Η καλύτερη σεζόν του Σχορτσανίτη ήταν η χειρότερη για τον Σοφοκλή

Η Euroleague αποφάσισε να ασχοληθεί με ένα από τα μεγαλύτερα ταμπού, όχι μόνο στο μπάσκετ, αλλά γενικά στη ζωή: τα θέματα ψυχικής υγείας, που όλοι αντιμετώπιζουμε -γιατί όλοι είμαστε άνθρωποι, αλλά λίγοι μπαίνουμε στον κόπο να τα διαχειριστούμε. Οι περισσότεροι γιατί φοβόμαστε το στίγμα. Στο τέλος της ημέρας, βέβαια η ζωή σου είναι πολύ πιο σημαντική από το τι θα πει ο κόσμος. Αν δεν είσαι εξοικειωμένος με τον όρο ‘ψυχική υγεία’, θα σου προτείνω να κάνεις ένα click εδώ.

Αν είσαι, θα σε προσκαλέσω να διαβάσεις τι είπαν ο Σοφοκλής Σχορτσανίτης, ο Τζέισον Γκρέιντζερ, ο προπονητής Αλεξάντερ Τζίκιτς και ο GM της Φενέρμπαχτσε, Μαουρίτσιο Γκεραρντίνι στο Table Talk της Euroleague που είχε το σχετικό θέμα. Θα δεις και τον Άλεξ Αμπρίνες να εξηγεί γιατί είχε εξαφανιστεί από προσώπου γης, στην υποτιθέμενη καλύτερη περίοδο της καριέρας του. Όπως και θα δεις τον ‘Σόφο’ να αποκαλύπτει κάτι που όταν το ζούσε είχε αποφασίσει να το ‘κρύψει’ όσο καλύτερα μπορούσε. Και αυτό που κατάφερε ήταν να τον ‘κυνηγήσει’. Γιατί αυτό συμβαίνει, όταν επιλέγουμε να μη διαχειριστούμε κάτι που επηρεάζει τη ζωή μας: ξημερώνει η μέρα που γίνεται η ζωή μας.

Τον συντονισμό ανέλαβε η Ράντα Μπαλάνι, διευθύντρια του thinkBeyond. Για αρχή είπε πως “όλοι έχουμε τα θέματα μας με τη ψυχική υγεία. Νιώθουμε καλά, είμαστε καλά, αλλά την ίδια ώρα παλεύουμε με διάφορα ζητήματα και αυτή η αλληλουχία είναι διαρκής. Όλοι συνεχίζουμε με αυτήν, είτε έχουμε διαγνωστεί με κάτι, είτε γιατί δεν νιώθουμε καλά, δίνοντας μια πραγματική μάχη για να διαχειριστούμε τη ζωή ή απλά ‘βγάζουμε’ τη μέρα. Τα στατιστικά δείχνουν πως ένας στους τέσσερις ανθρώπους υποφέρουν από κατάθλιψη ή άγχος. Κάποιες πληροφορίες που προκύπτουν από την αθλητική ψυχολογία, θέλουν ένας στους δυο ελίτ άνδρες αθλητές των ομαδικών σπορ να υποφέρουν από κατάθλιψη ή άγχος”.

➔ Έρευνα έδειξε πως τουλάχιστον το 50% των ελίτ αθλητών έχουν αντιμετωπίσει πρόβλημα ψυχικής υγείας, κατά τη διάρκεια της ζωής τους.

Ο Γκρέιντζερ πήρε πρώτος το λόγο για να πει πως “η ψυχική υγεία και η σωματικότητα (η σύνδεση μας με το σώμα, η συμμετοχή πολλών σωματικών επαφών ή δραστηριότητας) πρέπει να είναι στην ίδια ‘σελίδα’. Όλοι περνούμε διάφορα. Και ο κόσμος δεν ξέρει πραγματικά τι συμβαίνει. Μπορεί να είσαι τραυματίας ή να ‘χεις οικογενειακά προβλήματα, θέματα με την απόδοση σου. Πρέπει να μπορούμε να μιλάμε για αυτά. Πιστεύω πως οι περισσότεροι φοβούνται να μην κριθούν”.

Ο Σχορτσανίτης εξήγησε πως “μπορώ να καταλάβω το άγχος, ειδικά όταν παίζεις σε ομάδες που περιμένουν υψηλή απόδοση από εσένα και διεκδικούν τίτλους. Τελικά, όσο μεγαλώνεις αυτό μεταλλάσσεται σε κάτι άλλο, όπως την αδυναμία σου να κοιμηθείς, το να γίνεσαι οξύθυμος ή να γίνεσαι πιο επιθετικός”. Ο Γκεραρντίνι δούλευε στους Τορόντο Ράπτορς, όταν ήταν εκεί ο ΝτεΜαρ ΝτεΡόζαν, ο πρώτος ελίτ αθλητής που μίλησε για τη ψυχική υγεία και επί της ουσίας, άνοιξε το δρόμο για πολλούς άλλους που ακολούθησαν. Ο Ιταλός εξήγησε πως το 2016 οι ‘Πτερόσαυροι’ έγιναν οι πρώτοι που απέκτησαν αθλητικό ψυχολόγο -για τη διαδικασία που αφορούσε τους παίκτες που ήθελε ο οργανισμός.

Με τον ΝτεΜαρ ΝτεΡοζαν ήμασταν στην ιδια ομαδα, για πέντε χρονια, καθε μερα. Δεν ειχα ποτε την αισθηση πως κατι πηγαινε λαθος.

Οπότε υπάρχει ένα σημείο, στο οποίο το άγχος παύει να αφορά την ετοιμότητα του σώματος να αποδώσει και γίνεται κάτι άλλο. Ο Τζίκιτς πρόσθεσε ότι “δεν μπορείς να διαχωρίσεις την κατάσταση του σώματος σου και αυτήν του μυαλού σου. Είδα παίκτες να είναι στο πικ της απόδοσης τους σωματικά, αλλά όχι πνευματικά και έτσι να μην αποδίδουν καλά. Έχω δει και το αντίθετο”. Ο Γκεραρντίνι στάθηκε στην ανάγκη που υπάρχει να γίνονται οι σχετικές διαπιστώσεις και να ακολουθεί η σχετική θεραπεία. “Όπως όμως, είπε ο Τζέισον, δεν μπορούμε πια να το βλέπουμε ως αδυναμία. Είναι ανάγκη να το αντιμετωπίζουμε ως ασθένεια, όπως κάθε άλλο θέμα με τραυματισμούς ή ασθένειες.

➔ Έρευνα ενημέρωσε πως οι τραυματισμοί που κρατούν τους αθλητές για καιρό εκτός γηπέδων, η μετάβαση από την εφηβική κατάσταση στην ανδρική, η πίεση για απόδοση και η απόσυρση από τα γήπεδα είναι κάποιες από τις καταστάσεις που αυξάνουν το ρίσκο ανάπτυξης διαταραχών ψυχικής υγείας, στους επαγγελματίες αθλητές.

“Ο Παναθηναϊκός είχε τον Αλβέρτη για ‘ψυχολόγο’ και ο Ολυμπιακός τον Παπαλουκά”

Η παρουσιάστρια είπε πως “υπάρχει πληθώρα παραγόντων που επηρεάζουν τη ψυχική υγεία κάποιου, είτε είναι μια μεταγραφή σε άλλη ομάδα, σε άλλη χώρα, αν από εφηβική ομάδα πας σε ανδρική ή το τέλος της καριέρας -είτε είναι από επιλογή, είτε έχει εκβιάσει το τέλος ένας τραυματισμός. Συν τα θέματα που προκύπτουν ενώ αγωνίζεσαι (πίεση για απόδοση, πίεση για νίκη, επιστροφή από τραυματισμό, θέματα στο σπίτι). Όλα αυτά επηρεάζουν τη ψυχική υγεία μας”. Οι καλεσμένοι της άρχισαν να εξηγούν τις συνέπειες κάθε κατάστασης, από τη μετάβαση ενός παίκτη, για πρώτη φορά σε ανδρική ομάδα.

“Πήγα από την Ουρουγουάη στην Ισπανία, όταν ήμουν 15 χρόνων. Μόνος. Το όνειρο μου γινόταν πραγματικότητα. Τους πρώτους δυο μήνες, ήμουν ΟΚ. Ύστερα από τον 5ο-6ο μήνα ένιωσα τόσο μόνος που ήθελα να επιστρέψω στη χώρα μου. Εκείνη η περίοδος ήταν πολύ δύσκολη” είπε ο Γκρέιντζερ, με τον Σχορτσιανίτη να ‘συνδέεται’ απόλυτα.

“Στα 18 πήγα από την Ελλάδα στην Ιταλία, ως ο πιο ακριβοπληρωμένος παίκτης. Δεν περίμεναν από εμένα να συμπεριφέρομαι ως παιδί. Περίμεναν πως θα είμαι αυτός που θα ‘παίρνω’ τα ματς. Δεν σου λέει κανείς πως δεν έγινε και κάτι αν χάσεις ένα σουτ, γιατί είσαι 17. Το χειρότερο είναι πως αν έχεις ικανότητες, αν μπορείς να παίξεις και τραβάς την προσοχή, ή σε αγαπούν ή σε μισούν.

“Όταν σε αγαπούν, όλα είναι ωραία. Όταν όμως, σε μισούν δεν πιστεύω πως υπάρχει άνθρωπος που να μπορεί να διαχειριστεί τις συνέπειες, σε εκείνη την ηλικία”.

Ο παίκτης της Μπασκόνια συμπλήρωσε πως “όταν είσαι μικρός, έχεις πάρα πολλά συναισθήματα μέσα σου, που σε κατακλύζουν. Δεν έχεις μάθει να τα ελέγχεις ή να τα εκφράζεις σωστά. Κανείς δεν σου μαθαίνει πώς να το κάνεις αυτό”. Ο Τζίκιτς ρωτήθηκε πώς μπορεί να βοηθήσει σε αυτό ένας προπονητής. “Ως προπονητής ή ως GM, πάντα προσπαθείς να ‘χεις υγεία στα αποδυτήρια. Σε αυτήν την περίπτωση, φυσικά και υπάρχουν κάποιοι να βοηθήσουν τους νεαρότερους παίκτες. Ειδικά αν έχουν πολλές δυνατότητες”.

Ο Σχορτσανίτης εξήγησε πως “οι σύλλογοι συνηθίζουν να ‘χουν παίκτες που κάνουν αυτήν τη δουλειά. Η Μακάμπι είχε τον Νίκολα Βούισιτς, για παράδειγμα. Ο Παναθηναϊκός είχε τον Φραγκίσκο Αλβέρτη, ο Ολυμπιακός τον Θοδωρή Παπαλουκά. Αυτοί ήταν οι ψυχολόγοι της ομάδας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο μεγάλωσα, ωρίμασα σε αυτές τις συνθήκες. Όταν είχα ένα πρόβλημα, με έπαιρναν κάτω από τις ‘φτερούγες’ τους και μου μιλούσαν. Με ρωτούσαν τι έχω, πώς νιώθω. Μιλούσαμε για όσα μιλάμε εδώ”.

Ο Γκρέιντζερ συμφώνησε και πρόσθεσε ότι “κάποιες ομάδες είχαν τέτοιους παίκτες, όπως είπε ο Σοφοκλής. Έχουν ανθρώπους να σε υποδεχθούν σε ένα νέο μέρος. Υπάρχουν όμως, και ομάδες που δεν έχουν τέτοιους τύπους”. Ο Γκεραρντίνι μίλησε εκ μέρους του μάνατζμεντ, λέγοντας ότι “κατ’ αρχάς είναι η οικογενειακή κατάσταση των παικτών, γιατί αυτό είναι το πρώτο επίπεδο προσδοκιών, που καλούνται πρέπει να διαχειριστούν. Τη σήμερον ημέρα δεν υπάρχουν μόνο οι προσδοκίες των γονιών, των προπονητών. Έχουν ατζέντηδες, προσωπικούς γυμναστές ή άλλους ανθρώπους που προσφέρουν ευκαιρίες για να βγάλουν οι παίκτες λεφτά. Ένας νέος μπορεί να νιώθει πολύ ‘φορτωμένος’ από μια κατάσταση. Πρέπει να έχει τους σωστούς μέντορες.

Όλα τα παραπάνω οδήγησαν -τη συζήτηση- και σε κάποια πράγματα που συμβαίνουν εντός των γηπέδων και επηρεάζουν τη ψυχική υγεία παικτών και, προπονητών. Και κυρίως η πίεση για τη νίκη. “Το να σε απολύουν κατά τη διάρκεια της σεζόν δεν είναι το πιο ευχάριστο που μπορεί να σου συμβεί” είπε ο Τζίκιτς και πρόσθεσε: “ειλικρινά την πρώτη φορά που έγινε ήταν μια πολύ δύσκολη εμπειρία για εμένα. Χρειάστηκα κάποιο χρόνο για να το διαχειριστώ. Αυτό που προσπαθείς να κάνεις είναι να προετοιμάσεις τον εαυτό σου για την επόμενη δουλειά. Το μπάσκετ σου δίνει πολλά, αλλά σου ‘παίρνει’ και πολλά. Πρέπει πάντα, να είσαι έτοιμος να πληρώσεις το τίμημα. Κάποιοι το πληρώνουν ποιο ακριβά από άλλους. Και αυτό είναι ενός τύπου διαλογή”.

“Το μπάσκετ είναι σημαντικό. Δεν είναι πιο σημαντικό από τη ζωή μου”

Πόση σημασία έχει να είναι ο προπονητής δυνατός στο μυαλό, στο γενικότερο τρόπο με τον οποίον προσεγγίζει την ομάδα; “Όλη την ώρα μιλάμε για το διάστημα που χρειάζεται κάποιος να αποθεραπευτεί, έτσι; Ας μιλήσουμε για το διάστημα της ψυχικής αποθεραπείας. Αυτό που κάνω είναι να προσπαθώ να βρω παίκτες που είναι δυνατοί στο μυαλό. Να βρω αυτούς που θα είναι συγκεντρωμένοι”. Ο Γκρέιντζερ είχε σοβαρό τραυματισμό και για αυτό κλήθηκε να πει πώς διαχειρίστηκε την επιστροφή, στο σώμα και το μυαλό. “Ήταν πολύ δύσκολες στιγμές. Πριν τον τραυματισμό, πονούσα για περίπου δυο χρόνια. Μια μέρα ήμουν στον καναπέ, είχαμε προπόνηση στις 6-7 και σκεφτόμουν ότι δεν ήθελα να παίζω άλλο μπάσκετ”.

Όλα άρχισαν το Νοέμβρη του 2017, τότε άρχισα να πονάω πολύ και αυτό ήταν κάτι που με επηρέασε πολύ. Ειδικά στο μυαλό. Ήμουν θυμωμένος, διαμαρτυρόμουν διαρκώς για όλα. Σκεφτόμουν πως πρέπει να το ‘παλέψω’ και να νικήσω, πρέπει να συνεχίσω, πρέπει να συνεχίζω να το πιέζω γιατί μια μέρα ίσως να ξυπνήσω και να νιώθω υπέροχα. Δεν ήταν αυτή η εξέλιξη. Συνέχιζα και συνέχιζα, μέχρι εκείνη τη στιγμή, το πρώτο λεπτό του πρώτου αγώνα της σεζόν, που έπαθα ρήξη αχίλλειου”.

“Για 15 λεπτά ήμουν έξαλλος, στα αποδυτήρια με αυτό που μου ‘χε συμβεί. Μετά κατάλαβα πως ο τραυματισμός είχε αρνητικά, αλλά είχε και θετικά. Σκέφτηκα ‘κάτσε λίγο: το Δεκέμβρη θα έχεις ένα μωρό. Και αυτό είναι ό,τι καλύτερο έχει συμβεί στη ζωή μου. Συνειδητοποίησα πως το μπάσκετ είναι σημαντικό, αλλά η ζωή μου είναι πιο σημαντική από το μπάσκετ. Το ότι θα γινόμουν πατέρας, με βοήθησε να αποφασίσω πως θα επιστρέψω το συντομότερο. Όχι μόνο για εμένα, αλλά για τη γυναίκα μου και το παιδί μου.

Περνάς δύσκολα, αλλά δεν ξέρεις το γιατί. Έχεις ένα κακό παιχνίδι, μια κακή προπόνηση, αλλά δεν ξέρεις το λόγο. Σκέφτεσαι πως πρέπει να προπονηθείς περισσότερο. Το κάνεις και διαπιστώνεις πως δεν μπορείς να αποδώσεις καλά. Δεν έρχονται τα αποτελέσματα που θες. Λες ‘μην μαλακώνεις, είναι ΟΚ, συνέχισε’ και το πιέζεις ακόμα περισσότερο. Τότε πρέπει να συνειδητοποιήσεις πως κάτι συμβαίνει. Και να δουλέψεις για να βρεις τι είναι αυτό. Όλοι περνούν κάτι στη ζωή τους. Όπως προσπαθείς να γίνεις η καλύτερη έκδοση του εαυτού σου, οφείλεις να ζητήσεις βοήθεια. Να μιλήσεις”.

“Το χειρότερο είναι όταν άνθρωποι στους οποίους πραγματικά, μπορείς να μιλήσεις σε ρωτούν ‘γιατί δεν μου μιλάς;'”

Ο Γκεραρντίνι θύμισε πως “η κουλτούρα μας δεν μας επιτρέπει ακόμα να παραδεχθούμε τι χρειαζόμαστε. Υπάρχει στίγμα που ‘κρατά’ τους αθλητές από το να ζητήσουν βοήθεια. Αυτό που χρειαζόμαστε, είναι στήριξη. Τη χρειαζόμαστε σε πολλές καταστάσεις, στη ζωή. Επειδή όμως, μιλάμε για το μπάσκετ εστιάζω σε αυτό. Όλοι χρειαζόμαστε στήριξη. Αυτό που αλλάζει είναι η επικοινωνία μεταξύ συμπαικτών, παικτών και προπονητών, παικτών και managers. Ένα από τα ‘κλειδιά’, ώστε να ωριμάσουμε και να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλον είναι το να μοιραζόμαστε ό,τι μας συμβαίνει. Η καλύτερη επικοινωνία, Το πώς εξελίσσονται οι σχέσεις μας είναι η βάση για την επιτυχία της ομάδας και την εξέλιξη των παικτών. Πάντα λέω πως το μυστικό μιας νικήτριας ομάδας, είναι μια ομάδα που είναι ικανή να χαμογελάει. Αυτό το χαμόγελο προκύπτει από το σωστό ‘άνοιγμα’ των μελών. Βοηθά τους παίκτες να ζουν την στιγμή”.

Ο Τζίκιτς πρόσθεσε πως “είναι πολύ σημαντικό να αντιλαμβάνονται οι παίκτες πως μπορούν να σου μιλήσουν. Να κατανοήσουν ότι ειλικρινώς ενδιαφέρεσαι για τα προβλήματα τους. Αυτό που χρειάζεται είναι να νιώσεις άνετα με αυτούς τους τύπους. Να τους εμπιστευτείς και να ξέρεις ότι σε εμπιστεύονται κι εκείνοι. Ένα άλλο πολύ σημαντικό πράγμα, είναι να μάθεις πώς να διαχειρίζεσαι μια ‘βαριά’ ήττα. Πριν 15 χρόνια, όταν ήμουν στο ΝΒΑ, μου έλεγαν ‘μην αφήσεις αυτό που γίνεται τώρα, να καταστρέψει το αύριο’.

“Ωραία και πώς το επιτυγχάνεις αυτό;” αναρωτήθηκε ο Σχορτσανίτης, εξηγώντας ότι είναι ένα πράγμα να λες κάτι και ένα τελείως διαφορετικό να το κάνεις -δεδομένων των συνθηκών. “Είναι δύσκολο να κάνεις τους παίκτες να ‘ανοιχτούν” συνέχισε ο Τζίκιτς “και πιστεύω ότι αυτό είναι κάτι που συμβαίνει, γιατί μεγαλώνουν σε μια κουλτούρα στην οποία το να δείξεις αδυναμία είναι αδιανόητο. Και το να μιλάς για τα προβλήματα σου είναι, για αυτήν την κοινωνία, δείγμα αδυναμίας”.

Ο Σχορτσανίτης είπε πως “για όλους είναι δύσκολο να μιλούν για τα προβλήματα τους. Το χειρότερο είναι πως οι άνθρωποι στους οποίους μπορείς να μιλήσεις σε ρωτούν ‘γιατί δεν μου μιλάς;’. Η απάντηση είναι γιατί δεν θα καταλάβουν. Ακόμα και αν πω ‘έχω το τάδε ή το δείνα πρόβλημα, δεν μπορείς να καταλάβεις τους περιορισμούς σε αυτά που μπορώ να κάνω ή να μην κάνω”. Η συντονίστρια της συζήτησης εξήγησε πως ίσως και τα παιδιά στο σπίτι, είναι καλό να ακούσουν τον πατέρα τους να λέει ‘ξέρεις κάτι; Είχα μια δύσκολη μέρα’. Επιπροσθέτως, πλέον που υπάρχουν περισσότεροι ελίτ αθλητές που μιλούν τους ‘αγώνες’ τους. Και αυτό έχει αλλάξει τον τρόπο που αντιμετωπίζει η κοινωνία, πια την πραγματικότητα -σε επίπεδο στίγματος. Προφανώς και χρειάζεται περισσότερη δουλειά.

Πέραν των όσων συμβαίνουν στο παρκέ ή τα αποδυτήρια, παράλληλα συμβαίνει και αυτό που λέγεται ζωή. Και οι αθλητές περνούν διάφορα και στα σπίτια τους -όπως όλοι μας. Τι συμβαίνει λοιπόν, όταν το μπάσκετ και η ζωή συγκρούονται;

➔ Έρευνα ενημερώνει πως περίπου το 50% των ελίτ αθλητών δεν κοιμούνται καλά. Γύρω στο 20% έχουν πρόβλημα με τον ύπνο.

Ο Σχορτσανίτης είπε πως “ο Τζέισον είχε την ‘επιφοίτηση’ χάριν του γιου που θα αποκτούσε. Τις περισσότερες φορές όμως, το μπάσκετ ‘σκεπάζει’ την προσωπική ζωή. Ή το αντίθετο. Απέκτησα την κόρη μου το 2014, τη χρονιά που κατακτήσαμε την Εuroleague -με τη Μακάμπι. Θυμάμαι ωστόσο να μην πηγαίνω σπίτι μου και να ‘κλειδώνομαι’ μόνος στα αποδυτήρια έπειτα από μια δύσκολη ήττα, γιατί δεν ήθελα να ξεσπάσω στους ανθρώπους που αγαπώ. Υπάρχει ένα σημείο στο οποίο είναι ανάγκη να φροντίσουμε τους εαυτούς μας και την οικογένειά μας. Να θέσουμε την οικογένεια ως προτεραιότητα. Το χειρότερο είναι πως πολλοί άνθρωποι δεν το καταλαβαίνουν αυτό”.

“Το 2014 ήταν περίεργο. Η ομάδα ήταν σε εξαιρετική κατάσταση. Όλοι τα πηγαίναμε καλά. Έπαιζα καλά, αλλά είχα πολλά προβλήματα. Δεν μπορούσα να κοιμηθώ, να τα ‘βγάλω’ πέρα με όλη τη σεζόν. Διάλεξα έναν πραγματικά κακό τρόπο, να το διαχειριστώ. Επέλεξα να ‘κλειστώ’ στον εαυτό μου και να τακτοποιήσω μόνος, τα θέματα μου. Επειδή δεν μπορούσα να κοιμηθώ, έπαιρνα το ένα χάπι μετά το άλλο -σαν να μην υπήρχε αύριο-, για να καταφέρω να κλείσω τα μάτια μου. Αλλά δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό. Ήταν κάτι που είχε αρχίσει στην Ελλάδα και εξελίχθηκε περισσότερο στο Ισραήλ. Όσο καλύτερα παίζω, τόσα περισσότερα μάτια είναι πάνω μου.

Είναι περίεργο ότι το παρκέ, όπου όταν βρίσκεται εκεί, όλα τα μάτια είναι πάνω σου, είναι το ασφαλές καταφύγιό μου. Πάντα ήταν. Ίδρωνα όταν ήμουν σε μεγάλα κοινά. Κάποιες φορές ένιωθα ότι δεν θέλω να συνεχίσω να κάνω ό,τι κάνω, να συνεχίζω να παίζω. Το να είμαι έξω με τα παιδιά και την οικογένειά μου, με βοήθησε πολύ. Ακόμα έχω κάποια θέματα, όταν είμαι έξω, μόνος. Αλλά τα ‘δουλεύω’.

Υπάρχει πάντα εκείνος ο ένας χρόνος που είναι πολύ κακός, αλλά τελικά σε εκείνη την κατάσταση, κατακτάς ένα πρωτάθλημα και σκέφτεσαι ότι άξιζε αυτό που πέρασες. Είμαι χαρούμενος για αυτόν τον τίτλο, αλλά σίγουρα θα μπορούσα να διαχειριστώ όλα τα άλλα, με λίγο διαφορετικό τρόπο, αν ήξερα όσα γνωρίζω τώρα”.

Ο Αμπρίνες μίσησε τόσο το μπάσκετ, που δεν ήθελε ούτε να το βλέπει

Όταν, ως αθλητής, ήταν στο πικ, ως άνθρωπος περνούσε τη χειρότερη χρονιά του -έδινε τις περισσότερες ‘μάχες’, από ποτέ. Έρευνες δείχνουν πως στην ηλικία του peak, οι περισσότεροι αθλητές κορυφαίου είναι και στην ηλικία που φτάνει στο peak το ρίσκο να βιώσουν διαταραχές ψυχικής υγείας.

O Αμπρίνες ήταν μια τέτοια περίπτωση. Όταν πήγε στο ΝΒΑ, ήταν που αντιμετώπισε θέματα ψυχικής υγείας. Ήθελε να φύγει. Να γυρίσει στην Ισπανία. Για καιρό ένα μυστήριο πλανιόταν πάνω από το λόγο που είχε χάσει 20 από τις 22 ματς των Θάντερ. Επισήμως, είχε προσωπικά θέματα. Ώσπου τα δημοσιοποίησε, μέσω του λογαριασμού του στο Instagram. Έτσι ανακοίνωσε πως εγκαταλείπει το μπάσκετ.

“Ήμουν σε πραγματικά κακή κατάσταση. Δεν μπορούσα καν, να παρακολουθήσω αγώνα μπάσκετ”. Ώσπου μια μέρα “άρχισα να κάνω σουτ στην αυλή, στο σπίτι μου στην Οκλαχόμα. Σιγά σιγά άρχισα να παρακολουθώ και αγώνες και μετά γεννήθηκε η επιθυμία μου να προσπαθήσω ξανά, να παίξω μπάσκετ. Ήξερα όμως, πως θέλω να το κάνω αυτό κοντά στο σπίτι μου”. Μέσω video, που τον έδειχνε να παίζει μπάσκετ ως παιδί, ανακοίνωσε την επιστροφή του στα παρκέ, στις 3 του περασμένου Ιουλίου.

“Ένιωθα πολύ μόνος και αυτό ίσως να ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα που είχα. Δεν μπορώ όμως, να πω ότι αυτός ήταν ο μόνος λόγος που μου συνέβη ό,τι μου συνέβη. Δεν ήξερα πώς να διαχειριστώ τα θέματα μου. Προσπάθησα να μιλήσω σε επαγγελματίες, αλλά δεν μπορούσα να βρω την άκρη του τούνελ. Αποφάσισα λοιπόν, να σταματήσω να παίζω”. Το μπάσκετ ήταν πάντα, κάτι πολύ σημαντικό για εκείνον. Όχι όμως, το ποιος ήταν. Και έκρινε πως δεν άξιζε για τίποτα, να νιώθει τόσο δυστυχισμένος, όπως ένιωθε όταν έπαιζε. Τον βοήθησε πολύ ο Τζος Χουέστις, ο οποίος ήλθε φέτος στην Ευρώπη για την Μπάγερν (το συμβόλαιο ‘λύθηκε’ στις 20/3) και ήταν τότε επίσης, στην Οκλαχόμα Σίτι. Επίσης, είχε περάσει τη δική του περιπέτεια με διαταραχή ψυχικής υγείας -είχε αποκαλύψει τα πάντα σε blog που δημιούργησε για αυτόν τον σκοπό- και έτεινε χείρα βοηθείας στον Αμπρίνες. Κάποια στιγμή συμφώνησαν να κάνουν κάτι, να βοηθήσουν άλλους που περνούν τα ίδια με εκείνους. Ήταν το video του Αμπρίνες, με το οποίο ενημέρωσε πως μάζεψε το κουράγιο που χρειαζόταν, για να προσπαθήσει να βάλει τέλος στον εφιάλτη που ζούσε. “Και τα κατάφερα. Κέρδισα ξανά το χαμόγελο μου και τη θέληση να σας ξαναδώ και να περάσουμε μαζί 1001 ώρες. Αγαπημένο μπάσκετ, i’m back”.

Πώς μπορείς να φροντίσεις τον εαυτό σου

Η Μπαλάνι ζήτησε από τους συνδαιτημόνες της να μιλήσουν για το πώς φροντίζουν τη ψυχική υγεία τους. Ξεκίνησε από τα όσα κάνει εκείνη (παρακολουθείται από ψυχολόγο, ψυχίατρο και διατροφολόγο -είχε διαταραχή με το φαγητό), με τον Γκρέιντζερ να λέει πως κι εκείνος κάνει συνεδρίες με ψυχοθεραπευτή τον τελευταίο 1 1/2 χρόνο “και θέλω να συνεχίσουμε να δουλεύουμε μαζί, γιατί νιώθω καλά“. Αν έμαθε κάτι είναι πως “κάποιες φορές δεν θα νιώθουμε καλά. Μπορούμε να ‘χουμε μια κακή μέρα. Δυο-τρεις κακές μέρες. Δεν είναι πρόβλημα. Είναι δουλειά μας, να μιλάμε. Η επικοινωνία είναι ένα από τα βασικά ‘κλειδιά’ της ισορροπίας, που κρατά τη ψυχική υγεία σε ισορροπία“. Ο Τζίκιτς θύμισε τη σημασία του να έχει ο καθένας μας γύρω του τους ανθρώπους που εμπιστεύεται -αυτούς που αγαπά. “Την ίδια ώρα, θα σας πω ότι είμαι από εκείνους που προστατεύουν τους αγαπημένους τους, από τα προβλήματα τους. Αν με αγαπούν και νοιάζονται για εμένα, δεν θέλω να ‘πειράξω’ τη δική τους ψυχική υγεία με τα προβλήματα μου”. Η ειδικός εξήγησε πως όσο σημαντικό είναι να μιλάμε για τα θέματα μας και να ζητάμε βοήθεια, άλλο τόσο σημαντικό είναι να δημιουργήσουμε μηχανισμούς που θα μας βοηθήσουν να αποδίδουμε, ενώ δίνουμε τις ‘μάχες’ μας.

O Γκεραρντίνι είπε πως στηρίζεται πολύ σε έναν κλειστό κύκλο που ‘χει δημιουργήσει και έχει κατ’ αρχάς μέλη της οικογενείας του “αλλά προσπαθώ να μην πηγαίνω στο σπίτι, πιθανά προβλήματα που μου δημιουργούν άγχος. Επίσης, προσπαθώ να κάνω δυο πράγματα. Πρώτον, να μην υπερενθουσιάζομαι και να μην καταθλίβομαι -στο μέτρο που μπορώ να το ελέγξω. Δεύτερον, στην καθημερινότητα μου πάντα αφιερώνω χρόνο σε πράγματα που με χαλαρώνουν. Όπως είναι η μουσική ή ένα καλό βιβλίο, στο τέλος της ημέρας. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, προσπαθώ και να μένω μια ώρα μακριά από τα τηλέφωνα. Κάνω τέτοια μικρά πράγματα, που με ηρεμούν. Πιστεύω στην ισορροπία και το να ζω τα συναισθήματα μου, με τη σωστή προσέγιση. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα, έλεγχος. Ούτε ότι δεν απολαμβάνω τις νίκες ή δεν ανησυχώ όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά. Το να είσαι GM ενός club σημαίνει ότι είσαι μεταξύ των ηγετών του και είναι χρήσιμο να ηγείσαι με τη γλώσσα του σώματος, την ισορροπία και τις λέξεις σου”.

Ο Σχορτσανίτης τόνισε την ανάγκη για δραστικές αλλαγές. “Θα υπάρξουν; Όχι“. Ο Γκρέιντζερ εξήγησε πως μια λύση είναι να μιλούν αυτοί που ‘χουν βήμα. Να θυμίζουν πως και οι αθλητές είναι άνθρωποι που ‘χουν τα θέματα τους. Πως είναι ΟΚ θα ‘χεις θέματα, μαζί και ότι υπάρχουν τρόποι να τα διαχειριστείς. Η ειδικός κατέληξε στο ότι ‘τη στιγμή που σκέφτεσαι πως θες βοήθεια, όλα αλλάζουν. Έχει γίνει το πρώτο βήμα. Το ευάλωτο που ‘χουμε όλοι οι άνθρωποι, είναι αυτό που μας φέρνει πιο κοντά. Το να πεις ‘θέλω ένα χέρι βοήθειας’ και να ακούσεις τον άλλον να σου λέει ‘άφησε με να σε βοηθήσω'”.