Κιπτσόγκε: Ο Ελιούντ της Αποθήκης πειθάρχησε κουβαλώντας νερό

Στη φυλή των Κάλεντζιν της Κένυας το όνομα κάποιου δίνει πληροφορίες για τις συνθήκες της γέννησής του, το χρόνο, την περιοχή, τα φυσικά του προσόντα ως βρέφος. Οι Κάλεντζιν χρησιμοποιούν προθέματα για να βαφτίσουν ένα μωρό. Για παράδειγμα τα ‘Κιπ’, ‘Τσεπ’ ή ‘Τσε’ υποδηλώνουν τον τόπο και το χρόνο της γέννησης.

Κιπτσόγκε σημαίνει ‘από την αποθήκη’ στη διάλεκτο των περίπου 4.000.000 Κάλεντζιν. Εννοούν ότι ο άνθρωπος που έσπασε το φράγμα των δύο ωρών στο μαραθώνιο (1:59:40.2), πιθανότατα γεννήθηκε μέσα ή δίπλα σε σιταποθήκη. Ο Κεϊνό Κιπτσόγκε, δύο φορές χρυσός Ολυμπιονίκης που αγωνιζόταν στις μεσαίες και μεγάλες αποστάσεις και ήταν πρόεδρος της Ολυμπιακής Επιτροπής της Κένυας έως το 2017, προέρχεται επίσης από την παραγωγικότερη αποθήκη δρομέων του κόσμου.

Ο λιπόσαρκος Ελιούντ που ζυγίζει μόλις 52 κιλά και έχει ύψος 1.67μ. στέφθηκε χρυσός Ολυμπιονίκης το 2016, στο Ρίο. Λίγους μήνες πριν από την πρωτιά του δεν έχασε την αυτοπεποίθηση του, παρόλο που είχε ηττηθεί στη σκληρή προπόνηση των 20 μιλίων από έναν ξυπόλυτο αγρότη, τον Ντέιβιντ Κουτάνια. Κι αυτός είναι αθλητής. Έτρεξαν σε έναν βρόμικο δρόμο του Κάπταγκατ, της Κένυας. “Πράγματι με νίκησε ξυπόλυτος, αλλά δεν του αρέσουν οι κούρσες“, είπε ο ανίκητος κατά τ’ άλλα, Κιπτσόγκε.

Από τα… 94 ευρώ στα δισεκατομμύρια

Στην Κένυα τρέχεις για να σωθείς, όχι από τα λιοντάρια -όπως αναφέρουν τα κρύα ανέκδοτα-, αλλά από την πείνα. Αυτή είναι η διαφυγή τους. Ο πληθυσμός της ξεπερνά τα 46.000.000 και ο μισθός μιας καθαρίστριας, ενός κλητήρα ή κηπουρού φθάνει περίπου τα 94 ευρώ. Στο Ναϊρόμπι και τη Μομπάσα, εκεί που οι αμοιβές είναι καλές -συγκριτικά με τις άλλες πόλεις-, ένας ταμίας λαμβάνει περίπου 220 ευρώ μηνιαίως, όμως ένα κιλό μήλα κοστίζει σχεδόν δύο ευρώ και ένα λίτρο γάλα τα μισά χρήματα, όσο και το 1,5 λίτρο νερό. Ένα δυάρι στο κέντρο της πόλης ενοικιάζεται με 45.000 σελίνια, δηλαδή με 387 ευρώ. Δεν ζεις, βασανίζεσαι.

Στόχος των Κενυατών είναι γίνουν αθλητές, δρομείς κατά προτίμηση, καθώς τους ευνοεί ο σωματότυπός τους, αλλά και η καλή σχολή που έχουν δημιουργήσει. Προσβλέπουν στην κλήση τους σε μαραθωνίους και άλλους αγώνες αποστάσεων σε μίτινγκ, έναντι κάποιου αξιοπρεπούς ποσού. Για να ξεφύγουν από τις κακές συνθήκες διαβίωσης, όχι για να γίνουν πλούσιοι. Λίγοι τα καταφέρνουν.

Η οικογένεια του Ελιούντ Κιπτσόγκε παρακολουθεί την τηλεοπτική κάλυψη του Μαραθωνίου της Βιέννης AP Photo

Από το 2017 κι έπειτα οι χορηγοί του 35χρονου Κιπτσόγκε –που έφυγε από τα χωράφια και δεν πεινάει- περίμεναν τη στιγμή του μεγάλου ρεκόρ, από κούρσα σε κούρσα. Ένας εξ αυτών είναι η NIKE που φτιάχνει ειδικά παπούτσια γι’ αυτόν. Ο Κενυάτης προτιμούσε να επιτύχει το ρεκόρ στον Μαραθώνιο της Βιέννης, τον οποίο χορήγησε η εταιρεία (INEOS) του μεγάλου αρωγού του με 17 εκατ. ευρώ.

Τον στηρίζει ο χημικός μηχανικός, Σερ Τζιμ Ράτκλιφ, ο οποίος σύμφωνα με το Forbes είναι ο πλουσιότερος Βρετανός πολίτης. Προσέγγισε, δε, τον Ρόμαν Αμπράμοβιτς για την αγορά της Τσέλσι και θέλει πολύ να ασχοληθεί και με το αγγλικό ποδόσφαιρο, καθώς η εμπλοκή του με τη γαλλική Νις δεν του αρκεί. Τα βρετανικά ΜΜΕ υποστηρίζουν ότι ήταν πολύ έξυπνη κίνηση τακτικής από πλευράς μάρκετινγκ η προσωπική στήριξη στην προσπάθεια του Ελιούντ Κιπτσόγκε να επιτύχει χρόνο μικρότερο των δύο ωρών στο μαραθώνιο, μέσω του INEOS 1:59 Challenge. Η INEOS είναι πετροχημική εταιρεία και χρειάζεται την καλή δημοσιότητα, πολύ περισσότερο τώρα, με τις αντιδράσεις για την κλιματική αλλαγή. Την ίδια ανάγκη έχει και ο Σερ Τζιμ Ράτκλιφ, που κάθισε δίπλα στον αθλητή κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, μετά τον μαραθώνιο.

Στην Κένυα είδαν απευθείας την ιστορική κούρσα, σε γιγαντοοθόνες! Ζητωκραύγαζαν και έπειτα ξεχύθηκαν στα social media ασκώντας σκληρή κριτική στους κυβερνώντες της χώρας, οι οποίοι “δεν στηρίζουν τους αθλητές τους, όπως ο Ράτκλιφ, αλλά την τσέπη τους“. Μία ημέρα πριν οι Κάλεντζιν αφιέρωσαν ένα τραγούδι στο youtube για τον Εθνικό τους Ήρωα και τον INEOS Μαραθώνιο της Βιέννης. Για να τον στηρίξουν.

Η κούρσα

Ο Κιπτσόγκε για να τα καταφέρει είχε τη βοήθεια 41 ‘λαγών’! Η επίτευξη του ρεκόρ ήταν στρατηγικά σχεδιασμένη. Η Βιέννη προτιμήθηκε από το Λονδίνο και λόγω των καιρικών συνθηκών, ενώ οι “λαγοί” που έτρεχαν σε σχηματισμό φάλαγγας 2-1-2-2 τον κρατούσαν δεξιά και έκοβαν τον αέρα. Η διαδρομή ήταν επίπεδη και 90% ευθεία. Δούλεψαν πολλοί γι’ αυτό το μαγικό και ιστορικό χρόνο.

Πριν από τη Βιέννη, ο Κενυάτης δήλωνε έτοιμος να κατέβει τις 2 ώρες. “Δεν ξέρω πού βρίσκονται τα όρια, αλλά θα ήθελα να φτάσω εκεί. Θέλουμε να δούμε τον πρώτο άνθρωπο να γράφει ιστορία. Είναι σαν τον πρώτο άνθρωπο που πάτησε στο φεγγάρι“. Μετά την κούρσα, ο Νιλ Άρμστρονγκ των δρόμων γύρισε από τη σελήνη: “Πήγαμε στο φεγγάρι και επιστρέψαμε στη Γη. Ένιωσα τρομερή πίεση μια ημέρα πριν από τον αγώνα. Δέχθηκα τηλεφωνήματα στήριξης από όλο τον κόσμο. Μου τηλεφώνησε ο πρόεδρος της Κένυας“. Είπε ότι το πιο δύσκολο διάστημα της ζωής του ήταν οι ψυχοφθόρες ώρες πριν από τον μαραθώνιο. Από τις 4.50 το πρωί που ξύπνησε μέχρι την εκκίνηση στις 8.15 π.μ.. Τον αγώνα τον περιέγραψε ως “μακάρια απλότητα“.

Τρεις ημέρες πριν από το ρεκόρ έδινε συμβουλές στο νεότερο εαυτό του, μέσω της IAAF: “Ελιούντ, δεν το συνειδητοποιείς προς το παρόν, αλλά μεγαλώνοντας σε ένα αγρόκτημα της Κένυας θα σε βοηθήσει να αναπτύξεις χρήσιμες δεξιότητες για το σπορ σου. Από μικρή ηλικία θα έχεις αυτοπειθαρχία. Κάθε μέρα θα βοηθάς τη μητέρα σου να μαζεύει νερό από το ποτάμι και θα φροντίζετε τα ζώα σας. […] Ο Πάτρικ Σανγκ θα είναι κάτι περισσότερο από προπονητής για σένα. Θα είναι ο μεντοράς σου, ο σύμβουλός σου, η πατρική φιγούρα. Θα σε φτάσει στους Ολυμπιακούς τίτλους και στα παγκόσμια ρεκόρ, πράγματα που δεν μπορούσες να διανοηθείς μικρός. Θα αναπτύξεις πάθος για τα βιβλία με ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε αυτά της αυτοβοήθειας και σε ένα συγκεκριμένο, το ‘Who Moved My Cheese?’ (συγγραφέας: Σπένσερ Τζόνσον), στο οποίο θα αναφέρεσαι συχνά. Θα μάθεις να ζεις στον αναπτυσσόμενο και αναπτυγμένο κόσμο. Αργότερα θα έρθεις σε επαφή με τα social media και παρόλο που θα είσαι επιφυλακτικός στην αρχή, θα τα αγκαλιάσεις. Θα αντιληφθείς ως μαραθωνοδρόμος ότι είναι σημαντικό να συστήσεις τον κόσμο σου στους ανθρώπους και να τους εμπνεύσεις“.

Ο παντοτινός και μοναδικός του προπονητής, Πάτρικ Σανγκ, ο οποίος έχει δηλώσει ότι η πνευματική δύναμη κάνει το μεγάλο αθλητή (εννοώντας ότι φυσικά προσόντα έχουν οι περισσότεροι) είπε μετά το 1:59:40: “Μας ενέπνευσε όλους να επιμηκύνουμε τα όριά μας. Τα ρεκόρ υπάρχουν για να σπάνε. Είμαι σίγουρος ότι κάποιος θα προσπαθήσει να σπάσει και αυτό, αλλά έχει γραφτεί ήδη ιστορία“.

Επιδόσεις – σημεία αναφοράς στο Μαραθώνιο