Γιουβέντους-Μπαρτσελόνα: Η ανάλυση του τελικού

Η ανάλυση της Μπαρτσελόνα

Η Μπαρτσελόνα που παίζει με τη Γιουβέντους στον τελικό του Champions League είναι η ομάδα του Λουίς Ενρίκε. Όχι του Πεπ Γκουαρδιόλα. Αν και οι δόσεις αμεσότητας στο παιχνίδι της είχαν χορηγηθεί από τις πρώτες ημέρες του Χεράρδο Μαρτίνο, αφενός ο Αργεντινός δεν είχε το υλικό, αφετέρου, από ένα σημείο κι έπειτα, δεν είχε ούτε τον χρόνο ούτε τις ιδέες για να αυξήσει την ποσότητα, κάτι που δεν ισχύει με τον Ισπανό.

Ο Ενρίκε είναι επίμονος στις ιδέες του 4-3-3 με πλάτος και από τη στιγμή που είχε το προπονητικό θάρρος να τις εφαρμόσει σε Ρόμα και Θέλτα, δεν θα μπορούσε να τις "προδώσει" σε μία ομάδα που είχε συνηθίζει να αγωνίζεται με αυτόν τον σχηματισμό. Έστω κι αν οι παραλλαγές είναι αρκετές.

Από τη στιγμή που κάποιος (ακόμα και σήμερα ουδείς μπορεί να πει μετά βεβαιότητας εάν ήταν ο Ενρίκε ή ο ίδιος ο Αργεντινός) πήρε την απόφαση να τοποθετήσει τον Λιονέλ Μέσι δεξιά, σε ελεύθερο ρόλο, με τον Λουίς Σουάρες στον άξονα και τον Νεϊμάρ αριστερά, η Μπαρτσελόνα άρχισε να μεταμορφώνεται. Αρχικά άλλαξε η διάθεση των παικτών - αστέρων που είχαν έρθει σε ρήξη με τον προπονητή τους και εν συνεχεία γύρισαν και τα αποτελέσματα, με τον πλέον θεαματικό τρόπο.

Οι παρεμβάσεις του δεν είναι θέμα ψυχολογίας, αλλά και θέμα τακτικής, απέναντι σε αντιπάλους που στην συντριπτική πλειονότητά τους έχουν σκοπό να αμυνθούν και όχι να επιτεθούν στους Καταλανούς. Συγκεκριμένα, τα πάντα περιστρέφονται γύρω από δύο ποδοσφαιριστές, ο ένας εκ των οποίων βρίσκεται καθημερινά στους τίτλους των εφημερίδων. Ο (παλιός) νέος ρόλος του Μέσι στη δεξιά πτέρυγα δίνει τη δυνατότητα στον Ενρίκε να εκμεταλλευτεί δύο γενικές θεωρήσεις της δεκαετίας: ο ακραίος μπακ είναι καλύτερος επιθετικός από αμυντικός και ο παίκτης που καλύπτει το χώρο του αμυντικού μέσου δεν είναι απαραίτητο να είναι "σκληροτράχηλος κόφτης". Ως εκ τούτου, ο κατ' εξοχήν αντίπαλος του Αργεντινού και η πρώτη βοήθειά του γίνονται -συνήθως- εύκολη λεία μπροστά στο απύθμενο ταλέντο του.

Με δύο παίκτες εξουδετερωμένους, κάθε πλάνο του αντίπαλου προπονητή, έστω και προσαρμοσμένο πάνω στο δόγμα "πώς σταματάμε τον Μέσι", υφίσταται ισχυρό πλήγμα, μιας και πλέον οι αμυνόμενοι παίκτες δεν φτάνουν για τα μαρκαρίσματα των υπολοίπων Καταλανών.

Οι διαγώνιες εφορμήσεις του 27χρονου αρχισκόρερ του συλλόγου βάζουν στο παιχνίδι και τους παρτενέρ του στην επίθεση, αρχικά τον Σουάρες. Ο Ουρουγουανός, με τα οριζόντια τρεξίματά του μπροστά στη μεγάλη περιοχή, ανοίγει χώρους τόσο για τον Μέσι όσο και για όποιον συμπαίκτη του έρχεται από το κέντρο. Τέλος, υπάρχει και ο Νεϊμάρ, ο οποίος αρχίζει την κίνησή του συνήθως από πιο πίσω λόγω των μεταβιβάσεων με τον Τζόρδι Άλμπα (το ζευγάρι που ανταλλάσσει τις περισσότερες πάσες στα παιχνίδια της Μπαρτσελόνα), αλλά πάντα φτάνει τάχιστα στην περιοχή, συνήθως για να δεχθεί την τελευταία μπαλιά.

Τίποτα από όλα αυτά δεν θα ήταν εφικτό, εάν δεν υπήρχε η παρουσία του πλέον... εξαφανισμένου ποδοσφαιριστή της ενδεκάδας των "μπλαουγκράνα", του Αντρές Ινιέστα. Με μηδέν γκολ και μία ασίστ σε 24 παιχνίδια Primera Division και μόλις 4 ασίστ στα 10 παιχνίδια Champions League, οι αριθμοί δεν κάνουν τη χάρη στον 31χρονο Ισπανό. Η επιδραστικότητά του στο παιχνίδι της Μπαρτσελόνα, όμως, είναι κάτι παραπάνω από σπουδαία, έστω κι αν μοιάζει αόρατη.

Ο ρόλος του Ινιέστα είναι να γεμίσει το κενό που δημιουργείται στον χώρο που καλύπτει αριστερά στο κέντρο, λόγω της υπερφόρτωσης με σώματα της δεξιάς πτέρυγας όπου δραστηριοποιείται ο Μέσι. Το κέντρο του αντιπάλου προσανατολίζεται προς την πλευρά του Αργεντινού, ενώ η αέναη κίνηση του Άλμπα πίσω από τον Ινιέστα, απασχολεί ακόμα έναν αντίπαλο. Ως εκ τούτου, δημιουργείται αρκετός χώρος στον Ινιέστα, ώστε να λειτουργήσει ως Τσάβι και είτε να σχηματίσει τρίγωνα με όποιους παίκτες έχει σε κοντινή απόσταση είτε να δώσει την πάσα από την οποία θα εκκινήσει το τελευταίο στάδιο της επίθεσης. Από τη στιγμή, μάλιστα, που ο Μέσι έχει κάνει την εφόρμησή του προς τον άξονα και έχει πλησιάσει τον Ινιέστα, τότε η ζώνη κινδύνου που δημιουργείται είναι "φωτιά".

Ο αντι-Μέσι Ιβάν Ράκιτιτς

Όταν έρθει η ώρα της άμυνας, τότε αλλάζουν πολλά, ακόμα και ο σχηματισμός της Μπαρτσελόνα, που μετατρέπεται ουσιαστικά σε 4-4-2. Ο Μέσι μένει σχετικά ψηλά για να πιέσει τους αντίπαλους αμυντικούς με όση αμυντική διάθεση του... περισσεύει, με συνέπεια να δημιουργείται ένα κενό πίσω του. Αυτό σπεύδει να καλύψει ο Ιβάν Ράκιτιτς, με τον Ντάνι Άλβες ούτως ή άλλως να πρόκειται για ένα ανεβασμένο μπακ που βρίσκεται κι αυτός κοντά σε εκείνον τον χώρο.

Ο Κροάτης μέσος, πολυεργαλείο ολκής που στην επίθεση είναι εκείνος ο μέσος που πατάει στην αντίπαλη περιοχή, καλύπτει τα νώτα του Αργεντινού συμπαίκτη του από τη δεξιά πλευρά, ενώ στην αριστερή, ο Νεϊμάρ που διαθέτει περισσότερες δυνάμεις και μεγαλύτερη αμυντική προσήλωση, εργάζεται ανασταλτικά από το κέντρο, όταν η Μπαρτσελόνα δεν έχει την κατοχή της μπάλας. Το αποτέλεσμα είναι ένα... κεκλιμένο 4-4-2, με παίκτες που άλλες φορές είναι έτοιμοι να μαρκάρουν τη στιγμή της απώλειας της μπάλας για να την ανακτήσουν σε δευτερόλεπτα, και άλλες φορές μαρκάρουν δίνοντας στον αντίπαλο την ψευδαίσθηση του χώρου, ώστε να τον παγιδεύσουν σε κατάσταση 1V3.

Εάν, πάντως, κάτι δεν αλλάζει από την Pep Team είναι ο ρόλος του Σέρχιο Μπουσκέτς. Ο υψηλόσωμος μετρονόμος είναι ακόμα αυτός που αρχίζει τις επιθέσεις των Καταλανών και είναι αυτός που μετατρέπεται σε τρίτο στόπερ σε αμυντικές καταστάσεις, με τον Χαβιέρ Μαστσεράνο στα μετόπισθεν να καλύπτει με την ταχύτητά του όλα τα κενά που δημιουργούνται.

Η ανάλυση της Γιουβέντους

Σε αντίθεση με την Μπαρτσελόνα, η Γιουβέντους θα θέσει ως πρώτο στόχο την αποτελεσματικότητα του αμυντικού πλάνου της, δεδομένων και των συνθηκών. Η άμυνα την έφερε μέχρι εδώ και απέναντι στην Μπαρτσελόνα, η άμυνα διατηρεί ζωντανές τις ελπίδες για το θαύμα. Το σχέδιο του Μασιμιλιάνο Αλέγκρι είναι ξεκάθαρο, τουλάχιστον στο Champions League, όπου η "γηραιά κυρία" αποποιείται τον τίτλο το απόλυτου φαβορί: επιμονή στα δυνατά σημεία και damage controlling.

Η παρουσία των νταμπλούχων Ιταλίας στα δύο παιχνίδια με αντίπαλο την Ντόρτμουντ στη φάση των 16 και στα δύο με αντίπαλο τη Ρεάλ Μαδρίτης, στα ημιτελικά, είναι χαρακτηριστική της φιλοσοφίας της στα παιχνίδια με θεωρητικά ισάξιους ή ανώτερους αντιπάλους. Είτε χρησιμοποιήθηκε το 4-3-1-2 στη μεσαία γραμμή είτε το 3-5-2 του Αντόνιο Κόντε που την επανέφερε στην κορυφή της Serie A, η Γιουβέντους είχε επιλέξει τον τρόπο που θα νικήσει ή θα "πεθάνει" και αυτός ήταν από τα πλάγια.

Ο Αλέγκρι υπερφόρτωνε τον άξονα με κορμιά, με διπλή ζώνη χαμηλά, είχε κοντά και σφιχτά όλες τις γραμμές, ακόμα και το δίδυμο της επίθεσης, και επέτρεπε στον αντίπαλο να παίζει από τις πτέρυγες, οδηγώντας τον σε σέντρες σε ένα κέντρο άμυνας που περιλαμβάνει τις γροθιές του Τζιανλουίτζι Μπουφόν και τα κεφάλια των Τζιόρτζιο Κιελίνι και Λεονάρντο Μπονούτσι.

Όταν ο αντίπαλος κυκλοφορεί την μπάλα στον άξονα και στο αμυντικό γήπεδο της Γιουβέντους, η πίεση είναι μεγάλη, ώστε να αποτραπεί οποιαδήποτε διείσδυση από ατομική ενέργεια ή κάποια κάθετη πάσα που θα βρει εκτεθειμένη την άμυνα. Εξάλλου, στον χώρο που παραδοσιακά κινούνται τα αμυντικά χαφ, η Γιουβέντους εξίσου... παραδοσιακά διαθέτει ένα "δεκάρι" που ούτε μαρκάρει ούτε κάνει τάκλιν στον βαθμό άλλων παικτών σε αυτήν τη θέση, κάτι που υπό άλλες συνθήκες θα "προσκαλούσε" τον αντίπαλο να παίξει από τον άξονα.

Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο, όταν ο Αλέγκρι χρησιμοποιεί το 4-3-1-2, ο Αρτούρο Βιδάλ που παίζει τον ρόλο του υποστηρικτή της επίθεσης καταστρέφει τον "ρόμβο", γυρίζει πίσω στο ύψος του Αντρέα Πίρλο και δημιουργεί ένα επίπεδο 4-4-2, δίνοντας τη δυνατότητα στους Κλάουντιο Μαρκίζιο (δεξιά) και Πολ Πογκμπά (αριστερά) να προσεγγίσουν τη γραμμή του πλαγίου, εφόσον χρειαστεί να καλύψουν κάποια εφόρμηση αντιπάλου μπακ που κάνει overlapping.

Οι ακραίοι μπακ των "μπιανκονέρι" δεν... ανησυχούν από το τι γίνεται μπροστά τους, αλλά απασχολούνται από το τι γίνεται διαγώνια και δίπλα τους, αφού τόσο ο Στέφαν Λίχτσταϊνερ (ο οποίος ούτως ή άλλως έχει ορισμένες παραστάσεις από δεξί στόπερ σε 3-5-2) όσο και ο Πατρίς Εβρά (ο πιο επιθετικός από τους δύο μπακ) μετατρέπονται γρήγορα σε 3ο και 4ο στόπερ (ή 5ο σε 3-5-2) ή σε αμυντικό χαφ όταν παραστεί η ανάγκη σε δύσκολα παιχνίδια.

Ο νέος χώρος που καλύπτουν ουσιαστικά γίνεται απροσπέλαστος, τόσο από αντίπαλο σώμα όσο και από την μπάλα, ενώ ο κενός χώρος που αφήνουν, εξωθεί τον αντίπαλο να προβεί σε μία επιθετική ενέργεια καταδικασμένη να αποτύχει, ήτοι σε σέντρα απέναντι σε... ιταλική άμυνα.

Απέναντι στην Ντόρτμουντ, σε σχηματισμό 4-3-1-2 που πλέον καθιερώνεται και σε ολόκληρη της Serie A, αντικαθιστώντας το 3-5-2, σήμα κατατεθέν των τελευταίων ετών, η Γιουβέντους άφησε την μπάλα στους Γερμανούς, οι οποίοι απαίδευτοι σε τέτοιες καταστάσεις, δεν μπορούσαν να την κυκλοφορήσουν σωστά για να διασπάσουν τον πολυφορτωμένο ιταλικό άξονα, ενώ δεν διέθεταν και υψηλά κορμιά για να γεμίσουν την περιοχή.

Απέναντι στη Ρεάλ, αρχικά με 4 στην άμυνα και στη συνέχεια με 5-3-2, η Γιουβέντους πήρε το ρίσκο απέναντι σε μία από τις καλύτερες ομάδες στο ψηλό παιχνίδι, που διαθέτει τον καλύτερο επιθετικό στις κεφαλιές ( Κριστιάνο Ρονάλντο) και τον καλύτερο αμυντικό ( Σέρχιο Ράμος), συν τους Γκάρεθ Μπέιλ, Πέπε και Καρίμ Μπενζεμά, αλλά παρ' όλα αυτά, άντεξε στην ασφυκτική πίεση.

Ο Πίρλο και οι άλλοι

Το επιθετικό πλάνο της Γιουβέντους είναι λίγο πολύ αναμενόμενο και δη σε δύσκολα παιχνίδια, όπου δεν μπορεί να δημιουργήσει πολλές τελικές προσπάθειες. Όλα περνούν από τα πόδια του Πίρλο και αυτός κινεί τα νήματα με τη μαεστρία που τον συνοδεύει όλα αυτά τα χρόνια.

Παρότι είναι γνωστό και λογικό να συμβαίνει κάτι τέτοιο, τόσα χρόνια οι αντίπαλοι δεν έβρισκαν τρόπο να τον σταματήσουν. Φέτος, όμως, η ηλικία του 36χρονου Ιταλού φάνηκε και γι' αυτό χρειάζεται την εκάστοτε βοήθεια των συμπαικτών και του προπονητή του, για να βρει εκείνη την πάσα που θα δώσει τη νίκη, την πρόκριση ή το τρόπαιο στη Γιουβέντους.

Για παράδειγμα, η βοήθεια που πήρε στο παιχνίδι με αντίπαλο τη Ρεάλ ήρθε από τον... Ρονάλντο και την... άρνησή του να μαρκάρει τον Ιταλό, παρότι τον είχε σχεδόν δίπλα του, όταν οι "μπιανκονέρι" ήταν κάτοχοι της μπάλας. Εβρά, Βιδάλ και Στεφάνο Στουράρο είχαν τραβηχτεί δεξιά, απασχολώντας τόσο τους ακραίους παίκτες της Ρεάλ, όσο και τον Μπέιλ, με συνέπεια να μείνει ένας παίκτης για να μαρκάρει αυτήν την μπαλιά του Πίρλο, από τον άξονα. Αυτός δεν μάρκαρε ποτέ και ως εκ τούτου, ο Ιταλός είχε τα απαιτούμενα δέκατα του δευτερολέπτου για να αρχίσει την επίθεση είτε με κοντινή πάσα στον οπισθοχωρημένο Κάρλος Τέβες είτε με βαθιά μπαλιά στην πλάτη του αντιπάλου στον Άλβαρο Μοράτα.

Συμπεράσματα

Στη θεωρία, η επιθετικές τακτικές και των δύο ομάδων υπερισχύουν των αμυντικών του αντιπάλου. Η Μπαρτσελόνα μοιάζει ως η μοναδική ομάδα που μπορεί να αποδιοργανώσει και να διασπάσει ακόμα και μία συμπαγή ιταλική άμυνα όπως της Γιουβέντους, ενώ οι "μπιανκονέρι" έχουν το κατάλληλο "όπλο" στο πρόσωπο του Πίρλο (και τον κατάλληλο αντίπαλο που δεν μαρκάρει στο πρόσωπο του Μέσι) ώστε να βρουν την μπαλιά που θα χτυπήσει τους Καταλανούς εκεί που πονούν, στην αντεπίθεση.

Για να πετύχει κάτι η Μπαρτσελόνα, βέβαια, θα χρειαστεί η ατομική ποιότητα ορισμένων παικτών να καταστρέψει μέρος των πλάνων του Αλέγκρι και να σταθεί αρωγός σε αυτά του Ενρίκε. Το τίκι τάκα και οι παράλληλες πάσες θα αποτελέσουν βούτυρο στο "ψωμί" των Ιταλών, όπως φυσικά και οι σέντρες, παρότι φέτος οι "μπλαουγκράνα" έχουν τα περισσότερα γκολ στην Primera Division από "στημένες" φάσεις.

Στον αντίποδα, η απουσία του Κιελίνι εμποδίζει τον Ιταλό τεχνικό να χρησιμοποιήσει το πιο συγκρατημένο 3-5-2 που θα κάλυπτε καλύτερα τις πτέρυγες και τις διαγώνιες κινήσεις των Μέσι και Νεϊμάρ, ενώ ο Αντρέα Μπαρτζάλι που λογικά θα πάρει θέση στα στόπερ του 4-3-1-2, προέρχεται κι αυτός από μικροτραυματισμό κι ενώ είχε χάσει τους πρώτους 8 μήνες της σεζόν από σοβαρό πρόβλημα.

Κανένα προπονητικό πλάνο δεν οδήγησε το γκολ του Μέσι με αντίπαλο την Αθλέτικ Μπιλμπάο στον τελικό του Copa del Rey και κανένα προπονητικό πλάνο δεν οδήγησε στην αστοχία του Μπέιλ στα ημιτελικά κόντρα στη Γιουβέντους. Ο τελικός είναι ένα ξεχωριστό παιχνίδι και παρότι διαθέτει φαβορί και αουτσάιντερ, μπορεί να κριθεί από μία λεπτομέρεια, πιθανώς σχεδιασμένη από τον τεχνικό της μιας εκ των δύο φιναλίστ.

Διαβάστε ακόμα:

Η ανάλυση του τελικού από τον Θέμη Καίσαρη