Ιταλία – 1990

Το Contra.gr συνεχίζει την παρουσίαση της ιστορίας των Παγκοσμίων Κυπέλλων. Βρισκόμαστε στηνΙταλία το 1990. Η Δυτική Γερμανία χρειάστηκε ένα αμφισβητούμενο πέναλτι για να νικήσειτην κάκιστη Αργεντινή, τη στιγμή που ο Τότο Σκιλάτσι δεν ήταν αρκετός για τη διοργανώτρια.

Die deutsche Mannschaft stellt sich nach dem 1:0-Finalsieg gegen Argentinien bei der Fußball-Weltmeisterschaft am 08.07.1990 im Olympiastadion von Rom zum Mannschafdtsfoto auf : Stehend (v.l.): Klaus Augenthaler, Stefan Reuter, Jürgen Klinsmann, Frank Mill, Guido Buchwald, Paul Steiner, Thomas Berthold, Andreas Köpke, Jürgen Kohler; Hockend (v.l.): Torwart-Trainer Sepp Maier, Andreas Brehme, Lothar Matthäus (mit dem WM-Pokal), Karlheinz Riedle, Bodo Illgner, Uwe Bein, Günter Hermann, Rudi Völler, Thomas Häßler. picture-alliance / dpa

ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΡΑΤΣΟΣ

12 ΙΟΥΝ 2014

Η διοργάνωση

Η διοργάνωση του 1990 κατέληξε στην Ιταλία, μετά από μία διεκδίκηση στην οποία αρχικώς συμμετείχαν έξι χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Αγγλία, Γαλλία, Ελλάδα, Δυτική Γερμανία, Γιουγκοσλαβία, Σοβιετική Ενωση και Ιταλία είχαν καταθέσει αρχικό φάκελο μέχρι την λήξη της προθεσμίας, στις 31 Ιουλίου του 1983, κι ένα μήνα μετά αποσύρθηκαν Γαλλία, Γιουγκοσλαβία και Δυτική Γερμανία. Οι τέσσερις εναπομείνασες προτάσεις εξετάστηκαν από την FIFA με την τελική απόφαση να τοποθετείται μέσα στο 1984, λόγω της αυξημένης γραφειοκρατείας που απαιτούνταν. Στις αρχές εκείνης της χρονιάς η χώρα μας και η Αγγλία αποσύρθηκαν από τη διεκδίκηση και εν τέλει το μποϋκοτάζ της ΕΣΣΔ στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Αντζελες λίγο πριν την ανακοίνωση της διοργανώτριας χώρας επηρέασε την τελική απόφαση (το αρνήθηκε, πάντως, ο πρόεδρος της FIFA, Ζοάο Χαβελάνζε), με το τουρνουά να αναλαμβάνει εν τέλει η Ιταλία, για δεύτερη φορά μετά το 1934 (11-5 οι ψήφοι).

Πρόκειται για μία από τις χειρότερες διοργανώσεις από πλευράς θεάματος, κάτι που επιβεβαιώνουν και οι αριθμοί. Σημειώθηκε ο χαμηλότερος μέσος όρος τερμάτων ανά αγώνα (2,21 γκολ) και σε 52 ματς βγήκαν 164 κίτρινες κάρτες (η Αργεντινή είχε 22) και 16 κόκκινες (ρεκόρ), δύο εξ αυτών στον τελικό (πρώτες αποβολές σε τελικό). Τα τελευταία επτά παιχνίδια του τουρνουά δεν κρίθηκαν από κανονική φάση, αλλά είτε από πέναλτι που καταλογίστηκε, είτε από τη διαδικασία των πέναλτι. Οι ομάδες στα νοκ άουτ προσπαθούσαν να στείλουν τα παιχνίδια στα πέναλτι και να μην ρισκάρουν νωρίτερα. Το ΕΙΡΕ έφτασε στα προημιτελικά δίχως να έχει νικήσει σε κάποιο ματς, φέρνοντας συνεχώς ισοπαλία, μέχρι να ηττηθεί από την Ιταλία, ενώ η Αργεντινή έφτασε στον τελικό έχοντας σκοράρει μόλις 5 φορές. Η ένδεια θεάματος και η υπεροχή των αμυντικών τακτικών οδήγησε τη FIFA στη λήψη μέτρων, με την εισαγωγή του κανονισμού της απαγόρευσης της πάσας προς τον τερματοφύλακα, η οποία τέθηκε σε ισχύ στο επόμενο Μουντιάλ, καθώς και της απονομής τριών βαθμών αντί δύο για τη νίκη, ώστε να επιβραβευτεί το επιθετικό ποδόσφαιρο.

Στα προκριματικά οι ομάδες που κατέθεσαν αιτήσεις συμμετοχής ήταν λιγότερες από την προηγούμενη διοργάνωση (116 αντί 121), ωστόσο το αποτέλεσμα ήταν ίδιο: 24 χώρες κέρδισαν την πρόκριση στην τελική φάση, μεταξύ των οποίων οι “πρωτάρες” Κόστα Ρίκα, ΕΙΡΕ και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Οι ΗΠΑ επέστρεφαν σε Μουντιάλ μετά από 40 χρόνια απουσίας κι έχοντας εξασφαλίσει την φιλοξενεία του επόμενου τουρνουά, το 1994.

Το σύστημα διεξαγωγής παρέμεινε ίδιο με αυτό του 1986, ωστόσο η διοργανώτρια δεν χρειάστηκε την τρίτη προνομιούχο θέση για να προκριθεί, αφού κυριάρχησε στον 1ο όμιλο με τρεις νίκες και 4-0 τέρματα, με τον Τότο Σκιλάτσι να προκαλεί εντύπωση περνώντας σε δύο ματς ως αλλαγή και σκοράροντας το νικητήριο γκολ κόντρα στην Αυστρία. Η πρωταθλήτρια κόσμου, Αργεντινή, όμως, στάθηκε τυχερή και προκρίθηκε από την τρίτη θέση του 2ου ομίλου, αφού στην πρώτη φιγουράριζε το εκπληκτικό Καμερούν άλλης μιας “χρυσής” αλλαγής, του Ροζέ Μιλά. Το αφρικανικό κράτος είχε κάνει την έκπληξη κι είχε νικήσει στην πρεμιέρα την “αλμπιτσελέστε” και στη συνέχεια τη Ρουμανία (επίσης προκρίθηκε), με συνέπεια η συντριβή 4-0 από την Σοβιετική Ενωση να μην παίξει ρόλο. Στον 3ο όμιλο η Βραζιλία, με διαφορετικό πρόσωπο σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, σημείωσε επίσης τρεις νίκες, όλες δύσκολες, όμως, κόντρα σε Σκοτία, Σουηδία και Κόστα Ρίκα. Η τελευταία ήταν η ομάδα που την ακολούθησε στη φάση των 16, κάνοντας την έκπληξη κερδίζοντας τα ματς τόσο με την Σκοτία, όσο και με τη Σουηδία.

Στον 4ο όμιλο σημειώθηκαν τα περισσότερα γκολ, ωστόσο αυτό συνέβη χάρη στην παρουσία των αδύναμων Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Χάρη σε αυτά προκρίθηκαν τόσο η Δυτική Γερμανία ως πρωτοπόρος, όσο και η Γιουγκοσλαβία με την Κολομβία. Στον 5ο όμιλο η Ισπανία είχε εύκολο έργο κόντρα σε Ουρουγουάη, Βέλγιο και Νότια Κορέα (η οποία πέτυχε το πρώτο της γκολ στο θεσμό, υπομένοντας 46 χρόνια), με τους “κόκκινους διαβόλους” να ακολουθούν και την “τσελέστε” να προκρίνεται ως τρίτη μετά από νίκη στις καθυστερήσεις κόντρα στους Ασιάτες. Ο 6ος όμιλος ήταν ένας από τους πιο “κλειστούς” στην ιστορία του Μουντιάλ, αφού καμία ομάδα δεν σκόραρε πάνω από μία φορά σε ένα ματς και σημειώθηκε μόλις μία νίκη, της Αγγλίας επί της Αιγύπτου (επανεμφάνιση μετά το 1934), η οποία έχρισε πρωτοπόρα τα “λιοντάρια”. Ιρλανδία και Ολλανδία ισοβάθμισαν στα πάντα στη δεύτερη θέση, με συνέπεια να χρειαστεί κλήρωση για πρώτη φορά σε Παγκόσμιο Κύπελλο για το ποια ομάδα θα καταταγεί δεύτερη και ποια τρίτη.

Στη φάση των 16 βγήκαν δύο ζευγάρια που κάλλιστα θα μπορούσαν να θεωρηθούν προώροι τελικοί. Στο “Ντέλε Αλπι” του Τορίνου, η Βραζιλία αντιμετώπισε την Αργεντινή, την οποία είχε “στριμώξει” κι εάν δεν ήταν ο Σέρχιο Γκοϊκοτσέα, το όνειρο της κατάκτησης δεύτερου σερί Μουντιάλ θα είχε “σβήσει” από νωρίς για τους Αργεντινούς. Μία “μαγική” πάσα του Μαραντόνα στον Κλαούντιο Κανίγια και μία… δολιοφθορά ήταν αρκετές για να δώσουν την πρόκριση στην “αλμπιτσελέστε”. Στο άλλο σπουδαίο ματς, στον “επαναληπτικό” του τελικού του 1974, η Δυτική Γερμανία αντιμετώπισε την Ολλανδία στο Σαν Σίρο, σε μία κόντρα που θα μπορούσε να είναι κάλλιστα ένα ντέρμπι του Μιλάνου, αφού στα “πάντσερ” υπήρχαν οι Ματέους, Γίργκεν Κλίνσμαν, Αντρέας Μπρέμε, που ανήκαν στην Ιντερ, και στους “οράνιε” οι Μάρκο φαν Μπάστεν, Φρανκ Ράικαρντ και Ρουντ Γκούλιτ, που ανήκαν στη Μίλαν. Η αναμέτρηση έμεινε στην ιστορία για το περιστατικό του… φτυσίματος μεταξύ Ράικαρντ και Ρούντι Φέλερ και την αποβολή αμφοτέρων. Οι Γερμανοί νίκησαν με 2-1 και πήραν εκδίκηση για τον αποκλεισμό τους στα ημιτελικά του Euro 1988. Η ξέφρενη πορεία της Κόστα Ρίκα διεκόπη απότομα από το χατ-τρικ του Τόμας Σκούχραβι στο 4-1 της Τσεχοσλοβακίας, ενώ η Ιταλία προχώρησε με μία επαγγελματική νίκη 2-0 επί της Ουρουγουάης και τον Σκιλάτσι να σκοράρει ξανά.

Στη Νάπολη, ο Μιλά πέρασε ως αλλαγή στο ματς του Καμερούν με την Κολομβία και σημείωσε στην παράταση δύο τέρματα ιστορικά, λόγω του πανηγυρισμού του, αλλά και του λάθους του εκκεντρικού τερματοφύλακα των Κολομβιανών, Ρενέ Χιγκίτα. Η Ιρλανδία συνέχισε το αήττητο σερί, παίρνοντας την πρόκριση στα πέναλτι κόντρα στη Ρουμανία, ενώ η Γιουγκοσλαβία χάρη σε δύο γκολ του Ντράγκαν Στόικοβιτς (το δεύτερο με την έναρξη της παράτασης) απέκλεισε την Ισπανία που είχε ισοφαρίσει με τον Χούλιο Σαλίνας στο 83′. Πρόκριση in extremis για την Αγγλία, με τον Ντέιβιντ Πλατ να σημειώνει το μοναδικό γκολ της συνάντησης απέναντι στο Βέλγιο, ένα λεπτό πριν τη λήξη του δευτέρου ημιχρόνου της παράτασης.

Στα προημιτελικά, η Αργεντινή βρέθηκε στο “χείλος” του γκρεμού απέναντι στη Γιουγκοσλαβία, αλλά με κάποιον τρόπο γλίτωσε. Ο Ρέφικ Σαμπανάτζοβιτς, μετέπειτα παίκτης της ΑΕΚ και του Ολυμπιακού, ανέλαβε το μαρκάρισμα του Μαραντόνα αλλά στο 31′ αποβλήθηκε. Οι “πλάβι” πήγαν το παιχνίδι στα πέναλτι, είχαν το προβάδισμα μετά από τρεις εκτελέσεις (και τον Μαραντόνα να έχει αστοχήσει), αλλά ο Γκοϊκοτσέαδιώχνοντας τα δύο τελευταία πέναλτι, έστειλε την “αλμπιτσελέστε” στα ημιτελικά. Με πέναλτι, αλλά στην κανονική διάρκεια του αγώνα, ο Ματέους έδωσε τη δύσκολη πρόκριση στη Δυτική Γερμανία κόντρα στην Τσεχοσλοβακία.

Η Ιρλανδία γνώρισε την πρώτη της ήττα στο θεσμό από την Ιταλία με 1-0 (σκόρερ ο Σκιλάτσι) και ήταν η καθοριστική. Το πιο θεαματικό ματς, όμως, διεξήχθη στη Νάπολη, όπου το Καμερούν έκανε την ανατροπή στο ματς με την Αγγλία, διατήρησε το προβάδισμα μέχρι το 83′, ωστόσο ένα πέναλτι του Λίνεκερ με φάση που προήλθε από πάσα της αποκάλυψης των “λιονταριών”, Πολ Γκασκόιν, έστειλε το ματς στην παράταση. Ιδια φάση, ίδια κατάληξη για το συγκρότημα του Μπόμπι Ρόμπσον στο 105′, με το Καμερούν να υποκύπτει, έχοντας πραγματοποιήσει, πάντως, την καλύτερη πορεία αφρικανικής ομάδας στο θεσμό (μόνο η Σενεγάλη το 2002 έφτασε μέχρι τα προημιτελικά).

Σε ένα ματς με πλούσιο παρασκήνιο, ο Μαραντόνα ήρθε αντιμέτωπος με τους φιλάθλους της Νάπολι, της ομάδας όπου δοξαζόταν. Στο “Σαν Πάολο” η Αργεντινή αντιμετώπισε τη διοργανώτρια Ιταλία, με το κοινό της πόλης να αντιμετωπίζει τον μεγαλύτερο διχασμό που έχει γνωρίσει. Το τέρμα του Σκιλάτσι στο 17′ πανηγυρίστηκε με “παγωμάρα”, ενώ αυτό του Κανίγια στο 67′ (μετά από λάθος του Τζένγκα) με… κεκαλυμμένη ανακούφιση. Ο Αργεντινός επιθετικός ήταν ο πρώτος που νίκησε την άμυνα της “σκουάντρα ατζούρα” μετά από 517 λεπτά, με τον Βάλτερ Τζένγκα να καταρρίπτει το σχετικό ρεκόρ που διατηρούσε ο Δυτικογερμανός Ζεπ Μάιερ με 475 λεπτά από τα Μουντιάλ του 1974 και του 1978. Ο Γάλλος διαιτητής Μισέλ Βοτρό, αφού είχε κρατήσει οκτώ λεπτά καθυστερήσεις στο πρώτο μέρος επειδή είχε ξεχάσει τον χρόνο, έστειλε τις δύο ομάδες πρώτα στην παράταση και μετά στα πέναλτι. Εκεί ο Γκοϊκοτσέα, με ακόμα δύο αποκρούσεις (Ρομπέρτο Ντοναντόνι, Αλντο Σερένα) και ο Μαραντόνα με το τέταρτο πέναλτι της Αργεντινής, έδωσαν την πρόκριση για τον τελικό στους παγκόσμιους πρωταθλητές.

Ο δεύτερος ημιτελικός είχε ακριβώς ίδια κατάληξη. Το ματς τελείωσε ισόπαλο 1-1 με τα γκολ των Αντρέας Μπρέμε στο 60′ (μετά από κόντρα) και Λίνεκερ στο 80′. Στο 99′ ο Γκασκόιν αντίκρισε την κίτρινη κάρτα, η οποία θα του στερούσε τη δυνατότητα να αγωνιστεί στον τελικό εφόσον προκρίνονταν τα “λιοντάρια”, με συνέπεια να βάλει στιγμιαία τα κλάματα. Κακώς, όπως αποδείχθηκε, αφού η Αγγλία αποκλείστηκε. Στα πέναλτι οι Στούαρτ Πιρς και Κρις Γουάντλ αστόχησαν και ο Λίνεκερ βλέποντας τους Γερμανούς να προκρίνονται στον τρίτο σερί τελικό, αναγκάστηκε να πει την ιστορική φράση “το ποδόσφαιρο είναι ένα παιχνίδι που διαρκεί 90 λεπτά και στο τέλος κερδίζουν πάντα οι Γερμανοί”.

Ο τελικός

Ο τελικός διεξήχθη στο “Ολίμπικο” της Ρώμης, ωστόσο οι 73.603 θεατές που βρέθηκαν στις εξέδρες σε κανένα σημείο του δεν τον απήλαυσαν. Αργεντινή και Δυτική Γερμανία διασταύρωσαν τα “ξίφη” τους σε ένα παιχνίδι με κάκιστο θέαμα, στο οποίο τα “πάντσερ” είχαν την απόλυτη πρωτοβουλία εξαιτίας και των πολλών απουσιών της ομάδας του Κάρλος Μπιλάρδο (οι Χούλιο Ολαρτικοετσέα, Ρικάρντο Χιούστι και Κανίγια δεν ήταν διαθέσιμοι λόγω τραυματισμού και τιμωρίας), αλλά δεν κατάφεραν να μετουσιώσουν σε γκολ κάποια από τις ευκαιρίες τους. Οι Αργεντινοί στόχευαν ξεκάθαρα σε ακόμα μία διαδικασία πέναλτι, ωστόσο το έργο τους έγινε πολύ δύσκολο όταν ο γεννημένος στην Ουρουγουάη, αλλά μεγαλωμένος στο Μεξικό διαιτητής Εντγκάρδο Κοντεσάλ απέβαλε τον Πέδρο Μονσόν (πρώτη αποβολή σε τελικό Μουντιάλ) στο 64′ σε “θέατρο” του Κλίνσμαν, έχοντας περάσει στο ματς μόλις με την έναρξη του δευτέρου ημιχρόνου. Στο 85ο λεπτό, όμως, ο Κοντεσάλ πραγματικά καθόρισε το αποτέλεσμα, καταλογίζοντας πέναλτι σε πέσιμο του Φέλερ στην περιοχή, μετά από μαρκάρισμα του Νέστορ Σενσίνι. Ο Μπρέμε πήρε φόρα από τα έντεκα μέτρα, σούταρε με το κακό του πόδι, το δεξί (μπερδεύοντας τον Γκοϊκοτσέα) και σκόραρε. Εξι χρόνια αργότερα, ο σκόρερ του τελικού θα παραδεχόταν σε συνέντευξή του ότι δεν έπρεπε να καταλογιστεί αυτό το πέναλτι.

Οπως και να έχει το ματς ολοκληρώθηκε με 1-0 (η Αργεντινή τελείωσε με εννέα παίκτες λόγω αποβολής και του Γκουστάβο Ντεζότι) και η Δυτική Γερμανία έγινε η πιο πετυχημένη χώρα στον κόσμο, έχοντας κατακτήσει τρεις φορές το βαρύτιμο τρόπαιο κι έχοντας φτάσει σε ακόμα τρεις τελικούς. Ο Φραντς Μπεκενμπάουερ έγινε ο δεύτερος προπονητής που είχε κατακτήσει το τρόπαιο και ως παίκτης (πρώτος ο Μάριο Ζαγκάλο) και ο πρώτος ως προπονητής και ως αρχηγός, ενώ η Αργεντινή έγινε η πρώτη ομάδα που δεν κατάφερε να σκοράρει σε τελικό Μουντιάλ.

Ιδανική ενδεκάδα

Γκοϊκοτσέα (Αργεντινή), Πάρκερ (Αγγλία), Μπαρέζι (Ιταλία), Κόλερ (Δυτική Γερμανία), Μπρέμε (Δυτική Γερμανία), Σκούχραβι (Τσεχοσλοβακία), Ματέους (Δυτική Γερμανία), Σίφο (Βέλγιο), Γκασκόιν (Αγγλία), Σκιλάτσι (Ιταλία), Κανίγια (Αργεντινή)

Η έκπληξη

Σε μία διοργάνωση που κυριάρχησε το κάκιστο θέαμα, το ποδοσφαιρικό κοινό διψούσε για νέους ήρωες και το Καμερούν ήρθε να συμπληρώσει αυτό το κενό. Αήττητο στην “παρθενική” του εμφάνιση σε Μουντιάλ, στην Ισπανία το 1982, αυτή τη φορά δεν έπεσε στην “παγίδα” των ισοβαθμιών και με δύο νίκες εξασφάλισε από τη 2η αγωνιστική την πρόκριση. Στην πρεμιέρα ήρθε η πιο ιστορική επιτυχία των “αδάμαστων λιονταριών”, η νίκη επί της παγκόσμιας πρωταθλήτριας Αργεντινής, χάρη στο τέρμα του Φρανσουά Ομάμ Μπιγίκ. Αλλος, βέβαια, ήταν ο παίκτης που λατρεύτηκε ως θεός στη χώρα, ο Ροζέ Μιλά, πρωταγωνιστής του Καμερούν και το 1982. Η νίκη επί της “αλμπιτσελέστε” συνδυάστηκε με αυτήν επί της Ρουμανίας με 2-1 χάρη σε δύο γκολ του Μιλά στο τέλος, με συνέπεια η συντριβή από την Σοβιετική Ενωση να μην έχει καμία επίπτωση.

Στη φάση των 16 η Κολομβία ήταν τρωτός αντίπαλος, ωστόσο χρειάστηκε η διαδικασία της παράτασης κι ένα τραγικό λάθος του Χιγκίτα (ή με διαφορετική ματιά το ένστικτο του σκόρερ του Μιλά) για να διασφαλιστεί το Καμερούν, όσον αφορά την πρόκριση. Η… άγνοια κινδύνου με την οποία αγωνίζονταν οι Καμερουνέζοι (μοιρασμένοι σε καλές ομάδες της πατρίδας τους ή μικρομεσαίες της Γαλλίας, πλην του κορυφαίου Αφρικανού τερματοφύλακα, Τόμας Ενκόνο που ανήκε στην Εσπανιόλ) τους έφερε μόλις επτά λεπτά μακριά από την πρόκριση στα ημιτελικά. Τότε ισοφάρισε η Αγγλία με πέναλτι κι ενώ τα “αδάμαστα λιοντάρια” είχαν ήδη κάνει ανατροπή στο σκορ και προηγούνταν με 2-1. Στην παράταση δεν μπόρεσαν να διαχειριστούν το ψυχολογικό βάρος και με ακόμα ένα πέναλτι του Λίνεκερ, ήρθε ο αποκλεισμός. Με ψηλά το κεφάλι, πάντως, αφού πραγματοποίησαν την καλύτερη πορεία αφρικανικής ομάδας στον θεσμό (παραμένει αξεπέραστη) και ανάγκασαν τη FIFA από τη νέα διοργάνωση να δώσει ακόμα ένα “εισιτήριο” για την τελική φάση στη “μαύρη ήπειρο”.

Η ίντριγκα

Ο καταρτισμός των γκρουπ δυναμικότητας του 1990 ανακοινώθηκε στις 7 Δεκεμβρίου του 1989 και προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις, όσον αφορά την πρώτη εξάδα. Η FIFA λάμβανε υπ’ όψιν τις επιδόσεις των χωρών στο Μουντιάλ του 1986 πρωτίστως και εάν χρειαζόταν του 1982. Εξι από τις χώρες που απάρτιζαν τα προημιτελικά στο Μεξικό προκρίθηκαν στο Μουντιάλ του 1990, ωστόσο η Ιταλία που ήταν διοργανώτρια δεν είχε φτάσει στους “8” της προηγούμενης διοργάνωσης κι έτσι έπρεπε να πάρει τη θέση κάποιας από αυτές τις χώρες. Τρεις από τις έξι είχαν αποκλειστεί στα προημιτελικά, η Βραζιλία, η Αγγλία και η Ισπανία. Η Βραζιλία, όμως, ήταν τρίτη στο Μουντιάλ του 1982 και γλίτωσε. Τόσο τα “λιοντάρια”, όσο και οι “φούριας ρόχας” είχαν αποκλειστεί στον δεύτερο γύρο εκείνου του Μουντιάλ και μάλιστα οι Ισπανοί στα πέναλτι, παρ’ όλα αυτά η FIFA επέλεξε με μία αμφιλεγόμενη απόφαση να κρατήσει στους “ισχυρούς” την Αγγλία.

Ο πρόεδρος της παγκόσμιας ομοσπονδίας, Ζοάο Χαβελάνζε, είχε δηλώσει πριν την εκδήλωση πως οι Ισπανοί θα υπερείχαν, με δεδομένο και ότι είχαν παρουσία στο Μουντιάλ του 1978, εν αντιθέσει με τους Αγγλους που ήταν απόντες. Στην ιβηρική χώρα θεώρησαν ότι ήταν προαποφασισμένο η Αγγλία να τοποθετηθεί στην έκτη θέση, ώστε να τεθεί επικεφαλής του 6ου ομίλου, οι αγώνες του οποίου διεξάγονταν στο Κάλιαρι, αρκετά μακριά από τις μεγαλουπόλεις της Ιταλίας, όπου οι Αγγλοι χούλιγκαν θα μπορούσαν να δημιουργήσουν προβλήματα. “Αισθανόμαστε ότι μας έκλεψαν. Ηθελαν την Αγγλία να αγωνιστεί στο Κάλιαρι πάση θυσία. Οπότε εφηύραν αυτήν τη φόρμουλα”, δήλωσε ο ομοσπονδιακός τεχνικός της Ισπανίας, Λούις Σουάρεθ. “Η μέθοδος βασίστηκε στις εμφανίσεις των ομάδων κατά τη διάρκεια των δύο προηγουμένων Μουντιάλ. Η Αγγλία άξιζε την έκτη θέση. Δεν υπάρχει καμία σχέση με τον αγγλικό χουλιγκανισμό”, ήταν η απάντηση της FIFA. Ο Ντιέγκο Μαραντόνα, από την πλευρά του, μετά την κλήρωση των ομίλων, είχε τα δικά του παράπονα: “Θα ήθελα μερικές εξηγήσεις, επειδή ειλικρινά δεν μου φαίνονται και τόσο καθαρά τα πράγματα”.

Το γεγονός

Οταν μία… θεότητα έρχεται αντιμέτωπη με τους ακολούθους της, το αποτέλεσμα είναι εκείνο το… απόγευμα της 3ης Ιουλίου. Ο Ντιέγκο Μαραντόνα, ο επίγειος Θεός των Ναπολιτάνων, για 90 λεπτά θα επεδίωκε να στενοχωρήσει τους φιλάθλους που τόσο λάτρεψε και τον λάτρεψαν και μάλιστα μέσα στον τόπο… λατρείας, το “Σαν Πάολο”. Η Αργεντινή αγωνίστηκε κόντρα στην Ιταλία και το δίλημμα εμφανές για τους φιλάθλους. “Στον ημιτελικό απέναντι στην Ιταλία, έπαιξα αντιμέτωπος με την Ιταλία και τη Νάπολη. Οταν μίλησα στους δημοσιογράφους είπα κάτι για το οποίο δεν με συγχώρεσαν ποτέ, αλλά είναι αλήθεια. ‘Μισώ που τώρα οι Ιταλοί ζητούν από τους Ναπολιτάνους να υποστηρίξουν την εθνική ομάδα. Η Νάπολη έχει περιθωριοποιηθεί από την υπόλοιπη Ιταλία. Εχει υποστεί τον πιο άδικο ρατσισμό’, τους είπα”, σημείωσε ο Μαραντόνα, αναφερόμενος στην γνωστή κόντρα Νότου-Βορρά στην Ιταλία.

Τα πανό και τα συνθήματα ήταν ενδεικτικά των μοιρασμένων συναισθημάτων. “Ντιέγκο στην καρδιά, Ιταλία στα τραγούδια” και “Μαραντόνα, η Νάπολη σε αγαπάει, αλλά η Ιταλία είναι η πατρίδα μας”, ήταν η επιλογή των φιλάθλων, που για ένα και μόνο ματς στάθηκαν απέναντι στο είδωλό τους, μέσα σε αθλητικό πλαίσιο. Ηταν και η πρώτη φορά, μάλιστα, που ακούστηκε ξεκάθαρα ο εθνικός ύμνος της Αργεντινής και χειροκροτήθηκε από την αρχή μέχρι το τέλος, αφού μέχρι εκείνο το σημείο οι Ιταλοί (του Βορρά) γιουχάιζαν κάθε φορά που παιάνιζε ο ύμνος της Αργεντινής. “Η μοναδική χαρά ήταν ότι ανακάλυψα πως οι Ιταλοί του Μιλάνου σταμάτησαν να είναι ρατσιστές. Σήμερα, για πρώτη φορά, υποστήριξαν τους Αφρικανούς”, είχε δηλώσει με νόημα μετά το ματς με το Καμερούν ο “πίμπε ντ’ όρο”.

Το αστέρι

Η μοίρα τα έφερε έτσι ώστε ο Νέρι Πουμπίδο να τραυματιστεί στην κνήμη και στην περόνη στο δεύτερο ματς των ομίλων και να χάσει το υπόλοιπο Μουντιάλ. Ο Ανχελ Κομίτσο κλήθηκε εσπευσμένα ως τρίτος τερματοφύλακας και τη φανέλα βασικού πήρε ο Σέρχιο Γκοϊκοτσέα. Στη φάση των ομίλων η παρουσία του πέρασε απαρατήρητη, αφού δεν ήταν αναγκαίος για την πρόκριση της “αλμπιτσελέστε”.

Η συνέχεια, όμως, ήταν διαφορετική. Στη φάση των 16 κόντρα στη Βραζιλία ήταν αυτός που κράτησε όρθια την ομάδα του, στην αναζήτηση του ενός τέρματος που θα την έστελνε στην επόμενη φάση. Το τέρμα επετεύχθη και ακολούθησε η Γιουγκοσλαβία. Το παιχνίδι οδηγήθηκε στα πέναλτι, όπου ο Μαραντόνα αστόχησε στην τρίτη προσπάθεια. “Μην ανησυχείς, θα πιάσω τα επόμενα δύο”, του φώναξε ο Γκοϊκοτσέα κατευθυνόμενος προς την εστία. Οι Ντράγκολιουμπ Μπρνόβιτς και Φαρούκ Χατζιμπέγκιτς μπορούν να επιβεβαιώσουν εάν κράτησε το λόγο του. Επόμενο παιχνίδι, ίδιο σκηνικό. Στο εχθρικό “Σαν Πάολο” στη Νάπολη, ο Αργεντινός έπιασε τις προσπάθειες των Ρομπέρτο Ντοναντόνι και Αλντο Σερένα (τέταρτο και πέμπτο πέναλτι) και έστειλε την χώρα του στον τελικό. Μόνο εκεί δεν κατάφερε να πιάσει πέναλτι, το πιο κρίσιμο του θεσμού, αυτό του Μπρέμε. Ισως επειδή δεν πρόλαβε να κάνει το τελετουργικό που φημολογείται ότι έκανε με τους συμπαίκτες του πριν τη διαδικασία των πέναλτι: μαζευόταν όλοι οι παίκτες γύρω του, αυτός έσκυβε στο κέντρο και ουρούσε.

Πρωταγωνιστής αυτού του “φτωχού” τουρνουά είναι προφανώς και ένας “θρυλικός” ποδοσφαιριστής του Καμερούν. Ο 38χρονος (σύμφωνα με τα… επίσημα στοιχεία) Ροζέ Μιλά, ο ηγέτης της χώρας στο Μουντιάλ του 1982, επέστρεψε στη διεθνή ενεργό δράση για χάρη του τουρνουά και ως “χρυσή αλλαγή” του Σοβιετικού Βαλερί Νεπομνιάτσι βοήθησε τόσο με τα πολύτιμα γκολ του, όσο και με την ψυχολογική ώθηση που έδινε στους συμπαίκτες του (και το κοινό με τους μοναδικούς πανηγυρισμούς στο σημαιάκι του κόρνερ). Ο ίδιος ο πρόεδρος της χώρας, Πολ Μπιγιά, του ζήτησε να επιστρέψει στην εθνική, αν και ο ίδιος είχε σταματήσει πριν μερικά χρόνια να φορά τη φανέλα με το εθνόσημο. Τον άκουσε και με τέσσερα γκολ έδωσε στα “αδάμαστα λιοντάρια” δύο νίκες-προκρίσεις κόντρα σε Ρουμανία και Κολομβία.

Ο πρώτος σκόρερ

Πριν το τουρνουά είχε αγωνιστεί μόλις μία φορά με την εθνική Ιταλίας. Αμέσως μετά το τουρνουά ο Σαλβατόρε “Τότο” Σκιλάτσι ήταν ίσως η πιο αναγνωρίσιμη φιγούρα στη χώρα. Ο επιθετικός της Γιουβέντους είχε κάνει μία καλή χρονιά (η πρώτη του στο Τορίνο), αλλά αυτή δεν ήταν αρκετή για να τον χρίσει βασικό και απλώς περίμενε τις ευκαιρίες που θα έδινε στον ίδιο και στον Ρομπέρτο Μπάτζιο ο Αντζέλιο Βιτσίνι. Η πρώτη ήρθε στο 76ο λεπτό της πρεμιέρας κόντρα στην Αυστρία, αφού ούτε ο Τζιανλούκα Βιάλι, ούτε ο Αντρέα Καρνεβάλε βρήκαν το πολυπόθητο γκολ. Ο Σκιλάτσι πέρασε στον αγώνα και δύο λεπτά αργότερα είχε σκοράρει.

Στο επόμενο ματς κόντρα στις ΗΠΑ πέρασε πάλι ως αλλαγή (στο 51′ στη θέση του Καρνεβάλε), αλλά η Ιταλία είχε ήδη σκοράρει και έτσι δεν χρειάστηκε η συμβολή του. Στο τελευταίο παιχνίδι του ομίλου απέναντι στην Τσεχοσλοβακία ο Βιτσίνι ήθελε να ξεκουράσει αρκετούς βασικούς παίκτες και το δίδυμο των Σκιλάτσι-Μπάτζιο δεν τον απογοήτευσε, σημειώνοντας από ένα γκολ. Επόμενη πρόκληση, το ματς με την Ουρουγουάη, με τους αναπληρωματικούς πλέον να έχουν πάρει φανέλα βασικού. Στο 65ο λεπτό ο Σκιλάτσι απέδειξε το γιατί και ο Μπάτζιο που δεν τα είχε καταφέρει, έδωσε την ευκαιρία σε έναν ακόμα επιθετικό, τον Αλντο Σερένα, να πάρει τη δική του ευκαιρία, σημειώνοντας το δεύτερο τέρμα του αγώνα. Η πρόκριση ήρθε και ο Σκιλάτσι είχε πάρει τη φανέλα βασικού… σπίτι του. Δικαίως, αφού ήταν ο σκόρερ του μοναδικού τέρματος της “σκουάντρα ατζούρα” στο ματς με την Ιρλανδία στα προημιτελικά, με συνέπεια να δώσει στη χώρα του ακόμα ένα “εισιτήριο”.

Στο παιχνίδι με την Αργεντινή δεν λησμόνησε την συνήθειά του να πετυχαίνει το πρώτο γκολ του αγώνα στον οποίο συμμετέχει, αλλά αυτή τη φορά δεν ήταν ο μοναδικός σκόρερ. Ο Κανίγια ισοφάρισε σε 1-1 και με το παιχνίδι να πηγαίνει στα πέναλτι, η κατάσταση είχε ξεφύγει από τον έλεγχο του Σκιλάτσι. Οι Ντοναντόνι και Σερένα αστόχησαν στις προσπάθειές τους κι έτσι δεν πρόφτασε να εκτελέσει ο ίδιος πέναλτι. Πρόλαβε, όμως, με τα έξι γκολ που σημείωσε στο θεσμό (σκόραρε και στον μικρό τελικό) να αναδειχθεί πρώτος σκόρερ του τουρνουά και από την αφάνεια του 1989, που τον βρήκε στην Serie B και τη Μεσίνα, να βρεθεί στην ιταλική ελίτ. Αν και η αποχώρησή του από την εθνική Ιταλίας ήταν απρόσμενη (το 1991 κόντρα στη Νορβηγία έδωσε το τελευταίο το ματς με την “σκουάντρα ατζούρα”, όταν και σημείωσε το έβδομο διεθνές του τέρμα), η λογική λέει ότι δεν θα είχε άλλες ευκαιρίες στο μέλλον, αφού η Ιταλία είχε αποκλειστεί από την τελική φάση του Euro 1992 και στο Μουντιάλ του 1994 ήταν πλέον μεγάλος.

Για να δείτε αναλυτικά τα αποτελέσματα και τους σκόρερ της διοργάνωσης, κάντε κλικ εδώ.

Η απογοήτευση

Εχουν περάσει είκοσι χρόνια από την αναμέτρηση της Αργεντινής με τη Βραζιλία στο Μουντιάλ του 1990, ωστόσο ουδείς από το ευρύ κοινό γνωρίζει με απόλυτη ακρίβεια το τι είχε συμβεί παρασκηνιακά σε αυτό το ματς. Η Αργεντινή νίκησε με 1-0 και προκρίθηκε μετά από ένα άχαρο παιχνίδι, ωστόσο το ενδιαφέρον κρύβεται αλλού. Ο Βραζιλιάνος Μπράνκο, γνωστός για το πανίσχυρο σουτ του, κατηγορεί μέχρι και σήμερα την αποστολή της “αλμπιτσελέστε” ότι τον δηλητηρίασε: “Ηπια νερό και ζαλίστηκα. Μετά από λίγο καιρό βρέθηκα στην Γουατεμάλα και μίλησα με τον Μπιλάρδο που μου τα παραδέχθηκε: ‘Δυστυχώς, δεν μπορούσα να κάνω κάτι’. Το πήρα ψύχραιμα, επειδή τον σέβομαι πολύ ως προπονητή, αλλά πιστεύω ότι υπάρχουν και όρια”. Η συζήτηση αφορά μία διακοπή του αγώνα, στην οποία ο Μπράνκο βρήκε την ευκαιρία να ζητήσει νερό από το προπονητικό επιτελείο της Αργεντινής. Ο Μπιλάρδο και ο μασέρ Μιγκέλ ντι Λορένσο του έδωσε, ωστόσο φημολογείται ότι πρώτα είχαν ρίξει μία ουσία στο νερό. Ο Μπράνκο το ήπιε και στη συνέχεια δεν ήταν σε θέση να αγωνιστεί στο ίδιο επίπεδο.

Οι μεταγενέστερες μαρτυρίες των ίδιων των Αργεντινών έρχονται σε ταύτιση με όσα ισχυρίζεται ο Μπράνκο. Ο Οσκαρ Ρουγέρι ήταν ένας εξ αυτών, αν και πρόσθεσε πως το περιστατικό δεν επηρέασε το αποτέλεσμα.Ο Μαραντόνα ήταν ο δεύτερος Αργεντινός, αφού αρκετά χρόνια μετά παραδέχθηκε: “Κάποιος είχε ρίξει rohypnol στο μπουκάλι με το νερό. Ερχονταν να πιουν νερό και τους έλεγα ‘πάρτε, πάρτε’. Ο Βαλδίτο και ο Μπράνκο ήπιαν και μετά κατέρρευσαν”. Μέσα σε λίγες ώρες από αυτές τις δηλώσεις, ο πρόεδρος της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας της Αργεντινής, Χούλιο Γκροντόνα, είχε επέμβει και είχε διαβεβαιώσει ότι ο Μαραντόνα δεν είχε καθαρό μυαλό όταν τα έλεγε αυτά και πως ήταν ένα αστείο. Ο ομόλογός του της Βραζιλίας, Ρικάρντο Τεϊσέιρα, δήλωσε: “Η FIFA πρέπει να ερευνήσει αυτήν την γελοιότητα. Νομίζω πως το επεισόδιο δεν είχε κάποια επιρροή στο γκολ της Αργεντινής ή στο αποτέλεσμα του αγώνα, αλλά όπως και να έχει η FIFA πρέπει να το ερευνήσει”.