Γιατί έχει τόση αξία η νίκη επί του Κοσόβου

Η ήττα της Εθνικής Ελλάδας από την Ισπανία την Πέμπτη έβαλε τέλος στις όποιες μαθηματικές ελπίδες είχε για να βρεθεί ξανά σε μια τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου. Η ήττα της Εθνικής Ελλάδας από το Κόσοβο την Κυριακή ίσως βάλει τέλος στις όποιες πραγματικές ελπίδες είχε για να βρεθεί ξανά σε μια τελική φάση Παγκοσμίου Κυπέλλου. Διότι πάντα το παιχνίδι με το Κόσοβο ήταν πιο σημαντικό από εκείνο κόντρα στην Ισπανία, από άποψη ρεαλισμού. Και η εξήγηση έχει να κάνει με το FIFA ranking.

Η κλήρωση της Ελλάδας στον 2ο προκριματικό όμιλο μαζί με Ισπανία και Σουηδία αμέσως την έχρισε αουτσάιντερ για τις πρώτες δύο θέσεις που είτε οδηγούν στο Κατάρ είτε σε playoffs. Η χώρα μας είχε δύο τόσο δυνατούς αντιπάλους στην κλήρωση της 7ης Δεκεμβρίου 2020, διότι ήταν 29η μεταξύ των 55 χωρών της Ευρώπης και κατά συνέπεια τοποθετήθηκε στο 3ο γκρουπ δυναμικότητας από τα 6 συνολικά.

Αυτήν τη στιγμή, ύστερα από την ήττα κόντρα στην Ισπανία, η χώρα μας βρίσκεται κατ’ εκτίμηση (αφού η επόμενη ανακοίνωση για το FIFA ranking θα γίνει όταν ολοκληρωθούν οι προκριματικοί του Νοεμβρίου) στην 51η θέση του FIFA ranking και κατ’ επέκταση στην 27η μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, δηλαδή ξανά πολύ κοντά στην κόψη του ξυραφιού, όσον αφορά στον υποβιβασμό στο 4ο γκρουπ δυναμικότητας στην κλήρωση για το Παγκόσμιο Κύπελλο 2026 που θα διεξαχθεί σε ΗΠΑ, Καναδά και Μεξικό.

Πώς προκύπτουν οι πόντοι κάθε χώρας

Με βάση τον τρόπο υπολογισμού του FIFA ranking που ισχύει από το 2017, οι πόντοι κάθε χώρας προκύπτουν από τον τύπο P = Pbefore + I * (W – We).

Όπου P οι πόντοι έπειτα από κάθε αγώνα, όπου Pbefore οι πόντοι πριν από κάθε αγώνα. Με I συμβολίζεται ο συντελεστής δυσκολίας κάθε αγώνα (πχ. τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου έχουν συντελεστή 25, τα φιλικά έχουν συντελεστή 10 κλπ.) και με W το αποτέλεσμα του αγώνα (1 πόντος για νίκη, μισός για ισοπαλία, κανένας για ήττα).

Το We είναι και το πιο δύσκολα υπολογίσιμο κομμάτι της εξίσωσης, αφού αφορά το αναμενόμενο αποτέλεσμα ενός αγώνα και προκύπτει από τον τύπο We = 1 / (10(-dr/600) + 1), όπου dr η διαφορά πόντων των δύο χωρών του αγώνα στο FIFA ranking.

Όταν λυθεί η εξίσωση, προκύπτουν οι πόντοι που κερδίζει η νικήτρια χώρα, που είναι οι ίδιοι που αφαιρούνται από την ηττημένη, ή οι πόντοι που προστίθενται ή αφαιρούνται και στις δύο σε περίπτωση ισοπαλίας.

Τι θα επιφέρει μια ήττα από το Κόσοβο

Οι αρχικοί υπολογισμοί έπειτα από την ήττα κόντρα στην Ισπανία δίνουν στην Ελλάδα 1.427,96 πόντους. Σε περίπτωση νίκης επί του Κοσόβου, η συγκομιδή θα αυξηθεί σε 1.434,49, αν οι δύο χώρες αναδειχθούν ισόπαλες, η Ελλάδα θα έχει 1.421,99 πόντους, ενώ αν χάσει η συγκομιδή της θα μειωθεί σε 1.409,49.

Στο τελευταίο σενάριο, οι πόντοι που θα έχει η Ελλάδα τη Δευτέρα θα είναι τόσοι που αυτήν τη στιγμή θα την έφερναν στην 29η θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών στο FIFA ranking.

Την ίδια στιγμή, από κάτω της έχει δύο εθνικές ομάδες που συγκεντρώνουν συνέχεια πόντους και φλερτάρουν με την πρόκριση στα playoffs του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2022, τα οποία προσφέρουν περισσότερους πόντους (ως ανώτερη διοργάνωση) από τα φιλικά που θα δίνει η Ελλάδα τον επόμενο Μάρτιο.

Η Αλβανία εκτιμάται ότι έχει αυτήν τη στιγμή 1.374,33 βαθμούς και η Βόρεια Μακεδονία έφτασε στους 1.353,65. Αν και η απόσταση που τις χωρίζει από την Ελλάδα δεν καλύπτεται από έναν αγώνα, η τάση που έχουν και οι δύο γειτονικές χώρες είναι ανοδική τα τελευταία χρόνια. Αμφότερες έχουν συμμετάσχει σε τελική φάση μεγάλης διοργάνωσης πιο πρόσφατα από την Ελλάδα (η Αλβανία στο Euro 2016, η Βόρεια Μακεδονία στο Euro 2020) και βρίσκονται στο καλύτερο “φεγγάρι” της ιστορίας τους.

Το θετικό για την Ελλάδα είναι ότι στο ίδιο μείγμα βρίσκονται και άλλες χώρες, όπως η Ιρλανδία, η Βοσνία, η Βόρεια Ιρλανδία, η Φινλανδία, η Ισλανδία και η Σλοβενία, τις οποίες η χώρα μας με θετικά αποτελέσματα μπορεί να τις βάλει από κάτω και να μην ανησυχεί ότι θα υποχωρήσει στο 4ο γκρουπ δυναμικότητας στην κλήρωση των προκριματικών του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2026.

Όλες αυτές οι χώρες αυτήν τη στιγμή βρίσκονται πάνω κάτω στο ίδιο βαθμολογικό επίπεδο, ενώ υπάρχουν κι άλλες λίγο πιο ψηλά ή λίγο πιο χαμηλά που μπορούν να μπουν κι αυτές στη μάχη. Το βέβαιο είναι ότι μέχρι την κλήρωση των εκείνων των προκριματικών, υπάρχουν πολλοί αγώνες ώστε οι ενδιαφερόμενες χώρες να πάρουν (ή να χάσουν) πόντους, αφού προηγούνται το Nations League 2022-2023, τα προκριματικά του Euro 2024 και τα φιλικά στις κενές ημερομηνίες.

Η διαφορά με το Euro 2024

Η επόμενη μεγάλη διοργάνωση στο πρόγραμμα για την Ελλάδα δεν είναι το Παγκόσμιο Κύπελλο στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, αλλά το Euro 2024. Ωστόσο, για τη συγκεκριμένη διοργάνωση θα ισχύσει ό,τι και στο φετινό τουρνουά, ως προς την προκριματική φάση του, με συνέπεια να μην παίζει ρόλο το FIFA ranking στον καταρτισμό των γκρουπ δυναμικότητας για τους προκριματικούς ομίλους, αλλά η συνολική κατάταξη στο Nations League 2022-2023, που αρχίζει τον επόμενο Ιούνιο.

Έχει αναλυθεί ήδη η εικόνα των τεσσάρων κατηγοριών του εν λόγω τουρνουά, με την Εθνική ομάδα να βρίσκεται στην 3η, ύστερα από τις δύο σερί αποτυχημένες πορείες στις προηγούμενες εκδόσεις.

Αυτό σημαίνει ότι η ανώτερη θέση που μπορεί να φτάσει στη συνολική κατάταξη του Nations League 2022-2023 (και όχι μόνο στην κατηγορία της ή στον όμιλό της) είναι η 25η, κάτι που τη διατηρεί στο 3ο γκρουπ δυναμικότητας (από την 21η μέχρι την 30ή θέση) στην κλήρωση της 9ης Οκτωβρίου 2022 στην Φρανκφούρτη, για τα προκριματικά του Euro 2024. Βέβαια, μία κακή πορεία στον όμιλό της μπορεί να φέρει την Ελλάδα ακόμα και στην 40ή θέση της συνολικής κατάταξης, που σημαίνει 4ο γκρουπ δυναμικότητας (από την 31η μέχρι την 40ή θέση) στην κλήρωση των προκριματικών ομίλων του Euro 2024. Ένα τέτοιο σενάριο θα φέρει -θεωρητικά- τρεις δυνατές ομάδες στον ίδιο όμιλο και θα καταστήσει ακόμα πιο δύσκολη την επάνοδο της “γαλανόλευκης” στα μεγάλα ποδοσφαιρικά ραντεβού.

Η Ελλάδα να νικήσει τα μεγαθήρια στις κληρώσεις

Η “χρυσή” εποχή της Ελλάδας, που άρχισε με τα προκριματικά του Euro 2004 και ολοκληρώθηκε με την παραλίγο πρόκριση στα προημιτελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2014, συνοδεύτηκε από επιτυχίες εντός αγωνιστικού χώρου, αλλά και μία ακόμη, επίσης σημαντική συνθήκη, που παραβλέφθηκε από πολλούς.

Η Ελλάδα έφτασε να φιγουράρει μέχρι το νο6 στο UEFA ranking και μέχρι το νο8 στο FIFA ranking, κάτι που σημαίνει ότι σταδιακά “εξαφάνιζε” τα μεγαθήρια από τους προκριματικούς ομίλους της και (τουλάχιστον στη θεωρία) έκανε πιο εύκολη της ζωή της σε αυτούς.

Μπορεί εκείνη την εποχή να ήταν σε θέση να κερδίσει δυνατές ομάδες και στο χορτάρι, όμως το βέβαιο είναι ότι δεν χρειάστηκε να αντιμετωπίσει πολλές τέτοιες για κάποια διοργάνωση. Τα πήγε περίφημα με τις πιο αδύναμες και τουλάχιστον ήταν πιστή στα μεγάλα ραντεβού. Η κατάσταση τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει άρδην, έχει αντιστραφεί. Η Ελλάδα καλείται να αντιμετωπίζει διαρκώς δυνατούς αντιπάλους και μόνο αν τους κερδίσει στο χορτάρι, μπορεί να προκριθεί σε τελικές φάσεις. Κάτι τέτοιο αποδεικνύεται ανέφικτο με τα ισχύοντα δεδομένα.

Η νίκη επί της Σουηδίας μοιάζει με εξαίρεση στον κανόνα που συνιστά η ήττα από την Ισπανία σε επίπεδο αποτελεσμάτων. Η χώρα μας εκ των πραγμάτων την τελευταία επταετία δεν μπορεί να πάρει αποτελέσματα από τέτοιου επιπέδου χώρες. Όμως αν πάρει αποτελέσματα από χώρες επιπέδου Κόσοβο ή Γεωργία, από χώρες όπως αυτές που θα αντιμετωπίσει στο Nations League 2022-2023, σταδιακά θα μειωθεί η ανάγκη για αποτελέσματα απέναντι σε Ισπανία και Σουηδία. Διότι τα μαθηματικά και οι εξισώσεις του FIFA ranking είναι διαφορετικά και χρειάζονται πιο έξυπνη μεταχείριση από αυτά ενός προκριματικού ομίλου.