Το μετάλλιο του Σπύρου Γιαννιώτη ήταν η λύτρωση μιας ολόκληρης ζωής
Το ποστ του σπουδαιότερου Έλληνα κολυμβητή όλων των εποχών, Σπύρου Γιαννιώτη, ανέδειξε την πίκρα της 4ης θέσης στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου, αλλά και μία ιστορία αυταπάρνησης, που έφερε το ασημένιο μετάλλιο 4 χρόνια αργότερα.
Το αεροπλάνο που προσγειώθηκε από τη Σανγκάη στην Αθήνα θα μπορούσε να αφήνει ανά τακτά χρονικά διαστήματα ένα χαμόγελο στον ουρανό. Μέσα ήταν ο Σπύρος Γιαννιώτης και ο προπονητής του, Νίκος Γέμελος, εκτός των άλλων κολυμβητών της ανοικτής θάλασσας, δηλαδή της ‘χάλκινης’ στα 5 χιλιόμετρα Μαριάννας Λυμπερτά και της νεαρής Κέλλυς Αραούζου, που θα έπαιρνε το δικό της μερίδιο δόξας (όση δόξα μπορεί να φέρνει μαζί του ένα τέτοιο αγώνισμα) αργότερα.
Ο Γιαννιώτης κουβαλούσε δύο μετάλλια μαζί του: το ασημένιο στα 5 χλμ. και το… Άγιο Δισκοπότηρο, το χρυσό στα 10 χλμ. Ξημερώματα 20ής Ιουλίου, νίκησε το Γερμανό Τόμας Λουρτζ, τον “μόνο από τον οποίο αποδέχομαι την ήττα”, όπως είχε δηλώσει και πήρε, επιτέλους, το μετάλλιο, για να ακούσει από το βάθρο τον Εθνικό Ύμνο μίας χώρας που αν είχε 5 σαν αυτόν σε καίρια πόστα, θα ήταν ένα εντελώς διαφορετικό πράγμα από αυτό που φανταζόμαστε. Το αεροπλάνο προσγειώθηκε και ο Γιαννιώτης ήταν έτοιμος να μιλήσει, αφού θα έβλεπε την αγαπημένη του Ισμήνη και τους φίλους του, στους δημοσιογράφους.
Μαζί του ήταν και ο μέγας Γέμελος, ο προπονητής που με το ένστικτό του τον έβαλε στην ανοικτή θάλασσα και που από το 2007 κιόλας και το Παγκόσμιο της Μελβούρνης, τη δεύτερη διοργάνωση που έγινε το event, αυτή η επιλογή έγινε ένα σπουδαίο επιχείρημα, με το χάλκινο μετάλλιο στα 5 χλμ. Ο Γιαννιώτης το έλεγε, όχι βεβαίως με την ντουντούκα ανά χείρας, αλλά με έναν τρόπο που έδειχνε σιγουριά, ότι ήθελε να τελειώσει την καριέρα του στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Το 2012 ήταν το πιο λογικό έτος. Στα 32 του λογιζόταν ήδη ως μεγάλος. Και ουδείς, μα ουδείς, θεωρούσε ότι θα πήγαινε παραπέρα. Ειδικά μετά από τον τελικό της Σανγκάης και το χρυσό, ο στόχος ήταν σαφής: ένα ολυμπιακό μετάλλιο.
Ουδείς έβλεπε το Ρίο ντε Ζανέιρο, εκτός από τον Γέμελο. Σε ερώτηση, μου έδωσε την πλέον χαριτωμένη όσο και τώρα ανατριχιαστική απάντηση που έχω ακούσει, τουλάχιστον στην αίθουσα αφίξεων του ‘Ελευθέριος Βενιζέλος’. “Μην αποκλείεις το Ρίο. Είναι μόλις 200 χιλιόμετρα από την Αθήνα”. Κι ενώ έμπηξα τα γέλια, τώρα είμαι βέβαιος ότι ο ίδιος ουδόλως αστειευόταν. Έβλεπε τουλάχιστον… 5 χρόνια μπροστά. Τόσα, που ούτε ο δικός του κολυμβητής δεν μπορούσε να φτάσει με το μυαλό του.
Η χαρά, που φυσικά συνοδευόταν με το ασύλληπτο περίγραμμα της ύπαρξης του ανθρώπου Γιαννιώτη, ενός απίστευτου τύπου προσηλωμένου στη δουλειά του, την οποία διεκπεραίωνε χωρίς γκρίνια και χωρίς παράπονα*, ενός αθλητή ταπεινού που ναι μεν απολάμβανε μια καλή συζήτηση περί κολύμβησης με τους δημοσιογράφους, αλλά σε αυστηρό πλαίσιο θεματολογίας, θα τελείωνε γρήγορα. Τόσο, όσο και οι μέρες των διακοπών. Όταν θα ξανάμπαινε στο κολυμβητήριο, θα ήταν για την πιο σκληρή προετοιμασία της καριέρας του.
*Πριν όχι πολύ καιρό, ένας δημοσιογράφος είπε κάτι σαφές για τον Λευτέρη Πετρούνια. Ότι είναι αυτός που είναι, διότι δεν παραπονιέται ποτέ. Κατευθείαν, η εντολή που έδωσε ο εγκέφαλός μου ήταν να φέρει μπροστά μου την εικόνα του Γιαννιώτη να μετρά αδιαμαρτύρητα πλακάκια στο ‘Πέτρος Καπαγέρωφ’.
Όλοι θυμούνται τι έγινε στο Λονδίνο, με την αποκαρδιωτική 4η θέση, αλλά και τη συγκλονιστική στιγμή με τις δηλώσεις του και τη μία φορά που δεν μπόρεσε να κρατήσει τον εαυτό του, από την εξωτερίκευση των συναισθημάτων του. Ήταν σπαραξικάρδιο. Όταν μάθαμε ότι στο στούντιο της ΕΡΤ στην πρωτεύουσα της Αγγλίας θα πήγαιναν για συνέντευξη το ίδιο απόγευμα, το στομάχι δέθηκε κόμπος. Θα έλεγε, ξεκάθαρα, ότι θα σταματούσε από την κολύμβηση, θα ζητούσε συγγνώμη και θα άφηνε ένα απίθανο κληροδότημα, χωρίς να μπορέσει να πραγματοποιήσει το παιδικό όνειρό του, όπως έγραψε το Σάββατο 10 Αυγούστου, σε ένα ποστ του στα social media.
Πράγματι, αν ήθελε κάποιος να καταλάβει τι σημαίνουν για έναν αθλητή οι Ολυμπιακοί Αγώνες, δεν είχε παρά να προσέχει τον Γιαννιώτη. Είχε πάει ήδη σε 4, μείρακας στο Σίδνεϊ το 2000, στην crème de la crème της ελληνικής κολύμβησης το 2004, αρχιστράτηγος το 2008 στο Πεκίνο, από το οποίο έχουν περάσει 11 χρόνια, όσα, δηλαδή και από το απίστευτο πανελλήνιο ρεκόρ στα 1.500μ. (14:53.32), που δεν στάθηκε ικανό να τον βάλει καν στον τελικό -τόσο διεφθαρμένη είχε γίνει η παγκόσμια κολύμβηση, διότι αυτό δεν είναι φυσιολογικό- αλλά και την πρώτη συμμετοχή του σε τελικό 10 χλμ., όπου έκανε μια θαυμάσια κούρσα μέχρι να μείνει από καύσιμα και να τερματίσει 16ος, αλλά ήταν η αθλητική καθημερινότητά που που περιστρεφόταν γύρω από αυτούς.
Μέχρι εκείνο το απόγευμα της 10ης Αυγούστου 2012, τόσο ο ίδιος όσο και ο οξύνους Γέμελος είχαν γυρίσει το φύλλο. Ο Γιαννιώτης* δεν είπε ότι θα αποχωρούσε, αλλά ότι θα το σκεφτόταν πολύ σοβαρά. Ο προπονητής του, βιώνοντας το δικό του συναισθηματικό ρόλερκοστερ, είχε να διαχειριστεί μία κατάσταση που, για τα μέτρα και τα σταθμά της ελληνικής κολύμβησης, ήταν παρόμοια με εκείνη που ο Μπομπ Μπόουμαν πέρασε με τον Μάικλ Φελπς, πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου.
*Πάντως, για να καταλάβει κάποιος ότι το είχε δει το… έργο, ο τότε 32χρονος κολυμβητής με τον προπονητή του αναχώρησαν για τον Λονδίνο από το ‘Ελευθέριος Βενιζέλος’ τα ξημερώματα της Κυριακής 5 Αυγούστου. Ήταν τόσο προσηλωμένος στην κούρσα, που έπρεπε να προπονείται ως την τελευταία στιγμή και ‘έκαψε’ την τελετή έναρξης και την πρώτη εβδομάδα των Αγώνων, δείχνοντας ότι πήγαινε για δουλειά. Εκείνη η μέρα ήταν που τελείωνε η κολύμβηση στην πισίνα και ο Γιαννιώτης ήταν σκωπτικός.
Το νέο στοιχείο που τον προβλημάτιζε ήταν η κούρσα του Τυνήσιου Ουσάμα Μελούλι -ενός πραγματικού θρύλου της κολύμβησης- στα 1.500μ., ενώ δεν τερμάτισε καν 1ος, αλλά έχασε σχετικά άνετα από τον Σουν Γιανγκ. Ήξερε πως ο Λουρτζ θα ήταν έτοιμος, οπότε η αριθμητική άφηνε μία θέση για το βάθρο. Ό,τι έγινε μετά από το Λονδίνο ήταν ένα… μακρύ διάλειμμα, αν εξαιρεθούν οι αγώνες για το Παγκόσμιο Κύπελλο, σειρά στην οποία κατέκτησε την 1η θέση. Από την πλευρά του Γέμελου δεν υπήρξε πίεση και ο Γιαννιώτης, αφού παντρεύτηκε την αγαπημένη του Ισμήνη, μπήκε στην πισίνα, όταν πια ο λήγοντας του έτους ήταν το 3.
Ο Γιαννιώτης άρχισε σιγά σιγά να κάνει την προετοιμασία του για το Παγκόσμιο της Βαρκελώνης. Το σώμα πονούσε, αλλά αφού διανύθηκε το πρώτο μισό του Ιούλη και το ημερολόγιο έδειξε 221, η προπόνηση δεκαετιών τού έδωσε πίσω όλες τις θυσίες που είχε κάνει. Ένα καταπληκτικό δεύτερο μισό, σε μία κούρσα που μετά από τα πρώτα 2,5 χιλιόμετρα ήταν 48ος (!), του χάρισε το χρυσό μετάλλιο. Ήταν ο πρώτος και παραμένει ο μόνος που κατέκτησε στο αγώνισμα των 10 χλμ. ανοικτής θάλασσας δύο διαδοχικά χρυσά. Και μπορεί οι Ολυμπιακοί Αγώνες να παρέμεναν το άπαν, αλλά έγραψε τη δική του ιστορία και πείστηκε ότι θα μπορούσε να συνεχίσει ακόμα λίγο. Και για να ληφθεί ως δάνειο μία ατάκα από τη σειρά ‘Sherlock’, “the game was on”. Δύο χρόνια αργότερα, στις 27 Ιουλίου 2015, ο Γιαννιώτης πήρε το χάλκινο στο Παγκόσμιο του Καζάν. Και μαζί, την πρόκριση για τους Ολυμπιακούς του Ρίο. Δηλαδή, μόλις 200 χιλιόμετρα μακριά από την Αθήνα.
