Ο Γιασικεβίτσιους έγινε το poster boy του 'ο επιμένων νικά'

Ανέκαθεν ονειρευόταν μεγάλα πράγματα. “Ποτέ δεν έφτασα σε αυτά που έζησα”. Τα ονειρευόταν η μητέρα του, Ρίτα, όταν εγκατέλειψε το δικό της όνειρο να παίξει στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1976 (υπήρξε εκ των κορυφαίων αθλητριών χάντμπολ της τότε Σοβιετικής Ένωσης) και αποφάσισε να γεννήσει τον πρωτότοκο της. Παρεμπιπτόντως, η χώρα της κατέκτησε το χρυσό και η ομοσπονδία δεν της έστειλε ποτέ ξανά πρόσκληση. Μια από τις κυρίαρχες παιδικές αναμνήσεις που 'χει ο Σαρούνας Γιασικεβίτσιους, όπως έγραψε στο βιβλίο του 'Μόνο η νίκη δεν αρκεί' “ήταν τη μητέρα μου να λέει 'ο γιος μου θα μου δώσει πίσω τους Ολυμπιακούς Αγώνες”. Ο γιος της ανέβηκε στο δεύτερο σκαλοπάτι του βάθρου, το 2000 στο Σίδνεϊ. Ο γιος της κατέκτησε, συνολικά 23 τίτλους και 3 μετάλλια, όπως 'έκλεινε' τους κύκλους που επέλεγε να 'κλείσει'. Η τελευταία τέτοια, περίπτωση είναι ο πάγκος της Μπαρτσελόνα.

H Φενέρμπαχτσε είχε προσφέρει στον Γιασικεβίτσιους το ποσό του 1.3 εκατομμυρίων δολαρίων και ενώ όλα έδειχναν πως μένουν οι λεπτομέρειες, για να γίνει η μετακόμιση, οι 'μπλαουγκράνα' έχασαν το πρωτάθλημα Ισπανίας, ο Σβέτισλαβ Πέσιτς αποχώρησε και η δουλειά προσφέρθηκε στον 'Σάρας'. Αυτήν τη φορά, οι Καταλανοί φάνηκαν διατεθειμένοι να υποχωρήσουν στο αίτημα που 'χάλασε' τη δουλειά, τις τρεις προηγούμενες φορές. Και το deal έγινε.

Το ιστορικό των 'ενοχλήσεων' της Μπαρτσελόνα στον Γιασικεβίτσιους

Το καλοκαίρι του 2016 ήταν η πρώτη φορά που οι 'μπλαουγκράνα' συζήτησαν με τον 'Σάρας' το ενδεχόμενο να αναλάβει την τεχνική ηγεσία της ομάδας. Ήταν το καλοκαίρι των auditions της 'Μπάρσα'. Ο οργανισμός είχε καλέσει στη Βαρκελώνη όλους τους προπονητές που είχε στη λίστα (5 τον αριθμό), με τον Γιώργο Μπαρτζώκα να παίρνει τελικά τη δουλειά.

Το Μάιο του 2017, οπότε ο Έλληνας κόουτς εγκατέλειψε (σημείωσε πως η Μπαρτσελόνα πλήρωνε ήδη την αποζημίωση του Τσάβι Πασκουάλ και πρόσθεσε εκείνη του προπονητή του Ολυμπιακού -για να καταλάβεις το επίπεδο οργάνωσης και αποτελεσματικότητας), έγινε νέα προσέγγιση με τον Λιθουανό. Είχε προηγηθεί η αλλαγή ενός κανονισμού που θα βοηθούσε την τυχόν συμφωνία. Έως τότε, σύμφωνα με το καταστατικό της ACB, head coach των ομάδων της δεν μπορούσε να γίνει κάποιος που δεν είχε συμπληρώσει τουλάχιστον δυο χρόνια δουλειάς στη Euroleague. Κατόπιν αιτήματος των Καταναλών, προστέθηκε το 'και όποιος έχει αγωνιστεί στην ομάδα που τον θέλει'.

Και τις δυο πρώτες φορές, αλλά και το 2018 όταν έγινε η τρίτη επαφή, η οποία επίσης δεν κατέληξε σε συμφωνία, οι πληροφορίες ανέφεραν πως το βασικό πρόβλημα ήταν το ίδιο: ο Γιασικεβίτσιους ήθελε να 'χει τον πλήρη έλεγχο σε ό,τι αφορά τη στελέχωση του ρόστερ και τα λοιπά αγωνιστικά ζητήματα. Ο οργανισμός δεν δεχόταν να παραχωρήσει το γενικό πρόσταγμα στον -όποιον- κόουτς. Επέμενε να κρατούν το δικαίωμα στην τελική απόφαση αυτοί που 'χαν οριστεί ως υπεύθυνοι του τμήματος μπάσκετ -χωρίς την ίδια ώρα να αναλαμβάνουν τις ευθύνες για τα όποια λάθη τους. Το 2018 υπήρχε εν τω μεταξύ, και διάσταση στο οικονομικό, με τη Ζάλγκιρις να προσφέρει κοντά στο 1.000.000 δολάρια -το χρόνο- στον 'Σάρας' και να τον κρατάει.

Είχαν προκύψει και προτάσεις από το ΝΒΑ, για θέσεις assistants (Ράπτορς, Γκρίζιλς). Για παράδειγμα, ο Μασάι Ουζίρι ταξίδεψε στην Ευρώπη για να συναντήσει τον Λιθουανό και να του προσφέρει μια θέση στο σταφ του Τορόντο. Ο Γιασικεβίτσιους ευχαρίστησε για την πρόταση και είπε πως αν ποτέ τον θέλουν για πρώτο κόουτς, μπορούν να επικοινωνήσουν ξανά μαζί του. Στη λίστα με τις ομάδες που 'χαν συζητήσει με τον 'Σάρας' ήταν και η ΤΣΣΚΑ, ενώ πάντα διαθέσιμη δήλωνε και η Μακάμπι.

Η σχέση του με τον -προκάτοχο- Σβέτισλαβ Πέσιτς

Σε συζήτηση που είχαμε κάνει, στο 'κλείσιμο' της πρώτης δεκαετίας της νέας χιλιετίας, του είχα ζητήσει να γυρίσει στο 1999 και να κάνουμε μαζί τη διαδρομή. Μεταξύ πολλών άλλων, ο -κατά τη Marca- 'μάγος' είχε πει πως ο Σμάγκο Σάγκατιν ήταν ο προπονητής που τον άλλαξε, όταν πήγε στην Ολίμπια Λιουμπλιάνας, το 1999. “Δεν ήταν φίλος με τους παίκτες, αλλά δικτάτορας. Ό,τι δηλαδή, χρειάζονται οι νέοι. Μαζί του βελτιώθηκα όσο θα βελτιωνόμουν με άλλον, σε μια τριετία. Αυτός με έκανε βασικό point guard σε ομάδα Euroleague, κάτι που μου είχε αρνηθεί η Ζάλγκιρις”. Με την προτροπή του μέντορα του, πήγε το 2000 στην Μπαρτσελόνα. “Μου είχε πει 'αν πάρεις πολλά λεφτά από μεγάλη ομάδα που παίζει σε δυνατή λίγκα, να πας, χωρίς να το σκεφτείς'”.

Μια στάση εδώ: σύμφωνα με ρεπορτάζ που 'χε δημοσιευτεί τότε στην 'Αθλητική Ηχώ' εκείνο το καλοκαίρι τον είχε διεκδικήσει και ο Παναθηναϊκός, με τον Ζέλικο Ομπράντοβιτς να έχει εισηγηθεί την απόκτηση του. Οι πληροφορίες τον ήθελαν να 'χει υπογράψει και προσύμφωνο. Και γιατί πήγε στη Βαρκελώνη; Διότι ο πατέρας του ήθελε να τον δει να παίζει με την 'μπλαουγκράνα'.

Στην 'Μπάρσα' πέρασε τρεις σεζόν. Πήρε δυο πρωταθλήματα (2001, 2003), άλλα τόσα κύπελλα (2001, 2003), μια Euroleague (2003 -ήταν το πρώτο ευρωπαϊκό κύπελλο μετά 19 χρόνια και η πρώτη Euroleague), ήταν MVP του Final Four, της ισπανικής λίγκας και του Eurobasket.

Προπονητής του ήταν ο Σβέτισλαβ Πέσιτς. “Δεν με 'πήγαινε'. Ιδιαίτερα το καλοκαίρι του 2003 ήταν το πιο οδυνηρό της ζωής μου. Ήθελα να μείνω στην Μπαρτσελόνα, αλλά ο κόουτς δεν ήθελε να με κρατήσει. Είχε πάρει το πρώτο ευρωπαϊκό τρόπαιο, στην ιστορία του οργανισμού και δεν τον κουνούσε κανείς. Με πείραξε ότι είπε ψέματα". Τι είχε πει; Ότι ο 'Σάρας' είχε ζητήσει πολλά λεφτά και για αυτό δεν τον κράτησε. “Ήταν η πρώτη και η τελευταία φορά που είχα τηλεφωνήσει σε δημοσιογράφο, να ξεκαθαρίσω τι έγινε”.

Σκεφτόταν να πάει στη Βιτόρια, είχε πρόταση και από τον Παναθηναϊκό και τελικά κατέληξε στη Μακάμπι, με τον αστικό μύθο να αναφέρει πως οι Ισραηλινοί τον κέρδισαν, γιατί οι 'πράσινοι' καθυστέρησαν να στείλουν τα συμβόλαια για υπογραφή -τα 'χαν βρει σε όλα. Η τρίτη φορά (το 2007, όταν ήθελε να φύγει από το ΝΒΑ) είχε αίσιο τέλος. Στο Τελ Αβίβ πήρε ουκ ολίγους άλλους τίτλους, με την τροπαιοθήκη να εμπλουτίζεται έως το τέλος της καριέρας του, το 2014. Η σχέση του με τον Πέσιτς δεν βελτιώθηκε ποτέ.

Πριν τελειώσει η σεζόν 2017-18, ενώ ήταν στον τέταρτο χρόνο της δουλειάς του ως κόουτς (βοηθός και πρώτος), το όνομα του Γιασικεβίτσιους εμφανίστηκε ως φαβορί για να αντικαταστήσει τον Πέσιτς. Το σχόλιο του τελευταίου ήταν 'εάν και εφόσον έλθει, θα είναι για να γίνει τρίτος βοηθός μου'. Ο Λιθουανός ρωτήθηκε σχετικά. Δεν θέλησε να σχολιάσει -δημοσίως. Ο Πέσιτς επανήλθε, χλευάζοντας τη δυναμική της λιθουανικής λίγκας, μετά ένα ακόμα τρόπαιο του 'Σάρας' (έχει πέντε από το 2016 έως φέτος). Αυτήν τη φορά, ο Γιασικεβίτσιους δεν έπαιξε άμυνα. “Νομίζω πως έχουμε πολύ καλύτερες ομάδες από την Φουενλαμπράδα. Πάντα ήμουν της φιλοσοφίας πως πρέπει ο καθένας να κοιτά τον εαυτό του. Αν τώρα, δεν του αρέσει το επίπεδο της λιθουανικής λίγκας, τότε θα προσπαθήσουμε να το κάνουμε καλύτερο για εκείνον”.

Με την προπονητική πήγε αργά, γιατί βιαζόταν

Το 2012, όταν 'έκλεισε' ο κύκλος του Ζέλικο Ομπράντοβιτς στον Παναθηναϊκό, οι 'πράσινοι' σκέφτηκαν πως ο ιδανικότερος για να καλύψει το κενό ήταν ο Γιασικεβίτσιους. Του έκαναν τη σχετική πρόταση, εν τούτοις εκείνος δεν είχε συμβιβαστεί ακόμα με την ιδέα πως θα βγάλει τη φανέλα του -εξ ου και επέστρεψε στη Βαρκελώνη, απέκλεισε τους 'πράσινους' καθ' οδόν για το Final Four και έγραψε το the end στη Ζάλγκιρις, το 2014. Είχε ήδη ενημερώσει ότι έχει αποφασίσει μεν, να γίνει κόουτς, αλλά θα ήθελε να μάθει τη δουλειά από το μηδέν. Οι Μακάμπι και Ζάλγκιρις έσπευσαν να του προτείνουν να γίνει μέλος του τεχνικού τιμ. Διάλεξε να κάνει την αρχή στο σπίτι του. Στην ομάδα που του 'χε στερήσει την ευκαιρία να γίνει για πρώτη φορά στη ζωή του βασικός point guard στη Euroleague. Tότε που συνήθιζε να 'γράφει' σε βιντοκασέτες τα παιχνίδια του ΝΒΑ και της Ζάλγκιρις και δη αυτά του ινδάλματος του. Ήταν ο Ντράζεν Πέτροβιτς. Ο 'Σάρας' είχε ως όνειρο να μπορεί να γίνει όσο καλός ήταν εκείνος. Παρεμπιπτόντως, όπως μελετούσε τις κασέτες συστήθηκε με τη no look του Μάτζικ Τζόνσον και 'έπαθε' έρωτα -με τις γνωστές συνέπειες.

Προσελήφθη ως βοηθός κόουτς στη Ζάλγκιρις, στις 29/7 του 2014. Κατά τη διάρκεια της σεζόν, η ομάδα απέλυσε τον Γκιντάρας Κράπικας και ζήτησε από τον 'Σάρας' να καλύψει το κενό, μέχρι να βρεθεί κάποιος άλλος. Που δεν βρέθηκε ποτέ, με συνέπεια να ανακοινωθεί η μετακίνηση του στις 13/1 του 2016. Δυο χρόνια μετά, έδωσε στον οργανισμό μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της ιστορίας του: τη δεύτερη συμμετοχή σε Final Four, όταν πήγε σε εκείνο του 2018, αφήνοντας πίσω τον Ολυμπιακό, έχοντας το ρόστερ με το μικρότερο μπάτζετ. Έχασε στον ημιτελικό, από τον μέντορα του, Ζέλικο Ομπράντοβιτς.

Κατ' αρχάς, ο 'Σάρας' θα μπορούσε να είναι η φωτογραφία της φράσης 'προπονητής στο παρκέ', καθώς τα χρόνια που αγωνιζόταν έκανε ακριβώς αυτό. Δεν θα ξεχάσω ποτέ, τον τελικό στο Final Four του Βερολίνου, το 2009, όταν στα τελευταία λεπτά και ενώ ο Γιασικεβίτσιους ήταν στον πάγκο, ο 'Ζοτς' πήγε προς το μέρος του και αποφάσισαν για το πώς θα τελειώσει η ιστορία. Η σχέση τους εξελίχθηκε σε σχέση 'μέντορα' και 'μαθητή', με τον Λιθουανό να ακούει τον 'δάσκαλο' και να μη φεύγει από τη Ζάλγκιρις, το 2018 -ενώ είχε ουκ ολίγες προτάσεις. Ο Ομπράντοβιτς είχε ήδη πει πως ο Γιασικεβίτσιους θα γίνει ένας από τους καλύτερους προπονητές της Ευρώπης και όταν αποχαιρέτησε τη Φενέρμπαχτσε (και έτσι τέθηκε σε λειτουργία το domino effect των κόουτς της Euroleague ), πρότεινε για αντικαταστάτη του τον 44χρονο. O 'Σάρας' έχει μεν, συμβόλαιο με τη Ζάλγκιρις έως το 2021, εν τούτοις υπάρχει option να μπορεί να φύγει έως τις 15/7. Δεδομένο είναι πως έχει έλθει το πλήρωμα του χρόνου να κάνει το επόμενο βήμα και αυτό θα γίνει για τη δεύτερη επιστροφή του στη Βαρκελώνη -για χρήματα που θα είναι λιγότερα εκείνων που έδιναν οι Τούρκοι.