Γκόντας ο Αμερικανός

Ο Σπύρος Γκόντας έχει δεσμούς (μέσω της συζύγου του) με τις ΗΠΑ. Πρόσφατα βρέθηκε στο Σικάγο για να πάρει μέρος στα δοκιμαστικά των διαιτητών της G-League, προθάλαμο του ΝΒΑ. Επιλέχθηκε στους 28 ρεφ, που παρακολούθησαν το σεμινάριο και έρχεται σήμερα στο Contra.gr να μεταφέρει τις εμπειρίες του, από τον… άλλο κόσμο του μπάσκετ.

Μια συζήτηση διαφορετική, για τη φιλοσοφία της διαιτησίας, το ΝΒΑ, την Euroleague και βέβαια τη διαμάχη του Έλληνα ρέφερι με τις ‘αρχές’ του μπάσκετ στην Ελλάδα. Μην ξεχνάτε ότι ήταν ένας από τους τέσσερις ‘κομμένους’ που κέρδισαν μέσω ΑΣΕΑΔ, ΕΟΚ και ΚΕΔ, τους ανθρώπους των οποίων κυνηγάει, πλέον, και στα πολιτικά δικαστήρια

Πρώτο θέμα. Το σεμινάριο στην G-League.

“Πήγα στα national try outs, στις δοκιμές δηλαδή, των υποψηφίων διαιτητών της G-League, που έγιναν στο Σικάγο. Είχα κάνει αίτηση, νομίζω ήταν συνολικά πάνω από 500, και επιλέχθηκα στους 28 που βρέθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η διαδικασία ξεκίνησε φέτος, με το πρώτο σεμινάριο, συνεχίζεται τον ερχόμενο Απρίλιο, ενώ υπάρχει και τελικό στάδιο επιλογής, για όσους θα συνεχίσουν. Θα επιλεγούν 5-6 άτομα, οι οποίοι θα σφυρίξουν στην G-League και μετά από κάποια χρόνια θα μετακομίσουν στο ΝΒΑ. Ο τρόπος ένταξης πλέον στο επαγγελματικό πρωτάθλημα είναι αυτός. Μέσω δηλαδή της G-League και της συγκεκριμένης διαδικασίας.

Ήταν η τρίτη φορά, που βρέθηκα στην Αμερική και έχω παρακολουθήσει, πλέον, όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης των διαιτητών. Το 2013 ήμουν -μέσω Ευρωλίγκας- στο σάμερ λιγκ του Λας Βέγκας, με τους ρέφερι που θα πήγαιναν πλέον στην G-League, και σφύριξα ουσιαστικά αγώνες ΝΒΑ, ενώ πριν από δύο χρόνια παρέα με τον Γιάννη Φούφη, συμμετείχαμε στο πρόγραμμα επιλογής διαιτητών στην περιφέρεια ACC του κολεγιακού πρωταθλήματος. Ήθελα να δω πως γίνεται η επιλογή των διαιτητών για το ΝΒΑ, αλλά και να έχω ένα ανοιχτό παράθυρο, για την Αμερική, αν ποτέ θελήσω να μετακομίσω οριστικά.

– Να πας στο ΝΒΑ δηλαδή;

“Όχι, ακριβώς. Οι πιθανότητες είναι περιορισμένες, γιατί επιλέγονται συνήθως νεαρότεροι διαιτητές, που εκπαιδεύονται σε ένα συγκεκριμένο σύστημα και αργότερα πάνε στο ΝΒΑ. Δεν θα έλεγα όχι, όμως, αν έπαιζα στην G-League..

Επίσης, ένας πρόσθετος λόγος που ταξίδεψα στο Σιγάκο είναι η διπλωματική εργασία που κάνω στο Εuroleague Basketball Institute, σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο του Κάουνας, Vytautas Magnus Univercity, και έχιε θέμα τη νέα εποχή της elite διαιτησίας (New Era of Elite Officiating). Τα στοιχεία του ΝΒΑ ενσωματώνονται στην διπλωματική μου, την οποία θα παρουσιάσω στα μέσα Ιανουαρίου του 2020“.

– Πώς αμείβονται οι διαιτητές στην G-League και στο ΝΒΑ;

“Απ΄ό,τι γνωρίζω κάθε παιχνίδια της G-League αμείβεται με 1.000 δολάρια, ενώ στο ΝΒΑ υπάρχουν ετήσια συμβόλαια, ανάλογα των χρόνων εμπειρίας κάθε διαιτητή. Το ανώτερο είναι 550.000, ενώ το μικρότερο 90.000. Τα ποσά είναι μικτά, ωστόσο, υπάρχουν έξτρα μπόνους μέσα στη χρονιά. Και στο κολεγιακό πρωτάθλημα οι αμοιβές είναι πολύ καλές, καθώς στην περιφέρεια στην οποία έκανα το τεστ προ διετίας, κάθε ματς αμείβεται με 3.500 δολάρια και είναι πιθανό, ένας καλός διαιτητής να παίξει σε 80-100 ματς το χρόνο. Δεν υπάρχει όριο ηλικίας, αφού βλέπεις διαιτητές 65-70 ετών“.

– Η Ευρωλίγκα, για να κάνουμε μια σύγκριση, πόσα χρήματα δίνει;

“Για κάθε αγώνα, δίνει 1.300 ευρώ. Ένας μέσος διαιτητής παίζει περίπου 10-15 ματς το χρόνο, άρα δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 15.000 ευρώ, σαν έσοδα, από τη διαιτησία. Αν υπολογίσουμε και τα έσοδα των τοπικών πρωταθλημάτων, ένα συνολικό μικτό ποσό των 25.000 ευρώ, αντιστοιχεί σε ένα ρέφερι μεσαίου επιπέδου. Όπως καταλαβαίνετε η διαφορά είναι μεγάλη και τα μεγέθη δεν συγκρίνονται“.

– Προφανώς δεν είναι μόνο τα χρήματα που κάνουν ένα τέτοιο προορισμό λίαν ελκυστικό.

“Βέβαια. Προσωπικά έμεινα άφωνος με όλη τη διαδικασία στο Σικάγο. Πήγαμε στις εγκαταστάσεις της G-League, είχαμε εκπαιδευτές από το ΝΒΑ και είδα πως η διαιτησία εντάσσεται στο όλο σύστημα και φιλοσοφίας της λίγκας. Από την στιγμή που επιλέγεσαι σε αυτούς τους 28 που έκαναν τα δοκιμαστικά, μπαίνεις υπό συνεχή παρακολούθηση. Παρακολουθούν τους αγώνες σου επισταμένως. Για όσους βρισκόμαστε εκτός ΗΠΑ, υπάρχει η δυνατότητα να στείλουμε τους αγώνες μας dvd για παρακολούθηση, η να καλέσουμε παρατηρητές να μας δουν από κοντά.

Αυτή η περίοδος μπορεί να κρατήσει και τρία χρόνια, μέχρι να πάρει κάποιος το χρίσμα. Έτσι κι αλλιώς όμως μόνο καλύτερος μπορεί να γίνει, καθώς θα έχει μια μοναδική εμπειρία από τους κορυφαίους εκπαιδευτές διαιτησίας στον κόσμο. Αν επιλεγείς, είσαι ακόμη πιο τυχερός, γιατί μπαίνεις σε πνεύμα ΝΒΑ. Και πλέον η αξιολόγησή σου είναι καθημερινή“.

– Δηλαδή;

“Έχεις διαρκές feed back για τα παιχνίδια που σφυρίζεις. Πρώτα απ’ όλα γίνεται σε επαγγελματική βάση, με συγκεκριμένους κανόνες, το pregame, που συγκαλεί ο πρώτος διαιτητής. Το κάνουμε και στην Ευρωλίγκα, αλλά όχι σε αυτή τη βάση. Υπάρχει η κουβέντα των διαιτητών για το τι πρέπει να προσέξουμε, όχι όμως τόσο οργανωμένα όπως στις ΗΠΑ, όπου υπάρχει ένας γενικός μπούσουλας και ισχύει σε όλα τα παιχνίδια.

Υποχρεωτικό είναι και το post game, όπου επίσης η διαδικασία είναι προκαθορισμένη και οι διαιτητές συζητούν το ματς. Το κάνουμε λίγες φορές στην Ευρωλίγκα. Περιττό να πω ότι όλα αυτά στην Ελλάδα δεν υπάρχουν. Ούτε πριν από το ματς, ούτε μετά τη λήξη του. Μόνο αν μερικοί διαιτητές θέλουν να μιλήσουν μεταξύ τους. Μετά τον αγώνα, πάντως, υπάρχει άμεση εικόνα της διαιτησίας.

Στην Αμερική όλα γίνονται με βάση συγκεκριμένους κανόνες. Υπάρχει μια επιτροπή βεβαια, που παίρνει όλες τις αναφορές, είτε των διαιτητών, είτε των παρατηρητών. Έχουν, όμως, και προσωπική άποψη γιατί όλοι οι αγώνες βιντεοσκοπούνται. Ολα αυτά είναι εντυπωσιακά για ένα διαιτητή που πάει στην Αμερική από την Ευρώπη, όχι όμως και να τον αφήσουν άφωνο, όπως είπα. Στην Ευρωλίγκα άλλωστε, κάνουμε διαρκή βήματα προόδου. Αυτό, που εντυπωσιάζει είναι η εν γένει φιλοσοφία των Αμερικανών για τη διαιτησία και το μπάσκετ“.

Για εξήγησέ το μας…

“Επειδή βλέπω κι εγώ αρκετό ΝΒΑ, μπορώ να πω ότι έχω εικόνα για τα λάθη των διαιτητών, που καμιά φορά είναι και εξόφθαλμα. Αυτό που ειπώθηκε είναι ότι μπορεί να έχουν ξεφύγει σφυρίγματα, ποτέ όμως δεν έχει γίνει λάθος στα βασικά της διαιτησίας, που τα μαθαίνουν από την πρώτη μέρα κατά την οποία εντάσσονται στο συγκεκριμένο σύστημα εκπαίδευσης.

Ποια είναι τα βασικά; Πρώτα η μηχανική, δηλαδή που πρέπει να βρίσκεται και τι πρέπει να σφυρίζει ο διαιτητής. Σε αυτό τον τομέα, μάλιστα, είναι πολύ ανεπτυγμένη η συνεργασία και η ομαδικότητα των τριών διαιτητών, χωρίς να δίνουμε ιδιαίτερη σημασία στο όνομα όπως κάνουμε στην Ευρώπη. Δεν απασχολεί τους Αμερικανούς αν το σφύριγμα το έκανε ο Λα Μόνικα, ή ο Γκόντας, γιατί απλά δεν υπάρχει τέτοια διάκριση. Ακόμη και ο πιο έμπειρος ρέφερι εντάσσεται στη μηχανική των τριών.

Ένα άλλο, βασικό κομμάτι, είναι η επικοινωνία με τους παίκτες, τους προπονητές και τους παράγοντες. Ο κώδικας είναι συγκεκριμένος, έχει όρια και κανείς δεν δικαιούται να τα ξεπεράσει. Η εκμάθηση συγκεκριμένων φράσεων και κινήσεων υπάρχει στην εκπαίδευση και ακολουθείται απ’ όλους. Δεν μπορείς να συμπεριφερθείς όπως θες και όπως αισθάνεσαι. Είσαι υποχρεωμένος να ακολουθείς το πλαίσιο που ορίζουν οι οδηγίες…

Κανείς διαιτητής δεν μπορεί να απευθύνει προσβλητικούς χαρακτηρισμούς σε οποιονδήποτε τους μιλήσει, μέσα στον αγωνιστικό χώρο. Υπάρχει το ευχαριστώ και το παρακαλώ σχεδόν σε κάθε φράση και όταν συζητάς μια φάση, μπορείς να πεις “ναι σας ευχαριστώ αλλά έχω διαφορετική άποψη” και σταματάς την κουβέντα. Δεν μπορεί να διατυπωθεί η απειλή “στην επόμενη, θα σου ρίξω τεχνική ποινή”. Υπάρχει διαδικασία για το πως παρακολουθείς το instant replay, πως πας στο γήπεδο, πως χαιρετάς τους παίκτες, τους προπονητές, πως συνεργάζεσαι με το τραπέζι της Γραμματείας.

Όλη η συμπεριφορά του διαιτητή γίνεται μέσω κώδικα, ο οποίος είναι υποχρεωτικός. Εκπαιδεύονται σε αυτό, τον ακολουθούν πιστά και όποιος ξεφεύγει τιμωρείται“.

Για ποιο λόγο γίνεται αυτό;

“Νομίζω ότι ο στόχος είναι να υπάρχει μια ενιαία γραμμή, οι διαιτητές να είναι … ίδιοι, σε όλα τα ματς, ώστε να μην μπαίνουν στο επίκεντρο. Σφυρίγματα θα χάσουν. Αλλά στην ερώτηση που μας έκαναν “πείτε μας που έγινε λάθος στα βασικά της διαιτησίας” δεν είχαμε απάντηση“.

– Μιλάμε όμως για εξόφθαλμα λάθη. Βήματα, άουτ. Αυτό με τον Ντουράντ ήταν… άνω ποταμών!

“Δεν έχουν πρόβλημα όμως να παραδεχθούν το λάθος. Προφανώς δεν δικαιολογείται να μη δεις αυτό το άουτ, αλλά θυμηθείτε ότι το ΝΒΑ παίζεται σε δυο ταχύτητες πιο γρήγορα από το υπόλοιπο μπάσκετ. Ο ρέφερι είχε αλλού το μυαλό του, ήταν σε λάθος θέση. Τέτοια λάθη, όμως, συζητιούνται με εξωστρέφεια. Δεν κρύβεται κανείς. Υπάρχει μέχρι και λογαριασμός στο twitter, που απαντάει εκ μέρους των ρέφερι.

Είναι πολύ σημαντικό να ενημερώνεται το κοινό. Δεν λέω ότι κανείς δεν φωνάζει. Είδαμε μια ιδιαίτερη συζήτηση στους φετινούς τελικούς. Οι διαιτητές, όμως, είχαν λόγο. Δεν ήταν μουγκοί. Άλλωστε όταν δεν νιώθεις ενοχές, μπορείς να παραδεχθείς το λάθος, ακόμη και το μεγαλύτερο. Αυτό φέρνει σε δύσκολη θέση και όσους κάνουν κριτική αλλά και τους ρέφερι, που την άλλη φορά πρέπει να προσέξουν να μην επαναλάβουν τα ίδια λάθη“.

– Αυτό με το “μέτρα τρία δευτερόλεπτα πριν σφυρίξεις το φάουλ” τι είναι;

“Είναι το πνεύμα με το οποίο αντιμετωπίζουν το μπάσκετ και τις φάσεις γκολ και φάουλ. Δεν θέλουν να δίνουν τέτοιες φάσεις, σε συχνό βαθμό, να μη διακόπτεται ο αγώνας. Λένε λοιπόν, όταν γίνει το σουτ και ταυτόχρονα το φάουλ, μέτρα τρία δευτερόλεπτα και δες αν επηρεάζεται η εξέλιξη του αγώνα. Αν μπει το καλάθι, άσε το ματς να εξελιχθεί. Όπως καταλαβαίνετε η διαιτησία εντάσσεται στη γενικότερη φιλοσοφία του αμερικάνικου μπάσκετ, να μην διακόπτεται τόσο πολύ από τους διαιτητές, να υπάρχει θέαμα και ένταση“.

– Πώς ήταν συνολικά η εμπειρία;

“Πάρα πολύ ενδιαφέρουσα. Βλέπεις πως αντιμετωπίζουν οι Αμερικανοί το μπάσκετ, από τη σκοπιά της διαιτησίας. Το να καταλαβαίνεις τον τρόπο σκέψης του ΝΒΑ, μπαίνοντας στη λειτουργία του, είναι μια σπουδαία εμπειρία για κάθε άνθρωπο ο οποίος ασχολείται με το μπάσκετ. Το συμπέρασμα που βγαίνει είναι ‘μπες κι εσύ στο νόημα της διασκέδασης’. Δεν είναι εύκολο για ένα Ευρωπαίο διαιτητή να πάει στο ΝΒΑ, γιατί είναι τελείως διαφορετικός ο ρόλος των ρέφερι. Ακόμη κι αν εμείς εδώ στην Ευρώπη, έχουμε δύσκολα ματς, παίρνουμε κρίσιμες αποφάσεις, το να προσαρμοστούμε στα αμερικάνικα δεδομένα δεν θα μας είναι εύκολη η προσαρμογή“.

– Το μη όριο ηλικίας τι λέει;

“Γενικά στην Αμερική η εμπειρία εκτιμάται απεριόριστα. Εφόσον κρίνεσαι ικανός από πλευράς φυσικών δυνάμεων, δεν υπάρχει λόγος να αποκλείεσαι λόγω ορίων ηλικίας. Ήδη η Ευρωλίγκα ακολουθεί αυτό το δρόμο. Γενικά είμαστε στη σωστή κατεύθυνση στην Ευρωλίγκα, με το τμήμα διαιτησίας να βρίσκεται σε άμεση επικοινωνία με τους προπονητές, ώστε να βλέπουμε κάθε χρόνο, όσο το δυνατόν πιο καλές διαιτησίες. Η κατεύθυνση είναι αυτή. Λάθη θα γίνουν, υπάρχει όμως διαφάνεια“.

Ο αγωνας για την προσωπική δικαίωση

Η σύγκριση με την Ελλάδα είναι αναπόφευκτη. Οι διαιτητές στη χώρα μας δεν γνωρίζουν καν τι έγραψε ο παρατηρητής γι’ αυτούς. Πολλές φορές μάλιστα συμβαίνει να μαθαίνει ότι τιμωρήθηκαν μέσω βίντεο, ενώ ο παρατηρητής τούς είχε δώσει -ας πούμε- συγχαρητήρια για την απόδοσή τους. Ο Γκόντας που λόγω ηλικίας δεν συμμετέχει, πλέον, στα εσωτερικά δρώμενα έχει μεγάλη εμπειρία για το πώς λειτουργούν οι Έλληνες διαιτητές: “Πολλές φορές είναι υποχρεωμένοι να αποδεχθούν καταστάσεις που αποβαίνουν σε βάρος της διαιτησίας και του μπάσκετ, απλά γιατί δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς. Να δεχθούν ακόμη και μείωση της προσωπικότητάς τους“.

– Εδώ και καιρό βρίσκεσαι σε μια διαμάχη με την ΕΟΚ και την ΚΕΔ. Γιατί άρχισες όλην αυτή την ιστορία; Τι θα κερδίσεις;

“Πρώτα απ’ όλα υπήρχε θέμα επί προσωπικού. Ένας παράγοντας, όσο σημαντικός κι αν υπήρξε που υπήρξε, θέλησε να με κόψει με το έτσι θέλω από το ελληνικό πρωτάθλημα. Δεν μπορούσα να ανεχθώ την προσβολή της προσωπικότητάς μου, γιατί ο ένας άνθρωπος ήθελε να επιβάλει τα θέλω του στο ελληνικό μπάσκετ. Ο αποκλεισμός μας ήταν παράτυπος και παράνομος. Εγώ κι ο Γιάννης ο Φούφης, μαζί με τους άλλους δυο συναδέλφους μας (Κορομηλάς-Παπαπέτρου) προσφύγαμε στο ΑΣΕΑΔ, το οποίο μας δικαίωσε πλήρως.

Κανείς από τη διαιτησία (ομοσπονδία, σύνδεσμοι) δεν μας συμπαραστάθηκε γιατί όλοι έπρεπε να υποταχθούν στις βουλές του άρχοντα του μπάσκετ. Ακόμη και μετά τη δικαίωσή μας, η συμπεριφορά τους ήταν αστεία και εξίσου προσβλητική, διότι μας όριζαν σε ματς που δεν αντιστοιχούσαν στο όνομα και την εμπειρία μας και έτσι αποφασίσαμε, εγώ και ο Φούφης, να προσφύγουμε εκ νέου στα πολιτικά δικαστήρια“.

– Και τι θα αλλάξει, εν τέλει;

“Θα πω κάτι. Ήδη έχει αλλάξει κάτι. Οι ορισμοί Παπαπέτρου και Κορομηλά στο πρωτάθλημα, ακόμη και η συμμετοχή τους στο Ακρόπολις, η είσοδος της Τσαρούχα στην Ευρωλίγκα χωρίς πρόβλημα, είναι απόρροια της δικής μας νίκης στο ΑΣΕΑΔ. Κανείς δεν μπορεί, πλέον, να ισχυριστεί όσα έλεγαν πριν, ότι παίζουμε στην Ευρωλίγκα μια ιδιωτική διοργάνωση, άρα καλώς κάνουν και δεν μας χρησιμοποιούν στο πρωτάθλημα. Το παραμυθάκι σταμάτησε. Την προσωπική μας δικαίωση δεν την έχουμε γνωρίσει απόλυτα, αλλά η διαιτησία έχει κερδίσει. Σταμάτησε η αυθαιρεσία και όσες άλλες ανοησίες ακούγονταν μέχρι να μας δικαιώσει το ΑΣΕΑΔ. Φυσικά περιμένω και την προσωπική δικαίωση. Θα έρθει, πιστεύω. Κι αν δεν έρθει εδώ, θα έρθει στο ευρωπαϊκό δικαστήριο“.

– Δεν πρόκειται να σταματήσεις δηλαδή;

“Όχι, έστω κι αν σπαταλώ χρόνο και χρήμα. Δε γίνεται να θριαμβεύει η αυθαιρεσία. Δε γίνεται ο προεδρεύων της ΚΕΔ να λέει ότι “τους τιμωρήσαμε επειδή, έδωσε ο Βασιλακόπουλος τέτοια εντολή”. Που συμβαίνουν αυτά; Πουθενά! Ούτε στις χώρες της Αφρικής“.

– Παρόλα αυτά οι συγκεκριμένοι άνθρωποι συνεχίζουν κανονικά να βρίσκονται στις θέσεις τους.

“Αφού τους διατηρεί η ομοσπονδία. Καλό είναι, για μένα αυτό. Για δικαστικούς λόγους είναι μια χαρά. Μακάρι να παραμείνουν, μέχρι να τελεσιδικήσει η απόφαση. Το δυστύχημα είναι ότι δεν εξελίσσεται η ελληνική διαιτησία. Υπάρχει ένα αλλοπρόσαλλο σύστημα επιλογής και αξιολόγησης. Με εξαίρεση την Τσαρούχα, που παρακολουθείται εδώ και χρόνια από την Ευρωλίγκα, δεν βγαίνουν Έλληνες διαιτητές. Ουσιαστικά είμαστε αποκλεισμένοι από το υψηλότερο επίπεδο. Λείπει η εκπαίδευση των ταλέντων, σε όλους το εύρος της διαιτησίας. Να βγαίνουν οι διεθνείς ρέφερι νωρίτερα. Αυτό στην Ελλάδα δεν γίνεται. Που ακούστηκε να υπάρχουν 105 διαιτητές στην εθνική κατηγορία; Δεν προλαβαίνεις καν να εξελιχθείς και να γίνεσαι καλύτερος“.

– Η δική σου πρόταση ποια είναι;

“Επαγγελματική διαιτησία 100%. Πρέπει να γίνει, για να κάνουμε ένα βήμα μπροστά. Ξέρω ότι τα χρήματα δεν βρίσκονται εύκολα στο μπάσκετ πλέον, όμως κατά τη γνώμη μου δεν υπάρχει λόγος. Χρειάζονται 30-35 ρέφερι για την Μπάσκετ Λιγκ. Είναι ικανός αριθμός που καλύπτει άνετα τις ανάγκες του πρωταθλήματος. Φυσικά απαιτείται οργάνωση και εκπαίδευση από συγκεκριμένη ομάδα, επίσης επαγγελματιών και όχι … ερασιτεχνών, όπως διατείνονται ότι είναι τώρα οι υπεύθυνοι. Εδώ ξεκινάμε το πρωτάθλημα και οι διαιτητές δεν έχουν διαβάσει τον κανονισμό του πρωταθλήματος. Προκύπτουν θέματα και δεν γνωρίζουν πώς να αντιδράσουν. Όλα όμως πρέπει να είναι λυμένα, με σενάρια που δοκιμάζονται στην εκπαίδευση. Να είσαι έτοιμος για παν ενδεχόμενο, όχι να τρέχεις την τελευταία στιγμή και να μη φτάνεις“.

– Ένας αρχιδιαιτητής, ή δυο-τρεις;

“Ένας, πιστεύω ότι, πρέπει να είναι ο υπεύθυνος, να παίρνει τις αποφάσεις. Σίγουρα, όμως, χρειάζεται δίπλα και μια ομάδα για εκπαίδευση και αξιολόγηση των διαιτητών. Απαραίτητη και η ανανέωση της θητείας τους σε τακτά χρονικά διαστήματα, ώστε να μην υπάρχουν καρεκλοκένταυροι. Η επιλογή, τώρα, γίνεται με βάση τις διαθέσεις τους να λένε ναι σε ό,τι θέλει η ΕΟΚ. Πώς να επιλέξουν έναν Πιτσίλκα ή έναν Κουκουλεκίδη από την στιγμή που γνωρίζουν ότι κάποια στιγμή θα τους πει όχι;“

– Βλέπεις να δούμε κάτι διαφορετικό;

“Όχι. Όσο κάνουν κουμάντο οι ίδιοι άνθρωποι, δεν υπάρχει περίπτωση. Θα γίνεται διαρκώς το άσπρο-μαύρο και θα διαιωνίζεται αυτή η κατάσταση. Κάπως έτσι μας εκπαραθύρωσαν κι εμάς. Έτσι μπορεί να κάνουν στο μέλλον με άλλους, αφού τους το επιτρέπει ο νόμος. Όταν όλα γίνονται εν κρυπτώ, ενημέρωση δεν υπάρχει, κάνει ό,τι θέλει η ΚΕΔ. Κανείς δεν απαντάει στις διαμαρτυρίες των ομάδων, είτε έχουν δίκιο, είτε έχουν άδικο. Διαφάνεια μηδέν. Συμφέρει όμως η διαφάνεια“.

– Μάλλον ήταν και ένα είδος… θεραπείας το ταξίδι στις ΗΠΑ;

“Θα το έλεγα αυτό, αν δεν υπήρχε η Ευρωλίγκα, που πραγματικά είναι το πρωτάθλημα το οποίο ξεχωρίζει, βελτιώνεται και πλησιάζει το ΝΒΑ. Στην Ευρώπη έχουμε ένα πρόβλημα με τα κέντρα των αποφάσεων, νομίζω όμως ότι η Ευρωλίγκα κάνει ολοένα και πιο γοργά βήματα εξέλιξης. Ποιο είναι το μέλλον για τους διαιτητές; Μια σκέψη είναι να παίζουμε μόνο στην Ευρωλίγκα και στο Eurocup. Αλλά ακόμη είναι νωρίς να συζητάμε για κάτι τέτοιο“.