Το ΝΒΑ ετοιμάζεται να καλωσορίσει το τετράποντο
Όλη την αγωνιστική περίοδο 2019-20 του ΝΒΑ είχαν γίνει 265 σουτ από το κέντρο του γηπέδου. Φέτος, από τις 22/10 έως τις 12/11 έγιναν 176 και μάλλον πρέπει να ετοιμαστούμε για τη νέα κατάσταση, αφού πρώτα ευχαριστήσουμε τον άνθρωπο που εμπνεύστηκε το τρίποντο.
Στις 30 Οκτωβρίου, ημέρα Τετάρτη, είχες διαβάσει πως δεν υπάρχει πια κανένα τρίποντο στο ΝΒΑ, καθώς το νέο trend είναι το shots from the logο. Σήμερα 14/11 σκέφτομαι πως θα έπρεπε, σιγά, σιγά να ετοιμαζόμαστε να υποδεχθούμε στη ζωή μας το τετράποντο.
Σύμφωνα με το Basketball Reference, όλη την αγωνιστική περίοδο 2019-20 είχαν γίνει 265 σουτ από το κέντρο του γηπέδου -στο σημείο που τελειώνει το logo των γηπεδούχων, εξ ου και έχει δοθεί το σχετικό όνομα στην προσπάθεια. Φέτος, από τις 22/10 μέχρι τις 12/11 έγιναν 176. O Τρε Γιανγκ, ο οποίος πέρυσι είχε πάρει τα 69 από τα 265, μπήκε στην τρέχουσα περίοδο με 3/4 στα τέσσερα πρώτα ματς και κατά πως φάνηκε και τα ξημερώματα της Τετάρτης 13/11 στο 125-121 των Χοκς επί των Νάγκετς, πάει να γίνει το πρόσωπο που θα μπαίνει σε λεξικά, δίπλα από το shots from the logo, τα οποία μέχρι πρότινος ήταν γνωστά και ως ‘σουτ από απόσταση Στεφ Κάρι‘.
Ο 21χρονος Γιανγκ έχει εξηγήσει πως ‘πάντα προσπαθούσα να ευστοχώ από όλο και πιο μακρινή απόσταση, γιατί δεν ψήλωνα. Κανείς δεν περίμενε πού θα το φτάσω‘. Να πούμε εδώ πως με τα σουτ από το κέντρο δεν παίρνεις περισσότερους πόντους (3 μπαίνουν στη σούμα και πάλι), αλλά γλιτώνεις το ξύλο (μέχρι να φτάσεις στη ρακέτα για λέι απ -δεδομένων αυτών που θα συναντήσεις στο διάβα) και την κούραση (επιτάχυνση, ‘κόψιμο’, αλλαγή ταχύτητας ή κατεύθυνσης). Γίνεται και κάτι άλλο: τεντώνεις την έννοια των αποστάσεων, πράγμα ζωτικής σημασίας στο μπάσκετ.
Ήλθε η ώρα για ένα ‘ευχαριστώ’ στον άνθρωπο που εμπνεύστηκε το σουτ τριών πόντων. Χωρίς αυτόν, το άθλημα δεν θα ήταν αυτό που είναι σήμερα -και προφανώς δεν θα γινόταν τώρα, λόγος για τετράποντο.
Η γραμμή που υπάρχει στα γήπεδα όπου διεξάγονται αγώνες μπάσκετ και είναι γνωστή ως περιφερειακή δοκιμάστηκε για πρώτη φορά σε κολεγιακό επίπεδο, το μακρινό 1945. Τοποθετήθηκε στα 6.40 και οι πρώτοι που τη δοκίμασαν ήταν οι ομάδες των πανεπιστημίων Columbia και Fordham.
Ο (γεννημένος στις 4/7 του 1903) Χάουαρντ Χόμπσον πέρασε στην ιστορία ως καινοτόμος κόουτς του κολεγιακού μπάσκετ. Από το 1932 έως το 1956 που ‘έκλεισε’ την καριέρα του στο Yale, έφτιαξε για ρεκόρ το 495-291. Πριν καθίσει σε πάγκο (ομάδων μπάσκετ, football και μπέιζμπολ), είχε ασχοληθεί ως παίκτης με την πορτοκαλί μπάλα -στο σχολείο του στο Όρεγκον και μετά στο Πανεπιστήμιο της πόλης στην οποία γεννήθηκε. Το 1936 ανέλαβε τους Ducks του University of Oregon και τρία χρόνια μετά έγινε πρωταθλητής του NCAA. Η ομάδα που ‘έφτιαξε’ και έφτασε έως το τέλος της διαδρομής είχε για παρατσούκλι το ‘Tall Firs’. Στο ρόστερ υπήρχαν παίκτες που είχαν για μέσο όρο ύψους το 1.83. Το 1.83 ήταν τότε ό,τι πιο ψηλό υπήρχε (σε μέσο όρο ρόστερ), σε γήπεδο μπάσκετ.
Όπως ενημερώνει το Columbia magazine o Χόμπσον ήταν αυτός που είχε προτείνει να δοκιμάσουν αυτό που λέγεται ‘γραμμή τριών πόντων’ (σε καμπυλωτό σχήμα, γύρω από το μπάσκετ) και το αίτημα -που κατατέθηκε στο πλαίσιο διδακτορικού που έκανε, στην εκπαίδευση- έγινε αποδεκτό στις 7/2 του 1945, όταν οι Lions και οι Rams έκαναν την πρώτη δοκιμή. Είχε προηγηθεί δουλειά 13 χρόνων. Δηλαδή, ανάλυση 460 αγώνων, ώστε να γράψει τη διπλωματική του, η οποία έγινε βιβλίο με τίτλο Scientific Basketball. Στο δέκατο κεφάλαιο ανέλυε την ιδέα του τρίποντου. Mεταξύ άλλων, έγραψε ότι ‘όπως το home run στο μπέιζμπολ, το μακρινό σουτ εντός παιδιάς είναι το πιο θεαματικό play στο μπάσκετ’. Διαβεβαίωνε πως η χρήση του τρίποντου αφενός θα ήταν κάτι που θα ενθουσίαζε τους θεατές, αφετέρου θα μείωνε το ξεκάθαρο πλεονέκτημα των ψηλών -κάτω από το καλάθι.
Οι New York Times είχαν γράψει πως ‘σε μια προσπάθεια να γίνει το μπάσκετ πιο ενδιαφέρον και ένα πιο ‘ανοιχτό’ παιχνίδι, το παιχνίδι Columbia-Fordham απόψε, στο γυμναστήριο του Morningside Heights θα διεξαχθεί με ένα νέο κανονισμό‘.
Οι παίκτες που έκαναν το σεφτέ, έδειχναν κάπως μπερδεμένοι, οι διαιτητές επίσης -σφυρίζοντας βήματα σε αυτούς που πήγαιναν χωρίς ντρίμπλα στη γραμμή του τρίποντου- και το Columbia νίκησε 73-58, έχοντας 11 τρίποντα (παίκτης ονόματι Τζον Προφάντ έβαλε 4 και ο συμπαίκτης του Νορμ Σκίνερ είχε 3, όπως έφτανε στους 26 πόντους). Το Fordham έβαλε 9. Ενόσω ήταν σε εξέλιξη το ματς, οι θεατές που ήταν στις εξέδρες έπαιρναν μέρος σε έρευνα, απαντώντας σε συγκεκριμένο ερωτηματολόγιο. Οι 148 δήλωσαν υπέρ του τρίποντου και οι 105 κατά και η New York Herald-Tribune έγραψε ότι ‘ο νέος κανονισμός προσφέρει στο παιχνίδι περισσότερη δράση και περισσότερο ενθουσιασμό, αλλά αν μάθουν όλοι σε αυτό το νέο σουτ και γίνουν τα πράγματα πολύ ελεύθερα, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πού θα φτάσει η ιστορία’.
Άλλα μέσα αναρωτήθηκαν ‘τι κακό είχε ο παλιός τρόπος παιχνιδιού;’ με τον Λουίς Ίφρατ των New York Times να εκτιμά ότι ‘η γνώμη των ειδικών είναι πως κάνοντας δευτερεύον το λέι απ, δίνοντας έναν εξτρά πόντων στο μακρινό σουτ, θα μειώσει την αξία του ομαδικού παιχνιδιού. Το πείραμα ωστόσο, είναι μακριά από το να χαρακτηριστεί ως επιτυχημένο’.
Για αυτό και δεν δόθηκε συνέχεια. Τότε. Το δεύτερο πείραμα έγινε το 1958. Αυτήν τη φορά έβαλαν τη γραμμή στα 7 μέτρα και από εκεί κλήθηκαν να εκτελέσουν οι St. Francis Brooklyn Terriers και Siena Saints. Πάλι δεν καθιερώθηκε. Συνεχίστηκε όμως, η δουλειά επί του πλάνου να προστεθεί στο μενού σουτ που θα έδινε τρεις πόντους, με ένα ακραίο ‘πείραμα’: στο ματς Boston University-Darthmouth, το 1961 όλα τα σουτ εντός παιδιάς έδιναν 3 πόντους.
Το 1961 η Αmerican Basketball League εμφανίστηκε σε ένα μπασκετικό χάρτη με πολλές απόπειρες λιγκών και στόχο την καθιέρωση μιας επαγγελματικής. Η ιστορία της ABL κράτησε δυο σεζόν. Ήταν αρκετή για να δώσει νέο ‘βήμα’ στο τρίποντο, καθώς η American Basketball League έγινε η πρώτη που το έβαλε στο πρόγραμμα. Ήταν και αυτή που έβαλε το χρονόμετρο των 30” και πήγε τη γραμμή των βολών στα 5.40, από τα 3.65 που ήταν έως τότε. Ο δημιουργός της ήταν ο -εκατομμυριούχος επιχειρηματίας- Έιμπ Σάπερστιν, ιδιοκτήτης και πρώτος προπονητής των Harlem Globetrotters και εκ των πρώτων που δέχθηκε στα ρόστερ (μπάσκετ και μπέιζμπολ) μαύρους αθλητές. Προχώρησε στην ίδρυση της, όταν το ΝΒΑ (είχε δημιουργηθεί στις 6/6 του 1946, ως Basketball Association of America και άλλαξε όνομα μετά τη συγχώνευση με την National Basketball League, στις 3/8 του 1949) δεν του έδωσε θέση για την ομάδα του, όπως του είχε υποσχεθεί.
Κράτα πως η αρχή έγινε σε αυτήν την επανάσταση και έτσι το 1967 ‘δανείστηκε’ τη νέα συνήθεια η American Basketball Association. Στο ΝΒΑ το τρίποντο μπήκε το 1979, την πρώτη φορά ως δοκιμαστικά. Από πάνω είναι το -ας πούμε- στατιστικό του πρώτου αγώνα στον οποίον κατεγράφη αυτό το σουτ, στις 12/10, μεταξύ των Σέλτικς και των Ρόκετς. Δοκιμάστηκε από διάφορες αποστάσεις (6.25, 6.71, 7.24, 7.75), πριν ‘καθίσει’ στα 7.24.
Η FIBA αναγνώρισε και υιοθέτησε το σουτ το 1984 (στα 6.25 που έγιναν 6.60 πριν καταλήξουν το 2008 στα 6.75) και στο NCAA το 1986 (στα 6.71, που μετά έγιναν 6.02 και τελικά ‘έκλεισαν’ στα 6.75). Στα σχολεία των ΗΠΑ η περιφερειακή γραμμή είναι στα 6.02.
O Xόμπσον πέθανε το 1991, στα 87. Είχε δει τη σκέψη του (‘το τρίποντο είναι το σουτ του μέλλοντος’ έλεγε όλα τα χρόνια της ζωής του‘) να γίνεται πραγματικότητα. Δεν πρόλαβε να δει την εξέλιξη του τρίποντου σε σημείο αναφοράς της λίγκας. Ούτε την προετοιμασία για το τετράποντο.
Υπάρχουν οργανισμοί, όπως είναι οι Χοκς, οι Σίξερς, οι Μπουλς, οι Νετς και οι Μπακς που ‘χουν προσθέσει στα παρκέ τους γραμμή τεσσάρων πόντων. Ο Μπρεντ Μπράουν, κόουτς της Φιλαδέλφεια είχε ομολογήσει στο Bleacher Report “είμαστε λίγκα αντιγραφάκηδων και είμαστε όλοι ‘κλέφτες‘”. Προς το παρόν η χρήση γίνεται στις προπονήσεις.
Ο Λάρι Μπερντ περιμένει την προσθήκη της γραμμής 4 πόντων
Ο Λάρι Μπερντ μπήκε στη λίγκα, τη χρονιά που αυτή απέκτησε τρίποντο. Τότε τα σουτ από εκεί γίνονταν σπανίως -δεν είχαν ‘μπει’ στο DNA. Σήμερα σπάνια γίνονται όλα τα άλλα σουτ. Κατά την παρουσία στο “Ordway, Merloni & Fauria’ του ραδιοφωνικού WEEI o θρύλος του παγκοσμίου μπάσκετ είπε πως “προφανώς και παίρνουν πια περισσότερα τρίποντα, γιατί το παιχνίδι έχει εξελιχθεί. Στα δικά μας τα χρόνια, δεν μπαίναμε καν στη διαδικασία να παίξουμε άμυνα σε όποιον ήταν κοντά στην περιφερειακή γραμμή. Όταν αλλάζει κάτι, οφείλεις να προσαρμόζεσαι στις αλλαγές. Θυμάμαι τότε μας έλεγε κάθε μέρα ο Ντάνι Έιντζ να εκτελούμε τρίποντα, σε κάθε ματς”.
Όταν του είπα για τις ομάδες που στις προπονήσεις χρησιμοποιούν τη γραμμή τεσσάρων πόντων που ‘χουν προσθέσει στα γήπεδα τους, ο Μπερντ ομολόγησε πως βλέπει ότι το θέμα θα πάει εκεί. “Είναι, δίχως αμφιβολία, μια τεράστια αλλαγή. Αλλά αν πάτε 10-15 χρόνια πίσω, η λίγκα μετακίνηση τη γραμμή -προσπαθώντας να δει κάτι-, πριν την επιστρέψει εκεί όπου ήταν. Δεν βλέπω πως η γραμμή 4 πόντων θα κάνει μεγάλη διαφορά. Έχω την αίσθηση πως το πρόβλημα θα είναι ότι θα υπάρχουν πολλοί που θα κάνουν air balls και θα μετράμε πολλούς περισσότερους αιφνιδιασμούς. Η λίγκα πάντα αναζητά τρόπους να κάνει πιο γρήγορο το σπορ και να μπαίνουν περισσότεροι πόντοι. Δεν θα εκπλαγώ, λοιπόν αν δω τετράποντο”.
