Η εποχή των τεράτων

Ο Θέμης Καίσαρης γράφει για το νέο σίριαλ του θεάτρου του παραλόγου που λέγεται ελληνικό ποδόσφαιρο.

04 ΜΑΡ 2016

"Ο παλιός κόσμος πεθαίνει και ο νέος κόσμος πασχίζει να γεννηθεί. Τώρα είναι η εποχή των τεράτων". Προφανώς και ο Αντόνιο Γκράμσι δεν είχε το ελληνικό ποδόσφαιρο στο μυαλό του. Και σίγουρα αυτή η αγαπημένη φράση του φάδερ ταιριάζει περισσότερο στην πολιτική ζωή της χώρας, εκεί που του αρέσει συχνά να τη χρησιμοποιεί, κι ελπίζω να είναι ΟΚ με το “δανεισμό” της.

Παρόλα αυτά μου ήρθε στο μυαλό μετά το νέο σίριαλ του θεάτρου του παραλόγου που λέγεται ελληνικό ποδόσφαιρο, εγχώριος πρωταθλητισμός. Είναι εμφανές πως κάτι νέο θέλει να γεννηθεί, είναι αμφίβολο αν το παλιό πεθαίνει, αλλά είναι βέβαιο πως ζούμε στην εποχή των τεράτων, σε μια κατάσταση που πάνω της γράφει “δεν πάει άλλο”. Κι αυτό το “δεν πάει άλλο” έχει προφανώς πολλούς αποδέκτες.

Ας γίνει ταξιτζής

Δεν πάει άλλο με τύπους σαν τον Παππά. Πριν απ’τη διαιτησία, οι δύο “αποφάσεις” να συνεχιστεί ο αγώνας. Απ’τον ίδιο άνθρωπο που (καλώς) δεν ξεκίνησε ποτέ τον αγώνα στη Λεωφόρο. Έμεινε ένας άνθρωπος στη χώρα που να πιστεύει πως οι “αποφάσεις” δεν χρειάζονται εισαγωγικά γιατί είναι 100% δικές του; Αν είναι δικές του, δεν ξέρει τι του γίνεται και κάνει άλλα παρά πέντε και άλλα ακριβώς. Αν δεν είναι δικές του και του αρέσει να δέχεται οδηγίες, ας γίνει ταξιτζής να του λένε που να στρίψει.

Τι σημαίνει “είπαμε να παίξουμε”;

Και παρεμπιπτόντως, δεν το πιάνω αυτό το “είμαστε Ολυμπιακός και είπαμε να παίξουμε”. Τι είναι αυτό; Στη Λεωφόρο που ο Ολυμπιακός (καλώς) επικαλέστηκε τους νόμους και έλεγε “δεν παίζουμε” δεν ήταν Ολυμπιακός, ήταν κάτι άλλο; Και ποιον ενδιαφέρει το πως αισθάνεται κάθε φορά ο Ολυμπιακός, είναι κάποιο είδος νόμου; Συντρέχει λόγος διακοπής, το ματς διακόπτεται, τελεία. Τα υπόλοιπα δεν αφορούν κανέναν. Επιστρέφουμε στον Παππά.

30% Παππάς - 70% προδιάθεση

Η διαιτησία, εξαιρουμένης της τελευταίας φάσης, δεν ήταν απ’αυτές που λες “δεν πάει άλλο”. Να με συγχωρέσουν οι φίλοι στη Θεσσαλονίκη, αλλά προσωπικά είδα 30% οργή που δικαιολογείται απ’τις αποφάσεις του και 70% οργή που πατάει στον πρότερο βίο του, στον ορισμό του και στο γενικό κλίμα.

Εκνευριστική διαιτησία, ναι. Διαιτησία που σε φτάνει στην οργή, όχι, εκτός κι αν είσαι στο “μέχρι εδώ” από πριν. Προδιατεθειμένος. Επαναλαμβάνω, όλα αυτά χωρίς να υπολογίζω τη φάση του Μακ με τον Καπίνο. Και δεν την υπολογίζω όχι γιατί ο Μήτσιος με τον Παππά αποφάσισαν σωστά, αλλά γιατί η οργή παικτών, Τούντορ και “απλού κόσμου” στην Τούμπα είχε ξεκινήσει από πριν. Και το γεγονός πως τη θεωρώ οργή που δεν δικαιολογείται απ’τη συγκεκριμένη διαιτησία δεν σημαίνει πως δεν δικαιολογώ το γενικό κλίμα.

Ξανά: Μην ξεπλένετε τη βία

Τον καταλαβαίνω τον οπαδό που φωνάζει “φύγετε”, είναι μια αντίδραση που δεν ενοχλεί και δεν πειράζει κανένα. Πάγια θέση μου είναι να μην καταλαβαίνω την ευκολία με την οποία η διαιτησία και η διαφθορά ξεπλένουν τη βία.

Η βία είναι αποτέλεσμα της ατιμωρησίας, της συνειδητής ανοχής στους συνδέσμους της αλητείας που έχει οδηγήσει στην ασυδοσία τους. Καμία διαφθορά δεν μετατρέπει ανθρώπους σε χουλιγκάνους. Η διαφθορά μπορεί να σε αηδιάζει, να σε ωθεί μακριά απ'το γήπεδο εδώ και δεκαετίες, να σε κάνει να απαξιώνεις το προϊόν, να σε οδηγεί να ασχολείσαι με παράγοντες και όχι παίκτες, αλλά δεν σε κάνει χουλιγκάνο.

Τοποθέτηση Κυριάκου

Άκουσα με μεγάλη προσοχή τον Κυριάκο Κυριάκο στην τοποθέτησή του στο βραδινό μαγκαζίνο του Sport24 Radio 103.3, στον Παντελή Βλαχόπουλο και τον Αντρέα Παλομπαρίνι. Την Τετάρτη ο Σαββίδης είχε μάλλον δικαιολογήσει τα έκτροπα και με χαρά άκουσα τον κ. Κυριάκου να έχει μια πιο ορθολογική και ψύχραιμη στάση.

Μίλησε για τεράστιες προσπάθειες του ΠΑΟΚ να μειώνει διαρκώς τον αριθμό των χούλιγκαν που έχουν πρόσβαση στο γήπεδο και τον πιστεύω. Κυρίως γιατί άκουσα έναν άνθρωπο που δεν ήθελε να συζητήσει μόνο για την ατζέντα του και να αποδώσει τα πάντα στη διαιτησία και το μόνο που ζητούσε είναι να μοιραστεί η κουβέντα στα επεισόδια, που δεν δικαιολόγησε, και στο συνολικό πρόβλημα της διαφθοράς.

Παρά τον ισοπεδωτικό λόγο του Σαββίδη, που εύχομαι πως απλώς ήταν επικοινωνιακή επιλογή της στιγμής στο πλαίσιο του “πόλεμος κατά πάντων”, ελπίζω πως εντός ΠΑΟΚ θα θέλουν κάποια στιγμή να ξεμπλέξουν διαπαντός με τους εισβολείς. Με ή χωρίς παρασκήνιο που πολεμάει τον ΠΑΟΚ, με ή χωρίς καλή ομάδα, είναι μάλλον σαφές πως ο Δικέφαλος θα είναι σίγουρος νικητής όταν και αν αφήσει πίσω το “θέλουμε να τελειώσει το ματς και αυτοί δεν θα μας αφήσουν”. Γιατί αυτό έγινε την Τετάρτη, άσχετα αν το πήρε το ποτάμι.

Κι αυτό “δεν πάει άλλο”. Και το τελευταίο που χρειαζόμαστε είναι ιδιοκτήτες που στο βωμό του “υπάρχει διαφθορά” δεν έχουν πρόβλημα να λένε “για όλα φταίει ο διαιτητής, η βία είναι στην κουλτούρα μας, κι εγώ θά’μπαινα μέσα”. Πάμε παρακάτω.

Δεν υπάρχει εξυγίανση, αλλά να υπάρξουν ποινές

Προφανώς και μετά τη βία το δεύτερο “δεν πάει άλλο” αφορά τη γενικότερη απαξίωση και το κλίμα διαφθοράς γύρω απ’το ελληνικό ποδόσφαιρο. Δεν πιστεύω σε εξυγιάνσεις, δεν πιστεύω στην ουτοπία της πλήρης διαφάνειας, ούτε καν στο περιλάλητο 50-50. Δεν τα έχω δει, δεν τα έχω ζήσει, είναι σαν τους μονόκερους.

Πιστεύω όμως πως χρειάζονται ποινές. Χρειάζεται κάποιοι να πηγαίνουν σπίτια τους και κάποιοι άλλοι ενώπιον της δικαιοσύνης. Όχι γιατί θα είναι οι τελευταίοι και όλα μετά θα είναι καθαρά. Αλλά γιατί η τιμωρία αποτρέπει την ασυδοσία και ταυτόχρονα δημιουργεί την αίσθηση, έστω την ψευδαίσθηση, του δικαίου. Αποθαρρύνει και ηρεμεί. Έστω για λίγο, έστω και προσωρινά.

Δεν είναι αναγκαίο για να μην τα σπάνε οι χούλιγκανς, αυτοί αυτό κάνουν γιατί αυτό γουστάρουν. Αν δεν είναι η διαφθορά, θα είναι κάτι άλλο η αφορμή. Είναι αναγκαίο για όλο τον υπόλοιπο κόσμο που παρακολουθεί το ποδόσφαιρο, απ’το οποιοδήποτε πόστο.

Αυτή τη φορά το “για τα μάτια του κόσμου” δεν είναι μεταφορικό, ούτε έχει ειρωνική διάσταση. Είναι κυριολεκτικό. Πρέπει ο κόσμος να δει κάποια πράγματα να συμβαίνουν.

“Εμπιστοσύνη στη δικαιοσύνη”

Ναι, ξέρω, οι υποθέσεις της εγκληματικής οργάνωσης έχουν πάρει το δρόμο της δικαιοσύνης. Και ξέρω πως με τα χέρια μου αυτή τη στιγμή πληκτρολογώ πως “της έχω εμπιστοσύνη” και αμέσως το μυαλό με οδηγεί να προσθέσω πως ο Ρουπακιάς ομολόγησε φόνο, κόμμα ανέλαβε την πολιτική ευθύνη και όλοι κυκλοφορούν ελεύθεροι.

Το παρελθόν μας διδάσκει πως και η δικαιοσύνη λειτουργεί με κουμπί. Κάποτε Μπέος και Ψωμιάδης οδηγήθηκαν στη φυλακή για στημένα παιχνίδια χωρίς να υπάρχει κάτι εναντίον τους. Ναι, όπως το διαβάσατε. Δεν έχει σημασία τι πιστεύουμε για το ποιόν τους, αυτό δεν αλλάζει πως πήγαν μέσα με το “έτσι θέλω”. Επιθυμώ κάτι τέτοιο και τώρα; Όχι, αλλά δεν μπορεί, κάτι ενδιάμεσο θα πρέπει να υπάρχει ανάμεσα στο “αποφασίσαμε να πούμε στη δικαιοσύνη να τους βάλει μέσα” και στο “η υπόθεση έχει πάρει το δρόμο της που σημαίνει πως όποιος θέλει να βρει άκρη θα τη βρει και θα γλιτώσει”.

Όχι άλλο αδιάφορο σφύριγμα

Κάτι ενδιάμεσο που έστω να αφορά το ποδόσφαιρο μόνο. Διαιτητές, θεσμικοί παράγοντες που μπορούν να αποχωρήσουν απ’το σκηνικό. Το τι έκαναν θα το αποφανθεί η δικαιοσύνη. Μέχρι τότε, μάλλον θα ήταν καλό για όλους να μην τους βλέπουν να συνεχίζουν σαν να μην τρέχει τίποτα. Όχι άλλο την αίσθηση πως ο,τι κι αν γίνεται, εμείς “οι φύλακες” σφυρίζουμε αδιάφορα.

Και σίγουρα όχι την έπαρση που μπορεί να οδηγεί πρόεδρο Ομοσπονδίας να δηλώνει “δεν είδα τον αγώνα στην Τούμπα”. Δική του διοργάνωση είναι, η ΕΠΟ την διοργανώνει. Δεν είναι το γιατί δεν είδε τον αγώνα, γιατί εκεί μπορεί να έχει δικαιολογία: κανείς μας δεν παρακολουθεί κάτι που δεν καταλαβαίνει ή που δεν τον ενδιαφέρει. Είναι η άνεση με την οποία λες σε όλους “εγώ δεν είδα τον αγώνα” γιατί ξέρεις πως γι’αυτή τη δήλωση δεν πρόκειται να έχεις το παραμικρό κόστος. Μόνο τότε οι άνθρωποι φέρονται με τέτοια έπαρση.

Κοντονισμός

Τέλος, δεν πάει άλλο με τον Κοντονισμό. Ένας αγώνας να βρίσκεται στον αέρα μερικές ώρες πριν τη σέντρα, το Κύπελλο να ματαιώνεται. Μπορείς να βρεις δίκιο σε κάθε παράγραφο απ’την ανακοίνωση του Κοντονή. Μόνο που αφενός δεν είναι σχολιαστής για να σχολιάζει και να λέμε “μπράβο, καλά τα λες” κι αφετέρου πως όλα αυτά οδηγούν στη ματαίωση του Κυπέλλου;

Που οδηγεί, σε τι εξυπηρετεί; Ναι, προβλέπεται απ’τον νέο αθλητικό νόμο, αλλά τι επιδιώκει και τι προσδοκά μια τέτοια απόφαση; Πρόβλημα βίας, μάλιστα. Ας τιμωρηθούν οι ομάδες αυστηρά και καλή τύχη στον κ. Κοντονή με την ενδεχόμενη απόφαση να κλείσει τη θύρα 4. Μέχρι τότε, να το πούμε άλλη μία. Οι ποινές είναι το ένα, το βασικό είναι η πολιτεία να δείξει πως θεωρεί τους χούλιγκαν δικό της πρόβλημα και όχι μόνο των ομάδων. Άρση τηλεφωνικού απορρήτου, ηλεκτρονική παρακολούθησε, σε 2-3 μήνες τα έχεις όλα.

Θες; Κάν’το. Δεν θες; Μην περιμένεις πως οι ποινές θα αναγκάσουν τις ομάδες να τα λύσουν όλα γιατί υπάρχει κι ένα όριο στο τι μπορούν να κάνουν. Εδώ τα ίδια τα πέταλα δεν ελέγχουν τους πάντες μέσα σ’αυτά, θα το κάνουν οι ομάδες;

Όσον αφορά τα υπόλοιπα, Παππά, διαιτησία, διαφθορά, ΕΠΟ, πως στο καλό τα λύνει η ματαίωση του Κυπέλλου; Δεν τα λύνει και απλώς τιμωρεί; ΟΚ. Ποιον; Τον ΠΑΟΚ, την ΑΕΚ, τον Ολυμπιακό, τον Ατρόμητο, τον Παππά, την ΕΠΟ;

Πόλεμος

Για να το κλείσουμε, οι ομάδες είναι σαφές πως νοιάζονται για άλλα πράγματα. Η ΑΕΚ έχει την ευκαιρία να διεκδικήσει έναν τίτλο στην επιστροφή της, αλλά δεν φωνάζει και συντάσσεται. Ο Παναθηναϊκός δεν έχει μιλήσει ακόμα, αλλά διαρρέει πως θέλει κι άλλα απ’τον Κοντονή, ενώ το ίδιο κάνει και ο ΠΑΟΚ. Ο Ολυμπιακός είναι αντίθετος, αλλά μιλάει σε ήπιους (για Ολυμπιακό) τόνους.

Κανείς, εκτός του αδικημένου Ατρομήτου, δεν καίγεται τόσο για το Κύπελλο. Το παλιό θέλει να μείνει στη ζωή, το νέο θέλει να γεννηθεί. Νομίζω πως έφτασε ή έστω πλησιάζει η ώρα που κάτι απ’τα δύο θα επικρατήσει.