Η χρυσή Εθνική πήρε σύνταξη και ο κόουτς Γιαννάκης την ευχαριστεί

Πρώτος είπε αντίο ο Βασίλης Σπανούλης, μετά ήταν η σειρά του Νίκου Ζήση και την πόρτα έκλεισε την Παρασκευή, ο Γιάννης Μπουρούσης. Τρεις από τους κορυφαίους Έλληνες μπασκετμπολίστες έβαλαν τέλος στη μεγάλη καριέρα τους, αποχαιρετώντας τον κόσμο του μπάσκετ μέσω των social media, όπως επιτάσσει η εποχή. Όταν ξεκινούσαν το μπάσκετ, ζούσαν σε μια άλλη. Μικρά παιδιά, που τους μάγεψε η πορτοκαλί μπάλα και έμειναν αγκαλιά μαζί της, σχεδόν σαραντάρηδες, απόλυτα επιτυχημένοι και σίγουρα ευτυχείς μπαμπάδες.

Κάπως έτσι κλείνει ένα από τα μεγαλύτερα κεφάλαια στο βιβλίο του ελληνικού μπάσκετ. Από την χρυσή Εθνική ομάδα του 2005 και ένα χρόνο αργότερα φιναλίστ στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, συνεχίζει να παίζει μπάσκετ μόνο ο Παναγιώτης Βασιλόπουλος, που ήταν και ο βενιαμίν στην δωδεκάδα (γεννημένος το 1984). Εντάξει και ο Αντώνης Φώτσης, περισσότερο όμως για το χόμπι του, καθώς φοράει ακόμη τη φανέλα του Ηλυσιακού (να δούμε, αν θα παίξει φέτος, πέρσι ήταν έτοιμος πάντως).

Οι τρεις που αποχώρησαν φέτος, προστέθηκαν στους μεγαλύτερους της σπουδαίας παρέας, που ανέβασε ξανά το ελληνικό μπάσκετ στο Έβερεστ, δέκα εφτά χρόνια μετά τον θρίαμβο του Ευρωμπάσκετ. Κατά σύμπτωση, τόσα περίπου, έχουν περάσει από τα δικά τους ξεχωριστά κατορθώματα. Οι τρεις που αποστρατεύτηκαν τον φετινό Ιούλιο, προστέθηκαν στους Κακιούζη, Παπαλουκά, Διαμαντίδη, Τσαρτσαρή, Παπαδόπουλο, Χατζηβρέττα και Ντικούδη, που λόγω ηλικίας είχαν σταματήσει την δράση, νωρίτερα.

Ναι, φεύγουν τα καλύτερα μας χρόνια γρήγορα, το λέει κι ο Λουκιανός, από την άλλη όμως, πρέπει να αισθανόμαστε τυχεροί που προλάβαμε κι απολαύσαμε αυτή τη γενιά να παίζει μπάσκετ. Σε αυτό συμφωνεί κι ο άνθρωπος που την ίδια εποχή τους καθοδηγούσε από τον πάγκο, εμπνεύστηκε μαζί τους ένα σύνολο που θα μεγαλουργούσε. Ο Παναγιώτης Γιαννάκης μιλάει στο Contra.gr, με αφορμή το αντίο των τριών μεγάλων άσων και το κλείσιμο του ιστορικού κύκλου, τον οποίο είχε αποφασίσει να ανοίξει ο ίδιος το 2004.

Η προετοιμασία σώματος και μυαλού

Πολλοί το ξεχνούν, αλλά εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων η προετοιμασία της Εθνικής ήταν σχεδόν "στρατιωτική". Ο Νίκος Ζήσης, μου είχε πει επί λέξει σε μια συνέντευξη του: "Δεν θα ξεχάσω ποτέ εκείνη την προετοιμασία. Πρέπει να ξεκινήσαμε δέκα εβδομάδες πριν. Είχαμε πάει στο Μέτσοβο, θυμάμαι τα πάντα. Είχαμε αρχίσει ενώ η Εθνική ποδοσφαίρου έπαιζε στον ημιτελικό του Euro 2004, γιατί είχαμε δει όλοι μαζί το παιχνίδι. Τρομερή προετοιμασία, σου λέω. Με 20 παίκτες. Δεν ήταν όπως τώρα, που λίγο πολύ ο προπονητής έχει στο μυαλό του τον κορμό και κάνει απλές προσθαφαιρέσεις. Τότε σκοτωνόμαστε όλοι, για μια θέση. Ειδικά το καλοκαίρι εκείνο..."

Ο Γιαννάκης ανακαλεί τη μνήμη του και συμφωνεί: "Ναι, έτσι όπως τα λέει ο Νίκος, ήταν. Ήθελα να δω τις δυνατότητες των παικτών σε όλα τα επίπεδα, φτάνοντας τους στα άκρα με μια επίπονη προετοιμασία. Η συμμετοχή στους Ολυμπιακούς Αγώνες ήταν από μόνη της ένα τεράστιο κίνητρο. Από την άλλη δεν ήταν θέμα να βρούμε τους δώδεκα καλούς παίκτες, αλλά εκείνους που θα ταίριαζαν ο ένας με τον άλλον, θα είχαν μπροστά τους την προοπτική των επόμενων διοργανώσεων και θα ήταν έτοιμοι σωματικά και κυρίως πνευματικά να κάνουν τη διαδρομή, προπόνηση, πάγκος, στην αρχή βοηθητικοί ρόλοι και σιγά-σιγά πρωταγωνιστές μέσα στο γήπεδο. Γι αυτό και εκείνη η προετοιμασία ήταν πράγματι πολύ σκληρή. Δεν φτάνει μόνο να είσαι έτοιμος από φυσική κατάσταση, να είναι γερό το κορμί σου.

Χρειάζεται και το μυαλό να λειτουργεί σε θετική κατεύθυνση, να έχεις τη σωστή νοοτροπία και κυρίως να συνειδητοποιείς ότι το μπάσκετ παίζεται με μια μπάλα. Ξεκινήσαμε το 2004, ένα χρόνο μετά ήμασταν πιο έτοιμοι και έτσι πετύχαμε να δημιουργήσουμε μια σπουδαία ομάδα. Στο μυαλό μου είχα πάντα ένα σύνολο 20-24 παικτών. Όχι μία Εθνική, αλλά δύο, γιατί οι παίκτες κουράζονται, τραυματίζονται..."

Η ανάληψη της Εθνικής Ομάδας το 2004 δεν ήταν μια εύκολη υπόθεση. Κανείς δεν αναλάμβανε την ομάδα και ταυτόχρονα το κόστος μιας ενδεχόμενης αποτυχίας στους Ολυμπιακούς της Αθήνας. Ο αείμνηστος Γιώργος Κολοκυθάς, σχεδόν επέβαλε τον Γιαννάκη, στην διοίκηση της ομοσπονδίας και ο δρόμος από αδιέξοδο μετατρεπόταν σε λεωφόρο: "Υπήρχε η αίσθηση ότι είχαμε μια ομάδα λούζερ. Χάναμε στα νοκ-άουτ παιχνίδια, ήταν μια δύσκολη περίοδος στη γενικότερη νοοτροπία την οποία προσπάθησα να αλλάξω, σε όλα τα επίπεδα" θυμάται ο Γιαννάκης και εξηγεί: "Έπρεπε να γίνουμε καλύτεροι σε όλα. Και σε αγωνιστικό και σε οργανωτικό επίπεδο. Τα καταφέραμε, γιατί όλοι γίναμε καλύτεροι απ' αυτό που ήμασταν, μας ενδιέφερε ο συμπαίκτης. Η ομάδα μεταμορφώθηκε. Πιστεύω ότι έμεινε στην ιστορία, γιατί εκτός από τις μεγάλες επιτυχίες, έδωσε κύρος στο ελληνικό μπάσκετ. Το μεγαλύτερο επίτευγμά της ήταν ότι θαυμάστηκε από τους αντιπάλους της. Έρχονταν και μας έδιναν συγχαρητήρια για τον τρόπο που παίζαμε, ήθελαν να μας μοιάσουν. Κι αυτό είναι ένα μεγάλο επίτευγμα, όπως και να το δει κανείς..."

Η αλήθεια είναι ότι ο Γιαννάκης άκουγε τα χίλια μύρια σε εκείνη τη δεύτερη θητεία του στην Εθνική. Οι επιλογές του στη στελέχωση της ομάδας, ο Σπανούλης που καθιερωνόταν με το έτσι θέλω ενώ δεν είχε παίξει καλά-καλά στην Α1, η επιστροφή του Λάζαρου Παπαδόπουλου στο "5", η συνύπαρξη Παπαλουκά-Διαμαντίδη που έμοιαζε ... σχεδόν απαγορευμένη, οι παίκτες που ξεχώρισαν στην προετοιμασία του 2004 (Ζήσης, Τσαρτσαρής) τον δικαίωσαν.

Μετράει ο σταρ, μετράει κι ένα ριμπάουντ

Ήταν και η συγκυρία, να συνυπάρχουν στην Εθνική, τέσσερις προικισμένοι γκαρντ (Παπαλουκάς, Διαμαντίδης, Ζήσης, Σπανούλης), που δύσκολα έβρισκες μαζεμένους σε μια ομάδα. Ο προπονητής λέει: "Ναι, αλλά θα έπρεπε να βρεθεί και ο προικισμένος σέντερ, ο προικισμένος φόργουορντ και ο προικισμένος συμπαίκτης από τον πάγκο. Θα έλεγα και ο προικισμένος φυσιοθεραπευτής γιατί έτσι πρέπει να έχεις στο μυαλό σου την ομάδα. Σίγουρα, ένας σταρ που βάζει 20-30 πόντους σε κάθε παιχνίδι είναι σπουδαίος. Το ίδιο χρήσιμος όμως είναι και εκείνος που με ένα ριμπάουντ, ή με μια πάσα θα τον βοηθήσει να βάλει το κρίσιμο καλάθι μιας μεγάλης νίκης, Φτάσαμε να παίζουμε με 12 παίκτες, και ο καθένας ξεχωριστά να αισθάνεται ότι είχε βάλει το δικό του λιθαράκι"

Υπάρχουν, όμως, δυο ερωτηματικά. Το πρώτο αφορά την ίδια την ομάδα, που ίσως να μην έφτασε εκεί που θα μπορούσε: "Ναι, μπορώ να πω ότι σε κάποια στιγμή ο οργανισμός σταμάτησε να λειτουργεί με γνώμονα την βελτίωσή του, μπήκαν στη μέση εγωισμοί και δεύτερες σκέψεις, όχι φυσικά από τους παίκτες. Σταματήσαμε να ψάχνουμε τις λύσεις και βαλτώσαμε..." λέει ο "δράκος", που απαντάει ευθαρσώς και στο δεύτερο: Γιατί οι επόμενες γενιές, από αυτή τη "χρυσή" ομάδα, ακόμη και όταν εμφανίστηκε το φαινόμενο Αντετοκούνμπο, δεν τα κατάφεραν: "Δεν προσπαθήσαμε να εξελίξουμε αυτούς τους παίκτες, Να βάλουμε τις αρχές, να τους μάθουμε ότι δεν μετράει η εφήμερη επιτυχία, αλλά η επιμονή στην προσπάθεια. Να είσαι δηλαδή έτοιμος όταν χάσεις με 20 πόντους, να μπεις στο ματς που ακολουθεί έτοιμος να κερδίσεις εσύ με 20, να είσαι διατεθειμένος την επομένη μιας μεγάλης νίκης να κάνεις σκληρή προπόνηση. Η ομαδική προσπάθεια ξεχάστηκε, κυριάρχησε ο εγωισμός και βέβαια η παντελής απουσία όποιου πλάνου να εκμεταλλευτούμε την συγκυρία του Γιάννη. Μας έτυχε ο καλύτερος παίκτης του ΝΒΑ. Τι έχουμε κάνει γι αυτό; Τίποτε..."

Η αποχώρηση Σπανούλη, Ζήση και Μπουρούση, έβαλε Ο Γιαννάκης, δεν ξεχνάει τις στιγμές που πέρασε μαζί τους: "Θέλω να τους ευχαριστήσω για την προσφορά τους στο ελληνικό μπάσκετ. Στο παγκόσμιο μπάσκετ, θα έλεγα καλύτερα, γιατί η επιρροή της Εθνικής Ομάδας, όπως είπα και πριν, ξεπέρασε τα στενά ελληνικά όρια. Τους ευχαριστώ για όσα περάσαμε μαζί, ήταν πολύ ωραία η περιπέτεια. Θα μπορούσα να πω ότι η ωραιότερη δική μου στιγμή ήταν όταν με πέταξαν στον αέρα, ενώ είχαμε κερδίσει το χρυσό μετάλλιο στο Βελιγράδι. Αυτό, όμως, αφορά εμένα. Νομίζω ότι η κορυφαία στιγμή της ομάδας ήταν η νίκη επί των Αμερικανών, σε ένα βράδυ όπου έκαναν πραγματικότητα το πιο τρελό τους όνειρο. Ίσως μάλιστα να μην το είχαν ονειρευτεί καν! Ήταν το αποκορύφωμα της πίστης στην προσπάθεια, στην ομάδα, στο τεράστιο ταλέντο τους..."

Να μείνουν στο μπάσκετ

Και τώρα, που οι περισσότεροι από τους πρωταθλητές Ευρώπης του 2005 έγιναν καλοί πολίτες, τι θα τους συμβούλευε ο πρώην προπονητής τους; "Να μείνουν στο μπάσκετ, τους έχει ανάγκη. Τους παροτρύνω να ασχοληθούν, υπό οποιαδήποτε ιδιότητα, με το άθλημα που υπηρέτησαν, να μη φύγουν από κοντά του. Κι αν νιώθουν λίγο άβολα τώρα, μπορούν να συμβουλευτούν ανθρώπους, να δουν οι ίδιοι τι μπορεί να τους ενδιαφέρει και να ζήσουν ακόμη πιο ωραίες στιγμές με το μπάσκετ. Μου είχε κάνει πολύ καλή εντύπωση όταν ο Λάζαρος Παπαδόπουλος, θέλοντας να πάρει δίπλωμα προπονητή, ήρθε στην σχολή της Γ κατηγορίας, ξεκινώντας δηλαδή από την αρχή, ενώ θα μπορούσε λόγω των διεθνών συμμετοχών να πάει σε εκείνη της Α κατηγορίας. Δεν έχει σημασία αν θα γίνουν προπονητές ή όχι. Μπορεί να διαλέξουν ό,τι θέλουν. Ό,τι ταιριάζει και στην ιδιοσυγκρασία τους. Το μπάσκετ όμως χρειάζεται τους ανθρώπους του. Σαν μετάγγιση νέου αίματος..."