Η νέα πρόκληση για την εθνική πόλο Ανδρών

Οι αλλαγές σε έναν κόσμο που ήδη έχεις βρει είναι βέβαιο ότι οποιαδήποτε αλλαγή υπόκειται σε ένα είδος δυσφορίας. Πεπεισμένος ότι ο τρόπος με τον οποίο είχε ζήσει ήταν ο καλύτερος δυνατός, ο άνθρωπος βρίσκεται στη θέση να κατακρίνει την αλλαγή. Ο λόγος που το κάνει είναι το άγχος που συνοδεύει την προοπτική. Ο αθλητισμός και οι μεταβολές στα παιχνίδια είναι μία ισχυρή ένδειξη. Στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Γκουανγκτζού, για πρώτη φορά σε μεγάλη διοργάνωση σε ανδρικό επίπεδο, το τουρνουά της υδατοσφαίρισης διεξάγεται με αξιοπρόσεκτα διαφορετικούς όρους από ό,τι στο πρόσφατο παρελθόν. Μόλις ένα μήνα πριν, στην περιπέτεια του Ολυμπιακού που έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών στο Αννόβερο με τη Φερεντσβάρος, για να το χάσει στα πέναλτι, το πόλο παιζόταν αλλιώς, έστω κι αν αυτό συνιστά σχήμα υπερβολικό.

Το γάλα, ωστόσο, χύθηκε και δεν ωφελεί να σκύβει η σπιτονοικοκυρά πάνω σε αυτό. Ο ένας μήνας ούτε κατά διάνοια φτάνει για να προσαρμοστεί μία ομάδα η οποία είναι σεσημασμένη για την εκμετάλλευση του χρόνου στο παιχνίδι. Η εθνική Ελλάδος είχε ως γνώρισμά της την υπομονή και αυτό ήταν αναγκαστικό: σε σχέση με τις ομάδες που κοντράρει για να πετύχει τη διάκριση, έπρεπε να παραθέσει την πνευματική διαύγεια απέναντι στα αθλητικά χαρίσματα στα οποία, σε αυτό το επίπεδο που ανταγωνίζεται, υστερεί. Τούτο δεν σημαίνει ότι, με τους νέους όρους, η 'γαλανόλευκη' είναι χαμένη από χέρι. Ούτε ότι θα κάτσει να κλάψει τη μοίρα της. Οι παίκτες είναι σε ηλικία που μαθαίνουν και κάποιοι από αυτούς, όπως ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου και ο Στέλιος Αργυρόπουλος, βρίσκονται στην ευχάριστη θέση να ταιριάζει αυτή η ταχύτητα, που αποτελεί λίγο ανάγκη, στα προσόντα τους.

Τα ίδια συμβαίνουν και με την εθνική πόλο Γυναικών, ειδικά με τη Χριστίνα Τσουκαλά, η οποία στην άψη της στιγμής θα αναγκαστεί να πάρει ευθύνες, να κάνει περισσότερα μακρινά σουτ, γενικώς να βάλει λίγο εγωισμό στο παιχνίδι της, κάτι που η ίδια η ταυτότητα της ομάδας (η οποία εν πάση περιπτώσει έχει οδηγήσει σε μεγαλειώδεις επιτυχίες και κάποιος θα μπορούσε να πει, μεταξύ αστείου και σοβαρού, ότι είναι από τους λόγους που οδήγησαν σε αυτές τις αλλαγές) θα μπορούσαμε να πούμε αυστηρά ότι δεν της επέτρεπε, αλλά και η Νικόλ Ελευθεριάδου, που υπακούει στο ορμέμφυτο περισσότερο και μπορεί να γίνει ο πυλώνας του συγκεκριμένου τρόπου παιχνιδιού.

Οι διαφορές φάνηκαν και στην ισοπαλία 10-10 της εθνικής Ανδρών με το Μαυροβούνιο. Ο Στέλιος Αργυρόπουλος επί παραδείγματι ενεργοποίησε δύο στοιχεία του παιχνιδιού του τα οποία ήταν ο χαρακτήρας του όταν ήταν έφηβος και διακρινόταν στις ακαδημίες του Ολυμπιακού: την αντίληψη, που του επιτρέπει να έχει την καλύτερη θέση στο νερό και να μπορεί να διακρίνει πότε υπάρχει η χαμένη μπάλα για να πάει στο ριμπάουντ, αλλά και το κολύμπι. Οι άμυνες παίζουν πια αρκετά έξω ώστε ο 'ριμπάουντερ' να επωφελείται. Ήδη οι επιθέσεις ανανεώνονται αρκετά περισσότερο από ό,τι στο Champions League ή τις προηγούμενες διοργανώσεις μετά από αποκρούσεις του τερματοφύλακα ή δοκάρια. Δύο τέτοιες φάσεις είναι που έδωσαν στην Εθνική την ώθηση για να επιστρέψει από το 9-6 και να αισθάνεται ότι θα μπορούσε να πάρει τη νίκη, στο πλαίσιο της 2ης αγωνιστικής για το τουρνουά υδατοσφαίρισης στο Παγκόσμιο της Γκουανγκτζού. 

Υπάρχουν περιπτώσεις που μεμονωμένα φαίνεται το ταλέντο, αλλά και το μπέρδεμα, ενώ υπό προϋποθέσεις δεν θα φαινόταν: με 3’10’’ για τη λήξη του πρώτου οκτάλεπτου ο Αλέξανδρος Γούνας πέτυχε ένα πολύ ωραίο σουτ στον παίκτη παραπάνω, καθώς ο χρόνος επίθεσής του τελείωνε. Πλέον, αν μία ομάδα κερδίσει ποινή στον παραπάνω, έχει 20 δευτερόλεπτα επίθεσης, όταν λίγες εβδομάδες πριν είχε ολόκληρη επίθεση, δηλαδή 30, και μπορούσε να έχει δεύτερη ευκαιρία. Σε τέτοιες περιπτώσεις το πράγμα γίνεται πολύ ενδιαφέρον: το σουτ πρέπει να γίνει, αφού ο παραπάνω είναι μία διαδικασία που προϋποθέτει σκέψη και θυμίζει το κόρνερ στο ποδόσφαιρο, καθώς εφόσον ο αντίπαλος γίνει παραλήπτης της μπάλας, μετά από κακοεκτελεσμένη επίθεση, μπορεί να βγάλει ακόμα και αντεπίθεση, δηλαδή κόντρα στο πόλο.

Κι ενώ ο Αλέξανδρος Γούνας έχει την τεχνική κατάρτιση ώστε να κάνει ένα δυνατό σουτ με το χέρι πάνω από το κεφάλι, σαν δυνητική Μέδουσα, είναι αμφίβολο κατά πόσο θα το έκανε από την ευθεία, σε περίπτωση που είχε τη χρονική άνεση να περάσει την μπάλα στα αριστερά του, ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για νέο γύρισμα. Λίγο αργότερα, με την Εθνική να έχει δύο παραπάνω, κάτι που πρόκειται να γίνει κοινός τόπος, ένας από τους πιο έξυπνους πολίστες παγκοσμίως, ο Άγγελος Βλαχόπουλος, μπερδεύτηκε με το χρόνο κι ενώ υπήρχε περιθώριο επίθεσης σούταρε, με αποτέλεσμα η βοήθεια των Μαυροβουνίων που ήρθε στην πλάτη του να του αλλοιώσει την προσπάθεια.

Οι παραπάνω περιγραφές δεν ευσταθούν ως δοκίμια ούτε αποτελούν πάγιο. Το συναρπαστικό στην περίπτωση είναι ότι καθημερινά τα δεδομένα αλλάζουν και οι παίκτες εξελίσσονται, ως εκ τούτου καθίστανται διαφορετικοί μέσα από την προπόνηση. Ασφαλώς, τα μέρη της εκμάθησης απαιτούν χρόνο και εδώ το οξύμωρο είναι ότι όσο πιο καλός είσαι τόσο πιο δύσκολα μαθαίνεις. Ακόμα κι αν πέσει κάποιο... σιχτίρισμα, μαζί με την εκτίμηση ότι αλλάζει η φύση του παιχνιδιού, είναι αυτό που είναι. Αν υπάρχει ένα παράπονο το οποίο έχει βάση, είναι ότι οι κανονισμοί θα έπρεπε να έχουν ενεργοποιηθεί από το προηγούμενο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, του 2017, ώστε να μην πέσουν πάνω στην ολυμπιακή χρονιά, αφού από εδώ και μπρος οι διοργανώσεις δίνουν εισιτήρια για το Τόκιο τον επόμενο χρόνο.

Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, θα παρουσιαστεί στην Ιαπωνία ένα ‘φρέσκο’ άθλημα, το οποίο δεν θα έχει εντυπωθεί στις συνειδήσεις του φίλαθλου κόσμου με αυτήν τη μορφή, αλλά οι ομάδες που θα βρίσκονται στο ολυμπιακό τουρνουά θα το έχουν μάθει και θα μπορούν να παρουσιάσουν δράση που θα καταστήσει τις στιγμές κλασικές. Βεβαίως, Ολυμπιακοί είναι και τούτο ισχύει ούτως ή άλλως, ωστόσο γίνεται ο αγώνας η υδατοσφαίριση να αποκτήσει τη σημασία που τις αξίζει στους κόλπους του φιλοθεάμονος κοινού, αν, ασφαλώς, υπάρχει αυτό το είδος.

"Οι αθλητές είναι οι πιο έξυπνοι από όλους"

Προβληματισμός και ανησυχία, ως εκ τούτου, υπάρχουν για το πώς η Εθνική θα μπορέσει να προσαρμοστεί σε αυτού του είδους το παιχνίδι. Ο Θοδωρής Βλάχος, το μεσημέρι της Τετάρτης, πήρε τα δύο τάιμ άουτ που δικαιούτο στο τελευταίο μισό του τέταρτου οκτάλεπτου. Τα δύο τάιμ άουτ, από τέσσερα, είναι ασφαλώς ένα πλήγμα για τους αθλητές ενός τόσο γρήγορου, δυνατού και επίπονου, στην ούγια, παιχνιδιού.

Η Εθνική είναι ο ομαδάρχης των σπορ στην Ελλάδα. Από το 1964, που η ‘γαλανόλευκη’ έδωσε το ‘παρών’ στους Ολυμπιακούς του Τόκιο, μόνο μία φορά δεν έχει πάει στη διοργάνωση των πέντε κύκλων: το 1976, στο Μόντρεαλ. Ως εκ τούτου, σε μια χρονιά που όλα τα τουρνουά δίνουν εισιτήρια (και με δεδομένο ότι τον προηγούμενο ολυμπιακό κύκλο είχε πάρει το εισιτήριο με το χάλκινο μετάλλιο στο Παγκόσμιο του 2015, στο Καζάν), οι νέοι κανονισμοί και η αλλαγή του παιχνιδιού, εφόσον κρατηθεί βεβαίως, δείχνουν ότι πιθανότατα δεν θα γλιτώσουν από το προολυμπιακό τουρνουά.

Η Σερβία έχει πάρει ήδη το ένα εισιτήριο, από την επικράτησή της στο πρόσφατο World League στο Βελιγράδι επί της Κροατίας, ενώ το ίδιο έχει γίνει και με την Ιαπωνία, ως οικοδέσποινα. Το Παγκόσμιο δίνει δύο εισιτήρια, οπότε σε περίπτωση που το συγκρότημα του Ντέγιαν Σάβιτς είναι ανάμεσα στους δύο πρώτους, παίρνει και ο τρίτος. Το Ευρωπαϊκό του επόμενου χρόνου στη Βουδαπέστη (12-26 Ιανουαρίου) δίνει ένα εισιτήριο, ενώ το προολυμπιακό, που θα γίνει από τις 29 Μαρτίου έως τις 5 Απριλίου, βγάζει τέσσερις ομάδες στην ακτή του Τόκιο. Ένα εισιτήριο δίνουν οι Παναμερικανικοί της Λίμα, στο Περού (26 Ιουλίου-11 Αυγούστου), ένα οι Ασιατικοί στο Αλμάτι (11-15 Δεκεμβρίου), ένα παίρνει μία ομάδα από την Ωκεανία. Το όλον, 12.

Το προολυμπιακό, βέβαια, είναι ο απόλυτος ψυχοβγάλτης. Η Εθνική δεν θα ήθελε να φτάσει εκεί, αλλά ο προπονητής του ΑΝΟ Γλυφάδας, Δημήτρης Μάζης, έχει εμπιστοσύνη στους παίκτες του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος. Για αρκετούς έχει ίδια άποψη, άλλωστε έχει υπάρξει συμπαίκτης του Γιάννη Φουντούλη, του Χριστόδουλου Κολόμβου και του Κώστα Μουρίκη στον Ολυμπιακό και, ως δεύτερος προπονητής και τεχνικός διευθυντής της ομάδας, γνωρίζει τα χαρίσματα των Άγγελου Βλαχόπουλου και Αλέξανδρου Γούνα, του τερματοφύλακα Κώστα Γαλανίδη.

Συν τοις άλλοις, έχει ίδια άποψη τόσο για το θρασύ αμυντικό που ακούει στο όνομα Δημήτρης Σκουμπάκης όσο και για τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου, το γιο του περίφημου ‘πιλότου’, Τάσου, που έχει δημιουργήσει το μύθο του στις παιδικές ηλικίες, με το Παλαιό Φάληρο, αλλά έπαιξε στη Γλυφάδα δύο χρονιές, πριν φύγει για το Ντουμπρόβνικ και φορέσει το σκουφάκι της ιστορικής Γιουγκ.

"Για μένα, είναι παίκτες παγκόσμιας κλάσης, αλλά δεν μπορούσαμε να τους κρατήσουμε’’, λέει ο Μάζης, ο οποίος φέτος θα έχει άλλη μία απώλεια: τον Νίκο Παπανικολάου, μία από τις κορωνίδες του ΑΝΟΓ U19, που κατέκτησε τρεις διαδοχικές χρονιές το πρωτάθλημα. Ο μικρός, παγκόσμιος πρωταθλητής με την εθνική Εφήβων το 2008 στο Σομπατέλι και MVP της διοργάνωσης, παίρνει το δρόμο που είχε διαβεί κάποτε ένας από τους πιο χαρισματικούς Έλληνες πολίστες, ο Κωνσταντίνος Γεννηδουνιάς, αλλά αντί του USC θα φοιτήσει στο Μπέρκλεϊ, το οποίο του προσέφερε ολόκληρη υποτροφία. Όσοι έχουν κάποια γνώση του αθλητικού συστήματος στα κολέγια, γνωρίζουν πόσο δύσολο είναι να πάρει κάποιος ολόκληρη υποτροφία, πόσω μάλλον όταν είναι Έλληνας πολίστας.

Ο Μάζης έχει εμπιστοσύνη συνολικά στην ομάδα: "Οι αθλητές είναι πιο έξυπνοι από όλους, και από τους προπονητές και από τους διαιτητές. Βρίσκονται μέσα στο νερό και μαθαίνουν πιο γρήγορα, όλοι. Υπάρχουν παίκτες που έχουν την ατομική ικανότητα να παίξουν ένας εναντίον ενός, αλλά και την αμυντική ικανότητα να κάνουν το ίδιο πράγμα. Η Εθνική θα προσαρμοστεί σε αυτόν τον τρόπο’’.

Τούτη η δήλωση προέκυψε έπειτα από σχόλιο για τους νέους κανονισμούς. Η ατομική ικανότητα, επί παραδείγματι, μπορεί να επιτρέψει σε έναν περιφερειακό, που δέχεται φάουλ πίσω από τη ζώνη των 6 μέτρων, να παίξει την μπάλα και να κάνει εμπρόσθια κίνηση πριν σουτάρει, ενώ πριν, στο πεντάμετρο, έπρεπε να μένει στη θέση του. Παρακολουθεί με ενδιαφέρον πολλά παιχνίδια από το Παγκόσμιο, για να δει πώς λειτουργούν: "Νομίζω ότι είναι για καλό του πόλο. Κάνουν το παιχνίδι πιο επιθετικό και πιο καθαρό. Το θέμα είναι ότι υπάρχουν πολλές επιμέρους φάσεις που οι αποφάσεις των διαιτητών είναι αντικρουόμενες. Είναι πρόβλημα να μην αφομοιώνουν τους κανονισμούς. Υπάρχουν διαιτητές που το κάνουν, ωστόσο η σύγχυση αυτή μπορεί να προκαλέσει μπέρδεμα’", ομολογεί και δεν μπορεί να απαντήσει στο τι του λείπει από το... παλιό πόλο, διότι δεν μπορεί να καταλάβει ακόμα:"Δεν είμαι ακόμα σίγουρος. Πρέπει να περάσει λίγος καιρός και να μείνει αυτό το στυλ παιχνιδιού, για να μπορέσω να απαντήσω’’.

Η δημιουργική σκέψη των δύο δευτερολέπτων

Αυτό που θα λείψει, πάντως, και είναι ένα δραματικό στοιχείο, είναι τα 2 επιπλέον δευτερόλεπτα που είχε μία ομάδα μετά από παίκτη παραπάνω. Κανονικά είναι 10, αλλά το παιχνίδι γίνεται πιο γρήγορο μετά την αφαίρεση αυτού του χρόνου. Διαπιστώθηκε και στο ματς της Εθνικής με το Μαυροβούνιο ότι είναι μπέρδεμα, καθώς στη δεύτερη αποβολή -"αυτήν τη στιγμή, τα σκληρά μαρκαρίσματα στον παίκτη λιγότερο δίνονται αποβολές’’, λέει ο Μάζης- ο χρόνος ανανεώνεται στα 20 δεύτερα και όχι στα 30, οπότε χρειάζεται εξοικείωση για μία ομάδα, τουλάχιστον στο τεχνικό επιτελείο, προκειμένου να ξέρει πόσα δευτερόλεπτα έχει με δύο παραπάνω και πόσα με έναν.

Ειδικά από τη στιγμή που ο χρόνος επίθεσης τελειώνει και το παιχνίδι παίζεται γρήγορα, μπορεί να βρεθεί εκτεθειμένη. Για αυτό, άλλωστε, ο λόγος γίνεται για 2 δευτερόλεπτα. Είναι εκείνα που από το τετραγωνάκι ο παίκτης επιστρέφει στη δράση και η ομάδα που έχει την μπάλα πρέπει να πάρει την απόφαση. Αυτό με το οποίο μπορεί να παρομοιαστεί, είναι εκείνη η εποχή που οι άνθρωποι μάθαιναν τους αριθμούς των τηλεφώνων απ’ έξω, αντί να τους έχουν αποθηκεύσει στα κινητά.

Σε αυτά τα δύο δευτερόλεπτα, που η ομάδα που παίζει άμυνα νιώθει ότι ο κίνδυνος απομακρύνεται, ενώ οι επιτιθέμενοι μπορούν ακόμα να δημιουργήσουν κίνδυνο, βρίσκοντας τον αντίπαλο σε αμυντική ισορροπία, αφού αλλάζει το πεδίο μαρκαρίσματος, υπήρχε η περισσότερη δημιουργικότητα. Πλειστάκις η μπάλα περνούσε στα δοκάρια, αφού με το παιχνίδι στα ίσια η άμυνα γινόταν πιο επιθετική και αφού οι αμυνόμενοι στα 5 μέτρα προσπαθούσαν να κερδίσουν χώρο ανέβαιναν μία ποδιά, ενώ το ίδιο έκαναν κι εκείνοι στα 2μ. Τότε, με τους παίκτες στα δοκάρια να παραμένουν στη θέση τους ή να βρίσκονται σε ελεγχόμενη οπισθοχώρηση, δημιουργούνταν ένα κενό, το οποίο ήταν καταπληκτικό να βλέπεις τους επιτιθέμενους να τιμωρούν, διότι ήξερες ότι το έχουν κάνει στην προπόνηση. Και, βέβαια, δεν είναι το ίδιο με την επιστροφή ενός παίκτη από το τετραγωνάκι τώρα, αφού το αριθμητικό μειονέκτημα παραμένει.

Ωστόσο, το ανθρώπινο μυαλό θα διοχετεύσει κάπου αλλού την εκπομπή ιδεών του. Τα εγκεφαλικά κύτταρα που εκτοξεύουν σπίθες είναι τα ίδια για όλους και η κίνηση στον αθλητισμό κάνει έκδηλη τη διαφορετικότητα στην ιδέα, λόγω της μοναδικότητας του πλάσματος που επιχειρεί και εκείνου που σκέφτεται και ζητά να επιχειρήσουν. Ακόμα κι αν δεν είναι βέβαιο ότι αποχαιρετούμε κάτι για κάτι καλύτερο, εφόσον υπάρχει η ιδέα υπάρχει και η εξέλιξη. Μοιραία, μέσα από αυτήν, θα επέλθει και η πρόοδος.