Από το Ελσίνκι στη Μόσχα

Έχοντας κατακτήσει 8 χρυσά, 1 αργυρό και 1 χάλκινο μετάλλιο, ο Καρλ Λιούις βρίσκεται στην κορυφή της λίστας των αθλητών με τις περισσότερες επιτυχίες σε παγκόσμια πρωταθλήματα στίβου. Στο πρώτο πρωτάθλημα που πραγματοποιήθηκε το 1983, ο Λιούις κατάφερε να αποσπάσει τρία χρυσά μετάλλια, στα 100 και στα 400 μέτρα καθώς και στο άλμα εις μήκος, θέτοντας τον εαυτό του στην ελίτ των αθλητών εκείνης της περιόδου. Η ιστορία επαναλήφθηκε και στη Ρώμη το 1987. Το Τόκιο, το 1991 ήρθε να προσθέσει ακόμη τρία μετάλλια στη συλλογή του Λιούις, πραγματοποιώντας μάλιστα νέο παγκόσμιο ρεκόρ στα 100 μέτρα με χρόνο 9.86. Στην ηλικία των 32 χρόνων, στη διοργάνωση της Στουτγκάρδης το 1993 κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στα 200 μέτρα, ολοκληρώνοντας με αυτόν τον τρόπο τις επιτυχίες του στη διοργάνωση.

Ο Χαϊλέ Γκεμπρεσελασιέ έχοντας καταρρίψει 26 παγκόσμια ρεκόρ και έχοντας κατακτήσει πολλούς ολυμπιακούς τίτλους καταλαμβάνει εξέχουσα θέση ανάμεσα στους μεγαλύτερους δρομείς όλων των εποχών τρέχοντας αποστάσεις μεταξύ 1500 μέτρων και Μαραθωνίου. Με 4 χρυσά, 2 ασημένια και 1 χάλκινο μετάλλιο, φιγουράρει στην τέταρτη θέση των αθλητών με τα περισσότερα μετάλλια σε παγκόσμια πρωταθλήματα, έχοντας αφήσει το στίγμα του στις σπουδαίες διοργανώσεις ανοιχτού στίβου. Μάλιστα, στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του Παρισιού το 2003, ο Γκεμπρεσελασιέ συμμετείχε σε έναν από τους πιο συναρπαστικούς αγώνες 10.000 μέτρων της ιστορίας, κερδίζοντας το αργυρό μετάλλιο πίσω από τον συμπατριώτη του Κενενίσα Μπέκελε. Στον αγώνα αυτό σημειώθηκε το γρηγορότερο 5αρι στην ιστορία των παγκόσμιων πρωταθλημάτων.

Τα 8 χρυσά μετάλλια του Μάικλ Τζόνσον σε παγκόσμια πρωταθλήματα τον κατατάσσουν αναμφίβολα ανάμεσα στους κορυφαίους αθλητές του στίβου. Ο συμπατριώτης του Καρλ Λιούις, σάρωσε τα χρυσά σε Τόκυο, Στουτγκάρδη, Γκέτεμποργκ, Αθήνα και Σεβίλλη. Το 1999 στο παγκόσμιο πρωτάθλημα της Ισπανίας ο Τζόνσον ανήκε στην ομάδα σκυταλοδρομίας 4x400 μέτρων των ΗΠΑ που κέρδισε το χρυσό μετάλλιο, μαζί με τους Κάλβιν και Άλβιν Χάρισον και τον Αντόνιο Πέτιγκριου. Το 2008 μετά την παραδοχή του τελευταίου για χρήση απαγορευμένων ουσιών, ο Τζόνσον επέστρεψε στη ΔΟΕ το μετάλλιο.

Ο τίτλος «τσαρίνα των αιθέρων» της ανήκει δικαιωματικά. Ο λόγος για την Γελένα Ισινμπάγιεβα, η οποία έχει χαρακτηριστεί ως η σπουδαιότερη αθλήτρια του επί κοντώ στην ιστορία του στίβου και όχι άδικα. Η 31χρονη πλέον Ρωσίδα κατέχει το παγκόσμιο ρεκόρ στο άλμα επί κοντώ με 5.06 μέτρα από τις 28 Αυγούστου του 2009 ενώ εξελέγη τρεις φορές (2004, 2005, 2008) αθλήτρια της χρονιάς από την IAAF. Στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του 2003 στο Παρίσι, η 21χρονη τότε Ισινμπάγιεβα κατακτά το χάλκινο μετάλλιο. Η μεγάλη επιτυχία της όμως θα έρθει 2 χρόνια μετά στο Ελσίνκι, όπου θα κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο ξεπερνώντας τα 5.01 μέτρα και καταρρίπτοντας το δικό της ρεκόρ. Το 2007 στην Οζάκα η κορυφαία Ρωσίδα αθλήτρια ανέβηκε για δεύτερη συνεχόμενη φορά στο πρώτο σκαλί του βάθρου ενώ στην ίδια διοργάνωση επιχείρησε να καταρρίψει το παγκόσμιο ρεκόρ ανεβάζοντας τον πήχη στα 5.02 μέτρα, κάτι που τελικά δεν κατάφερε.

Το άστρο του Γιουσέιν Μπολτ έλαμψε στο Βερολίνο. Ο παγκόσμιος ρέκορντμαν έχοντας ανέβει δύο φορές στο δεύτερο σκαλί του βάθρου το 2007 στην Οσάκα και προερχόμενος από την εξαιρετική παρουσία του στους Ολυμπιακούς αγώνες του Πεκίνου, έκλεψε την παράσταση και στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του Βερολίνου πραγματοποιώντας δύο παγκόσμια ρεκόρ, στα 100 μέτρα με χρόνο 9.58 και στα 200 με 19.19, ρεκόρ που διατηρούνται μέχρι σήμερα. Στο Βερολίνο κατέκτησε και ένα τρίτο χρυσό μετάλλιο στη σκυταλοδρομία των ανδρών. Δύο χρόνια μετά, στο Νταεγού ο Τζαμαϊκανός πρόσθεσε άλλα δυο χρυσά μετάλλια στην τεράστια συλλογή του, έχασε όμως αυτό των 100 μέτρων εξαιτίας της άκυρης εκκίνησής του. Το παγκόσμιο πρωτάθλημα της Μόσχας φαντάζει όπως έχει δηλώσει ο ίδιος ιδανική ευκαιρία για να ακούσει ξανά τον εθνικό ύμνο της χώρας του και να καταρρίψει ξανά το παγκόσμιο ρεκόρ.

Η Ελληνική παρουσία

Η ελληνική παρουσία στα παγκόσμια πρωταθλήματα ανοιχτού στίβου που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα δεν περνάει απαρατήρητη. Η Ελλάδα τα 30 χρόνια της ύπαρξης του θεσμού έχει κατακτήσει συγκεντρωτικά 19 μετάλλια από 12 αθλητές και αθλήτριες, ανάμεσα στα οποία βρίσκονται 4 χρυσά, 6 αργυρά και 9 χάλκινα.

Από τα 6 ασημένια μετάλλια, η Τασούλα Κελεσίδου έχει κατακτήσει τα 2 στη δισκοβολία (1999 Σεβίλλη, 2003 Παρίσι), ενώ τα υπόλοιπα μοιράζονται η Νίκη Ξάνθου στο μήκος (1997 Αθήνα), ο Κώστας Γκατσιούδης στον ακοντισμό (1999 Σεβίλλη), η Μιρέλα Μανιάνη στον ακοντισμό (2001 Έντμοντον) και η Κατερίνα Θάνου στον αγώνα των 100 μέτρων το 2001. Στον εν λόγω αγώνα , η Ελληνίδα πρωταθλήτρια ήρθε τρίτη, ωστόσο μετά την αφαίρεση του μεταλλίου της Μάριον Τζόουνς λόγω χρήσης απαγορευμένων ουσιών το αργυρό μετάλλιο πήγε στην Θάνου.

Από τα εννέα χάλκινα μετάλλια που έχει κατακτήσει η χώρα μας στο θεσμό του παγκοσμίου πρωταθλήματος στίβου, ο Κώστας Γκατσιούδης έχει πάρει τα δύο στον ακοντισμό (1997 Αθήνα, 2001 Έντμοντον) και άλλο ένα η Αννα Βερούλη, στο ίδιο αγώνισμα (1983 Ελσίνκι). Από ένα χάλκινο μετάλλιο μετρούν και οι Κατερίνα Θάνου, 100μ (1999 Σεβίλλη), Όλγα Βασδέκη, τριπλούν (1999 Σεβίλλη), Τασούλα Κελεσίδου, δισκοβολία (2001 Εντμοντον ήταν τέταρτη αλλά μετά την αφαίρεση του μεταλλίου από την Σάντοβα λόγω χρήσης απαγορευμένων ουσιών το χάλκινο πήγε στην πρωταθλήτριά μας), Κατερίνα Βόγγολη, δισκοβολία (2003 Παρίσι), Περικλής Ιακωβάκης, 400μ εμπόδια (2003 Παρίσι) και Πηγή Δεβετζή, τριπλούν(2007 Οσάκα).

Τα χρυσά μετάλλια

Το παγκόσμιο πρωτάθλημα της Σεβίλλης ήταν το καλύτερο για τον ελληνικό στίβο, καθώς σε αυτό η χώρα μας κατέκτησε συνολικά 6 μετάλλια (2 χρυσά, 2 ασημένια, 2 χάλκινα) και ήρθε τέταρτη στη γενική κατάταξη.

Δύο χρόνια μετά από την πρώτη της συμμετοχή σε μεγάλη διοργάνωση, με την παρουσία της στο παγκόσμιο πρωτάθλημα ανοιχτού στίβου στην Αθήνα και την κατάκτηση της έβδομης θέσης, η Μιρέλα Μανιάνη, στις 28 Αυγούστου του 1999, με βολή που φτάνει τα 69.07 μέτρα κατακτά το χρυσό μετάλλιο και κάνει τους απανταχού Έλληνες υπερήφανους στο άκουσμα του εθνικού ύμνου για πρώτη φορά σε μια τέτοια διοργάνωση.

Στο παγκόσμιο πρωτάθλημα που διεξήχθη στην πόλη του φωτός το 2003 η Μιρέλα Μανιάνη, έχοντας αφήσει για λίγο καιρό την κορυφή, αφού το 2001 στο Έντμοντον δεν κατάφερε να ανέβει στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου κερδίζοντας το ασημένιο μετάλλιο, επαναλαμβάνει την επιτυχία του 1999 και δίνει στην Ελλάδα ακόμη ένα χρυσό με βολή που φτάνει τα 66.52 μέτρα.

Οι επιτυχίες στη Σεβίλλη δεν σταματούν στο χρυσό της Μιρέλας Μανιάνι. Η Βούλα Τσιαμήτα εμφανίστηκε από το πουθενά και πηδώντας στα 14.88 μέτρα κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στο τριπλούν κάνοντας την Ελλάδα να παραμιλά για τις επιτυχίες εκείνου του έτους στο στίβο. Στα προκριματικά του αγωνίσματος μάλιστα είχε πετύχει πανελλήνιο ρεκόρ κατορθώνοντας να φτάσει τα 15 μέτρα και 7 εκατοστά.

Το 2001 ο Καναδάς και συγκεκριμένα το Έντμοντον αναλαμβάνει την διεξαγωγή του 8ου παγκοσμίου πρωταθλήματος ανοιχτού στίβου. Τη χρονιά αυτή η Ελλάδα θα γευτεί ξανά τη χαρά της επιτυχίας κατακτώντας συνολικά 5 μετάλλια, ένα λιγότερο από τη Σεβίλλη. Ο Κώστας Κεντέρης ένα χρόνο μετά το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ στον αγώνα των 200 μέτρων, με μια εντυπωσιακή εμφάνιση πετυχαίνει μια σπουδαία νίκη και κατακτά το χρυσό μετάλλιο τερματίζοντας σε 20.04.

Οι κορυφαίες στιγμές στην ιστορία του θεσμού

Στο όριο κρίθηκε το χρυσό μετάλλιο στα 100 μέτρα στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του Τόκιο το 1991 με τον Καρλ Λιούις να είναι αυτός που τελικά ανέβηκε στο πρώτο σκαλί του βάθρου, έπειτα από μια συγκλονιστική κούρσα. Ο Αμερικανός πρωταθλητής έκανε την καλύτερη κούρσα της ζωής του και έσπασε το παγκόσμιο ρεκόρ των 9.90 τερματίζοντας σε 9.86 δευτερόλεπτα, με πέντε ακόμα αθλητές να σπάνε το φράγμα των 10 δευτερολέπτων και τον αγώνα να κρίνεται στις λεπτομέρειες.

Ο Αμερικανός πρώην σπρίντερ Μάικλ Τζόνσον πραγματοποίησε κάτι παραπάνω από μια καλή κούρσα στον τελικό των 400 μέτρων στο παγκόσμιο πρωτάθλημα της Σεβίλλης το 1999. Κάνοντας έναν εκπληκτικό γύρο τερμάτισε πρώτος σε χρόνο 43.18 θέτοντας νέο παγκόσμιο ρεκόρ και ισοφαρίζοντας τον Καρλ Λιούις στα 8 χρυσά μετάλλια. Αξίζει να σημειωθεί ότι η διαφορά του από τον δεύτερο άγγιξε τα 1.11 δευτερόλεπτα.

Το 1995 ήταν η χρονιά του Τζόναθαν Έντουαρντς. Ο Βρετανός αθλητής του τριπλούν στο παγκόσμιο πρωτάθλημα της Σουηδίας, κατέρριψε δύο φορές το παγκόσμιο ρεκόρ, το οποίο είχε κάνει ο ίδιος ένα περίπου μήνα πριν τη διεξαγωγή των αγώνων στο Γκέτενμποργκ. Αρχικά, «πέταξε» ως τα 18,16 μέτρα, ρεκόρ που κράτησε μόλις 20 λεπτά. Στη δεύτερη προσπάθειά του, ο Έντουαρντς πραγματοποίησε άλμα ως τα 18,29 μέτρα, επίδοση που δεν έχει πλησιάσει έκτοτε κανείς αθλητής.

Στο Τόκιο, κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος στίβου για το 1991, οι θεατές παρακολούθησαν τη μεγαλύτερη μονομαχία όλων των εποχών στο αγώνισμα του μήκους με μονομάχους τον Καρλ Λιούις και τον Μάικ Πάουελ. Το φαβορί ήταν ξεκάθαρο και άκουγε στο όνομα Καρλ Λιούις, καθώς ο «γιος του ανέμου» όπως τον αποκαλούσαν ήταν ανίκητος στο μήκος για περίπου μια δεκαετία. Ο Λιούις προσγειώθηκε στα 8.87 μέτρα. Το χρυσό ήταν έτοιμο να δοθεί στον Λιούις, όταν ο Πάουελ έχοντας μόλις μια ακόμη προσπάθεια και με το ατομικό του ρεκόρ στα 8.66 μέτρα προσγειώθηκε στα 8.95 και έγινε ο νέος παγκόσμιος πρωταθλητής, ξεπερνώντας το ρεκόρ του Μπίμον.

Αναμφίβολα μία από τις κορυφαίες στιγμές στην ιστορία των παγκόσμιων πρωταθλημάτων είναι το ρεκόρ του Γιουσέιν Μπολτ στο Βερολίνο το 2009. Ο Τζαμαϊκανός σπρίντερ δεν απογοήτευσε τους θαυμαστές του μετά την επιτυχία του στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου, καθώς όχι μόνο κατέκτησε εκ νέου τρία χρυσά μετάλλια αλλά πέτυχε και δύο παγκόσμια ρεκόρ, με την κούρσα του στα 100 μέτρα όπου τερμάτισε σε 9.58 δευτερόλεπτα να κλέβει την παράσταση.