ( βλέπε και Εθνική Ελλάδας). Κατοχή εναντίον τοποθέτησης, δράση εναντίον αντίδρασης. Τα ζευγάρια πχ των ημιτελικών του Champions League είναι "εμφύλιοι": δεν συγκρούονται διαφορετικά στιλ, αλλά ομάδες με (πάνω-κάτω) τις ίδιες βασικές αρχές.

Δεκάδες οι διαφορές ανάμεσα σε Μπάγερν και Ρεάλ, αλλά μιλάμε για κυριαρχικές ομάδες, με μεγάλη κατοχή και ποσοστά ευστοχίας στις πάσες. Δεκάδες οι διαφορές ανάμεσα σε Τσέλσι και Ατλέτικο, αλλά μιλάμε για δύο ομάδες που έφτασαν εδώ χωρίς να νοιάζονται για την κατοχή, πιέζοντας και κλέβοντας, σκοράροντας αρκετά από στημένα. Με την ευκαιρία, ρίξτε μια ματιά και στα νούμερα.

Και η επίθεση, κύριε;

Ελπίζω πως συνεννοηθήκαμε και επιστρέφουμε στην αρχή, στο Ατλέτικο-Τσέλσι. Προφανώς και ο Μουρίνιο πέτυχε το στόχο του να "σκοτώσει" ένα ακόμα ματς, να το πάει εκεί που θέλει και να "ακυρώσει" επιθετικά τον αντίπαλο. Αν το έβαζε στόχο, θα το πετύχαινε. Και το έκανε με δέκα παίκτες πίσω απ’την μπάλα και κάποιες στιγμές επτά εξ αυτών σε μια ευθεία μπροστά απ’το τέρμα. "Εκτός αγώνα" Κόκε, Ντιέγο και Κόστα, μηδενικοί χώροι στον άξονα, σχεδόν μονόδρομος οι σέντρες απ’τους μπακ, ο Κέιχιλ όλες τις απομακρύνσεις στην περιοχή κτλ.

Σχεδόν άριστα 10 στο κομμάτι της αναχαίτισης. Αλλά, είπαμε: για όλες τις ομάδες υπάρχει και το άλλο σκέλος: Η ομάδα που έχει κατοχή και παίζει επιθετικά, θα "πρέπει" να παίρνει καλό βαθμό στην αναχαίτιση των επιθέσεων του αντιπάλου και η ομάδα που αφήνει την μπάλα και παίζει πίσω απ’αυτήν, θα "πρέπει" να παίρνει καλό βαθμό και στις κόντρα επιθέσεις.

Αν δώσουμε δέκα στην Τσέλσι για την αναχαίτιση στο "Βιθέντε Καλντερόν", τι βαθμό θα πρέπει να πάρει για την επιθετική απειλή και ποιος θα είναι ο τελικός μέσος όρος της αξιολόγησης; Κι αν βαθμολογήσουμε χαμηλά την επιθετική παραγωγή της Ατλέτικο, τι βαθμός της αξίζει για το γεγονός πως δεν δέχθηκε ούτε μία φάση στην κόντρα;

Όσο καλύτερα παίζει πχ η Τσέλσι πίσω απ' την μπάλα, τόσο αυξάνονται οι απαιτήσεις/προσδοκίες για αντεπιθέσεις που πληγώνουν, ειδικά απ’τη στιγμή που δεν μιλάμε για επαναληπτικό, για αγώνα δηλαδή που έχεις να υπερασπιστείς σκορ πρόκρισης απ' τον πρώτο αγώνα. "Αμύνεται πλέον με ασφάλεια και μοιάζει πιο πιθανό να σκοράρει, πάρα να δεχθεί γκολ", λέει το σωστό κλισέ των εκφωνητών.

Αν υπάρχει λοιπόν μια "επιθετική" ερώτηση στον Μουρίνιο για τον πρώτο ημιτελικό είναι αν είναι ικανοποιημένος με τα όσα (δεν) έφτιαξε η ομάδα του στις αντεπιθέσεις ή για το γεγονός πως δεν βρήκε ποτέ ένα καλό δεκάλεπτο-δεκαπεντάλεπτο ελέγχου, που θα "φόβιζε" την Ατλέτικο, θα την κρατούσε πίσω. Κι αν πρέπει να ερωτηθεί ο Σιμεόνε για τους χώρους που δεν βρήκε στην επίθεση, θα πρέπει να γίνει το ίδιο για την απειλή που δεν ένιωσε σε κανένα σημείο του αγώνα, παρότι ήταν η ομάδα που ανέβαζε πχ τα πλάγια μπακ στην επίθεση για 95 λεπτά.

Για τον Μουρίνιο υπάρχουν κι άλλα ερωτήματα. Πότε πχ πρόλαβε το φτωχό γαλατικό χωριό του Σιμεόνε να γίνει τέτοιο ποδοσφαιρικό μέγεθος και τέτοια επιθετική μηχανή, που να χρειάζεται ο Μουρίνιο (σύμφωνα με δική του δήλωση) να πει στους παίκτες του να μην κρατάνε πολύ την μπάλα, όπως είχε κάνει στον αξέχαστο ημιτελικό της Ίντερ στο "Καμπ Νόου"; Κατανοητές οι τακτικές κόντρα στα proactive μεγαθήρια της (παλιάς) Μπαρτσελόνα και της Μπάγερν, αλλά πόσο απαραίτητες ήταν απέναντι στην reactive και σκληρή Ατλέτικο;

Καλό για ποιον;

Θα παραμείνουν προς το παρόν ρητορικά. Προστίθενται σ' αυτά που θα συζητήσουμε όπως έχουμε υποσχεθεί στο τέλος της σεζόν, όταν θα κάνουμε και το ταμείο της πρώτης χρονιάς της επιστροφής του Μουρίνιο στην Τσέλσι. Μέχρι τότε, επιστρέφουμε στη μάχη για την Ατλέτικο για το τελευταίο ερώτημα: για ποιον ήταν καλό το 0-0 στην Ισπανία;

Η άμεση απάντηση είναι "για την Τσέλσι που πήρε το 0-0 και έχει τον επαναληπτικό στο Λονδίνο, που είναι πάντα αβαντάζ". Το λέει άλλωστε και η στατιστική: στο Πρωταθλητριών/Champions League το 67% των ομάδων που πήραν εκτός έδρας το 0-0 πήρε στο τέλος και την πρόκριση. Όμως, τα νούμερα αλλάζουν, μαζί με το ποδόσφαιρο.

Τα τελευταία πέντε χρόνια, οι οκτώ απ' τις δέκα ομάδες που πήραν το εισιτήριο για το μεγάλο τελικό του Champions League έδωσαν εκτός έδρας τον επαναληπτικό. Μόνο το 2011 προκρίθηκαν και οι δύο ομάδες που έπαιξαν τη ρεβάνς στο γήπεδο τους. Το 2009 (Μπαρτσελόνα, Γιουνάιτεντ), το 2010 (Ίντερ, Μπάγερν), το 2012 (Τσέλσι, Μπάγερν) και πέρσι (Ντόρτμουντ, Μπάγερν) οι φιναλίστ ήταν αυτοί που έπαιζαν εκτός έδρας το δεύτερο ημιτελικό.

Η Ατλέτικο προφανώς δεν θα έχει εύκολο έργο στο Λονδίνο, αλλά έχει φέρει τέσσερις φορές 0-0 στον πρώτο αγώνα Ευρωπαϊκού νοκ-άουτ (εντός ή εκτός) και πήρε την πρόκριση όλες τις φορές. Και το 0-0 εκτός έδρας πάντα μοιάζει καλό, αλλά δεν πάει και πολύς καιρός απ' όταν ο ίδιος ο Μουρίνιο δήλωνε ικανοποιημένος με το 0-0 στον πρώτο αγώνα εντός έδρας: το 2005 με τη Λίβερπουλ ήταν σίγουρος πως στο "Άνφιλντ" το αβαντάζ θα το έχει εκείνος, που κυνηγούσε το καθοριστικό εκτός έδρας γκολ.

Ρεβάνς

Ο τρόπος με τον οποίο ο Μουρίνο χειρίστηκε τον πρώτο αγώνα, καθιστά αυτομάτως επικό τον επαναληπτικό. Λογικά η Τσέλσι θα πρέπει να βγει να παίξει λίγο περισσότερο, λογικά η Ατλέτικο θα βρει περισσότερες απ' τις στιγμές που της αρέσουν (κλέψιμο, αντεπίθεση), αν και ο Γκάμπι είναι μεγάλη απώλεια για το “φτωχό” της ρόστερ. Σε μια μάχη με το μαχαίρι στα δόντια, δεν είναι λίγο πράγμα να μετράει διπλό το γκολ για μια απ’τις δύο ομάδες.

Όσοι “βαρέθηκαν” με το 0-0 της Μαδρίτης, εικάζω πως θα αποζημιωθούν με αίμα και άμμο στο Λονδίνο. Και μέχρι τότε ελπίζω να έχουμε κάνει ένα ακόμα μικρό βήμα μακριά απ’το “αμυντικές/επιθετικές ομάδες”. Νισάφι πια.