Το Wimbledon δημιουργήθηκε από τζέντλεμεν που ήθελαν να παίζουν με γυναίκες

Αυτό που ζούμε, με τον Covid-19 είναι πρωτόγνωρο, σύνθετο και απειλητικό. Για όλους. Και δεδομένα δεν ‘λογίζει’ συνήθειες και παραδόσεις, χρόνων, δεκαετιών ή αιώνων. Δες τι έγινε με τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο και τη μετάθεση τους στις ίδιες ημερομηνίες του 2021. Δες τι έγινε και με το Wimbledon, που έγινε το πρώτο φετινό Grand Slam το οποίο ακυρώνεται. Φέτος θα γιόρταζε το 134ο έτος του.

Από τότε που προέκυψε (1877) μέχρι φέτος, δεν είχε διεξαχθεί μόνο εξαιτίας Παγκοσμίων Πολέμων (από το 1914 έως το 1919 και από το 1939 έως το 1946).

Ο Ίαν Χιούιτ, πρόεδρος του All England Club, που είναι υπεύθυνο για ό,τι αφορά το Grand Slam, ομολόγησε πως η απόφαση να μη γίνει φέτος, δεν ήταν εύκολη. Κάθε άλλο. Για αυτό τα μέλη της επιτροπής καθυστέρησαν μέχρι που πια δεν πήγαινε άλλο. Μετά τη συγκεκριμένη ανακοίνωση, προέκυψε εκείνη των ATP, WTA και ITF σύμφωνα με την οποία δεν θα παιχθεί επαγγελματικό τένις, πριν τις 13/7.

Wimbledon facts

✔ Με 256 παίκτες να δίνουν 254 ματς, μόνο στα μονά, στο τουρνουά αυτό χρειάζονται πολλές μπάλες, οι οποίες αλλάζουν έπειτα από τα επτά πρώτα games και μετά το 9ο. Πέρυσι χρησιμοποιήθηκαν 54.250 μπάλες. Όλες πωλούνται, μετά το τέλος του τουρνουά (3.5 ευρώ το κουτί των τριών).

✔ Τα ball boys και τα ball girls είναι συνολικά 250.

✔ Το catering έχει 1800 ανθρώπους -και τα μπουκάλια σαμπάνιας που χρησιμοποιούνται, φτάνουν τα 28.000.

✔ Στους θεατές προσφέρονται φρέσκιες φράουλες. Πέρυσι καταναλώθηκαν 28.000 κιλά και 10.000 λίτρα της ειδικής κρέμας που τις συνοδεύει, τα οποία μοιράστηκαν σε 140.000 μπολ.

✔ Οι περισσότεροι ‘άσοι’ που έχει κάνει μετέχοντας, είναι οι 121 του Γκόραν Ιβανίτσεβιτς, το 2001. Στις γυναίκες, είναι οι 80 της Σερίνα Ουίλιαμς το 2015.

✔ Το μεγαλύτερο -σε διάρκεια- παιχνίδι ήταν του Τζον Ίσνερ εναντίον του Νικολά Μαούτ, το 2010. Κράτησε 11 ώρες και 5 λεπτά.

✔ Η Μαρτίνα Ναβρατίλοβα έχει κατακτήσει τα περισσότερα Wimbledon (9, μεταξύ του 1978 και του 1990). Ακολουθούν ο Ουίλιαμ Ρένσο (στο βαθύ παρελθόν -1889), ο Πιτ Σάμπρας (2000) και ο Ρότζερ Φέντερερ, οι οποίοι ‘πήραν’ από 7 (2012).

✔ O νικητής και η νικήτρια, λαμβάνουν από 2.500.000 ευρώ. Οι νικητές των αγώνων του πρώτου γύρου παίρνουν 1.700 ευρώ, με τους φιναλίστ να κάνουν δικά τους έως 1.3 εκατομμύρια ευρώ. Συνολικά, δίνονται 35.980.000 ευρώ.

✔ Η πιο δυνατή κραυγή ανήκει στην Μαρία Σαραπόβα: το 2009 είχε φτάσει τα 105 ντεσιμπέλ.

Το Wimbledon διαρκεί δύο μήνες (το ‘πιο διάσημο γρασίδι στον κόσμο’ θέλει προετοιμασία 15 μηνών και κόβεται στα 8mm, ακριβώς) και για αυτό το διάστημα χρησιμοποιούνται 40 γήπεδα, από αθλητές και το staff. Πέρυσι εν τω μεταξύ, είχαν βρεθεί στις εξέδρες 500.397 άνθρωποι -μεταξύ τους πολλοί που ‘χαν ταξιδέψει στο Λονδίνο για να ζήσουν την εμπειρία. Η προετοιμασία του ‘κρατά’ τουλάχιστον δυο μήνες και δεδομένης της απόφασης της κυβέρνησης της Μεγάλης Βρετανίας για lockdown, δεν ‘έβγαιναν’ τα μαθηματικά. Στο επίκεντρο τέθηκαν οι Σερίνα Ουίλιαμς και Ρότζερ Φέντερερ, αμφότεροι φιναλίστ του 2019 και 38 χρόνων. Πράγμα που σημαίνει πως μπορεί να μην έχουν ξανά την ευκαιρία να διεκδικήσουν το βαρύτιμο τρόπαιο. Αλλά προφανώς και προέχει η υγεία όλων.

Έχεις χρόνο, έτσι;

Κάτσε λίγο να δούμε την ιστορία του Wimbledon. Έχει δημιουργήσει η Rolex μια φανταστική σειρά, πέντε επεισοδίων, στην οποία μπορείς να δεις τα πάντα για το πιο παλιό τουρνουά τένις του κόσμου. Αν το θες εν συντομία, μπορείς να κάνεις click στο video που ακολουθεί.

To μόνο εκ των Grands Slam που διεξάγεται σε γρασίδι, ήταν η έμπνευση που είχε το All England Lawn Tennis and Croquet Club -των ιδιωτικών μελών-, που υπάρχει στο Church Road της περιοχής που λέγεται Ουίμπλετον, στο Λονδίνο (νοτιοδυτικά της πόλης, 11.4 χιλιόμετρα από το κέντρο).

Το club δημιουργήθηκε (στις 23/7 του 1868) σε άλλο δρόμο (Worple Road) και αρχικά είχε το όνομα All England Croquet Club. Τον εμπνεύστηκαν έξι gentlemen, στα γραφεία της εφημερίδας ‘The Field’, ενώ το κροκέ ήταν στο πικ του και αυτοί αναζητούσαν ένα παιχνίδι στο οποίο να μπορούν να ανταγωνίζονται με γυναίκες, επί ίσοις όροις -ώστε να μπορούν να γίνουν και γυναίκες μέλη του club.

Εικόνα από το πρώτο τουρνουά κροκέ στο Ουίμπλετον -η φωτογραφία υπάρχει στο μουσείο του χώρου. AELTC

Το κροκέ το ‘χε συστήσει στη χώρα ο Ταγματάρχης Ουόλτερ Κλόπτον Ουίνγκφιλντ, ο οποίος είχε υπηρετήσει στην Ινδία και την Κίνα. Όταν αποσύρθηκε στην Ουαλία έψαχνε να κάνει κάτι να ‘βγάζει’ λεφτά. Άρχισε να πουλάει κουτιά που είχαν μέσα ‘τα απαραίτητα για τη sphairistiké’. Eκ της ελληνικής λέξης ‘σφαιριστική’. Το περιεχόμενο των κουτιών ήταν ένα δίχτυ, δυο πάσσαλοι, τέσσερις ρακέτες και έξι κόκκινες λαστιχένιες μπάλες. Έκανε την εισαγωγή από τη Γερμανία. Εκείνος έβαζε την τεχνογνωσία: του τι κάνεις με όσα αγοράζεις. Στις οδηγίες ήταν η τοποθέτηση του διχτυού σε ύψος 1.54 -το κρατούσαν οι πάσσαλοι-, στο κέντρο του γηπέδου ‘που είχε το σχήμα κλεψύδρας, πλάτους 6.40 και μήκους 9 μέτρων.

Ο Ταγματάρχης συνέστησε ‘να χτυπάτε ευγενικά την μπάλα και να τη στέλνετε στη γωνία που είναι πιο μακριά από τον αντίπαλο σας’. Είχε ονομάσει το project του ως ‘sticky’. Η διαφορά με το σπορ που παιζόταν σε κλειστούς χώρους και επίσης, είχε ρακέτες και μπάλα (και λεγόταν τένις από το γαλλικό tenez -ορίστε/κρατήστε, λέξη που φώναζε αυτός που έκανε το σερβίς, ενημερώνοντας πως ο αγώνας αρχίζει) ήταν πως η δική του ανακάλυψη μπορούσε να διεξαχθεί σε ανοιχτούς χώρους.

Η ανακάλυψη του Charles Goodyear (των γνωστών ελαστικών), ως προς το βουλκανισμένο καουτσούκ, συν την εμφάνιση της χλοοκοπτικής μηχανής εξέλιξαν το project του Ουίνγκφιλντ σε χιτάκι. Υπήρχε όμως, ένα θέμα: οι αγώνες συγκέντρωναν το ενδιαφέρον λίγων θεατών, με τους έξι ιδιοκτήτες του club να μη βγάζουν τα χρήματα που ήθελαν, όταν διοργάνωναν το καλοκαιρινό τουρνουά για τα μέλη και τους φίλους τους. Την ίδια ώρα, οι ιδιοκτήτων χώρων όπου παιζόταν τένις γίνονταν πλούσιοι. Η σχετική αξιοποίηση του γρασιδιού που υπήρχε στο Ουίμπλετον έγινε μονόδρομος. Το όνομα του χώρου άλλαξε σε (προστέθηκε το All England Lawn Tennis) και το πρώτο τουρνουά τένις διεξήχθη το 1877. Το σερβίς γινόταν… από κάτω. Πρώτος νικητής αναδείχθηκε ο Σπένσερ Γκορ, που μέχρι τότε έκανε καριέρα στο κρίκετ. Οι θεατές έφτασαν τους 200.

Aπό τους πρώτους κανόνες ήταν να φορούν οι μετέχοντες άσπρα (το 1995 ο κανονισμός έγινε ‘almost entirely in white rule’ και το 2014 προστέθηκαν τα κοσμήματα) και να προσφέρονται στους θεατές φρέσκιες φράουλες, με κρέμα που υπάρχει -ως συνταγή- από το 1500.

Από το 1882 το κύριο σπορ του χώρου ήταν το τένις. Δυο χρόνια μετά προστέθηκαν τα μονά γυναικών και τα διπλά ανδρών και από το 1913 υπάρχουν τα διπλά γυναικών και τα μεικτά διπλά. Η μετακόμιση στον Church Road έγινε το 1922 (χρειαζόταν μεγαλύτερος χώρος, για να καλύψει τις ανάγκες και προηγήθηκε ψήφος των παικτών), με το σκούρο πράσινο και το μοβ να επιλέγονται ως χρώματα το 1909 -πριν ήταν το μπλε, το κίτρινο, το κόκκινο και το πράσινο ‘που έμοιαζαν πολύ με αυτά του Βασιλικού Ναυτικού, οπότε έπρεπε να αλλάξουν’. Μετά τη μετακόμιση, δεν παίζεται κροκέ στο χώρο. Προφανώς και μέσα στα χρόνια έγιναν επεκτάσεις, επεμβάσεις (βλ. οροφή) και ανανεώσεις, ενώ από το 2011 υπάρχει η All England Lawn Tennis Club Limited (AELTC) που διαχειρίζεται ό,τι αφορά το Grand Slam. Ο χειρισμός των δραστηριοτήτων του club ανήκει αλλού.

Τη σήμερον ημέρα, υπάρχουν πέντε κατηγορίες μελών. Η πρώτη (full) έχει 375 μέλη. Για να μπει κάποιος στη λίστα, χρειάζεται επιστολές από τέσσερα άλλα μέλη -με τους δύο πρέπει να γνωρίζεται τουλάχιστον τρία χρόνια. Μεταξύ άλλων, έχουν το δικαίωμα στην αγορά δυο εισιτηρίων για κάθε μέρα διεξαγωγής του Grand Slam. Η τελευταία κατηγορία μελών (temporary) εξαρτάται από την επιτροπή που εγκρίνει ή όχι, τις σχετικές αιτήσεις, κάθε χρόνο. Στο -χρυσό- τρόπαιο που απονέμεται στο νικητή, υπάρχει η φράση “The All England Lawn Tennis Club Single Handed Champion of the World”. Στην επίσημη ιστοσελίδα της διοργάνωσης μπορείς να διαβάσεις πάρα πολλά ενδιαφέροντα. Διάλεξα να σου παρουσιάσω αυτά που ακολουθούν.

Η πρώτη superstar

Η Γαλλίδα Σουζάν Λενιέν ήταν η πρώτη superstar του σπορ, στις γυναίκες. “Το στιλ μπαλαρίνας και τα εξωτικά ρούχα που φορούσε συνδυάστηκαν με την ικανότητα να ισοπεδώνει τις αντιπάλους της, στα χρόνια που ακολούθησαν του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Είχε κατακτήσει 15 τίτλους (6 στο μονό, άλλους τόσους στο διπλό και 3 στο μεικτό), νικώντας τα 91 από τα 94 ματς που έδωσε στα συγκεκριμένα γήπεδα.

Ο τελικός που δεν έγινε

“Ο τελικός που ‘χει μια θλιβερή θέση στην εξέχουσα ιστορία του Wimbledon ήταν αυτός του 1931, καθώς ήταν ο μόνος που δεν διεξήχθη. Ο 19χρονος Αμερικανός Σίντνεϊ Γουντ επρόκειτο να συναντήσει τον συμπαίκτη του στο Davis Cup, Φρανκ Σιλντς. Ο τελευταίος τραυματίστηκε στο γόνατο, στον ημιτελικό και το τρόπαιο απονεμήθηκε στον Γουντ, άνευ αγώνα”.

Η καταστροφή της οροφής από βόμβα

“Όταν ξέσπασε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, το 1939 το All England Club ήξερε πως μπορεί να επηρεαστεί, καθώς βρισκόταν κοντά στην καρδιά του Λονδίνου, όπου σε έξι χρόνια έπεσαν περισσότερες από 1000 βόμβες -διαλύθηκαν περίπου 14.000 σπίτια και η οροφή του κεντρικού γηπέδου -στις 11/10 του 1940. Δεν ήταν δυνατόν να επισκευαστεί η ζημιά, έως το 1947. Το τουρνουά του 1946 διεξήχθη, με μείον 1200 θέσεις -που είχαν καταστραφεί. Η απόφαση να γίνουν τα παιχνίδια, εκείνο το καλοκαίρι ταλαιπώρησε πολύ τη διοικούσα επιτροπή που τελικά, αποφάσισε να διεξαχθεί η διοργάνωση. Μετείχαν παίκτες από 23 χώρες -δεν έγιναν προκριματικά- και σύντομα το Wimbledon επανέκτησε τον τίτλο του κορυφαίου τουρνουά του κόσμο”.