False 9: Το νεύμα του Γκουαρδιόλα στον Μέσι που άλλαξε το παγκόσμιο ποδόσφαιρο
Η εγκαθίδρυση του 'ψευδοεννιαριού' Μέσι στην Μπαρτσελόνα προέκυψε σε ένα από τα πιο ιστορικά clasico, το 6-2 στο 'Σαντιάγο Μπερναμπέου' με τη Ρεάλ, με ένα απλό τηλεφώνημα και ένα νεύμα του Πεπ Γκουαρδιόλα.
Σάββατο 2 Μαΐου 2009. Ώρα 20:10 Ισπανίας. Το clasico μεταξύ Ρεάλ Μαδρίτης και Μπαρτσελόνα μόλις έχει αρχίσει, όταν ο Πεπ Γκουαρδιόλα κάνει ένα νεύμα με το κεφάλι στον Λιονέλ Μέσι και στον Σαμουέλ Ετό. Οι δύο παίκτες αμέσως αλλάζουν θέση μεταξύ τους. Το παγκόσμιο ποδόσφαιρο μόλις άλλαξε και δεν ευθύνεται γι’ αυτό η μετέπειτα νίκη των Καταλανών με 6-2…
Το ντοκιμαντέρ #Vamos που θα προβληθεί στο Movistar Plus αποτελεί μία καλή ευκαιρία για να ‘ξυπνήσει’ από τις μνήμες του ποδοσφαίρου το παιχνίδι εκείνο όπου γεννήθηκε η σύγχρονη εκδοχή του ‘ψευδοεννιαριού’. Για το έργο του, ο σκηνοθέτης Ντάνκαν Μακμάθ βασίζεται στο βιβλίο Take the Ball, Pass the Ball του Άγγλου δημοσιογράφου Γκράχαμ Χάντερ, που εδώ και χρόνια ζει στη Βαρκελόνη. Στο ντοκιμαντέρ καταγράφονται τα κορυφαία χρόνια της εποχής Γκουαρδιόλα ως προπονητής στο ‘Καμπ Νόου’ και μεταξύ άλλων οι πρωταγωνιστές εκείνης της περιόδου μιλούν για αυτήν τη μετατόπιση στη θέση του Μέσι, που όχι μόνο επηρέασε κομβικά τους ‘μπλαουγκράνα’, αλλά άρχισε να αντιγράφεται από πολλές ομάδες παγκοσμίως.
Βρήκε την τρύπα στην τακτική της Ρεάλ
‘Το 6-2 ήταν το κάτι άλλο, επειδή κάναμε κάτι σε τακτικό επίπεδο’, εξηγεί ο Τσάβι. ‘Εκείνη τη μέρα άρχισε η θέση του ψευδοεννιαριού’, πρόσθεσε ο Τιερί Ανρί. Τυπικά, την προηγούμενη μέρα, την Πρωτομαγιά…
Παρότι ημέρα αργίας, ο Γκουαρδιόλα παρέμεινε στο Ciutat Esportiva, το προπονητικό κέντρο της Μπαρτσελόνα, μέχρι αργά το βράδυ, καταστρώνοντας πλάνα για το ντέρμπι της επομένης. Μπορεί να ήταν πρωτοπόρος με 85 βαθμούς και η Ρεάλ να είχε μείνει πίσω στους 78, ωστόσο υπήρχαν οι 3 βαθμοί του clasico και 4 αγωνιστικές με επικίνδυνα παιχνίδια στη συνέχεια, που θα μπορούσαν να φέρουν τα πάνω κάτω (εν τέλει, καμία από τις δύο ομάδες δεν ξαναέκανε νίκη μέχρι το φινάλε!)
Όπως σημειώνει στη μελέτη του ο Ισπανός δημοσιογράφος Μαρτί Περαρνάου, ο Γκουαρδιόλα έμεινε μόνος του στο γραφείο του, έβαλε απαλή μουσική και σκεφτόταν την προσέγγιση του αγώνα. Ο Καταλανός προπονητής είθισται να δαπανά δύο ημέρες στην ανάλυση του αντιπάλου, βλέποντας βίντεο με τους αγώνες του ή κομμάτια αυτών με τους συνεργάτες του, Ντομένεκ Τόρεντ και Κάρλες Πλαντσάρτ. Εκείνη τη στιγμή, όμως, ήταν μόνος του. Ούτε το δεξί χέρι του, Τίτο Βιλανόβα, βρισκόταν στο γραφείο…
‘Κάθομαι και βλέπω 2-3 βίντεο. Κρατάω σημειώσεις. Τότε έρχεται αυτή η έμπνευση, η στιγμή που αρχίζει να βγάζει νόημα το επάγγελμά μου. Η στιγμή που αντιλαμβάνομαι ότι σίγουρα το έχω. Γνωρίζω πια πώς να κερδίσω. Διαρκεί μόνο για ένα λεπτό, αλλά είναι η στιγμή που η δουλειά μου πραγματικά βγάζει νόημα’, εξηγεί ο ίδιος ο προπονητής.
Στην προκειμένη περίπτωση, η στιγμή αυτή του ήρθε έχοντας δει σε βίντεο τον προηγούμενο αγώνα της Ρεάλ του Μανουέλ Πελεγκρίνι με την Μπαρτσελόνα. Ο Γκουαρδιόλα αντιλήφθηκε ότι οι μέσοι των ‘μερένγκες’, Γκούτι, Φερνάντο Γκάγκο και Ρόιστον Ντρέντε, πιέζουν ψηλά τους μέσους της Μπαρτσελόνα, Τσάβι και Γιάγια Τουρέ. Επιπλέον, προσέχει την τάση των κεντρικών αμυντικών της Ρεάλ, Φάμπιο Καναβάρο και Κρίστοφ Μέτσελντερ, να μένουν πίσω, κοντά στον Ίκερ Κασίγιας. Αυτές οι επιλογές άφηναν τεράστιο χώρο μεταξύ των δύο γραμμών της Ρεάλ.
Κάλεσε τον Μέσι το βράδυ
Η εικόνα ήταν σχηματισμένη στο μυαλό του. Περίπου στις 22:00, σήκωσε το ακουστικό της τηλεφωνικής συσκευής που βρισκόταν στο γραφείο του, δίπλα από μία στοίβα από σημειώσεις. Στην άλλη άκρη της γραμμής, ο Μέσι. ‘Λέο, ο Πεπ είμαι. Είδα κάτι πολύ σημαντικό. Πραγματικά σημαντικό. Γιατί δεν έρχεται από εδώ; Τώρα σε παρακαλώ’.
Στις 22:30, ένα διστακτικό χτύπημα στην πόρτα του γραφείου τάραξε τη νεκρική σιγή στις εγκαταστάσεις όπου βρισκόταν μόνο ο Γκουαρδιόλα και ίσως κάποιος νυχτοφύλακας. Ο τεχνικός της Μπαρτσελόνα καθίζει τον 21χρονο Αργεντινό και του δείχνει το βίντεο, σταματώντας το όποτε εμφανιζόταν αυτό το κενό ανάμεσα στις γραμμές της Ρεάλ.
‘Αύριο στη Μαδρίτη θέλω να αρχίσεις στις πτέρυγες ως συνήθως, όμως τη στιγμή που θα σου κάνω σινιάλο, θέλω να ξεφύγεις από τους μέσους και να πας στον χώρο όπως σου έδειξα μόλις. Τη στιγμή που οι Τσάβι και Αντρές Ινιέστα σπάσουν την μπάλα ανάμεσα στις γραμμές και στη δώσουν, θέλω να πας κατευθείαν στο τέρμα του Κασίγιας’, ήταν η σαφής οδηγία.
‘Ο Πεπ με κάλεσε μία μέρα πριν από το clasico και με ανάγκασε να πάω στο Ciutat Esportiva για να μου πει ότι θα αλλάζαμε τη θέση μου. Έβλεπε αγώνες με τον Τίτο Βιλανόβα και αποφάσισαν να κάνουν κάτι καινούργιο’, θυμάται ο Μέσι στο ντοκιμαντέρ.
‘Κοιταχτήκαμε και είπαμε τι κάνουμε τώρα’
Ο Γκουαρδιόλα δεν είχε μιλήσει σε κανέναν άλλον για εκείνο το σχέδιο. Το επόμενο πρωί, στο ξενοδοχείο της ομάδας, το εξήγησε στον Βιλανόβα και λίγα λεπτά πριν από τη σέντρα, μάζεψε τους Τσάβι και Ινιέστα και τους είπε: ‘Όταν δείτε τον Λέο στον χώρο ανάμεσα στις γραμμές στο κέντρο, μην διστάσετε. Δώστε του την μπάλα, όπως κάναμε στο Χιχόν’.
‘Ο Πεπ είχε προσέξει ότι (σ.σ. οι στόπερ) ποτέ δεν έβγαιναν έξω για να πιέσουν το 9άρι της αντίπαλης ομάδας, όμως η αριθμητική υπεροχή που είχαμε με τον Μέσι ως ψευδοεννιάρι σήμαινε ότι είχαμε πάντα έναν επιπλέον παίκτη να ζητάει την μπάλα σε όλη τη διάρκεια του παιχνιδιού’, εξήγησε ο Τσάβι.
‘Ο Γκουαρδιόλα άλλαξε το σύστημα και είπε στον Ανρί να παίξει στα πλάγια και ο Ετό μεταξύ κεντρικών μέσων και άμυνας, αναλύοντας τις κινήσεις της Ρεάλ. Ήταν κάτι καινούργιο για τη Ρεάλ. Μας είχαν μελετήσει καλά, όμως είχαμε ελευθερία όταν πήγαινα πίσω και οι κεντρικοί αμυντικοί έπρεπε να καλύψουν τους Σαμουέλ και Ανρί. Μένοντας πάνω στους παίκτες, ο Ανρί έμεινε ελεύθερος και ήρθε το πρώτο γκολ’, δήλωσε ο Μέσι.
‘Δούλεψε. Η ασίστ του Μέσι ήρθε ακριβώς με τον τρόπο που ο προπονητής ήθελε να αγωνιστούμε. Ο Λέο καθυστέρησε σε αυτήν τη θέση και έκανε τους κεντρικούς αμυντικούς να διστάσουν. Εγώ πήγα στον χώρο και ο Σαμουέλ κινήθηκε στην άλλη πλευρά και δούλεψε’, υπερθεμάτισε ο Ανρί.
Οι ηττημένοι της υπόθεσης, παραδέχθηκαν ότι δεν κατάλαβαν τι συνέβη. ‘Ο Φάμπιο κι εγώ κοιταχτήκαμε. ‘Τι κάνουμε τώρα; Τον ακολουθούμε στο κέντρο ή μένουμε πίσω’. Δεν είχαμε ιδέα’, εξομολογήθηκε ο Μέτσελντερ στον Περαρνάου.
Έχτισε τον μύθο του
Σε εκείνο το παιχνίδι γεννήθηκε η σύγχρονη εκδοχή του ‘ψευδοεννιαριού’, λίγα χρόνια μετά από τη χρησιμοποίηση του Φραντσέσκο Τότι σε αυτόν τον χώρο, αλλά με τελείως διαφορετική προσέγγιση (ο Ιταλός έπαιζε ως μέσος που δημιουργούσε και σούταρε από μακριά, ο Μέσι έπαιζε ως επιθετικός απλά πιο οπισθοχωρημένος).
Μπορεί να μην πρόκειται για καινοτόμο ιδέα, αφού από τη δεκαετία του ’30 και τον Ματίας Ζίντελαρ υπάρχουν καταγεγραμμένες περιπτώσεις οπισθοχωρημένων επιθετικών, ωστόσο ο τρόπος με τον οποίο έπαιξε τον ρόλο του ‘ψευδοεννιαριού’ ο Μέσι, δημιούργησε τη ‘zona Messi’ και βοήθησε να χτίσει τον μύθο του.
Photo credits: AP Photo/Manu Fernandez, Victor R. Caivano, Daniel Ochoa de Olza
