Oι Grizzlies δεν ήθελαν να γίνουν ‘αντιγραφάκηδες’

Το ΝΒΑ σίγουρα δεν είναι μια συνηθισμένη λίγκα. Εννοώ δεν τη συναντάς παντού. Για την ακρίβεια, δεν τη συναντάς κάπου αλλού. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει μια συνήθεια που αναπτύσσει ο άνθρωπος από όταν πηγαίνει νηπιαγωγείο, από τα πρώτα στάδια της κοινωνικοποίησης: η αντιγραφή!

Όποιο καινοτόμο σύστημα (όχι play) έχει ‘δουλέψει’ και έχει αποθεωθεί από κόσμο και κριτικούς, αντιγράφεται. Συνήθως από όλους. Εξυπακούεται πως ελάχιστοι -μη σου πω ένας, δυο- είναι εκείνοι που καταλήγουν κάπου καλά. Όλοι οι άλλοι βασανίζονται.

Αυτό το εργάκι κρατά χρόνια. Κατά τον Isiah Thomas άρχισε στο ξεκίνημα της δεκαετίας του ’90 “όταν το παιχνίδι έπαψε να προωθείται ως ‘ομαδικό’”, είχε πει. Ας δούμε τι συμβαίνει τελευταία.

Το 2014 το σύστημα της επιτυχίας ήταν αυτό των Spurs. Ο αλτρουισμός των παικτών, η κυκλοφορία της μπάλας, η συνοχή και η ισορροπία. Τα “Σπιρούνια” είχαν πάρει το πρωτάθλημα, επί της πιο πολυδιαφημισμένης ομάδας της σεζόν, αυτής που ‘χε το στέμμα και τον LeBron James (τους Heat, ντε).

Το San Antonio είχε δομήσει την επιτυχία στην ικανότητα του Gregg Popovich να δημιουργεί πλήρη ρόστερ, με ρόλους που γίνονταν κατανοητοί από όλους τους παίκτες -οι οποίοι ταίριαζαν απόλυτα στις απαιτήσεις του. Ο ιδιοκτήτης Peter Holt είχε εγκαταστήσει μια ιεραρχία που στο Νο1 είχε τον GM και τον Popovich. Όχι τους παίκτες. Πολλοί δοκίμασαν να αντιγράψουν τη φιλοσοφία -όπως είχε ομολογήσει και ο τότε πρόεδρος και coach των Wolves, Flip Saunders στη USA Today. Αποδείχθηκε δύσκολο. Για πολλούς λόγους.

Μετά, είχαμε τους Rockets του διαστημικού μπάσκετ, που ονομάστηκε Moreyball. Aυτού που (κοντολογίς) τα σουτ από μέση απόσταση ήταν αχρείαστα, αφού έδιναν μόλις 2 πόντους, ενώ με ένα βήμα πίσω έπαιρνες τρεις. Για αυτό και επιχειρούσαν 40.1 τρίποντα σε κάθε αγώνα της σεζόν 2016-17. Εν τω μεταξύ, την περίοδο 2014-15 ήταν οι μόνοι που είχαν 31.8 κάθε βράδυ. Τέσσερα χρόνια μετά, 19 οργανισμοί δοκιμάζουν τουλάχιστον 30 τρίποντα.

Eνόσω οι “Ρουκέτες” δοκίμαζαν τις απλές μαθηματικές εξισώσεις, μπήκαν στη μέση και οι Warriors, οι οποίοι έκαναν το run n gun μια ευχάριστη ανάμνηση. Κατάφεραν να τρέχουν μεν, αλλά να παίζουν και άμυνα (το 2015 ήταν πρώτοι στη συγκεκριμένη λίστα, όπως ήταν στις κορυφαίες θέσεις της επίθεσης). Οι παίκτες του Steve Kerr είναι καλοί αθλητές, αλλά και έξυπνοι, ταλαντούχοι μπασκετμπολίστες που καλύπτουν ο ένας τις αδυναμίες του άλλου.

Αποτελούν απειλή από παντού έμπροσθεν και ‘μανίτσες’ στις αλλαγές στην άμυνα. Eντάξει, στην παρούσα φάση έχουν τα θέματα τους. Χωρίς τον Stephen Curry έχασαν ένα ακόμα ματς (95-123) από την Oklahoma City και έκαναν τέσσερις τις διαδοχικές ήττες -κάτι που δεν είχε ξανασυμβεί επί ημερών του Kerr (από το 2014). Αλλά ο δρόμος είναι μακρύς. Οπότε ας επιστρέψουμε στο θέμα μας: την αντιγραφή.

Όλοι φέτος προσπάθησαν να παίξουν όπως οι “Πολεμιστές”. Όλοι -πλην των Spurs- αύξησαν κατακόρυφα τις κατοχές, αυξάνοντας το ρυθμό τους. Και επιχειρούν πολλά τρίποντα.

Τη σεζόν 2011-12 ο μέσος όρος κατοχών ήταν οι 91.3, ανά 48 αγωνιστικά λεπτά. Φέτος είναι 100.3. Είναι η πρώτη φορά σε 30 χρόνια που ξεπερνούν τις 100. Σε ό,τι αφορά τα τρίποντα, την αγωνιστική περίοδο 2016-17 πέντε ομάδες επιχειρούσαν πάνω από 30 προσπάθειες. Φέτος οι 18 έχουν τουλάχιστον 30, ανά αγώνα.

Κάποιοι εμφανίζονται μπερδεμένοι, άλλοι φαίνεται να το ‘χουν βρει σε πρώτη φάση. Και μετά υπάρχουν οι Grizzlies. Tύποι που αρκούνται στα 27.6 τρίποντα ανά ματς και είναι οι τελευταίοι στον πίνακα με τους πόντους που σκοράρουν ανά 100 κατοχές (96.44).

Για την ιστορία, μόλις επτά ομάδες δεν φτάνουν τους 100 πόντους, ανά 100 κατοχές. Πέρυσι ήταν 24. Πρόπερσι 26, τη σεζόν 2015-16 μόλις δυο (Kings, Warriors) και την περίοδο 2014-15 ΚΑΜΙΑ.

Όπως τονίζει το CBSsports cbssports.com αυτό που αποδεικνύεται φέτος, μέσω του Memphis είναι ότι “όταν όλοι κάνουν τα ίδια, μπορείς να βρεις ένα πλεονέκτημα με το να κάνεις κάτι τελείως διαφορετικό”. Δηλαδή “when other teams zig, you can zag” και οι Grizzlies κάνουν… ζαγκ!

Το ΝΒΑ δίνει πια έμφαση στην ελευθερία της έκφρασης των παικτών, ώστε να φτάσουν στη μεγαλύτερη δυνατή παραγωγή. Το Memphis δίνει έμφαση στην άμυνα. Είναι στην τέταρτη θέση της αμυντικής αποτελεσματικότητας. Πέρυσι ήταν στο Νο26 της ίδιας λίστας. Όλοι οι άλλοι χρησιμοποιούν (τρέχουν σε) όλο το γήπεδο. Το Memphis ‘φρενάρει’ στο μισό.

Ψάχναμε τρόπο να γίνουμε μοναδικοί

Όλα αυτά δεν έγιναν τυχαία. “ Ήταν συνειδητοποιημένη απόφαση” ξεκαθάρισε ο coach J.B. Bickerstaff, “ κοιτάξαμε στη λίγκα και είδαμε ότι όλοι παίζουν με τον ίδιο τρόπο. Όλοι θέλουν να τρέχουν και να σουτάρουν τρίποντα. Καθίσαμε λοιπόν, με τους συνεργάτες μου και προσπαθήσαμε να βρούμε έναν τρόπο που να γίνουμε μοναδικοί. Βάλαμε κάτω τα υπέρ και τα κατά που έχουμε ως ομάδα και ως οργανισμός, ενώ καταγράψαμε τα συν και τα πλην και των άλλων.

Είδαμε πως πολλοί, όταν τους πας στο αργό παιχνίδι έχουν προβλήματα, γιατί έχουν συνηθίσει να παίζουν σε συγκεκριμένο ρυθμό. Να παίζουν με τον ίδιο τρόπο και γρήγορα. Γεγονός λογικό αν σκεφτείτε πως δεν υπάρχει χρόνος για προπονήσεις, μέσα στη σεζόν. Δεν μπορείς να δουλέψεις πολύ με τους παίκτες σου. Οπότε προτιμάς να παίζεις με τον ίδιο τρόπο. Εμείς θελήσαμε να διαπιστώσουμε αν μπορούσαμε να γίνουμε αρκετά μοναδικοί, ώστε να κάνουμε τη ζωή κάθε αντιπάλου μας δύσκολη”.

Το σύστημα λοιπόν, του Memphis περιγράφεται ως Grit N’ Grind (ας πούμε ότι με θάρρος και πείσμα, διακρίνεσαι -εξαντλείς κάποιον). Ας πούμε, στο ξεκίημα του ματς με τους Wolves, στη Minnesota, ο Marc Gasol ξεκίνησε την άμυνα του στον Karl-Anthony Towns με τάπα. Συνέχισε με κλέψιμο στον Taj Gibson, μετά ο Kyle Anderson έκλεψε από τον Andrew Wiggins και κάπως έτσι η παρέα τους πήρε τον έλεγχο της ιστορίας, εκβιάζοντας λάθη των αντιπάλων, πέντε σε πέντε λεπτά.

Με το ‘κατ’ αρχάς είναι η άμυνα’ στο μυαλό οι Grizzlies κάνουν την εξαίρεση του θεαματικού κανόνα ‘τρέχω και σκοράρω’ και έχουν και αποτελέσματα. Το 104-103 επί των Spurs τα ξημερώματα, κρ΄πιθηκε με βολές του Gasol, έπειτα από φάουλ του Rudy Gay στα 0.7 δευτερόλεπτα. Ψύχραιμα πήγε στη γραμμή των βολών και ψύχραιμα διαμόρφωσε αποτέλεσμα. Τελείωσε με 20 πόντους και 10 ριμπάουντ, στην πέμπτη συνεχόμενη νίκη του Memphis. Και 7η στα οκτώ τελευταία ματς.

Overall, είναι στην πρώτη θέση της Δύσης. Οπότε θα έλεγες πως το σύστημα ‘δουλεύει’, τώρα που είναι όλοι υγιείς -κάτι που δεν είχαν πέρυσι. Με τον Gasol, παίκτη με εξαιρετικά υψηλό αμυντικό IQ για οδηγό, έχουν στηρίξει την άμυνα τους στο να παίρνουν θέσεις και να περιμένουν τον αντίπαλο -αντί του να τρέχουν και να χρησιμοποιούν μνόνο τα χέρια τους. Ο Bickerstaff έγινε από ‘τύπος που κάλυψε το κενό, μετά το διαζύγιο με τον David Fizdale’ μόνιμος, η ομάδα απέκτησε σταθερότητα και μετά απέκτησε και πλάνο. Που αποδίδει.

Photo: Associated Press