Το απαγορευμένο σάλτο που άλλαξε τη γυμναστική

Όπως η τζαζ μουσική έχει άρρηκτη σχέση με την ποπ και και το ρεμπέτικο γέννησε το λαϊκό ρεπερτόριο όπως το γνωρίζουμε, η Νάντια Κομανέτσι δεν θα έπαιρνε το πρώτο άριστα στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων αν δεν υπήρχε, πριν από εκείνη, η Όλγκα Κόρμπουτ. Η αποκαλούμενη και 'Munich darling' για την καταπληκτική παράσταση που έδωσε το 1972, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου. Είναι, βεβαίως, αστείο, εν μέσω Ψυχρού Πολέμου και με μόλις 31 χρόνια απόσταση από τη μάχη του Στάλινγκρατ, που μαζί με εκείνη του Ελ Αλαμέιν καθόρισαν το νικητή του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, μία Σοβιετική να είναι η αγαπημένη της βαυαρικής πόλης, αλλά η Κόρμπουτ ήταν τόσο θεσπέσια σε εκείνους τους Ολυμπιακούς, που δεν ήταν το κορίτσι από το Μινσκ της Λευκορωσία, αλλά το 'σπουργίτι' όλου του πλανήτη.

Διότι, ακόμα κι αν η Νάντια Κομανέτσι είναι η αληθινή νεράιδα που ο Ντίσνεϊ δεν φανταζόταν, τα προγράμματά της στο Μόντρεαλ, το 1976, δεν υπερτερούσαν εκείνων της Κόρμπουτ. Και παρά το ότι η ιστορία της, που όπως έγραψε η Νίκη Μπάκουλη, είναι σπαρακτική, η Κομανέτσι έτυχε, στα 14 της, να έχει το καλύτερο τάιμινγκ που είχε αθλητής στην ιστορία. Ειδικά το πρώτο δεκάρι, στους ασύμμετρους ζυγούς, ήταν σαν ειρωνεία, σαν κάποιος να έβγαζε τη γλώσσα στην Κόρμπουτ, ωστόσο αναδείκνυε τον πανικό της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Γυμναστικής να επιβραβεύσει γρήγορα την πρώτη γυμνάστρια που θα τηρούσε τους κανόνες.

Ήταν, άλλωστε, το απαγορευμένο πρόγραμμα στους ασύμμετρους ζυγούς που οδήγησε στο μύθο. Τόσο της ίδιας της Κόρμπουτ όσο και, το επόμενο δίσεκτο έτος, του υπέροχου κοριτσιού από τη Ρουμανία. Αλίμονο αν παρθεί κάτι από το δικό της κατόρθωμα. Είναι, όμως, αλήθεια ότι η Σοβιετική θα έπρεπε να πάρει το πρώτο δεκάρι, σε μία διοργάνωση κατά την οποία κέρδισε το ομαδικό χρυσό μετάλλιο, άλλα δύο στις ασκήσεις εδάφους και τη δοκό ισορροπίας στο ατομικό, αλλά και το ασημένιο στους ασύμμετρους ζυγούς. Ειδικά αυτό. Στο πρόγραμμα του ατομικού στο σύνολο οι ασύμμετροι ζυγοί μετατράπηκαν σε κόλαφο για την Κόρμπουτ. Τα δάκρυα έτρεξαν στο πρόσωπό της στις 28 Αυγούστου, μία μέρα μετά το χρυσό στο ομαδικό. Στα 17 χρόνια της ο βαυαρικός Παράδεισος είχε βρει το φίδι του. Αλλά τρεις μέρες μετά, στις 31 Αυγούστου του 1972, πήρε την εκδίκησή της. Έστω κι αν η ίδια δεν την έβλεπε ως τέτοια.

Οι ασύμμετροι ζυγοί παραμένουν η κληρονομιά της. Το πρόγραμμα στις ασκήσεις εδάφους ήταν κάλλους ασύλληπτου, στη δοκό ισορροπίας διέπρεψε, ανεβαίνοντας με σπαγκάτ και κάνοντας αεροκυβισθήσεις που ως τότε δεν είχαν γίνει, αλλά ήταν οι ζυγοί που καθόρισαν όχι μόνο το δικό της θρύλο μα και την ενόργανη γυμναστική εν τω συνόλω. Σε σχέση με τη χαμηλή ταχύτητα των υπόλοιπων γυμναστριών, η Κόρμπουτ έκανε ένα πρόγραμμα που μόνο το χρώμα της εικόνας προδίδει ότι δεν έγινε πριν μία δεκαετία. Το λεγόμενο 'Korbut Flip' είναι μία από τις πλέον γνώριμες ασκήσεις στην ιστορία της γυμναστικής. Στάθηκε πάνω, πάνω, αν έχεις τον Θεό σου, στο ψηλότερο μονόζυγο, κρατώντας το και με τα χέρια της, και, λυγίζοντας τα πόδια της για να δώσει την απαραίτητη ώθηση και αφήνοντας τα χέρια, έκανε ανάποδο άλμα που κατέληξε σε τούμπα, για να συνδεθεί πάλι με το ψηλότερο μονόζυγο. Έπειτα, με τη φορά που είχε, έπεσε με τους μηρούς στο χαμηλότερο μονόζυγο για να κάνει ακόμα μία οριζόντια στροφή και να πιάσει το ψηλότερο.

Ήταν μοναδικό. Στο Μόναχο έχασαν τα λογικά τους. Τo 'σπουργίτι' έπεφτε πάνω στο χαμηλό ζυγό λες και ήταν άψυχη κούκλα, έρμαιο της βαρύτητας, όμως όλα ήταν υπολογισμένα. Στο τέλος η αποθεωση ήρθε μόνο για να αντικατασταθεί από διαμαρτυρίες όταν εμφανίστηκε η συνολική βαθμολογία της: 9,8 σε ένα πρόγραμμα άριστο και πρωτόγνωρο. Δεν ήταν οι... ανθυπολεπτομέρειές του που το έκαναν τέτοιο, αλλά από την αρχή ως το τέλος αναδεικνυόταν η πρωτοτυπία του. Από την ώρα που έπιασε το χαμηλότερο ζυγό, η Κόρμπουτ δεν έκανε κάτι που να έχει ξαναγίνει.

Οι κριτές δέχθηκαν τις διαμαρτυρίες στωικά. Επέμειναν στην άποψή τους. Το πρόγραμμα ήταν υψηλού ρίσκου και κινδύνου. Στο τραπέζι γινόταν από εκείνη τη στιγμή φανέρο ότι έπρεπε να διαλέξουν πού θα πήγαινε η γυμναστική. Αν τώρα μπορείς να κρατήσεις κρυφή μία ολόκληρη προετοιμασία που θα οδηγήσει σε κάτι νέο, πριν 47 χρόνια ήταν πανεύκολο. Ειδικά για τους Σοβιετικούς και τις γυμνάστριές τους ακούγονταν τα μύρια όσα. Για να κάνει τέτοιο πρόγραμμα η Κόρμπουτ έπρεπε να υποφέρει στην προπόνηση. Κι αν οι υπόλοιπες γυμνάστριες περνούσαν τα μύρια όσα μία φορά, για να διαπιστώσεις το άλγος του κοριτσιού από το Μινσκ έπρεπε μόνο να πολλαπλασιάσεις τον πόνο που φανταζόσουν.

Το 9,8 δεν ήταν καν η ψηλότερη βαθμολογία στο αγώνισμα. Μισό λεπτό να κάνω κάτι που θέλω.

ΧΑΧΑΧΑΧΑΧΑΧΑΧΑΧΑΧΑΧΑ!!!!!

Ακόμα κι εκείνοι που έχουν μία αίσθηση της γυμναστικής, είναι απίθανο να θυμούνται το όνομα της νικήτριας. Όχι ότι το πρόγραμμα της Κάριν Γιανζ από τη Λούμπεν της Ανατολικής Γερμανίας δεν ήταν όμορφο, το αντίθετο. Το 'Karin Janz salto', που είχε εφαρμόσει ένα χρόνο πριν και ήταν μία στροφή στο χαμηλότερο ζυγό που κατέληγε σε ανάποδο κράτημα του ψηλότερου ήταν, στ’ αλήθεια, μία θεσπέσια κίνηση. Απλώς, πάνω από την Κόρμπουτ βρισκόταν μόνο ο ουρανός.

Οι ιθύνοντες μπήκαν σε υπαρξιακά. To 'Korbut Flip' απαγορεύτηκε διά ροπάλου στους Ολυμπιακούς, όπως και η κυβίσθηση που κατέληγε σε μπρούμυτη οριζοντίωση του κορμιού στις ασκήσεις εδάφους. Η 17χρονη γυμνάστρια δεν το πήρε καλά -κι αυτό δεν έγινε για να κάνει το χατίρι στον προπονητή της, Ρέναλντ Κνους.

Ήταν της άποψης ότι της απαγόρευαν τη χαρά, ότι βαριόταν τη συμβατική γυμναστική και ότι ήθελε δράση που οι κοινές ασκήσεις δεν της προσέφεραν. Αυτό άφησε την Παγκόσμια Ομοσπονδία να αναρωτιέται αν όντως έχει κάνει λάθος και, τελικά, μέσω της αυθυποβολής, να βρει την πρώτη διαθέσιμη γυμνάστρια που θα έκανε ένα άψογο πρόγραμμα για να της χαρίσει το πρώτο άριστα.

Η Κόρμπουτ ήταν ένα από τα δύο τρία πρόσωπα που έκλεψαν την παράσταση στο Μόναχο, παρέα με τον Αμερικανό κολυμβητή Μαρκ Σπιτς, τον Κουβανό πυγμάχο Τεόφιλο Στίβενσον κ.λπ. Ήταν τέτοια η επιρροή της που επισκίασε την Λιουντμίλα Τουριτσέβα, τη συναθλήτριά της από τη Σοβιετική Ένωση, η οποία, κατακτώντας το χρυσό στο ατομικό, ήταν ‘χρυσή’ ολυμπιονίκης, πρωταθλήτρια κόσμου και πρωταθλήτρια Ευρώπης την ίδια στιγμή.

Στη Βρετανία, 2,5 εκατομμύρια κορίτσια αποφασίστηκε να επενδύσουν το μέλλον τους στα γυμναστήρια, αμέσως μετά την παρουσία της Κόρμπουτ στο Μόναχο, η οποία συνοδεύτηκε με την έγχρωμη μετάδοση της τηλεόρασης, για πρώτη φορά. Τελείωσε την καριέρα της με έξι ολυμπιακά μετάλλια, τέσσερα χρυσά και δύο ασημένια, αφού η Σοβιετική Ένωση ήταν πρώτη και στο ομαδικό στο Μόντρεαλ το 1976, ενώ η ίδια ήταν δεύτερη στη δοκό ισορροπίας πίσω από την Κομανέτσι, η οποία και σε αυτό το πρόγραμμα πήρε δεκάρι.