Η ομάδα-όνειρο της Χρυσής Μπάλας δεν είναι το πιο χαρούμενο όνειρο
Το France Football έδωσε τους 110 ποδοσφαιριστές, 11 εκ των οποίων στο τέλος θα απαρτίσουν την Dream Team Ballon d'Or, δηλαδή την ομάδα όλων των εποχών της Χρυσής Μπάλας. 'Ξέχασε' 12 παίκτες που την έχουν κατακτήσει και περιέλαβε ποδοσφαιριστές που αδίκησε αφειδώς τη στιγμή που έπρεπε.
Αν η οφειλή στους Άγγλους είναι πελώρια, διότι έφτιαξαν ένα παιχνίδι (ου ουκ έστιν χρόνος, αν θεωρήσουμε ότι αρχαίοι λαοί έπαιζαν κάτι σαν αυτό), στους Γάλλους ο προηγμένος κόσμος χρωστά τη διαρρύθμισή του. Από τον πρόεδρο της FIFA, Ζιλ Ριμέ, λελογισμένο ‘πνευματικό πατέρα’ του Παγκόσμιου Κυπέλλου, στον δημοσιογράφο της ‘Equipe’, Γκαμπριέλ Ανό, που η ιδέα του για την αντιπαράθεση των ομάδων στις έδρες αμφοτέρων ‘γέννησε’ το Κύπελλο Πρωταθλητριών, και από τον Ανρί Ντελονέ, γενικό γραμματέα της Γαλλικής Ομοσπονδίας ποδοσφαίρου, που από το 1927 είχε οραματιστεί το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, το οποίο τελικά έγινε το 1960, ως το ‘France Football’, που στα σπλάχνα του κυοφόρησε, έτεκε και μεγάλωσε τον θεσμό της ‘Χρυσής Μπάλας’, οι Γάλλοι αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ποδοσφαιρικής κουλτούρας. Της ποδοσφαιρικής γεωμετρίας.
Κι αν δεν πρόκειται για Ζαν Ζακ Ρουσώ, Μοντεσκιέ ή Μαξιμιλιανό Ροβεσπιέρο, το χρέος τους σε ό,τι αφορά το παιχνίδι το έχουν κάνει και με το παραπάνω, ευγνωμονούντες έπειτα από ένα ματς στη φάση των 16 του Παγκόσμιου Κυπέλλου ή εξοργισμένοι ύστερα από ακόμα μία φορά που ο Λιονέλ Μέσι κατέκτησε αδίκως τη Χρυσή Μπάλα -αν και σε αυτές τις περιπτώσεις, δεν φταίνε εκείνοι, αλλά το τέρας που εκτράφηκε από το αίμα τους- τους αποδίδουμε τα εύσημα για ένα μεγάλο, ζωογόνο κομμάτι της ψυχαγωγίας μας.
Με τα άνωθεν κατατεθειμένα συναισθηματικώ τω τρόπω, δεν σημαίνει ότι δεν έχουν υπάρξει μια δυο, 27 περιπτώσεις που τα έχουν κάνει μαντάρα. Όλοι μας, άλλωστε, ενδεχομένως καθημερινώς, κάνουμε κάτι άκρως ποιητικό και λανθασμένο κι αυτό εξαρτάται από τους σφυγμούς.
Όπως, επί παραδείγματι, στην περίπτωση της Dream Team Χρυσής Μπάλας, που το ‘France Football’ αυτοδικαίως επιχείρησε να βγάλει. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι επιλογές είναι δύο: δεν τη βγάζεις καθόλου ή παραγγέλνεις μια ντουζίνα ζευγάρια από τις πιο ισχυρές ωτασπίδες. Ήδη ο Σάμι Έτό, βλέποντας τη λίστα με τους επιθετικούς και συνειδητοποιώντας ότι έχει μπει στη δεξιά πλευρά, εξέφρασε τη διαφωνία του. Θα ήταν καλύτερο αν τον είχαν βάλει… δεξιό μπακ, τουλάχιστον εκεί έχει παίξει τα χρόνια του Ζοζέ Μουρίνιο στην Ίντερ.
Τα… ατοπήματα
Το ‘France Football’, επειδή δεν θα υπάρξει φέτος Χρυσή Μπάλα, προκειμένου να την πάρει ο Ρόμπερτ Λεβαντόφσκι (θα μπορούσαν πάντως να τον τιμήσουν με κάποιον τρόπο, παραδείγματος χάρη βάζοντάς τον στους κορυφαίους φορ), αποφάσισε να φτιάξει σε κάθε θέση τους κορυφαίους όλων των εποχών. Αυτό σημαίνει, ουσιαστικά, ότι η σημασία της δικής του ‘Χρυσής Μπάλας’, όπως αυτό αποδιδόταν άμα τη ενάρξει της, δηλαδή σε ποδοσφαιριστές που ήταν οι καλύτεροι των ομάδων οι οποίες κατέκτησαν κάτι, καταστρατηγείται, διότι σε κάποιες περιπτώσεις, προφανώς λόγω μποτιλιαρίσματος, αρνήθηκαν την είσοδο σε ποδοσφαιριστές που επηρέασαν όσο λίγοι του Champions League, ενώ δεν τηρούν τις γεωγραφικές ισορροπίες. Βεβαίως, πρόκειται για ψήφο στην επίσημη ιστοσελίδα, αλλά και πάλι…
Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι οι ισορροπίες δεν είναι μείζον, αλλά αυτό μάλλον θα ήταν ανακριβές. Για να κρατήσουν, άλλωστε, τέτοια, δεν επέλεξαν τον Όλιβερ Καν στη θέση του τερματοφύλακα, αντιθέτως προτιμήθηκε ο Τόμας Νκονό, ο Καμερουνέζος με την τεράστια καριέρα. Στη λίστα με τους 10 τερματοφύλακες υπάρχουν δύο Ιταλοί και δύο Γερμανοί, αλλά δεν υπάρχει Νοτιοοαμερικανός, κάτι που ενδεχομένως να μπορούσε να έχει συμβεί στην περίπτωση του Ουμπάλντο Φιγιόλ ή του κοσμαγαπητού Χοσέ Λουίς Τσιλαβέρτ.
Το αίσθημα της αγάπης του κόσμου, άλλωστε, χρησιμοποιήθηκε για να μπει ο Τζορτζ Μπεστ στη δεξιά πλευρά, κάτι που, όμως, θα ήταν σκανδαλώδες αν δεν συνέβαινε. Στο ίδιο άκρο, αλλά στην άμυνα, η περίπτωση του πραγματικά σπουδαίου Χαβιέρ Σανέτι ήταν μία κατά την οποία πέταξαν χαρταετό, αν και πρέπει να τους δώσουμε τις επιλογές του εκλεπτυσμένου Ούγγρου Γιόζεφ Μπόζικ και του υπέροχου Βραζιλιάνου Ζέρσον (ο οποίος μπήκε στους αμυντικούς χαφ αν και ήταν ‘δεκάρι’, επειδή έπαιξε αμυντικός χαφ στη Βραζιλία του 1970), αλλά όχι απαραιτήτως, φερ’ ειπείν, του Γιόσεφ Μάσοπουστ, του Τσεχοσλοβάκου που ναι μεν οδήγησε την εθνική ομάδα της χώρας του στον τελικό του Παγκόσμιου Κυπέλλου το 1962, αλλά, έστω και λόγω της συγκυρίας, δεν άφησε φαρδύπλατο το αποτύπωμά του στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, όπως έκανε ο βιονικός Αργεντινός.
Σε 20 ποδοσφαιριστές αμυντικούς χαφ, ο Λούκα Μόντριτς των 3 διαδοχικών Κυπέλλων Πρωταθλητριών με τη Ρεάλ, 4 σε 5 χρόνια, αλλά και του τελικού Παγκόσμιου Κυπέλλου του 2018. Σαν Μάσοπουστ, αλλά… καλύτερος. Γενικώς, οι 110 παίκτες που προτιμήθηκαν, καλύπτουν το μεγαλύτερο φάσμα στην ιστορία του ποδοσφαίρου, αλλά ασφαλώς, ακόμα και μέσα από τον αυτόν τον ιλιγγιώδη αριθμό, υπάρχουν οι παράπλευρες απώλειες, μερικές εκ των οποίων είναι κραχτές. Πιθανότατα, δεν δικαιολογούνται κιόλας. Μοιάζει να έχουν προκύψει από αμέλεια.
Ξεκάθαρα κενά
Όσο κι αν ο Σάντορ Κότσιτς είναι εκείνος ο ποδοσφαιριστής που σκόραρε με την κάνουλα στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1954, ως μέλος της ‘Αρανιτσαπάτ’, εθνικής Ουγγαρίας, όσο κι αν έχει ένα χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο όταν η διοργάνωση είχε μεγαλύτερη σημασία από τους σύγχρονους καιρούς, είναι άλογο να βρίσκεται στην ενδεκάδα των φορ. Καταλαβαίνω απολύτως για ποιον λόγο προτιμήθηκε ο Ζορζ Γουεά: το 1995 έγινε ο πρώτος μη Ευρωπαίος που πήρε τη Χρυσή Μπάλα (μέχρι τότε υποψήφιοι ήταν μόνο Ευρωπαίοι, γι’ αυτό το 2016 το ‘France Football’ ανακοίνωσε ποιοι θα κατακτούσαν τη Χρυσή Μπάλα πριν από το 1995 αν επιτρέπονταν μη Ευρωπαίοι νικητές και ο Πελέ θα είχε 7 βραβεία). Το ίδιο συνέβη, άλλωστε, και με την περίπτωση του Στάνλεϊ Μάθιους στα δεξιά, μια και ήταν ο πρώτος που την πήρε. Από την άλλη μεριά, μία δεκάδα επιθετικών που έχει τον Κότσιτς και όχι τον Αντρέι Σεφτσένκο, τον Ραούλ, τον Αλεσάντρο ντελ Πιέρο τίθεται σίγουρα εν αμφιβόλω, καθώς είναι η πιο ανεπίσημη επίσημη λίστα που υπάρχει. Δεν τη φτιάχνει οποιοδήποτε περιοδικό.
Για να κάνω τον δικηγόρο του διαβόλου, θα δυσκολευόμουν να βγάλω κάποιον από τους άλλους 9, ακόμα και τον Κένι Νταλγκλίς, των 4 Κυπέλλων Πρωταθλητριών με τη Λίβερπουλ, αλλά σε κάθε περίπτωση, θα προτιμούσα να βολευτεί ο Ντένις Μπέργκαμπ σε κάποιον από τους επιθετικούς μέσους, ακόμα κι αν έπρεπε να μη δω το όνομα του Χουάν Αλμπέρτο Σκιαφίνο, του Ρούουντ Γκούλιτ ή του Γκεόργκε Χάτζι στη θέση. Για τον Πάβελ Νέντβεντ υπάρχουν κάποια εμπόδια, αυτό πρέπει να το αναγνωρίσουμε. Για Μάικλ Όουεν δεν υπάρχει συζήτηση. Είναι άβολο, αλλά δύσκολα θα υπερκερνούσα τους ήδη επιλεγμένους για να χωρέσει.
Άλλωστε, αυτό έκαναν, επιθετικό μέσο τον φορ, ώστε να βάλουν τον Αλφρέντο ντι Στέφανο, τον θρύλο της Ρεάλ που το γήπεδό της πλέον έχει πάρει το όνομά του, εκεί. Έγινε αριστερός ακραίος ο Τιερί Ανρί, ακόμα κι ο Χρίστο Στόιτσκοφ. Θα μπορούσε να πάει ο Εουσέμπιο στο δεξιό άκρο και βέβαια, θα έπρεπε να έχει γίνει χώρος για τον Κακά, ακόμα κι αν ο θρυλικός Ζίκο έμενε έξω. Ο τελευταίος, ποδοσφαιριστής τεράστιος, δεν έχει κατακτήσει Παγκόσμιο Κύπελλο, ούτε Champions League. Τα ονόματα που απομένουν έχουν το εύρος που απαιτείται. Ακόμα κι ο Καρίμ Μπενζεμά απορρίπτεται. Η περίπτωση του Ερίκ Καντονά διαφέρει, αλλά πάλι δεν είναι το ίδιο να λείπει ο Ραούλ ή ο ‘Σέβα’ με τον Γάλλο. Η φήμη του ‘Ου λα λα’ έχει κοινωνική υπόσταση περισσότερο, το στυλ του είναι που αγγίζει τον φίλαθλο. Είναι κατανοητό ότι αν επρόκειτο να περιλάβουν τον Σάντρο Ματσόλα στη λίστα, θα έπρεπε να κάνουν το ίδιο και με τον Τζιάνι Ριβέρα. Το ‘προπατορικό αμάρτημα’ του Φερούτζιο Βαλκαρέτζι από το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1970 ούτε οι Γάλλοι μπορούν να το λύσουν.
Ανάλογο κενό, με αυτό του Ισπανού επιθετικού, 3ου σκόρερ στην ιστορία του Champions League για ακόμα λίγο, υπάρχει στους αμυντικούς χαφ, που είναι και επιτελικοί μέσοι. Πλην του Μόντριτς, μία ομάδα 20 κορυφαίων που δεν βρίσκεται ο Πατρίκ Βιεϊρά είναι δύσκολο να την καταπιείς. Το μοτίβο, εδώ, διαφοροποιείται και μοιάζει να έχει σημασία που δεν έχει πάρει το Champions League. Θα υπάρξουν κάποιοι που θα υποστηρίξουν ότι κι η περίπτωση του Κλοντ Μακελελέ χρήζει συζήτησης και θα τους πω, περιμένετε να πάρω ζακέτα, κεράστε μπύρα κι έρχομαι. Για τον Τζενάρο Γκατούζο, ΟΚ, να το δούμε. Θα το συζητούσα, αν επρόκειτο να έχουν μπει οι δύο Γάλλοι, να αντικαταστήσει Μάρκο Ταρντέλι ή Ζαν Τιγκανά, αλλά όχι παθιασμένα.
Το σύμβολο της Μπαρτσελόνα
Γενικότερα, ήταν το λογικό στις θέσεις των επιθετικών να υπάρχει η μεγαλύτερη αφαίμαξη. Δώδεκα ποδοσφαιριστές που έχουν πάρει τη Χρυσή Μπάλα (πλην Κακά, Σεφτσένκο, Όουεν, Μόντριτς και Νέντβεντ, οι Όμαρ Σίβορι, Ντένις Λο, Φλόριαν Άλμπερτ, Άλαν Σίμονσεν, Πάολο Ρόσι, Ιγκόρ Μπελάναφ και Ζαν Πιέρ Παπέν) δεν εκτιμήθηκαν.
Από τη σπουδαία Μπαρτσελόνα της 4ετίας 2009-2012, δύο που πρέπει να νιώθουν ένα τσίγκλισμα είναι οι Κάρλες Πουγιόλ και Ζεράρ Πικέ. Κι αν για τον δεύτερο σηκώνεται σκόνη (προσωπικά, νιώθω ότι δεν μπορεί να αντικαταστήσει κάποιον από τους 10 στόπερ-λίμπερο), ο πρώτος, λόγω προσφοράς και τίτλων, θα έπρεπε να έχει χωρέσει. Αν όχι σε αυτήν την κατηγορία, σε εκείνη του δεξιού μπακ, που έχει παίξει και με την εθνική ομάδα. Ο ‘Πούζι’ ήταν το σύμβολο της Μπαρτσελόνα, ο άνθρωπος που η αποχώρησή του θεωρείται το σημείο έναρξης της… κακής κλίσης που έχει πάρει το κλαμπ. Η δυνατότητά του να παίξει και στο άκρο της άμυνας κατέστησε υποχρεωτική την περίληψή του. Στην ίδια κατηγορία και ο Ντάνι Άλβες, ο παίκτης με τα περισσότερα τρόπαια στην ιστορία του ποδοσφαίρου, οποίος κανονικά διεκδικεί τον τίτλο του καλύτερου δεξιού μπακ, όμως δεν βρίσκεται ούτε καν στους 10 υποψήφιους.
Για τον Φερνάντο Ιέρο δεν υπάρχει η ίδια κάψα, αλλά θα μπορούσε να έχει γίνει κάτι για τον Βέλιμπορ Βάσοβιτς, τον Γιουγκοσλάβο του Άγιαξ. Η ομάδα της τριετίας 1970-1973 έχει τιμηθεί με Γιόχαν Κρόιφ στους φορ (;), Γιόχαν Νέεσκενς στους αμυντικούς χαφ, Ρούντι Κρολ στο αριστερό άκρο και Βιμ Σουρμπίρ στο δεξί, οπότε ο Βάσοβιτς θα είχε δικαίωμα παραπόνου. Άλλωστε, λογίζεται ισοϋψής του Κρόιφ, σε ό,τι αφορά την έμπνευση που έδωσε στον Ρίνους Μίχελς ώστε να προβεί στο διάβημα να παίξει η ομάδα του το ποδόσφαιρο που ονομάστηκε ‘Ολοκληρωτικό’.