Η απαγωγή του Χάτζι από τη Στεάουα άλλαξε το ποδόσφαιρο της Ρουμανίας

Ο ποδοσφαιρικός κόσμος το 1986 σε σχέση με έναν χρόνο πριν είχε τέτοια απόσταση, που ουδείς θα γινόταν να υποπτευθεί ότι ήταν δυνατή. Οι 39 νεκροί στο ‘Χέιζελ’ στις 29 Μαΐου 1985, η τιμωρία των αγγλικών ομάδων, η φυγή του Μισέλ Πλατινί από τη Γιουβέντους, έφεραν τεράστια αλλαγή στο συνολικό status quo, από το οποίο ωφελημένη έμοιαζε, ξεκάθαρα, η Μπαρτσελόνα. Έπειτα από σχεδόν 30 χρόνια αποτυχημένων προσπαθειών, έμοιαζε βέβαιη πρωταθλήτρια Ευρώπης. Έπαιζε με τη Στεάουα Βουκουρεστίου, η οποία ήταν υπερευχαριστημένη από τη συμμετοχή της στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών.

Για να κατανοήσει κάποιος πώς ήταν η κατάσταση εκείνη την εποχή, η Στεάουα είχε αποκλείσει τη Βέιλε από τη Δανία, τη Χόνβεντ από την Ουγγαρία, την Κουουσίσι από τη Φινλανδία στα προημιτελικά (!), την Άντερλεχτ στα ημιτελικά. Η Μπαρτσελόνα, από τη μεριά της, πέρασε δια πυρός και σιδήρου: Σπάρτα Πράγας, Πόρτο, Γιουβέντους και Γκέτεμποργκ, σε έναν συγκλονιστικό δεύτερο ημιτελικό, στον οποίο ισοφάρισε το 3-0 με το οποίο είχε χάσει στο ‘Ούλεβι’, για να προκριθεί στα πέναλτι.

Άχρηστη πληροφορία: τον Τόρμπιορν Νίλσον, που είχε βάλει 2 από τα 3 γκολ στο πρώτο παιχνίδι, έβαλε προσφάτως, σε συνέντευξη σε αγγλικό δίκτυο, στην ενδεκάδα με τους κορυφαίους κατά τη γνώμη του ποδοσφαιριστές που έχει κοουτσάρει ο Σβεν Γκόραν Έρικσον, που ήταν ο προπονητής της σπουδαίας σουηδικής ομάδας στις αρχές της δεκαετίας του ’80 και μαζί της πήρε το Κύπελλο UEFA το 1982. Ο Έρικσον, που δουλεύει ως σύμβουλος στην εθνική ποδοσφαίρου των… Φιλιππινών, της οποίας ήταν πρώτος προπονητής ως το 2019, θεωρεί ότι το λάθος του Νίλσον το καλοκαίρι του 1982 ήταν πως δεν προτίμησε τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ από την Καϊζερσλάουτερν, όπου και κατέληξε.

Πάντως, στο ασφαλές περιβάλλον της Γκέτεμποργκ, ο Νίλσον συνέχιζε να σκοράρει αφειδώς, αλλά ακόμα κι αυτό δεν μπορούσε να σταματήσει την Μπαρτσελόνα και το άστρο του Πίτσι Αλόνσο στη ρεβάνς του ‘Καμπ Νόου’. Το χατ τρικ του οδήγησε το παιχνίδι στη διαδικασία και το 5-4 στα πέναλτι έδωσε στους Καταλανούς την πρόκριση. Ο δρόμος ήταν ανοιχτός για το συγκρότημα του Τέρι Βέναμπλς, στο οποίο ξεχώριζε η μορφή του Γερμανού Μπερντ Σούστερ -μαζί με τον Σκωτσέζο Στιβ Άρτσιμπαλντ και τους Μανόλο, Χοσέ Αλετσάνκο, Ουρούτι και Λόμπο Καράσκο- έστω κι απέναντι σε μία ομάδα που είχε την αφρόκρεμα του ρουμανικού ποδοσφαίρου: Μιόντραγκ Μπελοντέντιτσι, Μάριους Λάκατους, Βίκτορ Πιτσούρκα, Γκάμπι Μπάλιντ. Ο τερματοφύλακάς της, όμως, Χέλμουτ Ντουκαντάμ, ήταν εκείνος που θα αναδεικνυόταν ήρωας στη Σεβίλλη. Έπιασε και τα 4 πέναλτι της Μπαρτσελόνα στο παιχνίδι της 7ης Μαΐου στο ‘Σάντσεθ Πιθχουάν, από Αλετσάνκο, Πίτσι Αλόνσο, Μάρκος και Άνχελ Πεντράθα, και η Στεάουα έγινε η πρώτη βαλκανική ομάδα που κατέκτησε το Κύπελλο Πρωταθλητριών ομάδων Ευρώπης.

Ο γραμματέας της κεντρικής επιτροπής του Κομουνιστικού Κόμματος, Ίον Κόμαν, ύφαινε από τις αρχές της δεκαετίας μία διάκριση ρουμανικής ομάδας. Ίσως δεν είχε φανταστεί, ύστερα από τη συμμετοχή της Ουνιβερσιτατέα Κραϊόβα στα ημιτελικά του Κυπέλλου UEFA τη σεζόν 1982-1983 (προσπερνώντας στα προημιτελικά την Καϊζερσλάουτερν του… Νίλσον και πρωτύτερα την Μπορντό του Αλέν Ζιρές, πριν την αποκλείσει η Μπενφίκα με δύο ισοπαλίες) και της Ντινάμο Βουκουρεστίου στα ημιτελικά του Κυπέλλου Πρωταθλητριών το 1984 και το αναπόφευκτο με τη Λίβερπουλ (έναν χρόνο μετά, βρέθηκε στην ίδια θέση ο Παναθηναϊκός), ότι κάποια ομάδα από τη χώρα θα έπαιρνε το Κύπελλο Πρωταθλητριών, αλλά το είχε πει, πριν καν εκπονήσει το πλάνο.

Μάλιστα, αυτές οι δύο ομάδες, μαζί με την Άρτζες Πιτέστι και τη Στεάουα, ήταν τα παραδείγματα που είχε φέρει με τους συλλόγους που θα μπορούσαν να υλοποιήσουν τη διάκριση. Ο Κομάν, γνώστης της αθλητικής πραγματικότητας ως παλιός παίκτης του τένις, ήταν φίλος της Στεάουα, αλλά είχε ξεκαθαρίσει ότι δεν νοιαζόταν για το ποια θα ήταν η ομάδα. Ο δικτάτορας Νικουλάε Τσαουσέσκου, πάντως, επειδή η Στεάουα ήταν… φίλη του στρατού, ήθελε να τη βλέπει ακμαία. Ο Ίον Αλεξαντρέσκου, παλιός ποδοσφαιριστής της και γραμματέας της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας, υπάκουσε στο κέλευσμα του στρατηγού Κονσταντίν Ολτεάνου και έσωσε μία ομάδα που, μαζί με τη μοίρα στον ήλιο, δεν είχε… ποδοσφαιρικά παπούτσια. Ωστόσο, στο Βουκουρέστι η Ντινάμο παρέμενε η κυρίαρχος. Όταν η Στεάουα κατέκτησε το πρωτάθλημα του 1985, σταμάτησε το σερί των 3 συνεχόμενων της συντοπίτισσας.

Το χέρι στο γλυκό

Εκείνη τη χρονιά, που η Στεάουα μέθυσε από την κατάκτηση του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, ήταν επιβλητική και στο πρωτάθλημα. Οι 57 βαθμοί που μάζεψε ήταν 9 περισσότεροι από εκείνους που συνέλεξε η 2η ομάδα εκείνη τη χρονιά, η Σπορτούλ Στουντέντεσκ, επίσης από το Βουκουρέστι. Ήταν (και ως στιγμής παραμένει) η σπουδαιότερη διάκριση της ιστορίας της. Τη Σπορτούλ υποστήριζε ο γιος του δικτάτορα, ο Νίκου Τσαουσέσκου. Επίσης, ήταν μία ομάδα που όταν έπρεπε, δηλαδή το 1983, διείδε και απέκτησε από τη Φαρούλ Κοστάντσα ένα από τα λαμπρά ταλέντα του ρουμανικού ποδοσφαίρου: το 18χρονο Γκεόργκε Χάτζι. Τη σεζόν 1984-1985, ο σπουδαίος ποδοσφαιριστής -ο αναμφισβήτητα πιο σημαντικός που έχει βγάλει ποτέ αυτή η χώρα- πέτυχε 20 γκολ σε 30 ματς και μία σεζόν αργότερα… ξεσάλωσε: έβαλε 31 γκολ. Αυτά τα δύο χρόνια ήταν ο 1ος σκόρερ του πρωταθλήματος.

Το καλοκαίρι του 1986 η Στεάουα, η οποία είδε τον προπονητή της, Έμεριχ Γένεϊ, να παίρνει προαγωγή και να πηγαίνει στην εθνική ομάδα προκειμένου να είναι ο πρώτος στο δίδυμο με το νεαρό Μιρτσέα Λουτσέσκου, ήθελε περιπαθώς τον Χάτζι. Ο νέος τεχνικός, Άνχελ Ιορντανέσκου, χρειαζόταν χρόνο. Ο Νικουλάε Γκαβρίλα, πρόεδρος της Στεάουα, ενοχλούσε τον Μακ Ποπέσκου, ομόλογό του στη Σπορτούλ, όποτε του… κάπνιζε. Ο τελευταίος είχε στυλώσει τα ποδάρια και έφτασε να γράψει “όχι” σε μία κόλλα Α4. Ο Γκαβρίλα, όμως, δεν παραδιδόταν εύκολα.

Ο Χάτζι μπορεί να μην καιγόταν τα προηγούμενα χρόνια να πάει στη Στεάουα, αλλά βλέποντας τους Λάκατους και Μπάλιντ, πρώην συμπαίκτες του στη Φαρούλ, με το τρόπαιο με τα μεγάλα αυτιά, ζήλεψε παράφορα. Η Σπορτούλ επέστρεψε σε μία φυσιολογική τροχιά στη Ρουμανία. Εν τω μεταξύ, η Στεάουα έπαιξε στον τελικό του Διηπειρωτικού στις 14 Δεκεμβρίου 1986 στο Τόκιο με τη Ρίβερ Πλέιτ. Ο Ντουκαντάμ δεν ανήκε πια στο έμψυχο δυναμικό της Στεάουα, αφού, παρά τον θρύλο ότι ο Τσαουσέσκου τού έκοψε τα δάχτυλα επειδή δεν του έδωσε το χέρι μετά τη Σεβίλλη, διαγνώστηκε με αναιμία. Τραυματίας ήταν επίσης ο Λάζλο Μπόλονι. Από τη Ρίβερ, στην επίθεση της οποίας έπαιζε ο Χουάν Χιλμπέρτο Φούνες, που το επόμενο καλοκαίρι θα περνούσε ωκεανούς για να φτάσει στον Πειραιά και τον Ολυμπιακό, έχασε 0-1 με το γκολ του Αντόνιο Αλσαμέντι.

Ωστόσο, για τη ρουμανική κυβέρνηση και τη Στεάουα, το επόμενο και τελευταίο ευρωπαϊκό ματς της σεζόν ήταν το πιο σημαντικό. Στον τελικό του Super Cup Ευρώπης αντιμετώπιζε την ομάδα που είχε κατακτήσει το Κύπελλο Κυπελλούχων πάρα πολύ πειστικά, με το 3-0 επί της Ατλέτικο Μαδρίτης. Σε εκείνη την πορεία της, η σπουδαία ομάδα του οραματιστή Βαλέρι Λαμπανόφσκι είχε κάνει μόνο μία ήττα, ενώ είχε αποκλείσει και την… Κραϊόβα.

Ο τελικός ήταν προγραμματισμένος για τις 24 Φεβρουαρίου 1987 στο ‘Λουί ΙΙ’ του Μόντε Κάρλο. Οι διεργασίες είχαν αρχίσει μήνες νωρίτερα. Απελπισμένος με τις απορρίψεις του Ποπέσκου και με την αίσθηση του υπερεπείγοντος, ο Γκαβρίλα έκανε συνάντηση με τον Νίκου Τσαουσέσκου και του εξήγησε ότι η μεταγραφή του Χάτζι έστω και γι’ αυτό το ένα ματς με την Ντινάμο Κιέβου, με μία ομάδα της Σοβιετικής Ένωσης δηλαδή, ήταν εθνική υπόθεση. Ο Νίκου Τσαουσέσκου ρώτησε τον παίκτη, σε επόμενη συνάντηση, για να πάρει τη σαφή απάντηση ότι “θέλω να πάω στη Στεάουα”.

Το πώς θα γινόταν αυτό, ήταν δάκτυλος Κομάν. Ένας αθλητικός νόμος του 1983 επέτρεπε σε μία ομάδα να προβεί στη μεταγραφή ενός παίκτη από ομάδα της 1ης κατηγορίας που δεν συμμετείχε σε διεθνείς διοργανώσεις, ομάδα της 2ης ή 3ης κατηγορίας, αλλά με τη γραπτή συναίνεση του ποδοσφαιριστή. Ο τελευταίος θα ανήκε στο σύλλογο από τον οποίο… απήχθη, ενώ ο… απαγωγέας θα έπρεπε να δώσει πίσω έναν παίκτη από τη δεύτερη ομάδα του.

Η Στεάουα δεν συνέχιζε στο Κύπελλο Πρωταθλητριών 1986-1987, μιας κι η Άντερλεχτ είχε πάρει εκδίκηση από τον αποκλεισμό της στα ημιτελικά της προηγούμενης σεζόν, αλλά, πρώτον, η Σπορτούλ είχε επίσης αποκλειστεί στο Κύπελλο UEFA από τη Γκενκ και, τεχνικά, η πρωταθλήτρια Ρουμανίας συμμετείχε σε ευρωπαϊκή διοργάνωση, το Super Cup Ευρώπης. Ο Τσαουσέσκου έδωσε το ‘ΟΚ’ γι’ αυτό το ένα και μοναδικό παιχνίδι. Ως τις 14 Φεβρουαρίου, ο Χάτζι έκανε προπονήσεις με τη Σπορτούλ, στις 15 του μήνα έπαιξε σε φιλικό της Στεάουα με τη Φιορεντίνα και από τις 17 έως τις 25 ανήκε στη Στεάουα. Στις 24 ήταν βασικός απέναντι στην Ντινάμο Κιέβου και στο 44′ πέτυχε το μοναδικό γκολ της αναμέτρησης.

Ουδέν μονιμότερον του προσωρινού

Η Σπορτούλ και ο προπονητής της, Μιρτσέα Ραντουλέσκου, περίμεναν τον Χάτζι στις 26 του μήνα στις προπονήσεις. Όμως ο Χάτζι, έχοντας εκφράσει εμμέσως πρώτα στη σύζυγο του Γκαβρίλα, η οποία απέσπασε την ομολογία του χωρίς… βασανιστήριο, και έπειτα στον ίδιο τον πρόεδρο της Στεάουα την επιθυμία του να παραμείνει, βρισκόταν στην Ομοσπονδία. Είχε προηγηθεί η τελευταία άρνηση του Ποπέσκου. Ο πρόεδρος, Μιρτσέα Ανχελέσκου, διέταξε να περάσει η μεταγραφή. Ο Μιρτσέα Ιονέσκου, υπεύθυνος γι’ αυτά τα ζητήματα, έφερε μια νωχελική αντίρρηση. Ωστόσο, ο Χάτζι ανήκε στη Στεάουα.

Ο Νίκου Τσαουσέσκου, κυρίως για να μη συγκρουστεί με τον αδελφό του, φίλο της Στεάουα αλλά και μέλος του οργανογράμματός της χωρίς σαφή ρόλο, Βαλεντίν, δεν έφερε αντίρρηση. Η Σπορτούλ προσέφυγε στη Δικαιοσύνη, όμως η υπέρ της απόφαση δεν βγήκε παρά το 1996, της οποίας χρονιάς το Euro καλύπτει το Contra.gr. Της επιδικάστηκαν 450.000 δολάρια από τη Ρεάλ, στην οποία πήγε ο Χάτζι το 1990, όταν άνοιξαν τα σύνορα, ενώ πήρε τα χρήματα όταν πια είχε τελειώσει τη θητεία του και στην… Μπαρτσελόνα, ενώ είχε περάσει μία διετία στην Μπρέσια.

Η Στεάουα, με τον ‘Μαραντόνα των Καρπαθίων’, πήρε 3 διαδοχικά πρωταθλήματα αήττητη, έδωσε 104 σερί παιχνίδια πρωταθλήματος δίχως ήττα (ακατάρριπτο παγκόσμιο ρεκόρ), κατέκτησε άλλα τόσα κύπελλα και έπαιξε στα ημιτελικά του Κυπέλλου Πρωταθλητριών το 1988, όταν την απέκλεισε η Μπενφίκα, και στον τελικό του 1989, όπου η Μίλαν τη συνέτριψε με το 4-0 στη Βαρκελώνη. Την επόμενη χρονιά, ενώ εκείνη η μορφή της Ρουμανίας χανόταν, ήρθε κι η αλλαγή στο ποδοσφαιρικό status quo: η Ντινάμο μάζεψε 57 βαθμούς, έναν περισσότερο από τη Στεάουα. Είχε προηγηθεί, στις 2 Μαΐου, ένας συγκλονιστικός τελικός κυπέλλου, στον οποίο, με 3 γκολ του Φλορίν Ραντουτσόιου, η ομάδα του Λουτσέσκου νίκησε 6-4 στο γήπεδο ’23 Αυγούστου’ το συγκρότημα του Ιορντανέσκου.

Και ο Χάτζι, το κομμάτι που έλειπε για την πιο ισχυρή ομάδα στην ιστορία της χώρας, είπε ένα πικρό “αντίο”, ταξιδεύοντας για τη Μαδρίτη. Με συμπαίκτες και αντιπάλους θα ξαναβρισκόταν, στην εθνική ομάδα, για την υπέροχη πορεία στα Παγκόσμια Κύπελλα του 1994 (προημιτελικά) και του 1998 (φάση των 16) και στο Euro του 2000, όταν αποβλήθηκε στην ήττα 0-2 από την Ιταλία, στον προημιτελικό της διοργάνωσης και βρέθηκε με ακόμα έναν μουντό αποχαιρετισμό, αυτήν τη φορά στο αντιπροσωπευτικό συγκρότημα.