Παναθηναϊκός: Η πιο λαμπρή στιγμή του προπονητή Γιοβάνοβιτς ήρθε 9 χρόνια πριν
Ως προπονητής ο Ιβάν Γιοβάνοβιτς απασχολείται δύο δεκαετίες. Το μεγαλύτερο διάστημα ήταν στον κραταιό ΑΠΟΕΛ και μαζί 'μεγάλωσαν'. Στα μισά της διαδρομής του έζησε το απόλυτο. Αρκεί ό,τι συνέβη τότε για να τραβήξει από τη λάσπη τον Παναθηναϊκό;
Δεν επιδέχεται αντίρρηση ότι ο Ιβάν Γιοβάνοβιτς (θα) είναι (από την 1/6) ο νέος προπονητής του Παναθηναϊκού. Ως ο δεύτερος Σέρβος και ο έβδομος συνολικά από τις δημοκρατίες των πρώην γιουγκοσλαβικών εδαφών. Είχαν προηγηθεί ο Σβέτισλαβ Γκλίσοβιτς (1953-58), ο Στιέπαν (Στέφαν) Μπόμπεκ (1963-67, 1974-75), ο Τόμισλαβ Ίβιτς (1986-87), ο Ίβιτσα Όσιμ (1992-94), ο Βέλιμιρ Ζάετς (1996-97) και ο υπηρεσιακός Γιάσμινκο Βέλιτς (2006-07). Ήδη, κι αφού πρώτα συμφωνήθηκαν με τον Γιάννη Αλαφούζο οι όροι της τριετούς συνεργασίας, ο -σε μερικές εβδομάδες- 59χρονος προπονητής ξεναγήθηκε στις εγκαταστάσεις του αθηναϊκού κλαμπ (προπονητικό κέντρο, γήπεδο) και επέβλεψε τους χώρους που θα γίνουν το δεύτερο σπίτι του ενόσω θα βρίσκεται στη δουλειά.
Από τον Κώστα Γουλή μάθαμε με πάσα λεπτομέρεια ότι ο Γιοβάνοβιτς ήταν μια λύση που ο μεγαλομέτοχος-πρόεδρος του ‘τριφυλλιού’ είχε επεξεργαστεί από τον Οκτώβριο, ψάχνοντας εσπευσμένα τον αντικαταστάτη του Ντάνι Πογιάτος. Άρα ο Πιέρ Ντρεοσί, που (μην ξεχνάμε ότι) είχε αναλάβει κατ’ εισήγηση του Λάζλο Μπόλονι την κενή θέση του αθλητικού διευθυντή, δεν συμμετείχε ολωσδιόλου στις κουβέντες και αναπόφευκτα ο ρόλος του είτε θα περιοριστεί είτε θα εξαλειφθεί εντελώς. Είναι εκ των επόμενων θεμάτων που θα διευθετηθούν.
Προπονητής χωρίς αφεντικό
Ούτως ή άλλως ο έμπειρος τεχνικός έχει μάθει να εργάζεται συγκεντρωτικά και απερίσπαστα, δίχως άλλος να επεμβαίνει δραστικά στην καθημερινότητά του και να επηρεάζει τη διαδικασία που εφαρμόζει. Ήταν εξ αρχής της προπονητικής σταδιοδρομίας του, που ξεκίνησε πειραματικά στη Νίκη Βόλου, και -επειδή ο άνθρωπος ελάχιστα αλλάζει μεγαλώνοντας- παραμένει ένας ‘αυτόνομος’ επαγγελματίας που ζητούσε διαρκώς να έχει λόγο και ν’ ακούγεται πριν από τις τελικές αποφάσεις. Με στόχο να δημιουργεί ένα στιβαρό σύνολο με ποδοσφαιριστές του προπονητή ξεκάθαρα και ν’ αναπτύσσει σχέσεις αμοιβαίας εμπιστοσύνης, αλλά πάντα με ξεκάθαρο διαχωρισμό των ρόλων και επιβολή πειθαρχίας σε κάθε αναγκαία περίσταση.
Ο Ιβάν Γιοβάνοβιτς αναλαμβάνει να διαδεχθεί τον Λάζλο Μπόλονι κουβαλώντας μαζί του περισσότερα από 400 επίσημα παιχνίδια σε κάθε λογής διοργάνωση. Παράδοξο ή αντιπροσωπευτικό της κουλτούρας του, αυτό έχει συμβεί σε μόλις 4 συλλόγους, εξαιρώντας ασυζητητί την -ως μη γενόμενη- παρουσία του στην εθνική των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, πριν από κάποιο ματς (επίσημο ή φιλικό), μιας και του αντιπροέδρου της Ομοσπονδίας και επικεφαλής της επιτροπής εθνικών ομάδων, Γιουσούφ Χουσαΐν αλ-Σαχλάουι, του ‘καρφώθηκε’ ένα πρωί η ιδέα να προσλάβει νέο εκλέκτορα (Χόρχε Λουίς Πίντο) που εν τέλει τον απέλυσε μετά από ένα πεντάμηνο (για να φέρει πίσω τον Ολλανδό Φαν Μάρβαϊκ που είχε διώξει για να φέρει ον Γιοβάνοβιτς). Ως εκ τούτου δεν προσμετράται.
Η συντομότερη κατά τ’ άλλα μονοετής παρουσία του σε πάγκο συλλόγου αφορούσε τη συνεργασία του με την Παναχαϊκή του Ελληνο-αυστραλού Κώστα Μακρή. Κάθισε 160 ημέρες ή αλλιώς σε 23 αγώνες (Β’ Εθνικής, κυπέλλου). Σε κάθε άλλον από τους τρεις συλλόγους επέστρεψε για δεύτερη φορά. Στον Ηρακλή έκλεισε αθροιστικά 528 ημέρες, καταφέρνοντας ενδιάμεσα να τον σώσει, στον ΑΠΟΕΛ έμεινε αρχικά για 16 μήνες και ακολούθως άλλους 65 (5.5 χρόνια), ενώ στην Αλ Νασρ συμπλήρωσε συνολικά περισσότερες από 1.500 ημέρες δουλειάς ή 113 παιχνίδια! Δένεται πολύ με τα πρότζεκτ που συμφωνεί να εποπτεύσει και φροντίζει ν’ αποχωρεί όταν πια αρχίσει ν’ αντιλαμβάνεται ότι δεν έχει πια τη δυνατότητα να επεκτείνει το έργο του με τον τρόπο που ζητά επιτακτικά.
Αναγνωρίζει τα λάθη του
Κατά το δεύτερο και εκτενέστερο πέρασμά του από την κυπριακή ομάδα ήξερε από τις αρχές της τελευταίας σεζόν του (2012-13), Αύγουστο μήνα κιόλας, ότι το τέλος δεν θ’ αργήσει να έρθει. Το είχε αποδεχθεί μετά τον αποκλεισμό από τη Νέφτσι Μπακού στα προκριματικά του Europa League, παίρνοντας εξ ολοκλήρου την ευθύνη για το σοκαριστικό 1-3 που προηγηθεί στο ‘ΓΣΠ’, μιας και “απογοήτευσα τους παίκτες μου γιατί δεν μπόρεσα να τους βοηθήσω με τον τρόπο που λειτούργησα. Σκότωσα τα όνειρά τους“. Μάλιστα υπερασπίστηκε όλους τους άλλους πλην τον εαυτό του, λέγοντας ότι “άκουσα πολλές φορές ότι οι φίλοι της ομάδας αποδοκίμασαν αυτούς τους ανθρώπους αλλά και τους παίκτες. Δεν μπορώ να το εκλάβω ότι είναι σωστό και δίκαιο“. Γι’ αυτό και μολονότι δεν ζήτησε συγγνώμη για το κάζο, εξηγώντας ότι “θα το έκανα, αν δεν δούλευα 24 ώρες την ημέρα για την ομάδα“, έθεσε την παραίτησή του στη διάθεση της διοίκησης.
Παρά το ραγισμένο γυαλί στις σχέσεις του με τον πρόεδρο Φοίβο Ερωτοκρίτου, συνέχισε προκειμένου να χαρίσει στον ΑΠΟΕΛ τον τρίτο τίτλο πρωταθλητή σε διάστημα 5 ετών. Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του κατορθώματός του έκτοτε η ομάδα της Λευκωσίας συνεργάστηκε με 15 διαφορετικούς συναδέλφους του, αναζητώντας διαρκώς τον καταλληλότερο. Τις τελευταίες εβδομάδες και προτού διαλέξει τον Παναθηναϊκό αποπειράθηκαν να τον πείσουν να επιστρέψει στη Μεγαλόνησο. Θ’ αναλάμβανε το σύνολο που τερμάτισε στην όγδοη θέση της τελικής κατάταξης και βρέθηκε δικαιολογημένα εκτός Ευρώπης ύστερα από 19 χρόνια. Το καλό για εκείνους δεν τρίτωσε.
Χιώτης, υπέρβαση και αποθέωση Ιβάν από Μουρίνιο
Με τον Ιβάν ως τρομερό ο ΑΠΟΕΛ είχε τρυπήσει κάθε έννοια ταβανιού στην ευρωπαϊκή ιστορία του, φτάνοντας στο οριακό σημείο να διεκδικεί την πρόκρισή του στα ημιτελικά του Champions League αντιμετωπίζοντας τη Ρεάλ Μαδρίτης του Ζοζέ Μουρίνιο και των αναρίθμητων ποδοσφαιρικών αστέρων (Κασίγιας, Ράμος, Τσάμπι Αλόνσο, Κεντίρα, Εζίλ, Κακά, Ρονάλντο, Μπενζεμά, Ιγκουαΐν). Μέχρι την 27η Μαρτίου του 2012 και το πρώτο ματς των δύο ομάδων στη Λευκωσία, οι ‘γαλαζοκίτρινοι’ είχαν διαγράψει μια σχεδόν αψεγάδιαστη πορεία, η οποία είχε αρχίσει με το 3/3 των προκριματικών απέναντι σε Σκεντέρμπεου (0-2, 0-4), Σλόβαν Μπρατισλάβας (0-0, 0-2) και Βίσλα Κρακοβίας (1-0, 1-3) και διευρύνθηκε στον όμιλο με Ζενίτ, Σαχταρ και Πόρτο. Οι πρωταθλητές Κύπρου δεν έχασαν κανένα από τα πρώτα πέντε παιχνίδια της διαδικασίας, αποσπώντας ισοπαλίες σε όλα τα εκτός έδρας ματς, και παρά το 0-2 της τελευταίας αγωνιστικής από τη Σαχτάρ κατέκτησαν την πρωτιά, μπροστά από τις άλλες δύο που αλληλοεξουδετερώνονταν στο ‘Ντραγκάο’ (0-0).
Το συναπάντημα με τη Λιόν στη φάση των 16 ήταν αρκετά γενναιόδωρο, με αποτέλεσμα ο ΑΠΟΕΛ να εκμεταλλευτεί τη συνθήκη, να ισοφαρίσει το 1-0 του αγώνα στο ‘Ζερλάν’ και χάρη τις τρομερές επεμβάσεις του Διονύση Χιώτη στη διαδικασία των πέναλτι (Λακαζέτ, Μπάστος) να κερδίσει το εισιτήριο για την τελική οκτάδα της διοργάνωσης! Αν και ο Γιοβάνοβιτς παρομοίαζε με δώρο την κλήρωση απέναντι στη Ρεάλ Μαδρίτης λόγω των εμπειριών “που έπαιρναν οι παίκτες, η ομάδα, εγώ προσωπικά αλλά και ο ΑΠΟΕΛ μελλοντικά“, ο αποκλεισμός σ’ εκείνη τη συγκυρία ήταν σχεδόν αναπόφευκτος. Ναι μεν το 0-3 στη Λευκωσία διαμορφώθηκε στο τελευταίο τέταρτο της αναμέτρησης, αλλά η Ρεάλ πίεζε ασφυκτικά από νωρίς και σημάδευε τα δοκάρια.
Με την ομάδα που θα περάσει να έχει διευκρινιστεί, ο Σέρβος και οι παίκτες του φρόντισαν ν’ απολαύσουν δίχως άγχος την πρόκληση ενός αγώνα στο ‘Μπερναμπέου’ και σκόραραν δις, χωρίς το τελικό 5-2 από τους ‘μερένγκες’ να τσαλακώσει τη συνολική εικόνα μιας απίθανης σεζόν. Ο θαμπωμένος Μουρίνιο έλεγε τότε πως “στον ΑΠΟΕΛ γίνεται μια σοβαρή δουλειά και η πορεία του δεν είναι θαύμα. Ο Ιβάν Γιοβάνοβιτς έχει έχει φτιάξει μία ομάδα που ξέρει τι ζητάει και με καλή νοοτροπία για το ποδόσφαιρο. Αυτό είναι προϊόν της δουλειάς“.
Μόνο στην Αλ Νασρ έκτοτε
Από την εμβληματικότερη στιγμή στην ιστορία του ΑΠΟΕΛ έχουν μεσολαβήσει 9 χρόνια. Πολλά για το ποδόσφαιρο του 2021. Στο ενδιάμεσο ο Ιβάν Γιοβάνοβιτς άφησε πολύ καλό όνομα με ό,τι κατάφερε στην Αλ Νασρ του Ντουμπάι. Σ’ ένα κλαμπ που έχει πληρώσει προπονητές όπως Βάλτερ Ζένγκα, ο Νταν Πετρέσκου και ο Τσέζαρε Πραντέλι άφησε το δικό του σημάδι. Κατέκτησε μαζί της τρεις εγχώριους τίτλους και δημιούργησε απτές προϋποθέσεις για την υπέρβαση στο ασιατικό Champions League του 2016. Ήταν ο ‘Special One’ του Κόλπου – έτσι τον αποκαλούσαν.
Ένα γραφειοκρατικό θέμα, με παραποιημένα έγγραφα του διαβατηρίου του Βραζιλιάνου επιθετικού Ουαντερλέι προκειμένου ν’ αγωνίζεται με υπηκοότητα Ινδονησίας, ακύρωσε το 3-0 επί της Αλ Τζάις του Κατάρ και την καταδίκασε σε αποκλεισμό. Ο ποδοσφαιριστής τιμωρήθηκε με αποκλεισμό 10 αγώνων. Το γεγονός συμπαρέσυρε και τον έμπειρο προπονητή που υπογράμμιζε τότε ότι “φυσικά ό,τι συνέβη είναι ένας παράγοντας αποσταθεροποίησης, αλλά δεν αποτελεί δικαιολογία“. Προτού συμπληρωθούν 15 μήνες γύρισε πίσω. Για άλλους 11 (Γενάρη με Δεκέμβρη του 2018). Δούλεψε με τον Γάλλο διεθνή Γιοάν Καμπάιγ, τον Ισπανό γκολτζή Αλφρέδο Νεγρέδο και κάμποσους Βραζιλιάνους, αλλά τ’ αποτελέσματα δεν (τον) βοήθησαν (10 νίκες σε 21 ματς) να στεριώσει περισσότερο.
Στον Παναθηναϊκό έρχεται ν’ αποδείξει ότι έχει αποστηθίσει τη συνταγή που απαιτείται για την (ανα)διαμόρφωση μιας ομάδας που θα γίνει πρώτα απ’ όλα ανταγωνιστική έναντι των άμεσων ανταγωνιστών της και κατόπιν θα επανέλθει σε τροχιά πρωταθλητισμού. Η κατάλληλοτητά του και η προσαρμογή του στις σύγχρονες επιταγές θα εξαρτηθεί απ’ όσα του δώσουν, πέρα από ένα καλό συμβόλαιο, και φυσικά το τι αποτέλεσμα θα φέρει πίσω. Άλλο ένα ‘πρότζεκτ’ του Γιάννη Αλαφούζο τίθεται υπό κρίση.