Στιβ Μπάρτμαν: Ο φίλαθλος που (δεν) έκρινε ένα πρωτάθλημα!

Το καλοκαίρι είναι ωραίο, εκτός των άλλων, γιατί σταματάει η ρουτίνα της αθλητικής ειδησεογραφίας και μπορείς με την άνεσή σου να παρακολουθήσεις αθλητικά ντοκιμαντέρ, των οποίων τυγχάνω φανατικός. Δεν υπάρχουν καλύτερα από εκείνα της σειράς του ESPN 30 for 30, που παρουσιάζουν με μοναδικό τρόπο, ξεχωριστά αθλητικά γεγονότα, κυρίως αμερικάνικου ενδιαφέροντος.

Ακόμη, όμως, κι αν δεν έχεις δει ποτέ ένα αγώνα μπέιζμπολ στη ζωή σου, ακόμη κι αν αγνοείς τους βασικούς κανόνες του σπορ που λατρεύουν οι Αμερικανοί, δεν μπορεί να μην συγκινηθείς από την ιστορία του Στιβ Μπάρτμαν, του πιο διάσημου φιιλάθλου στις ΗΠΑ, που ζει 16 χρόνια αποφεύγοντας τα φώτα της δημοσιότητας, δεν πληρώνει με πιστωτική κάρτα για να μην αποκαλυφθεί η ταυτότητά του, έχει αρνηθεί συνεντεύξεις, προσφορές για διαφημίσεις και ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε και κυρίως κανείς (εκτός από την οικογένεια και τους φίλους του) δεν γνωρίζει πως είναι.

Οι φωτογραφίες του υπάρχουν, αλλά προσδιορίζονται στο 2003, όταν ήταν 26 ετών. Ένας νεαρός με γυαλιά, τζόκεϊ και ακουστιικά στα αυτιά του, να κάθεται αμήχανος στη θέση του, στο Ρίγκλι Φιλντ, το ιστορικό γήπεδο των Σικάγο Καμπς (για την ακρίβεια 4ος διάδρομος, 8η σειρά, θέση 113). Την ιστορία την είχε διηγηθεί ξανά στο Contra.gr ο Δημήτρης Καρύδας το 2015, τότε που ξεκινούσε η πορεία της ... καταραμένης ομάδας προς τον τίτλο, που είχε να πάρει ούτε ένα, ούτε δύο, αλλά 108 χρόνια.

Κατά τη γνώμη μου η ιστορία δεν αφορά μόνο ένα σημαντικό, όσο και αναπάντεχο αθλητικό γεγονός. Αγγίζει ολόκληρη την κοινωνία, που είναι πάντα πρόθυμη να βρει τον αποδιοπομπαίο τράγο, τον τρόπο με τον οποίο χειραγωγούν την κοινή γνώμη τα ΜΜΕ (ειδικά στις ΗΠΑ) αλλά και την προσπάθεια ενός κοινού ανθρώπου να διατηρήσει την προσωπική του ζωή μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Δικαίωμα ατομικό, που σιγά-σιγά στην εποχή των social media σχεδόν εξαφανίζεται!

To μοιραίο foul ball...

Όλα άρχισαν ως εξής: Ο Μπάρτμαν ήταν ένας φανατικός φίλος των Καμπς (όπως εκατομμύρια κάτοικοι του Σικάγου). Λάτρης και του μπέιζμπολ (προπονούσε με επιτυχία την ομάδα της γειτονιάς του) μπορούσε να μιλάει ώρες για το αγαπημένο του άθλημα, που παρακολουθούσε, άλλωστε, ζωντανά στο γήπεδο των Καμπς. Στις 14 Οκτωβρίου του 2003 οι Καμπς  έπαζαν με τους Φλόριντα Μαρλίνς στον 6ο αγώνα των πλέι-οφ για τον τίτλου της ΝLCS, τον οποίο η ομάδα από το Σικάγο είχε να κερδίσει από το 1945. Με το σκορ στο 3-0 στο όγδοο ίνινγκ και τη σειρά στο 3-2, οι Καμπς ήταν πολύ κοντά στη νίκη-πρωτάθλημα

Ο μπάτερ (αυτός που έχει το μπαστούνι) Λουίς Καστίγιο χτυπάει την μπάλα με προορισμό την εξέδρα στο αριστερό γήπεδο. Ήταν ένα πιθανό φάουλ-μπολ, όπως λένε στο μπέιζμπολ, τα χτυπήματα που βγαίνουν εκτός αγωνιστικού χώρου. Τα μπαλάκια, σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ένα ωραίο δώρο για τους φιλάθλους. Καμιά φορά συμβαίνει το αντίθετο με τραγικά ατυχήματα 

Στην περίπτωση του Μπάρτμαν, εξελίχθηκε σε εφιάλτη. Το μπαλάκι πήγε μεν εκτός ορίων, όχι ακριβώς όμως σε σημείο που ο αμυντικός των Καμπς, Μόιζες Αλού (από τον Άγιο Δομίνικο, μια χώρα που ζει και αναπνέει για το μπέιζμπολ) δεν μπορούσε να την πιάσει. Ο παίκτης των Καμπς είχε πάρει τα βήματα και έτρεχε προς τον προστατευτικό φράχτη που χώριζε την εξέδρα από τον αγωνιστικό χώρο. Μετά έγινε ... αυτό:

Ο Μπάρτμαν δεν ήταν ο μόνος που σηκώθηκε από τη θέση του να το πιάσει. Το επιχείρησαν κι άλλοι, αυτός μάλιστα που προσπάθησε πρώτος πήρε ε στο τέλος (και αργότερα πούλησε το μπαλάκι έναντι 100.000 δολαρίων, για να ... καταστραφεί σε ειδική εκδήλωση των οπαδών της ομάδας).

Ο Στιβ, όμως, ήταν αυτός που εμπόδισε επί της ουσίας τον Αλού να πιάσει, όπως φαινόταν ότι θα γινόταν, το μπαλάκι. Οι Καμπς θα κέρδιζαν ένα άουτ (θα έβγαινε έξω ο μπάτερ) και θα ήθελαν άλλα τέσσερα για να πάρουν το πρωτάθλημα (και να διεκδικούσαν τον τίτλο και στη World series, όπου είχαν να κερδίσουν από το 1908)!

Ο Αλού φώναξε εκνευρισμένος προς το μέρος του Μπάρτμαν, που κάθισε ... σαν ένοχος στη θέση του καταλαβαίνοντας τι είχε κάνει. Οι Καμπς άρχισαν να χάνουν λάδια, δέχθηκαν οκτώ runs και έχασαν 8-3. Την επόμενη μέρα, ηττήθηκαν στον 7ο αγώνα και αποκλείστηκαν.

Ήδη, όμως, είχε βρεθεί ο αποδιοπομπαίος τράγος. Όχι εκείνος που έδιωξαν το 1945 από το γήπεδο όταν τον έφερε ο ελληνοαμερικανός εστιάτορας Μπιλ Σιάνης (μετά την απαίτηση των υπόλοιπων φιλάθλων, ο Σιάνης αναγκάστηκε να αποχωρήσει μαζί με το ... ζώο του από τις εξέδρες, αφού όμως πρώτα καταράστηκε την ομάδα και φαίνεται ότι οι κατάρες έπιασαν τόπο) αλλά ο Μπάρτμαν, που λίγες στιγμές μετά την παρέμβασή του είχε δεχθεί φραστική επίθεση από τους υπόλοιπους οπαδούς και φυγαδεύτηκε ντυμένος με τις στολές των ανθρώπων ασφαλείας του γηπέδου. Νωρίτερα τα επανειλημμένα πλάνα του FOX που μετέδιδε τον αγώνα, τον έκαναν διάσημο σε όλη την Αμερική.

Τσακίστε τον Στιβ Μπάρτμαν

Ένας 75χρονος φαν δεν αντέχει το κλάμα και την πίκρα της ήττας και ξεσπάει κατά του Στιβ με ακραίο τρόπο: "Ο καργ…. που μας κατέστρεψε είναι γείτονας μου. Λέγεται Στιβ Μπάρτμαν, μένει στην οδό….(όνομα και αριθμός). Κάντε τον να υποφέρει σε όλη την υπόλοιπη ζωή του’’ είναι το μήνυμά του, το οποίο εμφανίζεται σε φόρουμ των Καμπς και κάνει γνωστό το όνομά του σε ολόκληρη την πόλη. Ο Μπάρτμαν παραδίδεται βορά στους αγριεμένους οπαδούς.

Το σπίτι του πολιορκείται, ο ίδιος δέχεται απειλές ακόμη και για τη ζωή του, γίνεται πρώτο θέμα στις ειδήσεις. Όλοι τον ψάχνουν, όλοι τον αναζητούν. Oι Καμπς βγάζουν ανακοίνωση με την οποία πράττουν το αυτονόητο. Ότι για την ήττα της ομάδας δεν μπορεί να φταίει ο Στιβ Μπάρτμαν, ο οποίος αντέδρασε "όπως θα έκαναν όλοι φίλαθλοι που βλέπουν το μπαλάκι του μπέιζμπολ να κατευθύνεται προς το μέρος του. Άπλωσε το χέρι του να το πιάσει". Στο κάτω-κάτω ο αγώνας δεν είχε τελειώσει, ενώ ακολούθησε και 7ο παιχνίδι την επόμενη μέρα.

Ο ίδιος ο Μπάρτμαν, με έγρραφη δήλωσή του ζητάει ειλικρινή συγγνώμη: "Έχω τα μάτια μου πρες το μπαλάκι όλη την ώρα, ώστε ούτε καν είδα τον Μόιζες Αλού, που θα μπορούσε να συνεχίσει το παιχνίδι..." Αυτό που έκανε μετά ήταν να εξαφανιστεί. Άλλαξε τον αριθμό του τηλεφώνου του, προστατεύτηκε από την οικογένειά και τους φίλους του, αρνήθηκε κατηγορηματικά να μιλήσει ξανά για το συμβάν. Όταν την επομένη του αγώνα, στην εκπομπή του ESPN ,Sports Center, εμφανίστηκε για να μιλήσει δεν ήταν ... αυτός, αλλά ο Τόμας Τσιπριάνο, ή Captain Janks διάσημος φαρσέρ στις ΗΠΑ που συνήθως μπερδεύει τους παρουσιαστές των τηλεοπτικών σόου όλων των αμερικάνικων καναλιών.

Ο Μπάρτμαν δεν άλλαξε πόλη, όπως τoυ ζητούσαν στην αρχή, αλλά παρέμεινε στο Σικάγο. Εργάζεται στην πόλη, βλέπει ακόμη τα ματς των Καμπς, αλλά δεν ξαναπήγε ποτέ στο γήπεδο. Δύσκολα πάντως θα τον αναγνώριζαν αφού δεν ξέρει κανείς πως είναι. Κατά καιρούς αρνήθηκε να μπει σε πρόγραμμα προστασίας μαρτύρων (το πρότεινε ο κυβερνήτης του Ιλινόις Ροντ Μπλακόγεβιτς), να μεταβεί στη Φλόριντα (επίσημη πρόσκληση από τον κυβερνήτη Τζεμπ Μπους, αδερφός του προέδρου των ΗΠΑ). Απέρριψε επίσης προσφορές για συνεντεύξεις και εμφανίσεις στην τηλεόραση. Είπε όχι σε 25.000 δολάρια για ένα αυτόγραφο, αρνήθηκε να πάει στις θέσεις VIP του Ρίνγκλι Φιλντ, δεν εμφανίστηκε καν στο ντοκιμαντέρ του ESPN (Catching Hell) το 2011 και κυρίως αρνήθηκε εξαφήφια επιταγή για διαφημιστικό στο ... Super Bowl!

Μια συνέντευξη που δεν άρχισε ποτέ

Κανείς δεν τον είδε μετά το μοιραίο βράδυ. Πολλοί προσπάθησαν να τον μιμηθούν, στο halloween του 2003 οι περισσότεροι ντύνονταν ... Μπάρτμαν. To 2005 το ESPN αναθέτει στον Γουέιν Ντρες να βρει τον Μπάρτμαν και να του πάρει συνέντευξη. Την ιστορία αφηγείται ο ίδιος στο "Catching Hell" και έγραψε σε έξτρα στόρι της αμερικάνικης ιστοσελίδας.

Ο δημοσιογράφος περιγράφει διεξοδικά την έρευνά του στο Σικάγο για να εντοπίσει τον Μπάρτμαν, τις διεξοδικές επαφές με τους φίλους του διάσημου φιλάθλου και την ... παρακολούθηση έξω από το σπίτι του. Μια μέρα τον εντοπίζει και τον ακολουθεί μέχρι τη δουλειά του. Σιγουρεύεται ότι είναι αυτός που ψάχνει και περιμένει να τον συναντήσει στο πάρκινγκ της δουλειάς του, όταν θα έχει τελειώσει την εργάσιμη μέρα του. Διαβάστε τη συνέχεια:

"Είναι 4:45μμ της Παρασκευής και είναι ζήτημα λεπτών πριν η πόρτα του τρίτου ορόφου του πάρκινγκ ανοίξει και εμφανιστεί ο Μπάρτμαν. Το στομάχι μου χοροπηδάει. Ιδρώνουν οι παλάμες μου, τα χέρια και το μέτωπο. Οι απαντήσεις για εκείνη την απαίσια νύχτα, οι απαντήσεις τι συνέβη με τον Μπάρτμαν βρίσκονται πολύ κοντά. Είμαι αγχωμένος. Νευρικός. Μοιάζει σα να βρίσκομαι στον οδοντίατρο και να περιμένω την γραμματέα του να φωνάξει το όνομά μου. Κάθε δέκα λεπτά, ανοίγει η πόρτα της αίθουσας αναμονής και η γραμματέας με κοιτάζει κατάματα, αλλά λέει άλλο όνομα από το δικό μου.

Στις 7μμ το ρόλερ-κόστερ μέσα μου έχει ανεβοκατέβει πενήντα φορές. Κανένα σημάδι του Μπάρτμαν. Το αυτοκίνητό του και το δικό μου είναι τα μοναδικά που έχουν μείνει στον όροφο. Ανησυχώ μήπως με κατάλαβε και έφυγε κρυφά με κάποιον φίλο του. Αναρωτιέμαι μήπως βγήκε για μπύρες με συνάδελφό του. Ίσως να χάλασε το αμάξι του και να έφυγε αλλιώς. Ή  απλά μένει αργά στο Γραφείο του, την τελευταία ημέρα της εβδομάδας

Αποφασίζω να μείνω μια ακόμη ώρα. Ηρθα μέχρι εδώ, δεν πρόκειται να τα παρατήσω. Δεκαπέντε λεπτά αργότερα η πόρτα ανοίγει. Αυτή τη φορά είναι ο Μπάρτμαν. Κάνω ένα σάλτο, βγαίνω από το αυτοκίνητο με το χέρι απλωμένο και συστήνομαι

"Στιβ; Έχεις ένα λεπτό;"

"Ναι, οπωσδήποτε" απαντάει με μια πολύ φιλική φωνή, σα να άκουγα τον Μίστε Ρότζερς (γνωστός παρουσιαστής εκπαιδευτικού προγράμματος στις ΗΠΑ) "Πώς μπορώ να σε βοηθήσω;"

Του λέω: "Συγγνώμη που το κάνω αυτό. Νιώθω λίγο άβολα, αλλά πρέπει να σου συστηθώ. Είμαι ο Γουέιν Ντρεσς, είμαι αφοσιωμένος οπαδός των Καμπς και γράφω στο ESPN.com. Οι αρχισυντάκτες μου ανέθεσαν να γράψω μια ιστορία για σένα και όλη την εβδομάδα πάλευα να καταλήξω πως θα το κατόρθωνα. Κατέληξα στο συμπέρασμα ότι το καλύτερο που έπρεπε να κάνω είναι να μιλήσω μαζί σου, να πεις εσύ την ιστορία σου. Είμαι εδώ για να σου ζητήσω μια συνέντευξη.

Δεν φώναξε, δεν μου επιτέθηκε. Ήταν ατάραχος. Κοίταξε την κάρτα μου, γύρισε να με ξαναδεί και χαμογέλασε. Ίσως να ήταν εκπαιδευμένος σε όλο αυτό, ίσως να να του είχε ξανασυμβεί, ίσως να είναι πράγματι αυτός ο εκπληκτικός τύπος που προστατεύουν οικογένεια, φίλοι και γείτονες.

Για μια στιγμή σκέφτηκα τις πιθανές απαντήσεις και τη δική μου επιμονή:  Δεν μπορώ τώρα - μπορούμε λίγο αργότερα. Ανήκουν στην ιστορία όλα αυτά- μα είσαι και συ μέρος της ιστορίας. Δεν έχω να πω κάτι-Η ιστορία αξίζει τη δική σου φωνή.

Γύρισε προς το μέρος μου και τελικά μου είπε το εξής: "Θα συμβουλευτώ με το νομικό επιτελείο μου και θα σου απαντήσω. Εντάξει;"

Είμαι έκπληκτος από την ισορροπία του, το βλέμμα και την ψυχραιμία του. Το γεγονός ότι έχει νομικό επιτελείο. Η αλεξίσφαιρη απάντησή του με αναγκάζει να πω ένα τυπικό "ναι, κανένα πρόβλημα, σίγουρα".  Δεν έχουμε όμως τελειώσει ακόμη. Ο Μπάρτμαν περνάει στην επίθεση, εξηγώντας μου με τον ίδιο μειλίχιο τρόπο γιατί δεν του άρεσε τόσο πολύ, βλέποντάς με να πηδάω από το αυτοκίνητό μου και να του ζητάω μια συνέντευξη: Για την ενημέρωσή σου, πάντως θα σε συμβούλευα να μην κανακάνεις κάτι τέτοιο, ειδικά σε ιδιωτικούς χώρους μιας εταιρίας. Δεν δημουργείς την καλύτερη εντύπωση..."

Πάρε το δαχτυλίδι μας

Ήταν οι Καμπς μια καταραμένη ομάδα; Έκανε καλή δουλειά ο Σιάνης το 1945; Ή ήταν τυχαία η μαύρη γάτα που εμφανίστηκε το 1969 στoν αγώνα με τους Μετς της Νέας Υόρκης; Όχι, βεβαια. Με του που έκανε βόλτα στο γρασίδι, οι Καμπς έχασαν τον κρίσιμο πόντο και εν συνεχεία τον αγώνα. Θα στοίχειωνε στον αιώνα τον άπαντα το συμβάν με τον Μπάρτμαν;

Όσοι δεν πιστεύουν στις δεισιδαμονίες, ήξεραν ότι κάποια στιγμή όλα αυτά δεν θα είχαν λόγο να μνημονεύονται σαν εμπόδια ανεξήγητα και εκτός πραγματικότητας, για την επιτυχία των Καμπς. Το 2016, έστω κι αν χρειάστηκε να περάσουν 108 χρόνια η ομάδα του Σικάγο πήρε τον τίτλο των World Series!

Η διοίκηση της ομάδας, μέσω του προέδρου Τομ Ρίκετς, αποφάσισε να δώσει το δαχτυλίδη του πρωταθλητή στον Στιβ Μπάρτμαν, ξορκίζοντας οριστικά τις κατάρες.

"Εκ μέρους ολόκληρου του οργανισμού των Σικάγο Καμπς έχουμε την τιμή να παρουσιάσουμε το δαχτυλίδι του πρωταθλητή στον κ. Στιβ Μπάρτμαν. Ελπίζουμε ότι έτσι θα ολοκληρωθεί ένα ατυχές κεφάλαιο της ιστορίας το οποίο διαιωνίστηκε μέσω της αναζήτησης μας και της πολύχρονης αναμονής μας να γίνουμε παγκόσμιοι πρωταθλητές. Αν και καμιά χειρονομία δεν μπορεί να σηκώσει το τεράστιο βάρος που υπέμεινε, πάνω από μια δεκαετία, νιώσαμε ότι ήταν πολύ σημαντικό. Ο Στιβ γνωρίζει ότι είχε και συνεχίζει να έχει την απόλυτη υποστήριξη αυτού του οργανισμού. Μετά από τη θυσία που έκανε για μας, είμαστε υπερήφανοί να ανγνωρίσουμε την προσφορά του Στιβ Μπάρτμαν με το σημερινό δώρο" ήταν η επίσημη ανακοίνωση των Καμπς.

Για πρώτη φορά στα χρονικά οποιουδήποτε σπορ στην Αμερική, ένας φίλαθλος έπαιρνε ό,τι τα μέλη της ομάδας. Ο Στιβ Μπάρτμαν, αυτή τη φορά απάντησε με προσωπική δήλωση: "Η οικογένεια μου κι εγώ θα φυλάξουμε αυτό το δαχτυλίδι για πάντα. Πιο σημαντική ήταν η ιδιοφυής προσέγγιση από την οικογένεια Ρίκετς, που εκ μέρους των Καμπς, υπογράμμισε την οριστική επιστροφή μου στην οικογένεια του κλαμπ. Με την υποστήριξή της θα προχωρήσω μπροστά. Είμαι ανακουφισμένος και πεπεισμένος ότι ο μύθος που περικύκλωσε την οικογένειά μου μετά το foul ball του 2003, τελείωσε οριστικά.

Δέχομαι ταπεινά το δαχτυλίδι, όχι μόνο σαν σύμβολο ενός ιστορικού αθλητικού επιτεύγματος αλλά και σαν μια σημαντική υπενθύμιση για τις σχέσεις μας στην σημερινή κοινωνία"

Η τελευταία του αποστροφή μπορεί κάλλιστα να διδάσκεται σε όλες τις σχολές του σπορτς μάρκετινγκ αλλά και να αποτελεί το ευαγγέλιο κάθε κανονικού φιλάθλου: "Η ελπίδα μου είναι να μάθουμε όλοι από την προσωπική μου εμπειρία, να παρακολουθούμε τα σπορ σαν διασκέδαση, αποκρούοντας με πάθος τη λογική των αποδιοπομπαίων τράγων. Ταυτόχρονα πρέπει να προκαλέσουμε τα μίντια και τους ευκαιριακούς κερδοσκόπους να μη ξεχνάνε την ηθική και τα ατομικά δικαιώματα που συνήθως παραβλέπουν στην προσπάθειά τους να αποκομίσουν προσωπικό και οικονομικό όφελος. Θα ήθελα επίσης αυτό το δαχτυλίδι να αποτελέσει την αφετηρία μιας υγιούς συμφιλίωσης όσων εμπλέκονται. Ζητώ, τέλος, από τα μίντια να σεβαστούν την ιδιωτικότητα τη δική μου και της οικογένειάς μου. Δεν πρόκειται να δώσω συνεντεύξεις ή να κάνω άλλες δηλώσεις από δω και στο εξής".

Κατά την προσφιλή του συνήθεια δεν τον είδε κανείς. Ούτε να μιλάει, ούτε να παίρνει το δαχτυλίδι του. Ο Στιβ Μπάρτμαν νίκησε τις αδηφάγες κάμερες των μέσων ενημέρωσης και ζει ήσυχος τη ζωή του...

Πηγές: ESPN.com, ΜLB.com, Wikipedia