Euro '96, ημέρα 14: Το 18λεπτο ξόρκι του Ντουγκαρί στον Ζέεντορφ

Το Contra.gr ξαναβλέπει το Euro 1996, όταν το 'ποδόσφαιρο επέστρεψε σπίτι'. Μέρα παρά μέρα, ένα κείμενο θα θυμίζει τι συνέβη σε μία από τις πιο αγαπημένες διοργανώσεις της δεκαετίας του '90. Πρωταγωνιστές, ιστορικά γκολ, μεγάλες ανατροπές και πολλά... πέναλτι θα κατακλύσουν τις οθόνες σας σε ένα μαγικό ταξίδι στο παρελθόν. Σήμερα, το 14ο κείμενο με τον δεύτερο αγώνα της 22ης Ιουνίου.

Συγκλονιστική μέρα ποδοσφαίρου η 22η Ιουνίου του 1996. Παίχτηκαν δύο νοκ άουτ αγώνες, 240 αγωνιστικά λεπτά, μηδέν γκολ, δύο προκρίσεις στα πέναλτι. Φυσικά, αγώνες του 0-0 υπάρχουν λογής και λογής και ομολογουμένως το Γαλλία-Ολλανδία ήταν από εκείνα τα χωρίς γκολ παιχνίδια που δεν κουράζεσαι να βλέπεις.

Γαλλία-Ολλανδία 5-4 πέν. (0-0 κ.α., 0-0 παρ.): Ποιος φοβάται το Χρυσό Γκολ;

Το Euro '96 ήταν η πρώτη διεθνής διοργάνωση όπου ίσχυσε το Χρυσό Γκολ, ένας φρικιαστικής σύλληψης κανόνας που πέθανε όσο γρήγορα και άδοξα του άξιζε. Κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου τρόμου, αρχίσαμε να παρακολουθούμε παρατάσεις αντιαισθητικά φοβισμένου αντιποδοσφαίρου με ομάδες που, κατανοητά, προτιμούσαν να στοχεύσουν στα πέναλτι από την πρώτη στιγμή, παρά να ρισκάρουν να μείνουν στον τόπο. Όμως, εδώ βρισκόμαστε ακόμα σε αυτήν την περίοδο αθωότητας, πριν από το Χρυσό Γκολ τίτλου των Γερμανών αλλάξει τα πάντα.

Έτσι, η παράταση φτάνει με έναν παράδοξο τρόπο να είναι πιο εντυπωσιακή από το 90λεπτο που προηγήθηκε, με τους Γάλλους να πιέζουν σε μια γενικευμένη πολιορκία και αν και χωρίς την τεράστια φάση, να μην αφήνουν τον Έντβιν φαν ντερ Σαρ σε ησυχία. Έχουν πλάκα αυτές οι ψυχολογικές μεταπτώσεις των ομάδων πάντα σε κάποιες συγκεκριμένες περιπτώσεις και το πώς στη διαφορετική χρονική πλευρά ενός σφυρίγματος μοιάζουν τα πάντα να έρχονται τούμπα. Η Γαλλία κατέβηκε στην παράταση πιο αποφασισμένη και σίγουρη από τη Γαλλία που άφησε τον αγώνα να οδηγηθεί εκεί σερνόμενη στη γραμμή του τερματισμού, με τους Ολλανδούς να έχουν τις μεγάλες ευκαιρίες προς τη λήξη του 90λεπτου.

Μιλώντας για τη σημασία της ομαδικής ψυχολογίας, ας πάμε λίγο στην αρχή. Η Ολλανδία μπήκε στα προημιτελικά της διοργάνωσης με την ίδια χάρη κάποιου που μπαίνει σε ένα δωμάτιο σκοντάφτοντας στο πεζούλι της πόρτας και πέφτοντας στα γόνατα. Έφαγε 4 από την Αγγλία και είχε να αντιμετωπίσει μια ραγδαία ανερχόμενη Γαλλία, που εμφανέστατα θα αποτελούσε σημαντική δύναμη τα επόμενα χρόνια. Ο Γκους 'πείτε πόσα μου δίνετε' Χίντινκ, τότε ακόμα αληθινός προπονητής, στήνει την ομάδα με 10 παίχτες συν τον Ζόρντι Κρόιφ, έχοντας πρώτη έγνοια την αμυντική θωράκιση που λειτουργεί στην εντέλεια αυτήν τη φορά. Οι Γάλλοι απέναντι έχουν πίσω τετράδα Μπισέντε Λιζαραζού-Μαρσέλ Ντεσαγί-Λοράν Μπλαν-Λιλιάν Τιράμ και με τον Ντιντιέ Ντεσάμπ μπροστά τους να μοιράζει παιχνίδι. Όπως είναι προφανές, από καμία πλευρά δεν πέρναγε μύγα, αλλά το αγνό ταλέντο κάνει το παιχνίδι ευχάριστο όπως και να 'χει. Ένα άστοχο σουτ του Κριστιάν Καρεμπέ είναι μάλλον η καλύτερη στιγμή του 1ου ημιχρόνου.

Στο 2ο ημίχρονο, ο Εμέ Ζακέ βάζει τον Κριστόφ Ντουγκαρί στο 62' για να ανάψει μια σπίθα με τον τότε συμπαίκτη του Ζινεντίν Ζιντάν στα έμπροσθεν. Ας πάρουμε μια στιγμή για να αναλογιστούμε τη Μπορντό του 1995-1996 με Λιζαραζού-Ντουγκαρί-Ζιντάν, κανείς εκ των οποίων δεν θα επέστρεφε ύστερα από αυτό το Euro. Αυτός είναι ο κύκλος ζωής αυτών των μεσαίας εμβέλειας ομάδων: ετοιμάζουν τη σοδειά και κάθε 2 καλοκαίρια περνάνε σαν να πηγαίνουν στη λαϊκή Καλλιδρομίου οι Ρεάλ και οι Γιουβέντους και αγοράζουν ό,τι βρουν.

Στο προκείμενο βέβαια, ο Ντουγκαρί όπως μπήκε, βγήκε. Ο Ζακέ τον τράβηξε ξανά στον πάγκο 18 λεπτά μετά, ενισχύοντας τη μεσαία γραμμή του, γιατί στο μεταξύ οι Ολλανδοί είχαν πάρει πλήρως τον έλεγχο του παιχνιδιού. Ο Χίντινκ έβαλε στο 60' τον Κλάρενς Ζέεντορφ στο παιχνίδι ο οποίος γύρισε τη ζυγαριά από την απέναντι, ένωσε τη στιβαρή κεντροαμυντική λειτουργία της ομάδας του με τους Πάτρικ Κλάιφερτ και Φιλίπ Κοκού με τρόπο που ο Ντένις Μπέργκαμπ δεν μπορούσε, και το αποτέλεσμα ήταν ξαφνικά οι Ολλανδοί όχι απλά να έχουν σηκωθεί ξανά στα πόδια τους μετά την ψυχρολουσία από τους Άγγλους, αλλά να απειλούν να κλέψουν το παιχνίδι μια κι έξω.

Ο Κοκού εκτέλεσε ένα πολύ καλό φάουλ λίγο πριν από τη λήξη, αλλά η ευκαιρία του αγώνα έρχεται από τον Ζέεντορφ. Αρκετή ώρα πριν χάσει το πέναλτι του αποκλεισμού, χάνει μια πρώτη, ξεχασμένη από την Ιστορία ευκαιρία πρόκρισης, όταν ύστερα από φανταστικό συνδυασμό, βγαίνει μπροστά στον Μπερνάρ Λαμά, ο οποίος δεν είναι ο Φαμπιάν Μπαρτέζ προς έκπληξη κάθε σημερινού θεατή. Η αντίδρασή του είναι άμεση, αφού εξαφανίζει τον χώρο μπροστά από τον Ολλανδό μέσο και τον αναγκάζει να πλασάρει πάνω του. Ύστερα από την όλη ένταση αυτού του ημιώρου, η Ολλανδία ξεφουσκώνει στην παράταση, η Γαλλία απειλεί και είναι σαφώς καλύτερη, το ματς ωστόσο φτάνει στα πέναλτι.

Ο Γιόχαν ντε Κοκ ξεκινά με ένα από εκείνα τα πέναλτι που δεν καταλαβαίνεις πως μπήκαν γκολ (ευθύστραβο σουτ, με τη μπάλα να καταλήγει στη μέση, πάνω από τον τερματοφύλακα, αλλά χτυπώντας το κάτω μέρος του δοκαριού και κοπανώντας στο έδαφος με φόρα). Ύστερα απ' αυτό, θα έπρεπε η Ολλανδία να μην καταλαβαίνει τίποτα, αλλά άμεσα ο Ζιντάν τον ξεπερνάει σε θράσος, σέρνοντας τη μπάλα -πάντα κολλημένη στο έδαφος- στο τέρμα άκρο του τέρματος του Φαν ντερ Σαρ ο οποίος πέφτει σωστά και τεντώνεται όσο μπορεί, αλλά δεν φτάνει, αφού το σουτ του Ζιντάν είναι απλά τέλειο. Στο 3ο πέναλτι, ο Λιζαραζού του κάνει το ίδιο ακριβώς πράγμα, αλλά από την απέναντι γωνία. Εφιαλτική βραδιά για τον Εντ.

Ο Ζέεντορφ έχασε το 4ο πέναλτι, το μόνο που έβγαλε τερματοφύλακας από τα 10 (ήταν όλα εύστοχα) κι η τελειωτική προσβολή της βραδιάς ήρθε στο πέναλτι της πρόκρισης, το οποίο ο Μπλαν έβαλε, στέλνοντας τον Φαν ντερ Σαρ από τη λάθος γωνία, ΕΝΩ ΣΚΟΝΤΑΦΤΕ. Αν ήμουν ο Φαν ντερ Σαρ, θα έφευγα από το γήπεδο μουρμουρίζοντας τσαντισμένος "εγώ φταίω που κάθομαι και ασχολούμαι". Οι Γάλλοι προκρίθηκαν στον ημιτελικό για ένα καθηλωτικό 0-0 και μετά πέναλτι, ενώ οι Ολλανδοί εκκίνησαν μια τρομακτική παράδοση αποκλεισμών σε πέναλτι.

Ο ήρωας της ημέρας: Κλάρενς Ζέεντορφ

Ο Ζέεντορφ πάντα ήταν ένας από εκείνους τους παίχτες στην πλάτη του οποίου μπορείς να χτίσεις μια ομάδα. Το ότι κέρδισε Champions League με 3 διαφορετικούς συλλόγους μπορεί για κάποιον κομπάρσο γυρατζή να ήταν απίθανο trivia, αλλά στην περίπτωση του Ολλανδού μέσου είναι απλή και δικαιότατη αποτύπωση της αλήθειας: αν είχες αυτόν τον παίχτη στο κέντρο σου, είχες ομάδα. Στο ματς αυτό μπαίνει στο 60' και αλλάζει τη ροή του αγώνα. Μπορεί να μην άλλαξε και το 0-0, αλλά εδώ μιλάμε για process κι όχι για αποτέλεσμα. Στο 60' αντικαθιστά τον Μπέργκαμπ, σφίγγοντας όλο το σχήμα της ομάδας και αλλάζοντας την ισορροπία του ματς, δίνοντας τον δικό του ρυθμό στον αγώνα, τροφοδοτώντας την επίθεσή του και φτάνοντας συχνά κι ο ίδιος σε απειλητικό ρόλο.

Ένα λεπτό αφότου μπήκε στον αγώνα, ο Ζακέ έβαλε ως 'απάντηση' τον Ντουγκαρί, μόνο για να τον βγάλει λίγα λεπτά μετά. Υποθέτει κανείς φωνάζοντας "έλα, έλα, ΣΟΡΙ, ΠΛΑΚΑ ΕΚΑΝΑ" σε κανέναν συγκεκριμένα. Ο Ζέεντορφ είναι ο καλύτερος παίχτης του αγώνα και το Man of the Match το κερδίζει όπως είναι φυσικό ο Λαμά, επειδή απέκρουσε τον Ζέεντορφ στις δύο πιο καθοριστικές στιγμές, μία στο τέλος της κανονικής διάρκειας και μία στο κρίσιμο πέναλτι. Τέλος πάντων, πάντα αγαπάμε τους ατυχείς ήρωες, ειδικά όταν πρόκειται ταυτόχρονα για παίχτες-μύθους. Όλες τις επόμενες φορές που κατέβηκε με την Ολλανδία σε τελικά διοργάνωσης, θα έφτανε στα ημιτελικά. Και μετά το Euro '96, θα ταξίδευε από τη Σαμπντόρια στη Ρεάλ Μαδρίτης, όπου θα έπαιζε βασικό ρόλο στην ευρω-αναγέννηση της ομάδας.

Γιατί θα το θυμόμαστε το 2096

Αν όχι για το νικητήριο πέναλτι-σκουντούφλημα του Μπλαν, τότε ίσως για το τρομακτικό σερί αποκλεισμών στα πέναλτι σε διαδοχικές διοργανώσεις για τους Ολλανδούς. Μετά τον αποκλεισμό από τη στραβοκλωτσιά του Μπλαν, αποκλείστηκαν στα πέναλτι από τη Βραζιλία στο Παγκόσμιο Κύπελλο 1998 και το κακό τριτώνει στο Euro 2000, μες στο σπίτι τους, στον επικό ημιτελικό με την Ιταλία, όπου το βάρος της ψυχολογίας είναι πια τέτοιο που ευστοχούν μόλις σε 1 πέναλτι. Κάπου εκεί πρέπει να σκέφτηκαν "φτάνει, αρκετά, όχι πια" κι έτσι δεν προκρίθηκαν καν στο Παγκόσμιο Κύπελλο 2002. Τι να πήγαιναν να κάνουν;

Δείτε όλα τα κείμενα του Contra.gr από το rewatch του Euro 1996.