Η παγκόσμια πρωταθλήτρια Γαλλία κάθε άλλο παρά ξεφορτώθηκε το ρατσισμό
Η πιο multi-culti έκδοση της εθνικής Γαλλίας πάτησε τον Ιούλιο στην κορυφή του ποδοσφαιρικού κόσμου. Παρ' όλα αυτά, δεν κέρδισε το στοίχημα της εξαφάνισης του ρατσισμού από τα γήπεδα. Τα στοιχεία που προκαλούν έως και οργή.
First things first. Η Γαλλία, χώρα της οποίας το 11.8% του πληθυσμού είναι μετανάστες (7.9 εκατομμύρια άνθρωποι), πάτησε στην κορυφή του κόσμου, στο τελευταίο Παγκόσμιο Κύπελλο. Ήταν το δεύτερο World Cup που κατέκτησε η χώρα, στην ιστορία της. Είναι η πρώτη φορά όλοι οι παίκτες της είναι παιδιά μεταναστών. Ή μετανάστες. Το 87% είναι από την Αφρική.
Στο σύνολο των 20 παικτών, οι 14 έχουν αφρικανικές ρίζες. Kαι πριν σκεφτείς ως προφανές όνομα Γάλλου αυτό του Antoine Griezmann, διάβασε κάτι. Ο 27χρονος γεννήθηκε στην πόλη Mâcon που θα τη βρεις στην 'καρδιά' του χάρτη της Γαλλίας -στη Βουργουνδία. Εκεί ζουν 40.000 άνθρωποι, ανάμεσα σε ατελείωτες εκτάσεις αμπελώνων. Οι πρώτοι πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν εκεί, ήταν από την Πορτογαλία. Μεταξύ τους ήταν ο παππούς του Griezmann (από τη μεριά της μητέρας του), Amaro Lopez, αμυντικός της Paco de Ferreira -για την ιστορία. Εγκατέλειπε την πατρίδα του, μαζί με πολλούς άλλους που ήθελαν να γλιτώσουν από τη δικτατορία του Antonio de Oliveira Salazar. Η τοπική ποδοσφαιρική ομάδα της Mâcon, δημιουργήθηκε από Πορτογάλους. Και εκεί άρχισε να παίζει μπάλα ο Griezmann. Πάμε παρακάτω. Στο ρόστερ των "τρικολόρ".
Presnel Kimpembe: Γεννήθηκε στη Γαλλία, αλλά ο πατέρας του είναι Κογκολέζος.
Samuel Umtiti: Γεννήθηκε στο Καμερούν.
Paul Pogba: Γεννήθηκε στη Γαλλία, από γονείς που μετανάστευσαν από τη Γουινέα.
Kylian Mbappé: Γεννήθηκε στη Γαλλία, από Καμερουνέζο πατέρα και Αλγερινή μητέρα.
Ousmane Dembélé: Γεννήθηκε στη Γαλλία, από Γαλλίδα μητέρα, με καταγωγή από τη Μαυριτανία και τη Σενεγάλη, ενώ ο πατέρας του είναι από το Μάλι.
Corentin Tolisso: Γεννήθηκε στη Γαλλία, αλλά οι γονείς του είναι από το Τογκό.
N’Golo Kanté: Γεννήθηκε στη Γαλλία. Οι γονείς του είναι από το Μάλι.
Blaise Matuidi: Γεννήθηκε στη Γαλλία. Η μητέρα του είναι από το Κονγκό και ο πατέρας του από την Αγκόλα.
Steven Nzonzi: Γεννήθηκε στη Γαλλία. Η καταγωγή του πατέρα του είναι από το Κονγκό. Η μητέρα του είναι από τη Γαλλία και το Κονγκό.
Steve Mandanda: Γεννήθηκε στο Κονγκό. Πήγε έφηβος στη Γαλλία.
Adil Rami: Γεννήθηκε στην Κορσική. Οι γονείς του είναι από το Μαρόκο.
Nabil Fekir: Γεννήθηκε στη Γαλλία. Οι γονείς του είναι από την Αλγερία.
Djibril Sidibé: Γεννήθηκε στη Γαλλία. Έχει καταγωγή από το Κονγκό.
Benjamin Mendy: Γεννήθηκε στη Γαλλία. Οι γονείς του είναι από τη Σενεγάλη.
Thomas Lemar: Γεννήθηκε στη Γουαδελούπη, το 1995. Το 2010 πήγε στην Caen.
Alphonse Areola: Γεννήθηκε στη Γαλλία. Οι γονείς του είναι από τις Φιλιππίνες.
Presnel Kimpembe: Γεννήθηκε στη Γαλλία. Ο πατέρας του είναι από το Κονγκό και η μητέρα του από την Αϊτή.
Olivier Giroud: Γεννήθηκε στη Γαλλία. Οι δυο γιαγιάδες του ήταν Ιταλίδες.
Lucas Hernandez: Γεννήθηκε στη Γαλλία. Έχει καταγωγή από την Ισπανία.
Hugo Lloris: Γεννήθηκε στη Γαλλία. Ο πατέρας του είναι καταλανικής καταγωγής.
Ακόμα και ο προπονητής των πρωταθλητών κόσμου, Didier Deschamps γεννήθηκε μεν, στη Γαλλία, αλλά είναι βασκικής καταγωγής. Θα έλεγες λοιπόν, πως υπάρχει μια όχι ανοχή, αλλά λατρεία για τους ανθρώπους που βρέθηκαν στη Γαλλία για μια καλύτερη ζωή, έφτιαξαν οικογένειες, έκαναν καριέρες και τα παιδιά τους τίμησαν όσο λίγοι τη χώρα. Θα έλεγες κάτι που είναι τελείως λάθος.
Οι 'New York Times' ασχολήθηκαν με τα μεθεόρτια της κατάκτησης του τίτλου, για να αποκαλύψουν την οδυνηρή αλήθεια, σε κείμενο που είχε ως τίτλο “ρατσιστικές επιθέσεις και χειροδικίες σε γαλλικό ποδοσφαιρικό γήπεδο”.
Ο Elian Peltier θύμισε κατ' αρχάς πως “όταν η Γαλλία πήρε το Παγκόσμιο Κύπελλο, τον Ιούλιο, εκατομμύρια φίλαθλοι γέμισαν τους δρόμους και αποθέωσαν τους παίκτες, οι οποίοι τιμήθηκαν και στο προεδρικό μέγαρο. Όπως και το 1998, όταν επίσης μια πολυπολιτισμική ομάδα έδωσε στη Γαλλία τον πρώτο παγκόσμιο τίτλο, οι σχολιαστές έτρεξαν να χαιρετίσουν το θρίαμβο μιας 'νέας' και 'πιο ενωμένης' Γαλλίας που θα γινόταν πιο 'ανοιχτή' στην πολυπολιτισμικότητα, τουλάχιστον στα σπορ”.
Μια στάση εδώ, για να προφέρει ο γαλλομαθής Γιάννης Φιλέρης τα ονόματα των βέρων Γάλλων της εθνικής του 1998, που έγινε γνωστή ως “black-blanc-beur” (μαύροι, λευκοί και αυτοί με καταγωγή από τις βορειοαφρικανικές χώρες).
“Μόνο που ο Kerfalla Sissoko έχει πιο σύνθετες σκέψεις στο μυαλό του” συνεχίζει το κείμενο. “Ένα μήνα πριν το Παγκόσμιο Κύπελλο, ο Sissoko, 25 χρόνων, ερασιτέχνης ποδοσφαιριστής από τη Γουινέα, δέχθηκε βίαιη επίθεση, έπειτα από καβγά που ξέσπασε σε ματς της λίγκας, κοντά στη βορειοανατολική πόλη του Στρασβούργου”.
Η επίθεση έγινε κατά τη διάρκεια του πρώτου ημιχρόνου, σε ένα χωριό 800 κατοίκων (Mackenheim). Την αφορμή για το χαμό έδωσε μια διαφωνία, εν ώρα αγώνα. Ο Moudi Laouali, 27 χρόνων από τη Νιγηρία, δέχθηκε γροθιά και μετά κλωτσιές, ενόσω ήταν πεσμένος στον αγωνιστικό χώρο.
Ο Sissoko και δυο μαύροι συμπαίκτες του, είπαν αργότερα πως οι αντίπαλοι και οι οπαδοί τους απηύθυναν ρατσιστικές προσβολές, καθ' όλη τη διάρκεια του ματς. Η σπίθα ωστόσο, του καβγά λίγο τον ένοιαζε όπως έτρεχε για τη ζωή του”.
Τον στρίμωξαν σε μια γωνία, ενώ έτρεχε για τα αποδυτήρια, τον απείλησαν με μαχαίρι και άρχισαν να τον κλοτσούν στο πρόσωπο και στο σώμα. Παίκτες και οπαδοί. Μεταξύ αυτών που έπαθε ήταν κάταγμα στο ζυγωματικό. Την επομένη έμαθε πως οι αρχές της λίγκας τον τιμωρηθούν με 10 ματς, γιατί... προκάλεσε τον καβγά. “Ήμουν τόσο φοβισμένος και αηδιασμένος που ένιωσα ότι δεν θέλω να ξαναπαίξω ποδόσφαιρο”.
Ο διαιτητής έκρινε πως ο Sissoko ήταν η αιτία του κακού και του έδειξε την πρώτη κόκκινη κάρτα της καριέρας του, ενώ ήταν αναίσθητος στο έδαφος. Η Mackenheim πλήρωσε πρόστιμο 500 ευρώ, γιατί δεν έλεγξε τους φιλάθλους της.
"Το πρόβλημα πια είναι τόσο συχνό που τα επεισόδια δεν αναφέρονται πάντα"
Η περίπτωση του Sissoko δεν είναι η μόνη, στο ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο της Γαλλίας, αυτού του χαρακτήρα. Οι έχοντες γνώση ενημερώνουν πως έρευνα που έγινε σε 300 ερασιτεχνικά κλαμπ και δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο, από τον αντί-ρατσιστικό οργανισμό Licra, έδειξε 74 περιπτώσεις ρατσιστικών επιθέσεων. Στις σημειώσεις, αναφερόταν ότι “το πρόβλημα πια είναι τόσο συχνό που τα επεισόδια δεν αναφέρονται πάντα”.
Γίνονται ωστόσο, ειδήσεις. Μετά το περιστατικό με τον Sissoko, οι Γάλλοι διάβασαν για επίθεση εναντίον τριών μαύρων παικτών, έξω από nightclub της Κορσικής, τον Σεπτέμβριο και για ρατσιστικές προσβολές οπαδών προς παίκτες, σε αγώνα, στα δυτικά της Γαλλίας. Λίγες μέρες πριν την επίθεση του Sissoko, ένας διαιτητής από την Γκάνα περπατούσε προς το αυτοκίνητο του, με την οικογένεια του, έπειτα από ματς μικρών συλλόγων, όταν άκουσε τον πρόεδρο της μιας να του λέει "πήγαινε να φας την μπανάνα σου". Ο πρόεδρος τιμωρήθηκε με 10 μήνες εκτός αγώνων και ο σύλλογος του με πρόστιμο 100 ευρώ. Ναι, το φαινόμενο είναι εθνικό. Και υπαρκτό.
Οι διοικούντες είναι κατά κύριο λόγο λευκοί
“Είναι πολύ περίπλοκο να αναφέρεις το θέμα του ρατσισμού, στη γαλλική κοινωνία, γιατί στη Γαλλία προσποιούμαστε πως είμαστε τυφλοί, σε ό,τι αφορά το χρώμα” δήλωσε ο Lilian Thuram, αμυντικός της ομάδας του '98, ο οποίος παρακολούθησε την υπόθεση του Sissoko. Και αν οι επαγγελματικές ομάδες της χώρας έχουν σημειώσει πρόοδο, ως προς τον περιορισμό και την τιμωρία ρατσιστικών επιθέσεων (φραστικών ή άλλων), οι τοπικές αρχές συχνά αρνούνται να δεχθούν πως υπάρχει πρόβλημα και άρα, να το αντιμετωπίσουν. Στην περίπτωση του Sissoko, οι αρχές απέρριψαν τους ισχυρισμούς του Sissoko και των συμπαικτών του, για ρατσιστική επίθεση. Επίσης, διέψευσαν το γεγονός ότι ήταν οι φυλετικές διακρίσεις η αιτία της βίας.
Ο William Gasparini, καθηγητής κοινωνιολογίας στο University of Strasbourg, ο οποίος μελετά τις διακρίσεις στα σπορ, επισήμανε στους NYT πως υπάρχει τεράστιο χάσμα μεταξύ των τρόπων που διαχειρίζονται αυτά τα γεγονότα σε επαγγελματικό και ερασιτεχνικό επίπεδο, στο ποδόσφαιρο.
“Στα επαγγελματικά clubs και στις εθνικές ομάδες δείχνουν πιο ευαίσθητοι από ό,τι ήταν στο παρελθόν, γιατί τους βλέπουν όλοι. Είναι στο επίκεντρο της προσοχής. Στο ερασιτεχνικό ποδόσφαιρο της χώρας, υπάρχει omertà: οι σύλλογοι είναι πιο διστακτικοί ως προς το να αναφέρουν θέμα ρατσισμού και διάκρισης”.
Και αυτό, κατά τον Thuram έχει να κάνει με το γεγονός ότι “οι επικεφαλής στα περισσότερα ποδοσφαιρικά ιδρύματα είναι κατά κύριο λόγο, λευκοί. Τα 4 από τα 14 μέλη της ανώτατης επιτροπής στην ομοσπονδία είναι γυναίκες και μόλις 1 δεν είναι λευκό”. Όσο για την επιτροπή που εποπτεύει τις ερασιτεχνικές λίγκες, στο διοικητικό συμβούλιο και τα 12 μέλη είναι λευκά. Υπάρχουν 2100 εγγεγραμμένοι παίκτες, μόνο στην Great Est League -εκ των μεγαλύτερων ερασιτεχνικών οργανισμών.
Πολλές από τις ομάδες αποτελούνται αποκλειστικά από Τούρκους, Πορτογάλους ή Ισπανούς παίκτες. Παρ' όλα αυτά και τα συμβάντα που πλήττουν το προϊόν και το ανθρώπινο είδος, ο ρατσισμός δεν αναγνωρίζεται καν, ως πρόβλημα. Και ξέρεις τι ισχύει για τα προβλήματα; Αν δεν αναγνωρίσεις την ύπαρξη τους, δεν μπορείς να τα λύσεις.
Photo: AP Photo/Cristophe Ena