Φιλιώ Μανωλιουδάκη: το κόκκινο τριαντάφυλλο του ελληνικού πόλο

Μία χαμένη επίθεση. Ένα σκουφάκι στο δοκάρι, να κρέμεται πάνω από το νερό. Φαίνεται, θα έχει φύγει από κάποια παίκτρια. Ξαφνικά, το σκουφάκι αρχίζει να κουνιέται προς τα πάνω. Ξεμυτίζει ένα πρόσωπο. Με το χέρι πιάνει αστραπιαία την μπάλα. Δίχως να το λυγίσει, το σπρώχνει προς την εστία.

Γκολ.

Σε παιχνίδι του Ολυμπιακού και της εθνικής ομάδας ως τώρα, μία τέτοια φάση να συνεπάγετο απευθείας την αναγνώριση της δράστιδας. Το νούμερο 5 στον Ολυμπιακό και το νούμερο 10 στην εθνική ομάδα.

Παγκόσμια πρωταθλήτρια. “Χρυσή” στο World League. Πρωταθλήτρια Ευρώπης και κάτοχος Super Cup με τον Ολυμπιακό. Τρις ‘ασημένια’ πρωταθλήτρια Ευρώπης με την εθνική ομάδα.

Η Φιλιώ Μανωλιουδάκη είναι μία, μοναδική και ανεπανάληπτη.

Αρχηγός του Ολυμπιακού από τις 15 Δεκεμβρίου του 2012, στην πρεμιέρα τότε της Α1 πόλο Γυναικών με τον Νηρέα Χαλανδρίου, 9-1, ένα ματς που δεν... έπαιξε. Ούτε η Άλκηστη Αβραμίδου, η οποία είναι η επόμενη στην επετηρίδα να ζήσει παρόμοια αποθέωση στο δικό της τελευταίο παιχνίδι και είναι, άλλωστε, η τελευταία πολίστρια της ομάδας που πριν από 10 χρόνια πήρε το πρωτάθλημα στο κολυμβητήριο του Λαιμού.

Ήταν το 2009, ο Ολυμπιακός είχε δύο πρωταθλήματα, το 1995 και το 1998, αλλά κανένα σε πόλο Γυναικών. Η Φιλιώ τον αφήνει με 10, ένα Κύπελλο, μία Ευρωλίγκα, ένα ευρωπαϊκό Super Cup και ένα LEN Trophy. Η ίδια, μειδιάζοντας πριν το Final 4 του 2015, στις 24 και 25 Απριλίου, έψαχνε να ζήσει το δικό της όνειρο. Το 10-9 επί της Σαμπαντέλ ήταν που το έκανε πραγματικότητα.

Το τελευταίο παιχνίδι της ως αρχηγού και πολίστριας, το 7-5 επί της Βουλιαγμένης στις 16 Μαΐου 2019. Έκτο συνεχόμενο πρωτάθλημα για τον Ολυμπιακό.

Τίποτα δεν έδειχνε ότι η Φιλιώ θα είχε μία τόσο λαμπερή καριέρα. Άλλωστε, με το πόλο δεν ασχολήθηκε παρά στην εφηβεία της, στα Χανιά. Περνούσε απ’ έξω και μπήκε, που λέμε.

Η άνοδός της ήταν αποτέλεσμα δουλειάς, πρώτον για να καλύψει το χάντικαπ της παιδικής ηλικίας και δεύτερον διότι διείδε τις ευκαιρίες για την πρόοδό της και δεύτερον αντίληψης. Θαυμαστής, υπέροχης αντίληψης. Πριν από 14 χρόνια, κορίτσι, επέστρεψε από το Κίρισι με το χρυσό μετάλλιο στο στήθος, νικήτρια από το World League.

Αυτό το μειονέκτημα, της αργής έναρξής της, την έκανε το κορίτσι κάθε προπονητή. Την πρώτη μέρα της προετοιμασίας για το 2019-20, ο Χάρης Παυλίδης θα πρέπει να ακονίσει το μυαλό του για να θυμηθεί πότε ήταν η τελευταία φορά που προπόνησε ελληνική ομάδα χωρίς τη Φιλιώ.

Απάντηση δεν θα βρει, διότι απάντηση δεν υπάρχει. Από τότε που το ένστικτο της Αλέκας Καλογερά τον οδήγησε στον πάγκο του ΑΝΟ Γλυφάδας μέχρι και την Πέμπτη, 16 Μαΐου, ο Παυλίδης δεν κοούτσαρε ποτέ ομάδα που να μην είχε στο έμψυχο δυναμικό της τη Μανωλιουδάκη.

Και όχι, μην κάνετε καν τον κόπο να τον ρωτήσετε από ποια πολίστρια θα άρχιζε την ομάδα του. Η Φιλιώ είναι το νούμερο ένα.

Η αθλήτρια του προπονητή, που έγινε τέτοια ακόμα κι αν μερικές φορές είχε εξάρσεις και νεύρα, έτσι όπως έσμιγε τα χείλη της για να δείξει ότι θα μπορούσε να αντιδράσει στην επερχόμενη κατσάδα. Η Φιλιώ δεν παρέμενε πάντα ήρεμη, αλλιώς θα ήταν ο Γκάντι.

Ήδη ανασύρεται από τη μνήμη ένα εντυπωσιακό ξέσπασμα μετά τον τέταρτο τελικό του πρωταθλήματος του 2015 στον Λαιμό, όταν ο ΝΟΒ ισοφάρισε τη σειρά σε 2-2. Τότε είχε φύγει από το κολυμβητήριο με το σύζυγό της, Μάρκο, και τη φίλη της (η οποία την φίλησε ενώ η Κρητικιά κρατούσε το τρόπαιο του πρωταθλήματος ανά χείρας την Πέμπτη στο ‘Πέτρος Καπαγέρωφ’), Σταυρούλα Αντωνάκου, να προσπαθούν να την ηρεμήσουν.

Διότι η Φιλιώ παραμένει ένα παιδί. Όχι μόνο υπό την έννοια του παιχνιδιού, αλλά και της ανησυχίας, της γνώσης. Την ρούφηξε, την δάμασε, την έκανε ένα με το πετσί της. Παράταιρη με το φαίνεσθαι, που μπορεί να συναντήσει κάποιος στον ερασιτεχνικό αθλητισμό, ακόμα και στην υδατοσφαίριση Γυναικών, σε περιπτώσεις αρκετά κραυγαλέες. Όχι απρόσιτη, πάντως ολιγόλογη. Ένας ίσως αθέλητα σοφός άνθρωπος.

‘Έφτασε εκεί που μπορούσε’

Δεν είναι μόνο η αντίληψη, η σωστή θέση στην πισίνα, που της έδωσε δεκάδες γκολ από ριμπάουντ, για να την καταστήσει κάτι σαν τον Μιχάλη Κακιούζη του πόλο Γυναικών, αλλά και το σουτ. Ήταν μία ωδή στη γεωμετρία. Απειλώντας, η Μανωλιουδάκη έπαιρνε μέτρα. Έμοιαζε να υπολογίζει τα εκατοστά.

Το σουτ ήταν απαλό, αν της Χριστίνας Τσουκαλά είναι ένα ισχυρό σφουγγάρι για την κουζίνα, της Μανωλιουδάκη είναι μωρομάντιλο. Η μπάλα δεν βιάζεται να πάει στο στόχο. Ταξιδεύει, ακολουθώντας μία πορεία που αναδεικνύει την ανθρώπινη αδυναμία. Ένα ευθύ χάδι, που συνήθως είναι τόσο άρτια υπολογισμένο, που θα αποτελούσε είδηση αν έβγαινε εκτός.

Ήταν ένα τέλειο χτύπημα και είχε τη μηχανική κίνηση μίας νεάνιδας, αλλά αποτελούσε προηγμένα μαθηματικά. Η απόλαυση να το παρακολουθείς εκ του σύνεγγυς σε παροτρύνει να μιλάς για μονόπρακτο, ένα θεατρικό που ενώ μοιάζει να ανήκει στην κοιτίδα των fundamentals, διεκδικεί την πρωτοτυπία.

Πριν αρχίσει ο πέμπτος τελικός, ο Γιώργος Κατσούλης ρωτήθηκε για τη Μανωλιουδάκη. Θα ήταν πρόχειρο οι προπονητές να περιμένουν ένα ματς για να αποφανθούν για έναν αθλητή τους.

Την είχε για ένα χρόνο ως βοηθός προπονητής του Χάρη Παυλίδη στον Ολυμπιακό, την περίοδο 2016-17 και με εκείνη για πολιορκητικό κριό μπήκε στον τέταρτο τελικό του πρωταθλήματος, όταν πάλι οι ‘ερυθρόλευκες’ είχε επιστρέψει από τη χαμένη Ευρωλίγκα με την Κίρισι, όπως και τώρα, στο απερίγραπτο μπλακάουτ του τελευταίου τετράλεπτου με τη Σαμπαντέλ, βρέθηκαν ξανά πίσω 2-1 στη σειρά και ισοφάρισαν, για να πάρουν το πέμπτο ματς και το τέταρτο διαδοχικό πρωτάθλημα. Τότε ο Χάρης Παυλίδης ήταν τιμωρημένος.

Αλλά ο Κατσούλης, ο οποίος λογίζεται ως ο... ιδρυτής του τμήματος πόλο Γυναικών του Ολυμπιακού και αυτό δεν είναι καθόλου αστείο, την είχε και... συγκάτοικο στο ‘Πέτρος Καπαγέρωφ’ ενώ ήταν τεχνικός του Εθνικού. Πάνε πολλά χρόνια τριβής.

Ο ίδιος δεν φείσθηκε επαίνων και το scouting report του χαρακτήρα της τα έχει όλα:

"Η καλύτερη παίκτρια να διεκπεραιώσει το σύστημα του προπονητή. Ανά πάσα στιγμή έτοιμη να προλάβει ή και να διορθώσει ενδεχόμενα λάθη συμπαικτριών. Ισορροπεί τις αντιθέσεις των χαρακτήρων μέσα στην ομάδα, διακριτικά και χωρίς υπερβολές.

Εξαιρετική περιφερειακή άμυνα με δεκάδες παγίδες και κλεψίματα, το ίδιο και στον παίκτη λιγότερο. Πάντα ψύχραιμη, με το πάθος να καίει μέσα της, χωρίς, όμως, να την καταστρέφει...

... Υπομονετική. Δεν γκρίνιαξε ποτέ. Διορατική, ολιγόλογη, συνεπής, σοβαρή και λιτή σε όλα. Αποτελεσματική τόσο ως παίκτρια όσο και ως αρχηγός. Ποτέ δεν απελπίστηκε, ποτέ δεν ενθουσιάστηκε υπερβολικά, ποτέ δεν παρεκτράπηκε. Ήταν πάντα εκεί, να τους επαναφέρει όλους στον Στόχο.

... Μετρημένη και σταράτη στα λόγια της, ήξερε τη θέση και τη λειτουργία της στην ομάδα. Έκανε πάντα αυτό που έπρεπε και ήταν πάντα εκεί που έπρεπε. Απλοποιεί τα σύνθετα με ευκολία. Και στο ματς και στη ζωή. Έχει ένα διαυγή ψυχισμό".

Ο Κατσούλης, που λέει ότι ακόμα και όταν ήταν στον Εθνικό πιο πολύ μιλούσε με τη Φιλιώ από ό,τι με τις πολίστριές του, καθώς η ίδια ήθελε να μαθαίνει για ποιον λόγο επέλεγε συγκεκριμένες άμυνες ή επιθέσεις, καταλήγει σε αυτό που γνωρίζουν και αναγνωρίζουν όσοι έχουν μία ιδέα από το σπορ.

Ότι στην περίπτωση της Μανωλιουδάκη δεν υπάρχουν ‘αν’. Το κορίτσι από την Κρήτη έφτασε πραγματικά εκεί που μπορούσε και ενώ γράφεται αυτή η πρόταση, η ανατριχίλα διαπερνά το κορμί.

Δεν θα ήταν τερατώδης υπερβολή να ειπωθεί ότι έφτασε εκεί που δεν μπορούσε.

Ποιο είναι αυτό; Να δώσει την τέλεια πάσα στην Άσλεϊ Σάουθερν για το νικητήριο γκολ στον τελικό με τη Σαμπαντέλ το 2015.

Να κρατήσει μόνη της την Εθνική σε παιχνίδια νοκ άουτ, όπως εκείνο με την Ιταλία στo μυθικό ματς μπαράζ του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος του 2013 στη Βαρκελώνη.

Να είναι αυτή που είναι και να την ευχαριστούν με ένα μεγάλο πανό οι φίλοι του Ολυμπιακού. Μία αποθέωση που ούτε καν φανταζόταν. Ούτε καν είχε στο μυαλό της την παραμικρή υποψία.

Η Τριανταφυλλιά Μανωλιουδάκη είναι το κόκκινο τριαντάφυλλο του ελληνικού πόλο. Οι φίλοι της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ αποκαλούν έτσι την ομάδα του, αλλά το γέλιο της όταν η Νικόλ Ελευθεριάδου, με τη λήξη του παιχνιδιού έπεσε πάνω της, για να την ακολουθήσουν οι υπόλοιπες συμπαίκτριές της, ήταν η άνοιξη.

Όχι του Βιβάλντι. Εκείνων που καταστρατηγούν τα χρονικά κλισέ για να πετύχουν ανεπανάληπτα πράγματα, που εξαρχής φάνταζαν αδύνατα. Αλλά ακόμα κι έτσι, ουδείς το έκανε με τον τρόπο που το κατάφερε η Φιλιώ.

Ήσυχα. Μπορεί να πει ότι περιπλανήθηκε με τη σχεδία της για έτη πολλά και ότι επέστρεψε στο παλάτι της χωρίς στην αρχή να την αναγνωρίσουν, αν και κουβαλούσε μία ολόκληρη βαλίτσα από μετάλλια και στιγμές από τη Χώρα του Ποτέ. Στη μάχη με τους μνηστήρες της παντογνωσίας, βγήκε περήφανη νικήτρια. Θριαμβεύτρια πραγματική, πέρα από κάθε αμφιβολία.

Τώρα είναι νύχτα. Κοιμάται ευτυχισμένη, ξέροντας ότι είναι η εγνωσμένη βασίλισσα στον τόπο της. Ένα μέρος μικρό και πολύτιμο, που δεν το αλλάζει για τίποτα στον κόσμο.

Photo credits: eurokinissi