Η "νέα" Γιουγκοσλαβία είναι ομαδάρα

Όταν βλέπεις τον Νίκολα Γιόκιτς στο γήπεδο, νομίζεις ότι στην επόμενη ντρίπλα θα καταρρεύσει. Κατ' αρχήν αναρωτιέσαι, αν μπορεί να... ντριπλάρει και μετά όχι μόνο το κάνει, αλλά πασάρει σαν άλλος Σαμπόνις. Πηδάει μισή εφημερίδα, έχει κιλά, είναι αργός, αλλά καταφέρνει να παίρνει ριμπάουντ και να κερδίζει όλους τους αντίπαλους ψηλούς. Ο 26χρονος Σέρβος που το 2014 ήταν νο 41 στο ντραφτ (σε μια απόλυτη ... κλοπή από τους Ντένβερ Νάγκετς) δεν είναι ένα αστείο, όπως ο ίδιος φαινομενικά βλέπει το μπάσκετ, έχει όμως πολύ γούστο να τον βλέπεις στο γήπεδο, ειδικά όταν τα βάζει και κερδίζει μούσκουλα, ύψη και κορμιά, που θεωρητικά μπορούν να τον κατασπαράξουν.

Ένας Σέρβος, λοιπόν, παίρνει τη θέση του Γιάννη Αντετοκούνμπο. Ένας Σλοβένος, ο Λούκα Ντόντσιτς, παραλίγο να αφήσει σύξυλη μια ομάδα τίτλου, όπως οι Λος Άντζελες Κλίπερς, άλλοι διάφοροι σε ιτς και ατς, πρωταγωνιστούν στο ΝΒΑ και το ερώτημα είναι αν η μεγάλη σχολή των πλάβι εξακολουθεί να βγάζει παικταράδες. Μήπως δεν σταμάτησε ποτέ; Και τι θα γινόταν αν ήταν ακόμα ενωμένη η Γιουγκοσλαβία. Μήπως αυτή η Εθνική Ομάδα, που θα μπορούσε να σχηματιστεί είναι καλύτερη από εκείνη, που θεωρούμε την καλύτερη όλων των εποχών.

Υποτίθεται ότι η Γιουγκοσλαβία της διετίας 1989-91 είναι θεωρητικά η κορυφαία που εμφάνισαν οι "πλάβι", συγκεντρώνοντας όλα τα μεγάλα αστέρια της δεκαετίας. Η απόσχιση πρώτα της Σλοβενίας και εν συνεχεία η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, δεν έκανε πράξη αυτό που αργότερα έλεγε ο Ντούσαν Ίβκοβιτς, προπονητής της ομάδας: "Αν μέναμε ενωμένοι θα κυριαρχούσαμε για δέκα χρόνια. Ίσως κάποια στιγμή να νικούσαμε και τους Αμερικανούς..."¨

Λίγο πριν διαλυθούν τα πάντα, οι Γιουγκοσλάβοι έμοιαζαν πραγματικά ανίκητοι. Αν και η Σοβιετική Ένωση του 88, τους είχε κάνει ένα τεράστιο χουνέρι, κερδίζοντας το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς της Σεούλ, στα δυο Ευρωμπάσκετ που μεσολάβησαν ωστόσο (1989 και 91) συν το Παγκόσμιο του 1990, έκανε ένα εντυπωσιακό 17-1, κατακτώντας ισάριθμα χρυσά μετάλλια.

Μιλάμε για μια καταπληκτική παρέα. Ο Ντράζεν Πέτροβιτς συναντούσε τον Τόνι Κούκοτς, έπαιρναν παρέα τον Βλάντε Ντίβατς, τον Ντίνο Ράτζα και τον Στόικο Βράνκοβιτς, κάπνιζαν ένα τσιγάρο μαζί με τον Ζάρκο Πάσπαλι, περίμεναν τους λίγο νεότερους Πρέντραγκ Ντανίλοβιτς και Σάσα Τζόρτζεβιτς. Ο Ίβκοβιτς εμπιστευόταν επίσης ταλέντα όπως ο Βέλιμιρ Περάσοβιτς, ένας καταπληκτικός σκόρερ για όσους δεν τον πρόλαβαν να παίζει και τον γνώρισαν μόνο σαν προπονητή, ο Άριαν Κόμαζετς, η εργαλεία σαν τον Ζόραν Σάβιτς. Κάποιοι έγραψαν ιστορία και στην Ελλάδα.

Άλλοι πήγαν στο ΝΒΑ. Κι αν δεν έκαναν τα πρώτα βήματα ο Βλάντε Ντίβατς και ο συγχωρεμένος Ντράζεν, όλα αυτά που βλέπουμε τώρα, ενδεχομένως να μην υπήρχαν. Ο Πέτροβιτς έδωσε μεγάλη μάχη για να πείσει τους Αμερικανούς για το τεράστιο ταλέντο του, έφαγε πολύ πάγκο στους Μπλέιζερς, πριν γίνει ίνδαλμα στους Νετς όπου έδειξε την κλάση του. Ο Ντίβατς έγινε ένα εργαλείο των Λέικερς, στην μετά show time εποχή, έμεινε 15+2 χρόνια στα γήπεδα και στο τέλος συμπεριλήφθηκε, όχι άδικα, και στο Hall of Fame.

Ο Τόνι Κούκοτς, από την πλευρά, του μπορεί να μην είχε τα νούμερα του Πέτροβιτς ή του Ντίνο Ράτζα, μπορεί να δέχθηκε ανελέητο μπούλινγκ από Μάικλ Τζόρνταν και Σκότι Πίπεν, οι δυο άσοι των Σικάγο Μπουλς, όμως, στο τέλος του έβγαλαν το καπέλο. Ο Κροάτης έπαιξε στους διαστημικούς "ταύρους" και κέρδισε τρία πρωταθλήματα, ο μοναδικός από αυτή τη γενιά που κατάφερε κάτι τέτοιο. Δαχτυλίδι φόρεσε αρκετά χρόνια αργότερα (2011, με τους Μάβερικς) ο Πέτζα Στογιάκοβιτς, που ουσιαστικά σηματοδότησε τη νέα εποχή...

Μια καλή ομάδα και τώρα

Εντάξει, εκείνη η φουρνιά στο τέλος της δεκαετίας του 80 και στις αρχές των 90's δεν έχει προηγούμενο στη Γιουγκοσλαβία. Για σταθείτε, λίγο, ωστόσο. Ας υποθέσουμε ότι η γειτονική χώρα, μπασκετικά τουλάχιστον, δεν ήταν διαλυμένη. Γινόταν ας πούμε ένα μαγικό και οι παίκτες των άλλοτε δημοκρατιών και νυν ανεξαρτήτων κρατών, συγκροτούσαν ακόμα μια Εθνική Ομάδα. Τι θα βλέπαμε;

Κάτι καλό. Πολύ καλό (με φωνή ... Θαναηλάκη). Ας προσπαθήσουμε να βγάλουμε μια καλή δωδεκάδα. Στην περιφέρεια θα βάλουμε τους δυο Σλοβένους, Γκόραν Ντράγκιτς και Λούκα Ντόντιστς, τον Σέρβο Μπόγκταν Μπογκντάνοβιτς με το χέρι-αλφάδι και για κερασάκι στην τούρτα τον MVP της Ευρωλίγκα Βασίλιε Μίτσιτς (που θα πάει και αυτός στο ΝΒΑ).

Ο άλλος Μπογκντάνοβιτς, ο Κροάτης Μπόγιαν που είναι από τα αστέρια των Γιούτα Τζαζ φέτος, θα ' ναι ένα καλό τριάρι, μαζί με τον επίσης Κροάτη, Κρούνο Σιμόν (θέλουμε και εμπειρία).

Οι υπόλοιποι έξι είναι ψηλοί. Έτσι όπως παίζουν άλλωστε στο ΝΒΑ, τα κάνουν όλα. Κατεβάζουν μπάλα, σουτάρουν τρίποντα, πασάρουν πίσω από την πλάτη. Θα τους βλέπει ο Βράνκοβιτς και θα γελάει σαρδόνια, αφού δεν θα καταλαβαίνει το λόγο, που τα κάνουν όλα αυτά. Ο MVP Νίκολα Γιόκιτς που φέτος είχε τους... ταπεινούς μέσους όρους 26.4π, 10.8ρ και 8.3 ασίστ (ο Ντόντσιτς εν τω μεταξύ σκοράρει ακόμη περισσότερο με 27.7π, ανά αγώνα), θα βρει δίπλα του άλλους πέντε καλούς σέντερ.

Ο Μαυροβούνιος Νίκολα Βούτσεβιτς είναι ένας ψηλός των 23.4π, ο Βόσνιος Γιουσούφ Νούρκιτς κάνει καλή δουλειά, όπως και ο γίγαντας Μπόμπαν Μαριάνοβιτς από τη Σερβία, ενώ για μπακ-απ θα πάρουμε τον Ίβιτσα Ζούμπατς και τον Ντάριο Σάριτς κι ας έγινε μονοκόμματος ο τελευταίος (πως αλλιώς όμως θα έπαιζε στους Σανς). Αν τώρα πρέπει να παίξει και ένας ηγέτης, θα διαλέξουμε τον Μίλος Τεόντοσιτς, που κάνει τα μαγικά του με την Βίρτους Μπολόνια στην Ιταλία, έχοντας ρίξει στο καναβάτσο την Αρμάνι Μιλάνου. Και σε ένα-δυο χρόνια τον Αλεξέι Ποκουσέφσκι, που κάνει παπάδες με το καλημέρα...

Άπαντες είναι υπερ-ταλαντούχοι. Ίσως να έχουν και μεγαλύτερο ταλέντο από τα ιερά τέρατα των 90's. Υπάρχει όμως μια ειδοποιός διαφορά. Εκείνοι "ψήθηκαν" στην Ευρώπη, στις μονομαχίες τους στο εθνικό πρωτάθλημα της Γιουγκοσλαβίας (φανταστείτε τους αγώνες Γιουγκοπλάστικα-Παρτιζάν, ή Τσιμπόνα και πάρτε μια ιδέα για το ακριβώς γινόταν στο Βελιγράδι, στο Σπλιτ και στο Ζάγκρεμπ) και στα ευρωπαϊκά κύπελλα που κέρδισαν. Έγιναν παίκτες στην Εθνική Ομάδα, το ΝΒΑ έμοιαζε κάτι απόμακρο, ή μια αφίσα στο δωμάτιο τους, κανείς δεν φανταζόταν ότι κάποτε θα μεγαλουργούσε στην Αμερική.

Σε αντίθεση οι τωρινοί σταρ, όχι όλοι, αλλά οι περισσότεροι άρχισαν να παίζουν μπάσκετ, έχοντας το όνειρο του ΝΒΑ, πρωί, μεσημέρι και βράδυ στο μυαλό τους. Ο Νίκολα Γιόκιτς, ο MVP της φετινής χρονιάς, έπαιξε στην ομάδα του ατζέντη του, ώστε να ετοιμαστεί για να πάει στο ΝΒΑ. Άσχετα αν δεν πίστευε κανείς ότι θα παίξει στις ΗΠΑ, το σχέδιο εφαρμόστηκε στην εντέλεια. Τα περισσότερα από τα παιδιά που διαπρέπουν πέραν του Ατλαντικού, έγιναν πρώτα ΝΒΑερ και μετά διεθνείς με τις εθνικές ομάδες της χώρας τους.

Η εποχή έχει αλλάξει, όπως και το μπάσκετ. Η παραγωγική διαδικασία έχει διαφοροποιηθεί και στις γειτονικές χώρες, αλλά στο τέλος της ημέρας, είτε βλέπεις τον Ντίβατς με τον Ράτζα να καπνίζουν αρειμανίως, είτε τον Γιόκιτς να κάνει την μία πλάκα, πίσω από την άλλη, σκέφτεσαι ότι οι μαθητές της σχολής είτε παλιοί, είτε νέοι είναι ωραίοι τύπο. Κι ας μη λέγονται πια Γιουγκοσλάβοι...