Αλίνα Ζαγκίταβα: Η πριγκίπισσα του παγκόσμιου πατινάζ

Μπήκε στο Μιλάνο, τον Μάρτιο του 2018, έχοντας κάνει ένα average, για τις απίθανες ικανότητές της, σύντομο πρόγραμμα. Ήταν δεύτερη, πίσω από την Καρολίνα Κόστνερ, η οποία είχε βάσιμες ελπίδες, στα 31 της, να γεμίσει με ελπίδα εκείνους που διαφωνούν με την ηλικιακή μετατόπιση του αγωνίσματος, κυρίως στα κορίτσια. Η ‘σιδηρά κυρία’ του ρώσικου πατινάζ εκμεταλλεύθηκε το σύστημα βαθμολόγησης προς όφελός της.

Η Τουτμπιερίτζε φροντίζει να κάνει δύο πράγματα με τα υπέροχα κορίτσια που τραβούν δεινά στις προπονήσεις μαζί της. Το πρώτο είναι να στηρίζονται στην τεχνική των αλμάτων τους ώστε να είναι άψογα ή, έστω, να δημιουργούν αμφιβολία για το αν είναι ιδανικά η όχι. Στον πάγκο των κριτών, στην τελική, βγαίνει το αποτέλεσμα. Το δεύτερο, να μπορούν να κρατούν όσα περισσότερα άλματα γίνεται προς το τέλος του προγράμματός τους, ώστε να είναι υψηλότερη η βαθμολόγηση.

Η Ζαγκίταβα, πέρυσι, παρουσιάστηκε ως φαινόμενο. Μέχρι τον Ιανουάριο του 2018, το κορίτσι της Ετιέρι, και κυρίαρχος σε όλες τις διοργανώσεις των μικρών ηλικιών, ήταν η Ευγκενίγια Μιεντβιέντιεβα. Η Ζένια ήταν το πρόσωπο της Ετιέρι περισσότερο ακόμα και από τη Γιούλιγια Λιπνίτσκαγια, που είχε συγκινήσει την οικουμένη με το πρόγραμμά της στους Ολυμπιακούς του Σότσι, το 2014, το οποίο ουσιαστικά σφράγισε, εν ιαχές και οργάνοις, το ομαδικό μετάλλιο. Κι ενώ η τελευταία κλήθηκε να αντιμετωπίσει πολλές άβολες καταστάσεις, με πιο πρόσφατη εκείνη των φημών ή της ανορεξίας,από την προπόνηση βγήκε ένα κορίτσι που έμοιαζε να μπορεί να σηκώσει το ούτως ή άλλως ελαφρύ, υπό την αριθμητική έννοια, κληροδότημα.

Η Μιεντβιέντιεβα ήταν κυρίαρχος στις μικρές ηλικίες σε όλο τον ολυμπιακό κύκλο, αυτό που αποκαλείται Ολυμπιάδα, μέχρι, τουλάχιστον, να πάει στην Πιονγκτσάνγκ. Κέρδισε τα χρυσά μετάλλια σε δύο Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα και δύο Παγκόσμια στη σειρά, το 2016 και το 2017, κάτι που έφερε την ακόλουθη ανησυχία εξ Ανατολής. Οι Κορεάτες έτειναν ισχυρή αμφιβολία στο κατά πόσον το axel της ήταν νομότυπο. Ενώ το πόδι πρέπει να παίρνει μία ελαφριά στροφή για να δίνει ώθηση προς το άλμα, η Ζένια έμοιαζε να εκμεταλλεύεται τις μοίρες -και εδώ πρόκειται για κυριολεξία.

(η Ευγκενίγια Μιεντβιέντιεβα στον τελικό της Παρασκευής 22/3 στη Σαϊτάμα)

Η διαμαρτυρία των Κορεατών, δικαίως ή όχι, έχει να κάνει με τη βαθμολόγηση των Ολυμπιακών του Σότσι, ούτως ή άλλως, όταν η Γιούνα Κιμ έχασε ένα σίγουρο χρυσό μετάλλιο (αδίκως, αν μπει στην εξίσωση η παράσταση και των δύο) από την Αντελίνα Σατνίκαβα. Σε αυτό που έκανε την τελευταία πρώτη Ρωσίδα που πήρε το χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο στο γυναικείο, η Μιεντβιέντιεβα ήθελε να συμμετέχει. Η Ζαγκίταβα, ένα κορίτσι που πήρε στην αιγίδα της, επρόκειτο να ακολουθήσει τα βήματά της. Μόνο που, με τον εύθυμο τρόπο που η ζωή βρίσκει ώστε να διακωμωδεί τις σοβαρές συνθήκες, η διαδικασία έβγαλε τη Ζένια χαμένη.

Στην Πιονγκτσάνγκ, για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2018, η Μιεντβιέντιεβα έκανε ένα φανταστικό πρόγραμμα, αλλά είναι ασφαλές να ειπωθεί ότι η Ζαγκίταβα, πρώτη μετά το απαστράπτον σύντομο πρόγραμμα, στο οποίο έκανε παγκόσμιο ρεκόρ, κράτησε χωρίς να αγωνιά την πρωτοκαθεδρία μετά το ελεύθερο

Στιγμές απείρου κάλλους εκτυλίχθηκαν εκείνη την ώρα στο παγοδρόμιο. Για να παρηγορήσει τη χαμένη Ζένια, η Ετιέρι έστρεψε όλο το πεδίο της προσοχής της στο 16χρονο που έκλαιγε με λυγμούς, με αποτέλεσμα η ‘χρυσή’ ολυμπιονίκης, δεύτερη στη μακρά ιστορία της Ρωσίας, να ψάχνει να βρει κάποιον να πανηγυρίσει. Πολύ λίγο μετά, αυτή η κατάσταση άλλαξε σε μεγάλο βαθμό.

Αν και βρισκόμαστε ενώπιον μίας συμπεριφοράς κάπως ανάρμοστης, ιδιαιτέρως σε ό,τι αφορά Ρωσίδα, η Μιεντβιέντιεβα είχε λάβει την απόφαση να φύγει από το μάρσιπο της Ετιέρι και να ενταχθεί στην ομάδα του Μπράιαν Όρσερ. Ποιος ξέρει αν το αποφάσισε για να φτιάξει το άξελ της, η ανάλυση για το οποίο το έβγαζε ελλιπές και λανθασμένα υψηλά βαθμολογούμενο. Η Ζαγκίταβα, από την πλευρά της, παρά τα βίντεο στο Youtube που προφανώς καθ’ υπερβολή είχαν ακόμα και τίτλο το ‘help Alina’, παρέμεινε στο άρμα της Ετιέρι. Όταν ήρθε η ώρα του Μιλάνου, η Μιεντβιέντιεβα δήλωσε τραυματισμό και η Τουτμπιερίτζε, αποχωριζόμενη την ‘ασημένια’ ολυμπιονίκη της, έπρεπε να πάρει την απόφαση να στραφεί στο κοριτσάκι που ήταν, επίσης, πρωταθλήτρια Ευρώπης τον Ιανουάριο του 2018 στη Μόσχα.

Εκείνο το πρόγραμμα ήταν Βατερλό για την Αλίνα. Δεν σταμάτησε να πέφτει κάτω. Όταν μία πατινέζ πέφτει κάτω, είναι από τις πλησιέστερες στον αθλητισμό καταστάσεις με ένα έγκλημα. Ειδικά όταν πρόκειται για τέτοιου επιπέδου, με πέντε λεπτά να την χωρίζουν από την ιστορία. Η Ζαγκίταβα κοίταξε κατάματα τη Μέδουσα και πέτρωσε. Μετά, η Καρολίνα Κόστνερ, η οποία είχε τη δική της απίθανη ευκαιρία να στεφθεί πρωταθλήτρια κόσμου μέσα στο Μιλάνο και να πάρει το δεύτερο χρυσό μετάλλιό της στη διοργάνωση, μετά το 2012, δικαίωσε όλους εκείνους που της απέδιδαν κατά καιρούς το παρατσούκλι ‘Cadolina’, από το λατινικό ρήμα cado, που μεταφράζεται πέφτω.

Στο τέλος, με τις δύο αθλήτριες που ήταν βέβαιον ότι θα απολάμβαναν το ανηφορικό βήμα προς το βάθρο εκτός, η Καναδή Κέιτλιν Όσμοντ, η τελευταία που στάθηκε όρθια σε ένα πρόγραμμα που δεν ήταν αξιομνημόνευτο, πανηγύρισε το ανέλπιστο χρυσό μετάλλιο.

Μία Ρωσίδα μαμά

(η Αλίνα Ζαγκίτοβα)

Η Ετιέρι Τουτμπιερίτζε, αυτούς τους δύσκολους καιρούς, κρατάει την παράδοση της Ρωσίδας μαμάς. Ο δυτικός κόσμος, όπως γνωρίζει την έννοια της τρυφερότητας, δεν μπορεί να καταλάβει τη στοργική παρουσία της. Όσο η Ρωσία ρέπει προς τις παραδόσεις του και κάνει ανοίγματα προς τον κόσμο, υιοθετεί τις πρακτικές του. Αλλά η Ρωσίδα μαμά δεν είναι έτσι. Τα παιδιά ανεξαρτητοποιούνται από μικρή ηλικία και ο χρόνος που τους αφιερώνει είναι προγραμματισμένος. Η Ρωσίδα μαμά είναι μία ανεξάρτητη γυναίκα, υπό την αιγίδα της οποίας το παιδί μαθαίνει την πειθαρχία και την ευθύνη, χωρίς να του λείπει η αγάπη, η οποία θα ήταν απαράδεκτο να προσδιορίζεται από μία σχέση δούναι και λαβείν.

Η Τουτμπιερίτζε φαίνεται ότι στην περίπτωση της Μιεντβιέντιεβα έκανε κάποιες υποχωρήσεις τις οποίες η ίδια δεν απολάμβανε, ενώ η αθλήτριά της, κατά τη γνώμη της, της αντιγύρισε αχαριστία. Προς το παρόν, πάντως, όποια αθλήτρια έχει φύγει από τις γκρίζες φτερούγες της, όποια αποφάσισε να χτίσει φωλιά μακριά από τα κατσαρά μαλλιά της, δεν έχει καταφέρει παρά μια τρύπα στο νερό. Η προπονήτρια Τουτμπιερίτζε, την ώρα που η Ζαγκίταβα ολοκλήρωνε το ελεύθερο πρόγραμμά της στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Σαϊτάμα, που τελείωσε την Κυριακή 24 Μαρτίου, και οι υδρογόνοι αδένες της, που κόντεψαν να σκάσουν από την ανυπομονησία τους, μπήκαν σε λειτουργία, με τον Μπιζέ να την κοιτάζει ικανοποιημένος από τον ουρανό για τον τρόπο που χόρεψε την Κάρμεν του, είχε συμβούλιο με το τεχνικό τιμ της, το δαιμόνιο Ντανιίλ Γκλέικενχαουζ και τον εξ όψεως νωθρό, έναν τυπικό, θα μπορούσαμε να πούμε, πενηντάρη Ρώσο, Σεργκέι Ντουντάκαφ.

Όταν η Ζαγκίταβα, πηγαίνοντας προς το μέρος της, την κοίταξε, η Τουτμπιερίτζε δεν είχε το βλέμμα της προπονήτριας που ήξερε ότι η αθλήτριά της θα έπαιρνε το χρυσό μετάλλιο. Η αγκαλιά της, όμως, ήταν ισχυρή και η κλασική χειρονομία ενός προπονητής στο καλλιτεχνικό πατινάζ, δηλαδή να ανοίξει το τζάκετ της για να το φορέσει, έδειξε ότι σε κάποια διάσταση σέβεται το ταλέντο και την ικανότητα και είναι στις υπηρεσίες της Αλίνα. Όχι διαφορετική, δηλαδή, από τους άντρες-φόβητρα, τον Νικαλάι Καρπόλ με τα αμίμητα ξεσπάσματά του στα τάιμ άουτ της εθνικής βόλεϊ Γυναικών της Ρωσίας, ή τον Ντούσκο Βουγιόσεβιτς, που η επαφή του με τους παίκτες της εκάστοτε ομάδας που κοουτσάρει, κυρίως της Παρτίζαν Βελιγραδίου, δεν αρκούνταν σε λεκτική επίθεση, αλλά μπορούσε να γίνει και σωματική.

Ενδεχομένως ο αναγνώστης γνωρίζει ότι στην περίπτωση του Μπόγκνταν Μπογκντάνοβιτς οι Αμερικανοί δεν μπορούσαν να πιστέψουν το βίντεο που έδειχνε τον εμβληματικό Ντούσκο να τον πιάνει από το λαιμό.

Το φάντασμα της Όπερας

Αθλήτρια της Τουτμπιερίτζε, άλλωστε, είναι και η Ελιζαμπιέτ Τουρσινμπάγεβα, η πρώτη γυναίκα που έκανε τετραπλό άλμα σε μεγάλη διοργάνωση, προλαβαίνοντας το… μέλλον, δηλαδή την Αλεξάντρα Τρουσόβα. Η Τουρσινμπάγεβα έκανε ένα τετραπλό σάλτο, το οποίο καταχειροκροτήθηκε από το κοινό στη Σαϊτάμα. Οι τόποι θέλουν να γράφεται ιστορία σε αυτούς και οι άνθρωποι γίνονται οι τόποι τους, όταν αποκτούν οικουμενική αξία.

Η Ζαγκίταβα έκανε ένα φανταστικό σύντομο πρόγραμμα, υπό τους ήχους της μουσικής του Άντριου Λιόιντ Γουέμπερ, για το ‘Φάντασμα της Όπερας’. Σε σχέση με το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 2019, που έγινε στο Μινσκ της Λευκορωσίας και στο οποίο επίσης κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο, κάνοντας το back2back, το πρόγραμμά της ήταν κατά πολύ βελτιωμένο. Ο συνδυασμός των δύο πρώτων αλμάτων της ήταν συγκλονιστικός, υπό την έννοια ότι το πάτημά της μετά το τριπλό λουτς και πριν από το τριπλό λουπ ήταν πιο γρήγορο από πρώτο χρόνο των Βραζιλιάνων στο βόλεϊ. Σε σχέση, δε, με το Μινσκ, δαπάνησε πολύ λιγότερο χρόνο στην προσγείωση και την απογείωση την ώρα του συνδυασμού, κάτι που την κατέστησε γκράντε φαβορί σε σχέση με την οικοδέσποινα Ρίκα Κιχίρα, η οποία υπολειπόταν κατά 11 πόντους στο τέλος του σύντομου προγράμματος.

Το άξελ της επίσης ήταν πλήρες, ενώ στο φλιπ μπόρεσε να κρατήσει την ισορροπία της. Μπορεί αυτό το άλμα να μην ήταν τέλειο, αλλά κράτησε το προβάδισμά της. Η περιπέτεια που πέρασε η Ζαγκίταβα, όμως, ήρθε μετά το σύντομο, όταν οι οικοδεσπότες την κράτησαν πέντε ώρες για έλεγχο ντόπινγκ, ένα γεγονός που θα μπορούσε να πυροδοτήσει ακόμα και διπλωματικό επεισόδιο, άλλωστε οι ρέκτες γνωρίζουν ότι οι σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Ιαπωνίας διέπονται από μία μυστηριώδη ένταση και οι εδαφικές διαφωνίες ίσως να μην αργήσουν να δημιουργήσουν ακόμα και πόλεμο.

Η Ζαγκίταβα βγήκε εκτός προγράμματος σε ό,τι αφορά την ψυχολογική και την πνευματική προετοιμασία, μα υπήρξε έξοχη δύο μέρες μετά, στο ελεύθερο πρόγραμμά της. Είχε ακριβώς την ίδια ταχύτητα στο διπλό άξελ της, 12,4 χλμ. την ώρα, κάλυψε απόσταση 2,2 μέτρων, ενώ έφτασε σε ύψος 0,41μ., τρία εκατοστά ψηλότερα από το αντίστοιχο άλμα του σύντομου προγράμματός της. Μόνο που στα 16 της και σε σχέση με πέρυσι, δεν ήταν απλώς ένα αθλητικό φαινόμενο. Η ευαισθησία της ταραγμένης ηρωίδας που το φάντασμα ρουφάει την ψυχή της και της μοιραίας γυναίκας με την καταραμένη ερωτική ζωή αναδείχθηκε και αυτό δημιούργησε τη συναισθηματική υπεροχή της.

Η φάμπρικα και το ταγμένο

Η Ζαγκίταβα, πλέον, έχει κατακτήσει τα πάντα ήδη. Πρωταθλήτρια Ρωσίας, πρωταθλήτρια Ευρώπης, πρωταθλήτρια κόσμου, ‘χρυσή’ ολυμπιονίκης. Σε 14 μήνες μέσα. Τούτο μπορεί να δημιουργεί την υποψία μίας απαράμιλλης αυτοκρατορίας, όμως, αν ρωτάτε τον υπογράφοντα, δεν μοιάζει πιθανόν. Η φάμπρικα της Ετιέρι, να βγάζει κορίτσια-λάστιχο που πια έχουν την ικανότητα να κάνουν τετραπλά άλματα και μάλιστα δις, όπως η Τρουσόβα στο περυσινό Παγκόσμιο Πρωτάθλημα τζούνιορ της Σόφια στη Βουλγαρία και το φετινό ρώσικο πρωτάθλημα τζούνιορ, καθιστούν την ίδια την Αλίνα… βετεράνο του σπορ. Υπάρχουν τουλάχιστον έξι αθλήτριες που μπορούν να διαδέχονται η μία την άλλη στις μεγάλες διοργανώσεις, με αυτό που λέγεται ικανότητες να αυξάνεται με αριθμητική πρόοδο, από τη μεγαλύτερη στη μικρότερη.

Σε ένα χρόνο ένα από αυτά τα κορίτσια θα έχει δικαίωμα να πάρει μέρος σε διεθνή διοργάνωση Γυναικών, η Αλένα Καστόρναγια. Σε δύο χρόνια θα είναι η σειρά των Τρουσόβα και Άννα Σερμπακόβα. Για την πριγκίπισσα του παγκόσμιου πατινάζ, όμως, αυτό θα δημιουργήσει μία νέα ευκαιρία. Πριν καλά καλά τελειώσει την εφηβεία της, σε τρία χρόνια από τώρα, θα μπορεί να αφιερώνεται στη μέθεξη του ρόλου, για να τον πάει μακρύτερα και να καθηλώνει με τη θεατρική διάσταση που θα του δίνει το κοινό.

Η φιλοδοξία της, πια, θα καταστεί οικουμενική και η εργασία της θα αφορά στην τέχνη. Αυτή θα μπορέσει να διαφυλάξει την υστεροφημία μίας από τις, με τη σφραγίδα γνησιότητας να μπαίνει την Παρασκευή 22 Μαρτίου, κορυφαίες πατινέζ στην ιστορία.

(φωτογραφίες: AP Images)