Ολυμπιακός-Χάποελ Τελ Αβίβ: Ένας μαγικά θλιβερός ευρωπαϊκός αγώνας του 1989
Μια ομάδα απλήρωτη, γεμάτη τραυματίες, με ελάχιστους οπαδούς, με έναν ξένο, παίζει ενάντια στη Χαποέλ Τελ Αβίβ και καταφέρνει να γλιτώσει τη συντριβή. Πραγματική μαγεία.
Το 1989 ήταν μια αξιοσημείωτη χρονιά: Κατάρρευση του Τείχους του Βερολίνου, διαδηλώσεις στην πλατεία Τιέν Αμέν, ο Τζορτζ Μπους στην προεδρία των ΗΠΑ, το ‘βρώμικο ’89’ γίνεται η χειροβομβίδα στην εγχώρια πολιτική ζωή, ενώ ο ερχομός της ιδιωτικής τηλεόρασης, είναι μια καλή ευκαιρία ώστε το ελληνικό κοινό να μυηθεί σε νέους pop θεσμούς όπως το videoclip, σε μια εποχή που το ‘Like A Prayer’ της Madonna και το ‘Baby Don’ t Forget My Number’ των Milli Vanilli είναι ανάμεσα στα κορυφαία hits.
Στον αθλητισμό, στην αρχή της χρονιάς το ελληνικό μπάσκετ δοξάζει γι’ ακόμα μια φορά τον Άρη και τον ΠΑΟΚ, τις δυο υπερδυνάμεις της Θεσσαλονίκης που δεν έχουν αντίπαλο στην Ελλάδα και κάνουν ξεχωριστές πορείες στην Ευρώπη.
Το μπάσκετ στην Αττική, έχει τρεις σωματοφύλακες, τον Πανιώνιο, τον Παναθηναϊκό και την ΑΕΚ, που παλεύουν για ένα αξιοπρεπές πλασάρισμα. Ο Ολυμπιακός εκείνης της χρονιάς, η ομάδα που έχει κάνει ένα μαγικό ξεκίνημα με πρωταγωνιστή τον – εκ του NBA – Κάρεϊ Σκάρι και τη διοίκηση Κοσκωτά να στηρίζει οικονομικά, μοιάζει να έχει στριμωχθεί στα σχοινιά και να παλεύει για να κρατηθεί όρθια. Συνολικά, το ελληνικό μπάσκετ 30 χρόνια πριν, μοιάζει αγνώριστο.
Πέρα από την ερασιτεχνική του φύση, οι θεατές μετριούνται σε λίγες δεκάδες-εκατοντάδες, οι αθλητές μοιάζουν να παλεύουν σε κάθε παιχνίδι για την αξιοπρέπεια τους και τα πριμ, τα χρήματα γενικότερα, φαντάζουν πολυτέλεια για τους περισσότερους.
Σε αυτή την ατμόσφαιρα που θυμίζει μαρασμό, ο αγώνας του Ολυμπιακού στους 16 του Κυπέλλου Κόρατς με αντίπαλο την Χαποέλ Τελ Αβίβ στο (άδειο, όχι λόγω τιμωρίας) ΣΕΦ, είναι μια εμπειρία για κάποιους τραυματική, για άλλους μαγική, μα σίγουρα πάρα πολύ ξεχωριστή. Τον παρακολούθησα ξανά, με ανάμεικτα συναισθήματα.
Σημειώσεις
Ο Ολυμπιακός αγωνίζεται στο Κύπελλο Κόρατς, ενώ η διοίκηση Κοσκωτά έχει αποχωρήσει από την ομάδα. Ο προπονητής Στιβ Γιατζόγλου εμφανίζεται στην εκπομπή ‘Αθλητικές Συναντήσεις’ του Φιίλιππου Συρίγου, για να αποκαλύψει ότι η ομάδα παίζει απλήρωτη, ενώ δεν διστάζει να περιγράψει λεπτομερώς τον σκληρό τραυματισμό του Σκάρι σε τουρνουά στο Παγκράτι (!) που τον αφήνει εκτός ομάδας.
Ο Ολυμπιακός παίζει με μοναδικό Αμερικάνο τον Λάρι Μίντλετον, ο Καμπούρης παίζει άρρωστος, ο ικανός σουτέρ Αλέξης Χριστοδούλου είναι τραυματίας το ηθικό των περισσοτέρων παικτών είναι στο απόλυτο ναδίρ.
Ο αγώνας
Ο Ολυμπιακός παίζει με τους Τζίμη Μανιάτη, Λού Καρκαμπάση, Τζώρτζ Παπαδάκο, Βαγγέλη Αγγέλου και Λάρι Μίντλετον ενώ οι Παραγιός, Οικονόμου, Παναγιωτόπουλος, Ελληνιάδης ενισχύουν την ομάδα από τον πάγκο.
To ξεκίνημα είναι καλό, η ομάδα προηγείται μέχρι και με 5 πόντους (31-26). Είναι ξεκάθαρο πως οι – κυρίως Αμερικάνοι- παίκτες της Χάποελ έχουν βγάλει τα πνευμόνια στους παίκτες του Ολυμπιακού, όμως η ομάδα αντιστέκεται και με μπροστάρη τον Μίντλετον παραδίδει ακόμα και showtime.
Αυτό το πλάνο χρησιμεύει για να μας δείξει πόσοι ακριβώς θεατές βρίσκονταν στο ΣΕΦ εκείνο το απόγευμα. Ίσως να ήταν 100, δεν παίρνουμε όρκο.
Στο δεύτερο μέρος του πρώτου ημιχρόνου (δεν υπήρχαν δεκάλεπτα τότε) έρχεται η απόλυτη καθίζηση. Οι παίκτες της Χάποελ τρέχουν ακατάπαυστα, ο Καμπούρης και ο Παναγιωτόπουλος παλεύουν με θηρία και ο Μίντλετον αποκτά ρόλο Σπανούλη προσπαθώντας με ατομικές ενέργειες να βάλει μακρινά σουτ. Η ομάδα σε κάθε της επίθεση διαλύεται και σε κάθε άμυνα κάνει αγώνα δρόμου για να προλάβει.
Μετράω τουλάχιστον 10-12 αιφνιδιασμούς της Χάποελ που θυμίζουν κυνηγητό του Road Runner με το Κογιότ. Δυο λεπτά πριν το τέλος του ημιχρόνου, ο Γιατζόγλου παίρνει τάιμ άουτ και για πρώτη φορά σταματάει να μιλάει αγγλικά στους παίκτες του και φωνάζει με απόγνωση “Πάρτε κανένα ριμπάουντ ρε παιδιά, θα μας διαλύσουν!”. Το σκορ είναι 52-40.
Οι περίπου 150 φίλαθλοι γιουχάρουν με όση φωνή έχουν τους Ισραηλινούς, συστήματα και άλλα τέτοια περίπλοκα δεν υπάρχουν, η ομάδα παίζει ένα “δώστε τη μπάλα στον Αμερικάνο” πάνω-κάτω και το ημίχρονο λήγει με 60-44.
Στο ξεκίνημα του δευτέρου ημιχρόνου, το θέαμα παραπέμπει σε Space Jam. Το σκορ εκτοξεύεται, φτάνει στο 70-51 και η Χάποελ παίζει αποκλειστικά με μπασίματα και εξουθενωτικές άμυνες πάνω στον Λάρι Μίντλετον. Το γήπεδο αρχικά έχει σιγήσει. Όσο περνά η ώρα ακούγεται μόνο η φωνή του Γιατζόγλου μαζί με κάποια αχνά ‘Θρυλέ Όλε’ που λόγων των άδειων κερκίδων αντηχούν παντού.
Όμως ο Ολυμπιακός δεν έχει πει την τελευταία του λέξη: Το σύστημα ‘δώστε μου τη μπάλα και θα βρω τι θα την κάνω’ φαίνεται πως αποδίδει για τον Ολυμπιακό. Ο Μίντλετον σουτάρει, μοιράζει ασίστ, παίρνει ριμπάουντ, ενώ και οι Ελληνιάδης, Αγγέλου, Μανιάτης, Παπαδάκος και Παναγιωτόπουλος προσπαθούν με τρόπο συγκινητικό να τρέξουν και να παίξουν ξύλο σε άμυνες με αντιπάλους που θυμίζουν ‘τέρατα΄ μπροστά τους.
Το 72-66 είναι μια μαγική εικόνα, που όμως έχει ήδη συμβεί. ‘Ο-λυ-μπι-α-κός!’ σείεται το γήπεδο με τον Παναγιωτόπουλο να θυμίζει Τζοέλ Εμπίντ και τον Μίντλετον να διαλύει το αριστερό του πόδι και να σηκώνεται σαν να μη συμβαίνει τίποτα. 68-72 το σκορ και η α λα Miami Vice χαίτη του Γιατζόγλου μπαίνει μπροστά από την κάμερα. Θέλω να σπάσω την οθόνη του λάπτοπ από την αγωνία. Οι παίκτες σουτάρουν από κάθε γωνία, ο Μανιάτης από το τρίποντο έρμπολ, ο Μίντλετον δοκάρι.
Μπαίνει ακόμα και ο τραυματίας Αλέξης Χριστοδούλου.
Δεν μπαίνει τίποτα. Οι παίκτες του Ολυμπιακού σουτάρουν περισσότερο από τους Γκόλντεν Στέιτ Γουόριορς, ενώ στα πρόσωπα των περισσότερων βλέπω μία ‘τι κάνουμε εδώ;’ έκφραση ταλαιπωρίας. Το σκορ γίνεται 87-70, υπέρ της Χάποελ. Με μια αγνή εκατέρωθεν κλοτσοπατινάδα στις δυο άμυνες, το τελικό αποτέλεσμα θα είναι 99-87.
Παίκτες που δεν είναι στην τοπ φόρμα τους, τραυματίες και απλήρωτοι που προσπαθούν να προσφέρουν στην ομάδα, να τιμήσουν τη φανέλα και καταλήγουν όχι μόνο να αποφύγουν τη συντριβή αλλά και να αγγίξουν για λίγο τη νίκη. Αυτή είναι η πραγματική μαγεία αυτού του προ 30ετίας ευρωπαϊκού αγώνα του Ολυμπιακού.
Λίγο πριν γράψω αυτό το κείμενο ο Ηλίας με ρωτάει, “μα καλά, πώς μπορείς να βλέπεις τόσο κακό μπάσκετ;”. Ναι, είναι κακό μπάσκετ σε σύγκριση με τη σημερινή, γρήγορη και αρκετά πιο αθλητική εκδοχή του αθλήματος. Ναι, συστήματα δεν υπάρχουν ούτε γι’ αστείο, ο Αργύρης Καμπούρης γυρεύει μόνο να πάρει την μπάλα από τον Ελληνιάδη και να τη βάλει στο καλάθι, όχι να παίξει τριγωνική επίθεση.
Ναι, οι παίκτες της ισραηλινής ομάδας είναι 5 φορές πιο γυμνασμένοι και πιο γρήγοροι, κάτι που αναδεικνύει πόσο ερασιτεχνική ήταν η προετοιμασία των ομάδων μπάσκετ του λεκανοπεδίου στα ’80s. Ναι, οι φίλαθλοι ήταν απελπιστικά λίγοι και ο αγώνας αυτός μεταδιδόταν τότε μόνο σε ΜΑΓΝΗΤΟΣΚΟΠΗΣΗ από την ΕΤ2.
To γεγονός όμως ότι αυτή η ομάδα κατάφερε να παίξει ευρωπαϊκό αγώνα μέσα σε όλο αυτό το σκηνικό θλίψης, είναι αυτό που κάνει την έκβαση του αγώνα μαγική. Απολαύστε τον.
(κεντρική φωτογραφία: Eurokinissi)