Packing: Η ιδέα που αλλάζει το ποδόσφαιρο για πάντα

Επιτέλους. Υπάρχει πλέον η βάσιμη ελπίδα πως θα μπει τάξη στο χάος που λέγεται ποδόσφαιρο. Θα μπει μια τάξη όχι στο πως παίζεται το άθλημα (αυτό δεν θα αλλάξει), αλλά στο πως το παρακολουθούμε. Στο τι προσέχουμε, τι αποδεικνύουμε ως σημαντικό, τι βάζουμε πρώτο στην προσπάθεια κατανόησης του πιο χαοτικού και απρόβλεπτου παιχνιδιού.

Επιτέλους, βρέθηκε ο τρόπος να κατανοήσουμε το τι έχει συμβεί σε ένα ματς, να συμφωνήσουμε στο ποια ομάδα έπαιξε καλύτερα. Να δούμε σε αριθμούς την πραγματική απεικόνιση της απόδοσης των ομάδων και των παικτών, να δούμε κάτι που να δείχνει πραγματικά, χωρίς αμφισβήτηση, το γιατί μια ομάδα έπαιξε καλύτερα απ’την άλλη, γιατί είναι η άξια νικήτρια και τι έκανε για να το πετύχει.

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ

Κάποτε το πρόβλημα στην κατανόηση/ανάλυση του ποδοσφαίρου ήταν πως δεν υπάρχει καμία στατιστική καταγραφή πέρα των βασικών: γκολ, φάουλ, κάρτες, κόρνερ. Στοιχεία που δεν περιέγραφαν το τι συνέβη στο χορτάρι και έτσι για δεκαετίες το ποδόσφαιρο ήταν στο μυαλό του κόσμου ως το άθλημα που “αυτά δεν παίζουν ρόλο, όλα μπορούν να συμβούν, να δούμε σε τι μέρα θα βρεθούν οι αντίπαλοι, η μπάλα είναι στρογγυλή”.

Πλέον καταγράφονται τα πάντα. Πάσες, τάκλινγκ, απομακρύνσεις, κλεψίματα, σέντρες, μπλοκ σε σουτ, ντρίμπλες, επαφές που ξεκίνησαν νέα κατοχή, λανθασμένα κοντρόλ που οδηγούν σε απώλεια κατοχής. Όλες οι ενέργειες είναι διαθέσιμες, μαζί με τον παίκτη που τις έκανε, το χώρο και τον χρόνο που έλαβαν μέρος.

Προσφέρουν τεράστια ευχέρεια στο να εστιάσεις και να αναλύσεις πράγματα που έχουν συμβεί στο χορτάρι, αλλά παρόλα αυτά αποτυγχάνουν στο βασικό. Καμία στατιστική κατηγορία δεν μπορεί από μόνη της να σου πει ποιος νίκησε ή έστω ποιος έπαιξε καλύτερα.

Το Packing αλλάζει τα πάντα

Καλύτερο παράδειγμα; Το ιστορικό Βραζιλία-Γερμανία 1-7. Η Βραζιλία είχε περισσότερη κατοχή (52-48), περισσότερα τάκλινγκ (46-34), περισσότερα σουτ στο τέρμα (18-14), περισσότερα κόρνερ (7-2) και περισσότερες σέντρες (22-10). Δεν είναι δυνατόν σε ένα παιχνίδι που έληξε 7-1 να μην υπάρχει ένας τρόπος για να αποτυπωθεί με αριθμούς πως η Γερμανία ήταν συντριπτικά ανώτερη και διέλυσε τον αντίπαλο της.

Πλέον υπάρχει τρόπος και το Packing είναι εδώ για να τα αλλάξει όλα αυτά. Η ιδέα είναι εξαιρετικά απλή και απολύτως αποτελεσματική.

Όποιο κι αν είναι το στιλ και η τακτική μιας ομάδας, ο στόχος είναι πάντα ο ίδιος. Όταν έχεις την μπάλα θες να φτάσεις να εκτελέσεις με όσο το δυνατόν καλύτερες προϋποθέσεις. Όταν δεν έχεις την μπάλα, θες να εμποδίσεις τον αντίπαλο απ’το να σε απειλήσει εκείνος με καλές συνθήκες.

Τι σημαίνει καλές προϋποθέσεις; Μια τελική προσπάθεια που όχι μόνο είναι κοντά στο τέρμα, αλλά έχει όσο το δυνατόν λιγότερους αμυντικούς να εμποδίζουν την εκτέλεση.

Ο,ΤΙ ΒΓΑΖΕΙ ΑΝΤΙΠΑΛΟΥΣ ΕΚΤΟΣ ΠΑΙΧΝΙΔΙΟΥ

Το Packing λοιπόν μετράει ακριβώς αυτό: μόνο τις ενέργειες που βγάζουν αμυντικούς απ’το παιχνίδι και τίποτα άλλο. Τις ντρίμπλες και κυρίως τις πάσες που φέρνουν την ομάδα να επιτίθεται απέναντι σε λιγότερους παίκτες από πριν.

Τόσο απλά όσο εξηγείται στο επόμενο βίντεο, που μέσα σε 2.30 λεπτά έχει όσα χρειάζεστε. Και το Βραζιλία-Γερμανία ως το τέλειο παράδειγμα για να δούμε επιτέλους την αριθμητική αποτύπωση της συντριβής. Πατήστε το play και όλα πια θα είναι πολύ απλά στο μυαλό σας.

Τό’χουμε; Ούτε τάκλινγκ, ούτε πάσες, ούτε κόρνερ, ούτε σουτ στο τέρμα, ούτε τίποτα. Μόνο ενέργειες που βγάζουν αντιπάλους “εκτός παιχνιδιού”. Στο Packing η Γερμανία είχε 402 και η Βραζιλία 341. Οι θριαμβευτές κατάφεραν με τρομερή ευκολία να βγάζουν διαρκώς αντιπάλους τους “εκτός παιχνιδιού”, να τους φέρνουν να κυνηγούν την μπάλα ενώ πριν την είχαν μπροστά τους.

Όπως είδατε στο βίντεο, το Packing έχει τη σημαντική υποκατηγορία του Impect. Εκεί μετράνε μόνο οι αμυντικοί που βγαίνουν εκτός παιχνιδιού από μία πάσα ή ντρίμπλα. Γιατί προφανώς και είναι σημαντικές οι ενέργειες που βγάζουν παίκτες εκτός παιχνιδιού στη μεσαία γραμμή, αλλά τίποτα δεν είναι πιο κρίσιμο απ’την πάσα που θέτει “εκτός παιχνιδιού” τους αμυντικούς, γιατί αυτό φέρνει τελική ή ασίστ χωρίς αντίπαλο, πίσω απ’την τελευταία γραμμή άμυνας. Ε, εκεί η Γερμανία είχε 84 και η Βραζιλία 53.

Απλό δεν είναι; Πλέον δεν μετράνε όλες οι πάσες το ίδιο. Πλέον οι πάσες κρίνονται ανάλογα με το πόσους αντιπάλους θέτουν “εκτός παιχνιδιού”, όταν μεταφέρουν την μπάλα πίσω τους. Με αυτόν τον τρόπο δεν αναδεικνύεται μόνο το τελευταίο κομμάτι των φάσεων, αλλά και η αρχή τους και κυρίως οι παίκτες που πρέπει.

ΑΝΑΔΕΙΚΝΥΟΝΤΑΙ ΟΙ ΣΩΣΤΟΙ ΠΑΙΚΤΕΣ

Ας πάρουμε ένα παράδειγμα από φάση του συγκεκριμένου αγώνα. Ο Κρόος βγάζει κάθετη στον Μίλερ, αυτός “πατάει” στον Κλόζε, που με τη δεύτερη προσπάθεια σκοράρει ανενόχλητος. Δείτε το.

Η παραδοσιακή καταγραφή δίνει μια εύστοχη πάσα στον Κρόος και άλλη μία στον Μίλερ, που μάλιστα δεν χρεώνεται καν ως ασίστ, αφού ο Κλόζε σκόραρε με τη δεύτερη. Με το Packing όμως όλα αλλάζουν.

Ο Κρόος παίρνει +4 και μάλιστα +3 στο Impect, αφού η πάσα του έβγαλε “εκτός παιχνιδιού” τέσσερις παίκτες της Βραζιλίας, με τους τρεις να είναι αμυντικοί και μόνο τον Μαρσελο να μένει “εντός”. Ο Μίλερ παίρνει κι αυτός +4 στην αποδοχή της πάσας, αφού το packing πιστώνει πόντους υποδοχής και σ’αυτόν που παίρνει την μπάλα με την κίνησή του στην πλάτη.

( ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η φράση και η Βραζιλία ένα ωραιότατο -4, αφού τέσσερις παίκτες της βγήκαν εκτός φάσης με μια ενέργεια και -3 στο Impect αφού οι τρεις ήταν αμυντικοί που υπήρχε στην αρχική μορφή του άρθρου έχει αφαιρεθεί. Ήταν λάθος του συντάκτη η πληροφορία πως θα υπάρχει αρνητική καταμέτρηση.)

Σε μια απλή φάση το Packing αναδεικνύει τους παίκτες που πρέπει: αυτόν που έκανε την πάσα και έβγαλε “εκτός παιχνιδιού” τέσσερις αντιπάλους και αυτόν που κινήθηκε στον χώρο που έπρεπε για να δημιουργήσει τη φάση. Ο Κλόζε μένει με το κρέντιτ που είχε και πριν, δηλαδή το γκολ, αλλά η μέτρηση αποθεώνει τον πασέρ Κρόος και τον μετρ της κίνησης χωρίς μπάλα, τον Μίλερ.

ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΓΙΑ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΟΜΑΔΕΣ

Το Packing είναι εξαιρετικά απλό και κατανοητό ακόμα κι απ’τον πιο απλό παρατηρητή του ποδοσφαίρου. Μια απλή αρχή που καταλαβαίνουν όλοι όσοι βλέπουν ποδόσφαιρο: όσο περισσότεροι αντίπαλοι βγαίνουν εκτός παιχνιδιού”, τόσο πιο ποιοτική/σημαντική είναι η ενέργεια σου. Τα μέχρι τώρα στατιστικά πάντα έβγαζαν ως “ανώτερη” την ομάδα που είχε περισσότερη κατοχή, πάσες, σουτ, κτλ, αλλά με το Packing όλες οι ομάδες κρίνονται με το ίδιο, καθαρό πρίσμα.

Οι ομάδες που παίζουν ποδόσφαιρο πρωτοβουλίας και παίρνουν την μπάλα για να ανοίξουν οργανωμένη άμυνα με το packing θα χωρίζονται σ’αυτές που έχουν τρόπο να το κάνουν καλά και σ’αυτές που απλώς έχουν την μπάλα, αλλά χωρίς πραγματικό επιθετικό σχέδιο. Η καλή ομάδα θα έχει μεγάλο Packing και Impect rate, αλλά η κακή χαμηλό.

Η Αγγλία πχ ήταν στο Euro μια ομάδα χωρίς το παραμικρό δουλεμένο επιθετικό σχέδιο. Στον αγώνα με την Ισλανδία οι Άγγλοι έκαναν επίθεση για 90 λεπτά και έβγαλαν “εκτός παιχνιδιού” μόνο 28 αμυντικούς τον αντιπάλων: στην πραγματικότητα δεν είχαν τρόπο να βρουν χώρο και να φτιάξουν καθαρές φάσεις, την ώρα που οι αντίπαλοι είχαν 41 στο Impect και άρα ήταν πιο απειλητικοί. Με λίγα λόγια, η ανούσια κατοχή, το κακό επιθετικό σχέδιο και οι πάσες που δεν λένε τίποτα πλέον θα αποτυπώνονται ξεκάθαρα.

Η νέα μέθοδος δεν κάνει διακρίσεις. Μπορεί να κρίνει μια επιθετική ομάδα, αλλά το ίδιο μπορεί να κάνει για ένα reactive σύνολο που περιμένει πίσω απ’την μπάλα παίζει στην κόντρα. Η πολύ καλή αμυντική ομάδα φυσικά και θα δέχεται πολύ χαμηλό Packing και ακόμα χαμηλότερο Impect, αφού θα έχει καλά προστατευμένη την τελευταία γραμμή της άμυνας. Παράλληλα, τα δικά της νούμερα με την μπάλα θα δείξουν πόσο δουλεμένη είναι στις αντεπιθέσεις ή αν απλώς παίζει άμυνα, χωρίς όμως απειλή στην κόντρα.

ΝΙΚΗ ΣΕ ΠΟΣΟΣΤΟ 67%

Η μέθοδος χρησιμοποιήθηκε στο πρόσφατο Euro και είχε εντυπωσιακά αποτελέσματα. Οι ομάδες που είχαν μεγαλύτερο Impect Rate απ’τον αντίπαλο έχασαν σε μόνο τρεις απ’τους 51 αγώνες του Euro, νίκησαν στους 34 και έφεραν ισοπαλία στους υπόλοιπους 14. Ποδόσφαιρο είναι, όλα μπορούν να συμβούν, μπορείς να χάσεις ακόμα και σε έναν αγώνα που τα κάνεις όλα τελεια.

Αλλά μόνο τρεις ήττες σε 51 ματς για την καλύτερη ομάδα στο Impect σημαίνει πως όντως αυτή η μέθοδος είναι ο,τι καλύτερο μέχρι σήμερα στην αποτύπωση του ποια ομάδα ήταν ανώτερη σ’έναν αγώνα. Όχι αυτή με την κατοχή, όχι αυτή με τις τελικές, τις περισσότερες πάσες ή τα τάκλινγκ, αλλά αυτή που μπορούσε με μεγαλύτερη ευκολία να βγάζει με πάσες ή/και ντρίμπλες αντιπάλους παίκτες “εκτός παιχνιδιού”.

ΤΙ ΕΓΙΝΕ ΣΤΟ ΓΑΛΛΙΑ-ΓΕΡΜΑΝΙΑ

Στο Γαλλία-Γερμανία πχ η μέθοδος αποτυπώνει τέλεια τι συνέβη στο ματς. Οι Γερμανοί έδωσαν μια εκπληκτική παράσταση με την μπάλα, έπαιζαν ανάμεσα στις γραμμές, έπαιζαν κάθετα, κτλ, την ώρα που οι Γάλλοι αμύνονταν. Όντως, η ομάδα του Λεβ είχε 348 στο Packing, ενώ αυτή του Ντεσάν είχε 266.

Όμως, οι Γερμανοί δεν τα κατάφεραν με την ίδια ευκολία απέναντι στην τελευταία γραμμή της άμυνας των Γάλλων. Στο Impect είχαν μόλις 21 και αυτό εξηγεί πως και γιατί δεν μετέτρεψαν την υπεροχή τους σε καθαρές ευκαιρίες για γκολ. Την ίδια ώρα, στο Impect οι Γάλλοι τα πήγαν πολύ καλύτερα με 38, έστω κι αν έπαιζαν στην αντεπίθεση. Παρόλη την υπεροχή και το πραγματικά εξαιρετικό παιχνίδι των Γερμανών κόντρα στην “παθητική” Γαλλία, η ομάδα που έβγαλε περισσότερους αμυντικούς εκτός παιχνιδιού ήταν οι γηπεδούχοι, αυτοί που πήραν και τον αγώνα.

ΝΕΟ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΑΙΚΤΩΝ

Η νέα μέθοδος θα αλλάξει τελείως και τον τρόπο που κρίνονται οι παίκτες, γιατί πλέον υπάρχει μια ξεκάθαρη ματιά: πολλοί κάνουν πολλά στο γήπεδο, αλλά το πολυτιμότερο είναι πάντα το να φέρνεις την μπάλα μπροστά με ασφάλεια, να κερδίζεις χώρο και να επιτίθεσαι απέναντι σε λιγότερους αντιπάλους.

Πολλοί μέσοι πχ έχουν μεγάλο ποσοστό ευστοχία στις πάσες, αλλά πλέον μπορούν να ξεχωρίσουν αυτοί που απλώς δίνουν την μπάλα σίγουρα απ’αυτούς που μπορούν να πασάρουν ανάμεσα στις γραμμές, να βγάζουν δηλαδή αντιπάλους εκτός παιχνιδιού, να κάνουν την ομάδα τους ουσιαστικά πιο απειλητική.

Βασιλιάς, ο Τόνι Κρόος. Στη Νο1 θέση του Packing για τη σεζόν που μας πέρασε ανάμεσα σε όλους τους μέσους των Top5 πρωταθλημάτων της Ευρώπης. Ο μέσος της Ρεάλ έβγαζε εκτός αγώνα 85 αντιπάλους ανά αγώνα, την ώρα που ο μέσος όρος των υπολοίπων μέσων είναι 28. Στην Μπουντεσλίγκα του 2015-16 ο Αλόνσο ήταν ο πρώτος μέσος στο Packing και ο Τζάκα ήταν δεύτερος.

Το ίδιο ισχύει και για τους αμυντικούς. Οι περισσότεροι έχουν υψηλά ποσοστά στις πάσες, πολύ απλά γιατί τη δίνουν δίπλα. Με το Packing μπορούν αμέσως να ξεχωρίσουν οι στόπερ που πραγματικά βγάζουν την ομάδα μπροστά, ακόμα και με μόλις μία πάσα.

Πρώτος παίκτης στο Packing την περασμένη σεζόν σε όλη την Μπουντεσλίγκα ήταν ο Μπόατενγκ, ακριβώς γιατί κανένας δεν παίζει με την μπάλα από πίσω όπως αυτός. Ο στόπερ της Μπάγερν είχε μέσο όρο 75 αντιπάλους ανά αγώνα, χάρις σε πάσες σαν κι αυτή που δίνει στο βίντεο απ’το Γερμανία-Σλοβακία. Μια επαφή, έξι αντίπαλοι εκτός παιχνιδιού. Στα απλά στατιστικά είναι μια ακόμα εύστοχη πάσα, στο Packing είναι +6.

Και δεν είναι μόνο αυτοί που δίνουν τις πάσες ή κάνουν τις ντρίμπλες που βγάζουν εκτός τους αντιπάλους, αλλά κι αυτοί που βρίσκονται εκεί που πρέπει για να πάρουν την πάσα.

Ο Οζίλ πχ που κινείται διαρκώς ανάμεσα στις γραμμές. Ο άσος της Άρσεναλ έχει και την αντίληψη του χώρου και την τεχνική να κοντρολάρει σε λίγα μέτρα. Καθόλου τυχαία οι πάσες προς σ’αυτόν στο Euro έβγαζαν 63 αντιπάλους σε κάθε άγωνα.

Απ’την άλλη υπάρχει και το πακέτο Γκριζμάν. Καταπληκτικός ε; Έλαμψε στο Euro, έβαλε έξι γκολ, κτλ. Ακούστε κι αυτό. Ο άσος της Ατλέτικο ήταν 5ος στο Packing και ταυτόχρονα ήταν στην πρώτη δεκάδα αυτών που υποδέχονται τις πάσες. Με λίγα λόγια, ικανός τόσο στο να πασάρει/ντριμπλάρει για να βγάλει αντιπάλους εκτός αγώνα, όσο και στο να είναι αυτός που θα κινηθεί για να πάρει τέτοιες πάσες.

Με το Packing βρέθηκε ο τρόπος να μετριέται η “καθετότητα” στο παιχνίδι των ποδοσφαιριστών και συνολικά των ομάδων.

ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΠΙΣΩ ΑΠ’ΤΗΝ ΙΔΕΑ

Κρατήσαμε για το τέλος τις πληροφορίες για το πως και το γιατί. Οι άνθρωποι πίσω απ’το Packing είναι ο Στέφαν Ράιναρτς και ο Γενς Χέγκελερ. Ποιοι είναι αυτοί; Δύο σχετικά άσημοι Γερμανοί ποδοσφαιριστές, που έπαιζαν ως μέσοι και τους τελευταίους 18 μήνες αποφάσισαν να βρουν έναν τρόπο που θα αποτυπώνει καλύτερα την προσφορά/απόδοση των παικτών στο χορτάρι.

Ίδρυσαν την Impect.com, έφτιαξαν το σχετικό βίντεο που εξηγεί την ιδέα τους και πλέον την προωθούν. Σύμφωνα με τον θέμα που έφτιαξε για το Packing στο ESPN ο Ράφαελ Χόνινγκσταϊν ήδη η νέα μέθοδος χρησιμοποιείται απ’την Ντόρτμουντ, τη Λεβερκούζεν, την εθνική Γερμανίας, αλλά και το γερμανικό κανάλι ARD, που χρησιμοποίησε το Packing κατά τη διάρκεια του Euro.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ

Ο τίτλος λέει πως το Packing θα αλλάξει το ποδόσφαιρο. Προφανώς και δεν θα αλλάξει το πως αυτό παίζεται, αφού το ζητούμενο είναι πάντα το ίδιο. Να μεγαλώσεις τον χώρο όταν έχεις την μπάλα, να μικρύνεις τον χώρο όταν δεν την έχεις. Να περάσεις τους αντιπάλους όταν επιτίθεσαι, να μην σε περάσουν όταν αμύνεσαι. Αυτό δεν θα αλλάξει, όμως μπορεί να αλλάξει ο τρόπος που οι ομάδες επιλέγουν παίκτες και κυρίως ο τρόπος που βλέπουν το παιχνίδι οι απ’έξω, ΜΜΕ και θεατές.

Μένει να δούμε πότε και πόσο θα υιοθετηθεί το Packing απ’τα δίκτυα που μεταδίδουν τους αγώνες, αλλά κι απ’τις ίδιες τις αρχές, την UEFA στο Champions League, κτλ. Για πρώτη φορά τα κανάλια έχουν στα χέρια τους μια πολύ απλή μέτρηση, ένα νούμερο που δείχνει κάτι που καταλαβαίνει ο κάθε ποδοσφαιρόφιλος και μπορεί την ώρα του αγώνα να τον βοηθάει στην κριτική των παικτών και των ομάδων, χωρίς να τον μπερδεύει με άσχετες/πολύπλοκες πληροφορίες.

ΑΛΛΑΖΕΙ ΤΗ ΜΑΤΙΑ

Μέχρι τότε, νομίζω πως έστω και μόνο αυτό το κείμενο θα είναι αρκετό για να προσέχει κανείς από μόνος του το αν μια ομάδα έχει τρόπο να βγάζει αντιπάλους “εκτός παιχνιδιού”, αν παίζει κάθετα, αν ανοίγει τις γραμμές και ειδικά την άμυνα. Η μπαλιά-τρύπα πάντα είχε την εκτίμηση του κόσμου, αλλά πλέον μπορεί κανείς να μάθει να παρατηρεί όλες τις πάσες που βγάζουν παίκτες εκτός παιχνιδιού, ακόμα και στο κέντρο του γηπέδου, όχι μόνο αυτές που φέρνουν τον συμπαίκτη στο τετ-α-τετ.

Με το Packing στο μυαλό νομίζω πως ο κάθε ποδοσφαιρόφιλος θα μπορεί να κρίνει αν μια ομάδα έχει όντως καλό επιθετικό σχέδιο ή αν απλώς έχει την μπάλα και προσπαθεί να επιτεθεί χωρίς πραγματικά να ξέρει τον τρόπο να βρεθεί σε πλεονεκτική θέση για να απειλήσει. Και ταυτόχρονα θα είναι εύκολο να δει κανείς ποια reactive ομάδα είναι όντως καλή και συμπαγής πίσω απ’την μπάλα ή απλώς αμύνεται μαζικά χωρίς συνοχή και γλιτώνει κατά τύχη τα γκολ.

Τέλος, είναι μάλλον βέβαιο πως οι ομάδες θα αλλάξουν σιγά-σιγά τον τρόπο που βλέπουν τους παίκτες και το κριτήριο επιλογής των μεταγραφών τους. Δεν είναι μακριά η μέρα που οι data analysts των ομάδων θα δίνουν στους υπευθύνους του scouting τις λίστες με τους παίκτες που διαπρέπουν στο Packing, που οι μέσοι θα εκτιμώνται όσο οι επιθετικοί και οι ποδοσφαιριστές θα χωριστούν σ’αυτούς που προσφέρουν Packing και σ’αυτούς που δεν το κάνουν.