To μετά του Εuro2004 εξακολουθεί να εκπλήσσει τους ξένους

To Copa90 μάλλον δεν χρειάζεται να στο συστήσω. Κατά πάσα πιθανότητα ανήκεις στους 1.210.000 subscribers που ‘χει, στο κανάλι του στο YouTube ή είσαι ένα από τα 95.787.556 views. Σίγουρα έχεις διαβάσει τουλάχιστον ένα από τα άρθρα του, που είναι ιστορίες. Όχι επικαιρότητα και ‘ευκολάκια’, αλλά προϊόν έρευνας από αυτές που τσεκάρουν τα στοιχεία, τα επιβεβαιώνουν και μετά τα παρουσιάζουν, με τους συνεργάτες του να σκέφτονται διαφορετικά και να γράφουν κατά τρόπο που σε ‘κρατά’ στο κείμενο, από την αρχή έως το τέλος. Ανήμερα της τελευταίας εθνικής μας επετείου, ασχολήθηκαν με το θρίαμβο της Ελλάδας στο Euro2004 “και την πτώση που ακολούθησε”.

Παρεμπιπτόντως, επανέφερε στο προσκήνιο ένα video που είχε ‘φτιάξει’ το 2015, για το ποδόσφαιρο στη χώρα μας. Στην περιγραφή του περιεχομένου, μπορούσες να διαβάσεις το εξής: “Εν μέσω βίας, ισχυρισμών περί διαφθοράς, μισθών που δεν έχουν δοθεί και οικονομικών προβλημάτων που έχουν ‘γονατίσει’ τη χώρα, το ελληνικό ποδόσφαιρο βρίσκεται σε ένα πολύ εύθραυστο σημείο”. Βρίσκεις πως έχει αλλάξει κάτι, από τότε;

Πέντε χρόνια μετά, ταξίδεψε άλλος συνεργάτης του μέσου στην Ελλάδα, για να μιλήσει με τους πρωταγωνιστές εκείνου του θριάμβου, ο οποίος προφανώς και δεν αξιοποιήθηκε με κανέναν τρόπο. Και αν όσοι ζούμε εδώ δεν ‘πεθάναμε’ ακριβώς από την έκπληξη, μάλλον για εκείνους που δεν ζουν στη χώρα έχει ένα ενδιαφέρον το πώς καταφέραμε να μην εκμεταλλευτούμε μια τέτοια μοναδική ευκαιρία. Το ερώτημα ήταν ‘τι πήγε λάθος μετά το 2014’. Η αυθόρμητη -και μονολεκτική- απάντηση είναι ‘όλα’. Ας δούμε όμως, τι είχαν να πουν κάποιοι εξ όσων μίλησαν με τον Ντομ Σμιθ, που έκανε το θέμα.

“Ο Στέλιος Γιαννακόπουλος, πρώην παίκτης της Μπόλτον, ο οποίος είχε παίξει σε όλα, πλην δυο, αγώνων της Ελλάδας στο Euro2004, διεθνής για 11 χρόνια που είχε μικρή θητεία στην εθνική ως ασίσταντ μάνατζερ είπε ‘είναι ένα συναίσθημα, για το οποίο δεν υπάρχει λέξη να περιγραφεί ούτε στο πλούσιο ελληνικό λεξιλόγιο. Ήταν και παραμένει μοναδικό συναίσθημα να γίνεσαι πρωταθλητής Ευρώπης. Το ελληνικό ποδόσφαιρο δεν ήταν συνηθισμένο στο να ζει τέτοιες επιτυχίες, σε συλλογικό ή εθνικό επίπεδο. Ήταν μεγάλη έκπληξη, ακόμα και για τους Έλληνες’.

Ο Δημήτρης Παπαδόπουλος, ένα άλλο μέλος της Εθνική του Euro2004 και πρώην επιθετικός της Μπέρνλεϊ είπε ότι ‘κανείς δεν πίστευε πριν το τουρνουά πως θα μπορούσαμε να πάρουμε το τρόπαιο. Η σκέψη μας ήταν να κάνουμε ό,τι μπορούμε, για να είμαστε ανταγωνιστικοί σε όλα τα παιχνίδια και να κάνουμε υπερήφανους τους συμπατριώτες μας’.

Το πάθος του Γιαννακόπουλου ξεχείλιζε, όπως μιλούσε για τους πρώην συμπαίκτες του. Ήξερε πως είναι μέλος μιας εξαιρετικής ομάδας. ‘Είχαμε ένα πολύ καλό σύνολο, γεμάτο ταλέντο και χαρισματικούς παίκτες. Το καλύτερο μείγμα παικτών που ήταν στην καλύτερη στιγμή τους, γιατί χρειάζεται να είσαι σε καλή κατάσταση, ώστε να παίζεις καλά σε μεγάλα τουρνουά. Νομίζω ότι ίσως αυτή να ήταν η καλύτερη γενιά παικτών που ‘έβγαλε’ ποτέ η Ελλάδα. Είχαμε έναν εξαιρετικό προπονητή (Ότο Ρεχάγκελ)’. Ο Γερμανός ήταν γνωστός για την νικήτρια προσέγγιση του, την απαλλαγμένη από το ρίσκο, όπως είχε κατακτήσει τρεις τίτλους στην Bundesliga, πριν αναλάβει την Εθνική. ‘Ήταν ο τέλειος συνδυασμός του ελληνικού ταλέντου και της γερμανικής πειθαρχίας’.

O Ότο Ρεχάγκελ χειροκροτεί το κοινό, στο Παναθηναϊκό Στάδιο, στην επιστροφή της πρωταθλήτριας Ευρώπης, Ελλάδας από την Πορτογαλία. AP Photo/Thanassis Stavrakis

Τα πρώτα του χρόνια στην ομάδα, ο Ρεχάγκελ ένωσε ένα γκρουπ παικτών που ήταν συνηθισμένοι στις νίκες με τους συλλόγους τους, αλλά όχι με την Εθνική. ‘Είχε τις καλύτερες προπονητικές ικανότητες που συνάντησα ποτέ στην καριέρα μου’ λέει ο Παπαδόπουλος -ένα μεγάλο κοπλιμέντο από παίκτη που έπαιξε εκτός Ελλάδας για την Ντινάμο Ζάγκρεμπ και τη Θέλτα.

Στη δεκαετία που ακολούθησε, η Ελλάδα προκρίθηκε σε όλα τα μεγάλα τουρνουά, πλην ενός. Ποτέ όμως, δεν έφτασε κοντά σε μια νέα επιτυχία. Ο Γιώργος Λυκουρόπουλος θυμάται πως ‘υπήρξε μια πολύ καλή εποχή, υπό τις οδηγίες του Φερνάντο Σάντος. Είχε περίπου την ίδια νοοτροπία με τον Ρεχάγκελ και εμπειρίες από την Ελλάδα, όπου δούλεψε σε συλλόγους. Υπήρξε προπονητής των ΑΕΚ, ΠΑΟΚ και Παναθηναϊκού. Είχαμε ένα καλό Παγκόσμιο Κύπελλο το 2014, αλλά μετά χάσαμε την πειθαρχία μας’. Προσελήφθη ο Κλαούντιο Ρανιέρι, τέσσερα ματς μετά το Παγκόσμιο της Βραζιλίας.

‘Δεν λειτούργησε’, λέει ο Λυκουρόπουλος, ‘υπήρχε ένας ατζέντης, που τον εκπροσωπούσε και μπλέχτηκε στις δουλειές της ομάδας και των παικτών. Είχε αρνητικό χαρακτήρα. Έγινε αρνητικός παράγοντας. Είχε κακή επιρροή στον Ρανιέρα, ο οποίος δεν έκανε καλή δουλειά’. Από το 2014 η Ελλάδα δεν έχει προκριθεί σε μεγάλο τουρνουά. ‘Έχει εξαφανιστεί το ομαδικό πνεύμα που είχαν εγκαταστήσει οι Ρεχάγκελ και Σάντος. Πολλοί εκ των παικτών κρέμασαν τα παπούτσια τους. Χάσαμε μια γενιά καλών παικτών και την εξέλιξη. Η νέα εποχή έφτασε πολύ κοντά στην καταστροφή. Χάσαμε από τα Νησιά Φερόε -ήταν μοναδική αρνητική στιγμή στην ιστορία μας’.

Στην επόμενη δουλειά του, ο Ρανιέρι πήρε την Premier League με τη Λέστερ. “Το ποδόσφαιρο είναι όσο απρόβλεπτη είναι η ζωή’ σχολιάζει ο Παπαδόπουλος.

Μια στάση εδώ, για να δούμε τι έχει κάνει η Εθνική από το 2005.

‘Τέθηκε ως θέμα το καθεστώς της ελληνικής ομοσπονδίας ποδοσφαίρου, όπου υπάρχουν άνθρωποι που δεν έχουν τις γνώσεις, την εμπειρία ή την εκπαίδευση στο αθλητικό μάνατζμεντ. Και αυτό είναι η συνέπεια του τρόπου που γίνονται οι εκλογές. Τα μεγάλα clubs προσπαθούν να πάρουν τον έλεγχο της ομοσπονδίας, οπότε τα κριτήρια για τους υποψηφίους δεν έχουν σχέση με το ποδόσφαιρο. Οι προπονητές κι οι scouts έχουν επίσης, μερίδιο ευθύνης’, όπως εξήγησε ο Παπαδόπουλος. ‘Το μειονέκτημα της Ελλάδας είναι η έλλειψη οργάνωσης. Χρειάζεται να επικεντρώσουμε στις νέες γενιές και την εξέλιξη των νέων παικτών’.

Ο Λυκουρόπουλος πρόσθεσε ότι ‘οι επιλογές προπονητών που έγιναν, ήταν φιάσκο. Ήταν λανθασμένες. Τώρα έχουμε έναν Ολλανδό, τον φαν Σιπ, ο οποίος προσπαθεί να κάνει καλύτερη δουλειά. Τον έχουμε εμπιστευτεί περισσότερο από τους προκατόχους του. Ήταν στη γενιά του Κρόιφ, στην Ολλανδία και είχε παίξει για τον Άγιαξ. Προσπαθεί να διορθώσει τα λάθη του παρελθόντος’.

Η Ελλάδα, παρ’ όλα αυτά, τερμάτισε κάτω από τη Φινλανδία, στα προκριματικά για το Euro2020 και απέτυχε να προκριθεί στους τελικούς, για μια ακόμα φορά. Αν το 2004 ήταν το πικ, η Ελλάδα βρίσκεται αυτήν την στιγμή στο κατώτατο σημείο.

‘Ανέκαθεν ήμουν αισιόδοξος. Αυτός είναι ο χαρακτήρας μου’ λέει ο Στέλιος Γιαννακόπουλος, ‘πιστεύω λοιπόν, πως τα καλύτερα θα έλθουν για την Ελλάδα. Χρειάζεται να δούμε θετικά το όλο θέμα. Ποτέ δεν ξέρεις τι θα γίνει στο ποδόσφαιρο. Η κατάκτηση του Euro2004 ήταν τεράστιο πράγμα. Και ίσως να είναι κάτι που δεν θα ξανασυμβεί, αλλά την ίδια ώρα κανείς δεν μπορεί να μας σταματήσει από το να ονειρευόμαστε. Αν ήμουν τώρα παίκτη, θα ονειρευόμουν την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Αυτή είναι η ουσία του να είσαι ποδοσφαιριστής: να ‘χεις όνειρα’.

Κάτι όμως, τονίζει ότι θα χρειαστούν ‘πολλά περισσότερα από όνειρα για να βρει ξανά η Ελλάδα το δρόμο της επιστροφής στην ελίτ του διεθνούς ποδοσφαίρου”.