Η άβολη πρωτιά του Δουδέση στη Βαρκελώνη

Ο τυπάκος που έφευγε για το Έντε σχεδόν εφτά χρόνια πριν, διακόπτοντας (και το ήξερε ότι το έκανε) το λώρο με τον αθλητή από τον οποίο ήταν περικυκλωμένος προκειμένου να σπουδάσει αθλητικό μάνατζμεντ στο ινστιτούτο 'Κρόιφ' δεν μπορούσε καν να υποψιαστεί ότι σχεδόν πέντε χρόνια μετά, μόλις, θα ήταν στο 'Μπερνάτ Πεκορνέλ' της Βαρκελώνης απέναντι στην εθνική ομάδα πόλο Γυναικών στον τελικό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος.

Βλέπετε, το 2013 η εθνική ομάδα του προηγούμενου λαμπερού ολυμπιακού κύκλου είχε από τον προηγούμενο Μάρτιο και το μπαράζ με την Ισπανία στην Τεργέστη, για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου, είχε χάσει τη σιγουριά της. Ήταν σαν να της την είχε απορροφήσει, μαζί με το ολυμπιακό εισιτήριο, η Μάικα Γκαρσία και η παρέα της. Ο ίδιος έφευγε κάπως απογοητευμένος για μία χώρα η οποία διαισθανόταν ότι του ταίριαζε μάλλον αισθητικά και στην αρχιτεκτονική της. Οι ούτως ή άλλως σεσημασμένοι για το ψυχαναγκασμό προς τη συμμετρία Ολλανδοί ήταν εύκολα συνεννοήσιμοι για ένα παιδί που δεν έχει τα χαμόγελά του για σπατάλη. Παρ' όλα αυτά και αν και η φιλοδοξία δεν ενείχε κάποια Δουλτσινέα, δεν υπήρξε κάτι που να επετεύχθη χωρίς μάχη. Από τις σπουδές ως τη νέα ενασχόληση με το πόλο και από εκεί, μετά το 2016, σε μία ανανέωση για μία ομάδα που έλειψε από δεύτερους συνεχόμενους Ολυμπιακούς, στο πλευρό του Άρνο Χάβενγκα ως άμεσος συνεργάτης, ο Δουδέσης ήταν εκείνος που άνοιξε ένα δρόμο φτιαγμένο από κρύσταλλο.

Έτσι, στις 27 Ιουλίου του 2018, βρέθηκε στην πισίνα της Βαρκελώνης απέναντι στον Γιώργο Μορφέση και τα κορίτσια της γαλανόλευκης. Για να γίνει αυτό, έπρεπε οι Ελληνίδες πολίστριες να πετύχουν την πιο σημαντική νίκη τους ύστερα από εκείνη του τελικού του Παγκόσμιου της Σαγκάης το 2011, δηλαδή το 11-9 επί της γηπεδούχου Ισπανίας στον ημιτελικό. Ο Δουδέσης βρέθηκε σε μία θέση που δεν είχε υπάρξει Έλληνας προπονητής ως τότε σε οποιοδήποτε σπορ.

Διότι μπορεί Έλληνες κόουτς στο εξωτερικό να έχουν αντιμετωπίσει ομάδες της πατρίδας τους, ακόμα και που έχουν προπονήσει, σε μεγάλα παιχνίδια, αλλά αυτό δεν είχε συμβεί σε τελικό Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος. Ήταν μία πρωτιά που, βεβαίως, εκείνος που την έζησε δύσκολα θα την ξεχάσει.

Ο Δουδέσης, λόγω ιδιοσυγκρασίας περισσότερο, ενός ρυθμού που αν κάποιος βρει ένταση θα είναι στην κίνηση και όχι τα ντεσιμπέλ, δεν κλονίστηκε από τη στιγμή. "Δεν ήταν τίποτα, όλα καλά". Όμως, υπήρχε μία συγκεκριμένη στιγμή κατά την οποία ο ίδιος ένιωσε κάπως παράξενα. Όσο γράφω αυτήν την πρόταση, μπορείτε να την φανταστείτε: "Ήταν στην ανάκρουση του εθνικού ύμνου. Εκεί ένιωσα παράξενα". Για λίγο ψάχνει τη λέξη. "Ένιωσες σημαντικός;". "Ναι, αυτό είναι. Ένιωσα σημαντικός". Συνολικά, "είναι ιδιαίτερο να παίζεις αντίπαλος με τη χώρα σου. Όχι τόσο την ώρα του παιχνιδιού ή στην προετοιμασία. Κυρίως στην παρουσίαση των ομάδων νιώθω κάποιες φορές κάτι. Ή μετά το ματς".

Είναι η σημασία που περικλείει μέσα της μια προσπάθεια ζωής, όποιο κι αν είναι το χωροχρονικό διάνυσμα αυτής, και έναν αγώνα για γνώση που θέλεις να σε φέρει σε αυτό το σημείο. Από τότε που καταλαβαίνουν τους εαυτούς τους, ό,τι τα αγόρια κάνουν είναι πάντα για τα κορίτσια. Αυτό είναι το αρχέγονο κίνητρο, το οποίο δεν είναι αναγκαίο να εξεταστεί φροϋδικά ή γιουνγκικά. Απλώς συμβαίνει. Έπειτα, όμως, η γοητεία της κατάστασης στην οποία είτε έτυχε είτε αναγκάστηκαν να διεισδύσουν τούς μαγεύει. Αν και δεν μηδενίζεται ποτέ η αξίωση της αποδοχής από το θηλυκό στοιχείο, όπως και να έχει μειώνεται αισθητά και αυτή η πτώση δίνει το στοιχείο της ταυτότητας στο υποκείμενο που πράττει. Η αξία της γνώσης αντικαθιστά και υποκαθιστά το πρωτόγονο δέλεαρ, εκπολιτίζοντας τον ενασχολούντα και δίνοντάς του το πάτημα για να κατορθώσει ακόμα περισσότερα.

Αυτή η σημασία, που ένιωσε ο τότε 33χρονος προπονητής, δεν είναι αμελητέα. Εξηγείται πανεύκολα περιμετρικά, αλλά δεν είναι χρηστόν να εμβαθύνεις επιπόλαικα στην ουσία της. Είναι η σημασία που έχει η επίγνωση ότι ανήκεις κάπου, όχι απαραιτήτως υπό την έννοια της οικογένειας και των ομοαίματων, αλλά υπό εκείνη της ρίζας του ζωντανού οργανισμού, που στέκει μόνος του στον κόσμο αλλά είναι παντοδύναμος γιατί έχει στήσει τα θεμέλιά του κάτω από το χώμα. Ήταν εκείνο το "σε γνωρίζω από την κόψη" -ή "σε νιωρίζω", όπως τραγουδά ο Ότο Ρεχάγκελ- που απλώς τον έπιασε και τον ταίριαξε με μια υπόκωφη συναισθηματική ένταση. Εκείνες οι στιγμές της γνώριμης μελωδίας, των φωνών που άκουγε δίπλα του, ήταν ακριβώς το νόημα του τελικού μιας μεγάλης διοργάνωσης. Εδώ είμαστε, φτάσαμε ως το τέλος, στ' αλήθεια δεν υπάρχει κάτι άλλο από το να δείξουμε αυτά που μάθαμε. Απαλλαγμένοι της πίεσης και του άγχους, αφού αυτό είναι όντως το τέλος του δρόμου. Ύστερα, διακοπές.

Σε αυτήν την περίπτωση, όμως, ιδιαιτερότητα ήταν η τραγωδία στο Μάτι, τέσσερις μέρες πριν. "Ήμαστε όλη μέρα με ένα κινητό στο χέρι. Πολύ έντονη περίοδος, λόγω των τραγικών γεγονότων στο Μάτι", λέει ο Δουδέσης. Ο ίδιος είχε ένα λόγο παραπάνω να ανησυχεί και για τους δικούς του ανθρώπους, απομακρυσμένος επί πενταετία από τη χώρα. Λίγο αφού έφτασε στο Έντε, συνδύασε τις σπουδές του παίζοντας πόλο με τους Πόλαρ Μπέαρς. Όταν το 2015 σταμάτησε οριστικά και αμετάκλητα τη δράση, έγινε προπονητής στην ομάδα Γυναικών. Μόλις ένα χρόνο μετά, στην αναδιάρθρωση που επιχειρήθηκε με επικεφαλής τον Άρνο Χάβενγκα, ο Δουδέσης προτιμήθηκε για το τεχνικό επιτελείο.

Την πρώτη χρονιά βίωσε μία αποτυχία, την ήττα 11-10 από τη Ρωσία στα μπαράζ για το Παγκόσμιο της Βουδαπέστης. Αλλά η ζωή και η δουλειά συνεχίστηκαν. Η Ολλανδία έφτασε στον τελικό του Ευρωπαϊκού, ενός τροπαίου που πλησίασε κοντύτερα από κάθε άλλο την προηγούμενη δεκαετία. Το 2014 και το 2016 έχασε από την Ισπανία και την Ουγγαρία αντιστοίχως, στον τελικό της διοργάνωσης. Αποκλείοντας τη ‘ρόχα’ στον ημιτελικό, η Ελλάδα έμοιαζε να της έκανε μεγάλη χάρη.

Ο τελικός ήταν ένα αμυντικό ρεσιτάλ και στην απογύμνωση φανερώθηκε το μικρό πλεονέκτημα που είχαν οι 'πορτοκαλί' στην αθλητική ικανότητα και τα φυσικά προσόντα. Το 6-4 σηματοδότησε το πρώτο χρυσό μετάλλιο μετά τους Ολυμπιακούς του 2008 στο Πεκίνο. "Βέβαια, δεν μπορούσα να πέσω στο νερό. Θα σου στείλω μία φωτογραφία και είμαι σίγουρος ότι θα την εκτιμήσεις, είσαι κι εσύ ρομαντικός". Σε αυτήν, συνοφρυωμένος δίνει το χέρι στην Έλλη (εκ του Ελισάβετ) Πρωτόπαπα, ενώ ανάμεσά τους παρεμβάλλεται η συνεργάτιδα του Μορφέση, Αγγελική Γερόλυμου. Τα υπόλοιπα κορίτσια περιμένουν. Στην πραγματικότητα, αυτά τα δευτερόλεπτα είναι μία μάχη για να μην κλάψεις, να μην δημοσιοποιήσεις την ιδιωτική στιγμή σου. Από το μυαλό σου και τις αισθήσεις σου έχουν περάσει, σαν σφύριγμα νυχτερινού τρένου, θριαμβευτικές ιαχές και ανακούφιση. Είναι τέτοια η παραζάλη, που το ασημένιο μετάλλιο μοιάζει με κάτι που από την αρχή δεν θα το προτιμούσες. Βεβαίως, όταν κατακάτσουν οι υδρατμοί και η θολούρα φύγει από τον καθρέφτη σου, αντιλαμβάνεσαι την υφή του κατορθώματός σου.

Ο Δουδέσης δεν έπαιζε απλώς στη Βουλιαγμένη: ήταν οπαδός της. Σε αυτήν τη θέση που βρίσκεται δεν ξεχνά τον Γιάννη Γιαννουρή, τον Βαγγέλη Ρούπακα και τον Δημήτρη Μαυρωτά, καθώς "ήμουν τυχερός που δούλεψα με τέτοιους προπονητές". Τύχη αγαθή, που τον έκανε πρωταθλητή Ευρώπης απέναντι σε μία ομάδα ομόγλωσση, με "κορίτσια που έχουμε μεγαλώσει μαζί, όπως η Άλκηστη Αβραμίδου και η Χριστίνα Τσουκαλά".

Στην ελληνική πορεία του, ο πλέον 35χρονος τεχνικός ήταν "γνωστός γυρολόγος", όπως δήλωσε αυτοσαρκαστικά. Πλην της κατοικοέδρευσης στον Λαιμό, έπαιξε και σε Χίο, ΝΟ Πατρών, Παλαιό Φάληρο και Αργοστόλι, μια εμπειρία που του γέννησε και την επιθυμία να βρει ένα σπίτι τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την υδατοσφαίριση. Αυτό έγινε και... κυριολεκτικά στο Έντε, από το οποίο ο ίδιος δεν σκοπεύει να ξεμυτίσει. Άλλωστε, η καριέρα του μόλις ξεκινά και βέβαια η παρακαταθήκη από τη Βαρκελώνη είναι πολύ σημαντική.

Αναδεικνύεται, κιόλας, από την ατάκα, "δυστυχώς δεν συνέβη τίποτα το ιδιαίτερο, συγγνώμη που σε απογοητεύω", στην επιμονή για την αλίευση κάποιας ανέκδοτης ιστορίας ή ατάκας μετά το ματς. Αυτό σημαίνει ότι όταν το παιχνίδι τελείωσε και η απονομή έγιναν και οι πολίστριες πέρασαν από κάθε λογής συνέπεια και πήραν τα πούλμαν τους για το αεροδρόμιο και τα αεροπλάνα που τις γύρισαν στα σπίτια τους, οτιδήποτε ήταν εκείνο που έγινε στο 'Μπερνάτ Πικορνέλ', με τον Έλληνα στην άκρη του πορτοκαλί πάγκου για πρώτη φορά εναντίον της Εθνικής σε τελικό Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος, είχε τελειώσει. Διότι δεν επρόκειτο για την άκρη του νήματος ή για μία ψυχωτική προσωπική δικαίωση που θα κρυβόταν πίσω από πειρακτικά αστείο. Υπό μία έννοια, όμως, μία ωραία ιστορία είχε αρχίσει. Είναι μία πιθανότητα, είτε με την επιστημονική είτε με τη μεταφυσική σημασία που δίνεται στις νόστιμες ανταμώσεις, ότι εκείνο το ραντεβού δεν ήταν το τελευταίο και δεν θα στοιχειοθετεί καν το πιο σημαντικό, όταν τα χρόνια έχουν παρέλθει και η ζωτικότητα μετατραπεί σε ανάμνηση.