Ο Ιάσων έδωσε στον Φελπς το χάρτη για το Χρυσόμαλλο Δέρας
Η ολυμπιακή χρονιά, που καταλήγει στις 24 Ιουλίου 2020 στο Τόκιο, αρχίζει και το Contra.gr, έως και τον προσεχή Ιούλη, θα φτιάξει το δικό του ολυμπιακό λεύκωμα με 12 ιστορίες από τη διοργάνωση, όσοι, άλλωστε, και οι Θεοί του Ολύμπου, για την τιμή του αρχηγού των οποίων, δηλαδή του Δία, εφευρέθηκαν.
Μοιάζει με αρχαία ιστορία. Για εκείνο το δημοσίευμα, ξέρετε, με τη δήλωση του Ίαν Θορπ: “Δεν υπάρχει κολυμβητής που να μπορεί να πάρει 8 χρυσά μετάλλια σε μία διοργάνωση Ολυμπιακών Αγώνων”. Αυτήν τη σελίδα είχε κόψει ο Μάικλ Φελπς και είχε κάνει αφίσα στο δωμάτιό του. Το επιπλέον κίνητρο, που μπορεί να μετατρέψει τον άνθρωπο σε Θεό.
Τα κουκιά ήταν μετρημένα, πιο μετρημένα δεν γίνεται. Από το 1972 και τον Μαρκ Σπιτς, το ρεκόρ των 7 χρυσών μεταλλίων ήταν ακατάρριπτο. Ο Φελπς, στις 30 Ιουνίου του 2008, έκλεισε τα 23 του. Ήξερε ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες στο Πεκίνο, λιγότερους από 2 μήνες μετά, ήταν η ευκαιρία του. Ο Μπομπ Μπάουμαν είχε φτιάξει έναν απίθανο κολυμβητή, τον καλύτερο σύγχρονο.
Αν σταματούσε την καριέρα του πριν από αυτήν τη διοργάνωση, θα είχε να επιδείξει 8 μετάλλια. Έξι χρυσά, στα 100μ. πεταλούδα, τα 200μ. πεταλούδα, τα 200μ. μεικτή ατομική, τα 200μ. μεικτή ατομική, τα 4Χ100μ. μεικτή ομαδική και τα 4Χ200μ. ελεύθερο, και δύο χάλκινα, στα 200μ. ελεύθερο, που έμεινε πίσω από τον Θορπ και τον Ολλανδό Πίτερ φαν ντεν Χούγκεμπαντ, και τα 4Χ100μ. ελεύθερο, όπου οι Αμερικανοί αναγκάστηκαν να υποκλιθούν σε μία απίστευτη ομάδα από τη Νότια Αφρική και την Ολλανδία.
Τα αγωνίσματα, λοιπόν, είχαν βρεθεί. Ο Φελπς δεν είχε να αμφιβάλλει για κάποιο από αυτά, πλην των 4Χ100μ. ελεύθερο. O Θορπ είχε αποχωρήσει από τη δράση, ο Φαν ντεν Χούγκεμπαντ, που είχε συμπληρώσει τα 30 χρόνια του, δεν ήταν ο κολυμβητής προ 8ετίας, όταν στο Σίδνεϊ ράγισε τις καρδιές των Αυστραλών νικώντας τον ήρωά τους στα 200μ. ελεύθερο, ενώ άφησε πίσω του το μοναδικό και ανεπανάληπτο ‘τσάρο’ της παγκόσμιας κολύμβησης, τον Αλιεξάντρ Ποπόφ, στα 100μ. ελεύθερο. Βεβαίως, ως… Τζόκερ ουδείς ποτέ ήξερε τι μπορούσε να κάνει.
Ο Φελπς, λοιπόν, ήταν μεγάλο φαβορί στα 5 ατομικά αγωνίσματα που επρόκειτο να συμμετάσχει. Στα 4Χ100 μεικτή ομαδική οι ΗΠΑ δεν είχαν χάσει ποτέ σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Στα 4Χ200μ. μπορεί να είχαν χάσει στο Σίδνεϊ, αλλά στην Αθήνα νίκησαν και κολυμβητές όπως ο Θορπ και ο Μάικλ Κλιμ δεν έμεναν πια εδώ, ενώ ουδείς μπορούσε να αποκαλέσει τον Γκραν Χάκετ ασύμμετρη απειλή.
Το πρόβλημα ήταν τα 4Χ100μ. ελεύθερο. Μέχρι τον Σεπτέμβρη του 2000 οι ΗΠΑ ήταν αήττητες. Και μετά ήρθε εκείνο το κατοστάρι τον Θορπ με τον Γκάρι Χολ τζούνιορ, στη γιγάντωση της μάχης με τους Ωκεάνιους στην κολύμβηση, που έδωσε στους Αυστραλούς τη σπουδαία νίκη. Τέσσερα χρόνια μετά, οι Νοτιοαφρικανοί είχαν παραδώσει μαθήματα στους υπόλοιπους. Και στο Πεκίνο, μία ομάδα από απίθανους σπρίντερ ήταν έτοιμη να ανατείλει. Οι Γάλλοι είχαν καταπληκτικούς κολυμβητές. Τελευταίος κολυμπούσε ο παγκόσμιος ρέκορντμαν, Αλέν Μπερνάρ. Ο Φρεντερίκ Μπουσκέ, εξαίσιος σπρίντερ, ήταν αμέσως πριν. Ο Αμορί Λεβό άνοιγε τον χορό και τη σκυτάλη έπαιρνε ο Φαμπιάν Ζιλό. Οι 3 πρώτοι ήταν γεννημένοι για σκυτάλη. Και ο Μπερνάρ, όταν ρωτήθηκε γι’ αυτόν τον αγώνα, της 11ης Αυγούστου 2008, έριξε ένα δίλιτρο μπουκάλι ηλιέλαιο στη φωτιά: “Θα τους τσακίσουμε”.
Οι Αμερικανοί, από την άλλη, είχαν τον Φελπς στην πρώτη διαδρομή. Ο οποίος την προηγουμένη κατέκτησε, εννοείται με παγκόσμιο ρεκόρ, το πρώτο χρυσό στα 400μ. μεικτή ατομική. Ακολουθούσαν ο Γκάρεθ Γουέμπερ Γκέιλ και ο Κάλεν Τζόουνς, ενώ τελευταίος κολυμπούσε ένας αυθεντικός σπρίντερ σκυτάλης, ο Τζέισον Λίζακ. Μόνο ο τρίτος έλαβε μέρος στους προκριματικούς, όταν μαζί με τον Νέιθαν Έιντριαν, τον Μπεν Γουάιλντμαν Τόμπρινερ και τον Ματ Γκρίβερς έκαναν παγκόσμιο ρεκόρ, με 3.12.23, σπάζοντας το αμέσως προηγούμενο (3.12.46), που είχαν κάνει οι ΗΠΑ στη Βικτόρια του Καναδά, στις 19 Αυγούστου του 2006.
Αλλά τα παγκόσμια ρεκόρ ήταν ξεδιάντροπα εύκολα στο Πεκίνο, ήταν σκανδαλώδες. Για τους Γάλλους, που έκαναν 3.12.36 στη δική τους προκριματική σειρά, ο Λεβό κολύμπησε πρώτος, ο Μπουσκέ τελευταίος και ενδιαμέσως ανέλαβαν οι Γκρεγκορί Μαλέ και Μπόρις Στάιμετς. Αλλά σε αυτόν τον αγώνα δεν κολύμπησε ο Μπερνάρ, ο σχεδόν μποντιμπιλντεράς σπρίντερ, που το συνθετικό μαγιό τον έκανε να μοιάζει ανίκητος. Ακόμα κι αν ο Λίζακ ήταν ειδήμων επί του θέματος, οι Αμερικάνοι δεν θα είχαν τύχη, αν ο Ζιλό έδινε πρώτος το έναυσμα στον παγκόσμιο ρέκορντμαν για να κολυμπήσει. Όπως κι έγινε.
Η απελπισία του Λίζακ
*Ο Σάλιβαν έγινε ο νικητής του ‘Celebrity MasterChef’ στην Αυστραλία το 2009. Μάλιστα, ήταν ο αγαπητικός της Στέφανι Ράις, της Αυστραλής κολυμβήτριας, η οποία φέρεται να έμπλεξε σε ένα ρομαντικό ειδύλλιο με τον Φελπς στο Πεκίνο, χωρίς να έχει διαλύσει τη σχέση της με τον Σάλιβαν. Αυτό δεν εμπόδισε το γυναικείο περιοδικό ‘Cleo’, που εκδίδεται σε Μαλαισία, Σιγκαπούρη, Ινδονησία και Ταϊλάνδη, να του δώσει το βραβείο ‘Bachelor of the Year’ το 2011. Τώρα είναι παντρεμένος με τη δικηγόρο Ναμόμι Μπας και ιδιοκτήτης πολλών εστιατορίων.
Οι Αυστραλοί ‘έκαψαν’ το χαρτί τους νωρίς. Ο Ίμον Σάλιβαν* έκανε παγκόσμιο ρεκόρ στο πρώτο κατοστάρι (που πιάνεται για επίσημο, σε αντίθεση με τα 3 επόμενα), με 47.24 και τερμάτισε πρώτος, για να πέσει ο Μάθιου Λότερσταϊν. Αλλά τα ψωμιά τους ήταν μετρημένα.
Ο Λότερσταϊν έχασε το προβάδισμά του στα τελευταία 25 μέτρα της κούρσας και αυτό συνόδευσε μια πρώτης τάξεως κατάρρευση. Την ώρα που ο Φελπς τερμάτισε 2ος με 47.51, σαράντα εκατοστά του δευτερολέπτου πάνω από τον Λεβό, ο Γουέμπερ Γκέιλ ήξερε ότι έπρεπε να αυξήσει το προβάδισμά των ΗΠΑ, κολυμπώντας με τον Ζιλό. Αλλά ήταν μία δύσκολη υπόθεση. Οι Αμερικανοί ήθελαν να εξαντλήσουν τις πιθανότητές τους, ώστε ο Λίζακ να πέσει στο νερό πριν από τον Μπερνάρ. Για τον Γουέμπερ Γκέιλ δεν ήταν μία κακή κούρσα. Το 47.02 έναντι του 47.05 του Ζιλό, αύξανε ανεπαίσθητα το προβάδισμα για τις ΗΠΑ. Το 47.87 που έκανε ο Λότερσταϊν ήταν εκατόμβη για τους Αυστραλούς. Δεν θα πλησίαζαν ξανά στη διεκδίκηση του χρυσού. Οι Άσλεϊ Κάλους και Ματ Τάργκετ έβαζαν πλώρη για το χάλκινο μετάλλιο, από εκείνο το σημείο και έπειτα.
Απέμεναν τέσσερις. Οι Γάλλοι βρίσκονταν εκεί που υπολόγιζαν. Ο Λεβό έκανε χρόνο κοντινό σε εκείνον του προκριματικού. Και ο Ζιλό διατηρήθηκε κοντά στον Γουέμπερ Γκέιλ. Τον Τζόουνς προσπέρασε ο Μπουσκέ, ο οποίος με το 46.63 του προκριματικού είχε κάνει το ταχύτερο κατοστάρι στην ιστορία, σε ελάχιστες χεριές. Στο γύρισμα ήταν πρώτος. Εκεί σκέφτηκε “πρέπει να συνεχίσεις Φρεντ, πρέπει να συνεχίσεις, δεν πρέπει να σε σπάσει τίποτα”. Κι όταν ακούμπησε τον βατήρα και από πάνω του σαν δελφίνι πέταξε το τεράστιο κορμί του Μπερνάρ, αναλογίστηκε το τετελεσμένο: “Τίποτα δεν μπορεί να μας συμβεί. Τίποτα. Είμαστε χρυσοί ολυμπιονίκες”.
Τα εκατοστά του δευτερολέπτου που προπορευόταν ο Ζιλό ήταν 59. Αυτό σήμαινε ότι κολύμπησε κατά 1 δευτερόλεπτο και 4 εκατοστά γρηγορότερα από τον Τζόουνς. Το high speed κολύμπι του Μπερνάρ εγγυάτο το χρυσό μετάλλιο. Ο Λίζακ, ό,τι κι αν έκανε, δεν θα μπορούσε να ανατρέψει την κατάσταση. Οι Αμερικανοί σχολιαστές προσπαθούσαν να αναδύσουν την παραδοχή εκ βαθέων. “Δεν νομίζω ότι μπορούν να το κάνουν, Τζιμ. Ο Λίζακ έχει βρεθεί σε αυτό το σημείο τόσες φορές στην καριέρα του”, είπε ο Ράουντι Γκέινς του NBC στον Τζιμ Χικς, ενώ ο Μπερνάρ άρχισε να παίρνει προβάδισμα στην κούρσα. “Ο Μπερνάρ απομακρύνεται από αυτόν”, απάντησε ο Χικς. Ο Μπερνάρ απέκτησε προβάδισμα ενός μήκους σώματος λίγο πριν από το γύρισμα. Αλλά ο Λίζακ μείωσε κάπως τη διαφορά, άπαξ και οι δύο κολυμβητές ακούμπησαν τον βατήρα. Και μετά από το γύρισμα άρχισε να κολυμπάει δίπλα στο σώμα του Μπερνάρ.
Για τον Γάλλο, η επιλογή ήταν να παίρνει ανάσες και στις 4 κινήσεις που έκανε κατά τη διάρκεια των δύο χεριών. Έβγαζε το κεφάλι από το νερό στην αριστερή πλευρά, οπότε δεν είχε οπτική γωνία κάτω από την οποία μπορούσε να βλέπει τον Λίζακ. Μόνο όταν ακούμπησε τον βατήρα για το γύρισμα τον κοίταξε κλεφτά. Φανταζόταν ότι θα βρισκόταν πιο πίσω. Στο κεφάλι του, η κατάσταση άρχισε να περιπλέκεται. Στα πρώτα 15 μέτρα, οι σχολιαστές του NBC μιλούσαν για τη συντριβή του προηγούμενου παγκόσμιου ρεκόρ. Αλλά ήταν η άνοδος των ντεσιμπέλ στη φωνή του Γκέινς που διατήρησε άσβεστη την ελπίδα: “… αλλά ο Λίζακ πλησιάζει λίγο τον Μπερνάρ. Μπορεί ο βετεράνος να τον κυνηγήσει και να προκαλέσει την έκπληξη;”
Ο Λίζακ καταλαβαίνει. Ήταν διατεθειμένος να πεθάνει στον ‘Κύβο’. Οι χεριές του βγαίνουν από το ασυνείδητό του. Είναι απελπισμένες και ολοκληρωτικές. Ο Λίζακ δεν κολυμπάει, τρέχει για να γλιτώσει από το αιώνιο σκοτάδι. Και “… λοιπόν δεν υπάρχει χάσμα, είναι πολύ κοντά. Ο Μπερνάρ χάνει κάποιο έδαφος, έρχεται ο Λίζακ! Απίστευτος στο τέλος! Το έκανε! Οι Ηνωμένες Πολιτείες το έκαναν! Το έκαναν! Οι ελπίδες του Φελπς είναι ζωντανές!”
Το κύμα
“Όταν ο Αλέν βρισκόταν στα 75 μέτρα και απέμεναν 25, άρχισα να καταλαβαίνω ότι θα χάσουμε την κούρσα”, ομολόγησε 10 χρόνια αργότερα ο Μπουσκέ, στο κανάλι των Ολυμπιακών. Ο Μπερνάρ είχε κολλήσει στην αριστερή πλευρά. Κολυμπούσε σχεδόν αγγίζοντας την κορδέλα. Ο Λίζακ είχε πάει δίπλα του. Του έπαιρνε όλη τη φόρα που είχε, τον έκανε να χάσει τον ρυθμό του. Ο Αμερικανός κολυμπούσε σαν να είναι μανιακός, σαν ένας άνθρωπος που έπρεπε να εξεταστεί από ψυχίατρο, αλλά το κύμα που άφηνε ο Μπερνάρ ήταν το δικό του όπλο για να πάρει ώθηση. Ήταν σαν ένα καταπληκτικό κάρφωμα μπασκετμπολίστα, που ανυψώνεται πατώντας στα γόνατα του αντίπαλου. Τα τελευταία 15 μέτρα, όταν ο Γάλλος είχε φτάσει στο πικ της αντοχής του και έπεφτε, ήταν τα γρηγορότερα για τον Αμερικανό.
Οι Γάλλοι είχαν κάνει πολλά λάθη. Το κολύμπι του Μπερνάρ ήταν το κεράκι στη χλωριούχο τούρτα της ολυμπιακής δόξας. Ο Ιάσων έκανε το πιο γρήγορο κατοστάρι στην ιστορία, 46.06. Ο Μπερνάρ έμεινε για ώρα εκεί, ακουμπισμένος στο μάρμαρο, ασάλευτος. Ενώ ο Φελπς τρελάθηκε, πανηγυρίζοντας όπως δεν έκανε ποτέ πριν, ούτε αργότερα, παροτρύνοντας τον Λίζακ να βγει έξω, κοιτάζοντας την αποστολή της ομάδας στην κερκίδα. Ο Γκέινς ειρωνεύτηκε (“ποιος μιλάει τώρα;”), ενώ ο Τζόουνς έφυγε από τη διαδρομή και στεκόταν στη γωνία της πισίνας, μη μπορώντας να δει αλλά και, ταυτοχρόνως, μη δυνάμενος να αντισταθεί στην παρόρμηση, ο Μπερνάρ παρέμενε ακίνητος. Ακόμα και οι βαθιές ανάσες από το λαχάνιασμα ήταν περιττές.
Το 3.08.24 ήταν ένα απολύτως γελοίο παγκόσμιο ρεκόρ. Οι Γάλλοι έκαναν 3.08.32. Αλλά ο Μπουσκέ ανησυχούσε για τον Μπερνάρ. Δεν είχε βγει από το νερό και μονολογούσε “είναι όλα δικό μου λάθος”. O τότε 25χρονος κολυμβητής είχε καταλάβει το δώρο που έκανε στον Λίζακ. O Μπερνάρ κατάφερε και ανένηψε. Τρεις μέρες μετά, παραμονή Παναγίας, πήρε το χρυσό μετάλλιο στα 100μ. ελεύθερο, κάνοντας παγκόσμιο ρεκόρ, 47.21. Ήταν μία προσωπική στιγμή λύτρωσης. Αλλά ήταν ο Φελπς που είδε τον ανοιχτό δρόμο, με τη βοήθεια του Τζέισον, για τη δική του Κολχίδα και το Χρυσόμαλλο Δέρας. Απέμεναν 6 τελικοί, ωστόσο το μεγαλύτερο εμπόδιο είχε ξεπεραστεί.
