Ο Παναθηναϊκός πρέπει μάθει από την Παρτίζαν για να δει Final Four με χαμηλό μπάτζετ

H ιστορία ομολογουμένως, μπορεί να διδάξει πολλά. Επουδενί είναι ο ακριβής οδηγός του τι πρέπει να γίνει, όταν μιλάμε για άλλες δεκαετίες, με άρδην διαφορετικά δεδομένα. Αυτό το ‘έτσι τα μάθαμε, έτσι τα κάνουμε’ πέρα από passé είναι και αναποτελεσματικό, αν δεν μπούμε στη διαδικασία να λάβουμε υπ’ όψιν το πώς λειτουργεί πια ο κόσμος -και επιμένουμε να ζούμε στην ουτοπία μας.

Πάμε τώρα, και στο θέμα μας: κατόπιν όσων είπε ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος, στη συνέντευξη Τύπου που παρέθεσε την Τρίτη 9/6, το μπάτζετ του Παναθηναϊκού για τη νέα σεζόν θα είναι ‘ίσα βάρκα, ίσα πανιά’. Δηλαδή, τα έξοδα θα είναι όσα και τα έσοδα. Αν με ρωτάς, θα σου πω ότι γενικά αυτό το σύστημα θα έπρεπε να εφαρμοστεί από τα χρόνια της κρίσης. Ήταν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να θυμηθούν χώρες περιορισμένων οικονομικών δυνατοτήτων (όπως η Ελλάδα) πώς δημιουργείται ένας παίκτης. Αντ’ αυτού, οι ξένοι (που ως επί το πλείστον ήταν πιο φθηνοί) έγιναν περισσότεροι και οι αλλαγές ακόμα πιο πολλές.

Οι εξαιρέσεις του κανόνα ήταν ελάχιστες. Μια αφορά τον Μάικ Τζέιμς -όταν πήγε στον Κολοσσό, το 2014 και από εκεί στην Μπασκόνια. Μια δεύτερη ήταν ο Νίκολα Μιλουτίνοφ, ο οποίος αφίχθη στην Ελλάδα στα 21 -με το λαό να κάνει εξέγερση για την επιλογή, πριν αποθεώσει. Και ναι, η έλλειψη υπομονής -το ανάθεμα, σε χρόνο dt, η κριτική χωρίς να ‘χεις δείγμα να κρίνεις- είναι ένας από τους λόγους που δεν βοήθησαν την κατάσταση, αφού όλοι οι ιδιοκτήτες νοιάζονται εξόχως για την άποψη του λαού. Ίσως περισσότερο από όσο θα έπρεπε να νοιάζονται για τις επενδύσεις τους -και τελικά τις επιχειρήσεις τους, καθώς οι αθλητικοί οργανισμοί είναι επιχειρήσεις.

Ας δούμε τι θα ήταν χρήσιμο να κάνει ο Παναθηναϊκός, βάσει των νέων οικονομικών δεδομένων και έως ότου βρεθεί κάποιος να αγοράσει την ΚΑΕ από τους Μάνο Παπαδόπουλο και Τάκη Τριαντόπουλο -καθώς όπως είπε ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος, από την Τρίτη 9/6 δεν έχει σχέση με οτιδήποτε αφορά την ομάδα.

Η τελευταία ομάδα που έφτασε έως το Final Four της Euroleague, με μπάτζετ στα 3.000.000 ευρώ (όπως επαναλάμβαναν διαρκώς, οι του συλλόγου), ήταν η Παρτίζαν της αγωνιστικής περιόδου 2009-10.

Επικοινώνησα με τον Μίλουν Νέσοβιτς, ρεπόρτερ της Sportski Zurnal και εξ αυτών που ακολουθούσαν εκείνη την ομάδα, τη συγκεκριμένη σεζόν, για να μεταφέρει την ‘τεχνογνωσία’. Η οποία, όπως διάβασες στην αρχή, θα πρέπει να τοποθετηθεί στα υπάρχοντα δεδομένα του scouting και της εξέλιξης των τρόπων που υπάρχουν για να βρεις ‘ακατέργαστα διαμάντια’ πριν τους άλλους -καθώς δεν είσαι ο μόνος που ψάχνεις.

“Μου ζήτησες τα τρία ‘πρέπει’. Θα αρχίσω από τους νέους παίκτες, που ιδανικά πρέπει να είναι γηγενής, αλλά αυτό δεν είναι απαραίτητο στο εκατό τοις εκατό. Το δεύτερο είναι τρεις ξένοι, υψηλού επιπέδου, που θα μπορούν να βοηθήσουν τους νέους να βελτιωθούν, όπως και την ομάδα να φέρει τα αποτελέσματα που θέλει. Το τρίτο είναι ο προπονητής που θα ‘χει τις γνώσεις και τα balls να εφαρμόσει μια συγκεκριμένη φιλοσοφία και ο οποίος θα ‘χει τη στήριξη των διοικούντων”.

Ο Μίλουν μίλησε και για τον ‘κύκλο της ζωής’. “Όλα αυτά πρέπει να είναι συνδεδεμένα, άρρηκτα. Για να αναπτύξεις μια φιλοσοφία πρέπει να ‘χεις την άνευ όρων στήριξη αυτών που πληρώνουν και μετά χρειάζεται να πείσεις πως η φιλοσοφία σου ‘δουλεύει’ -έχει αποτέλεσμα-, ώστε να μπορείς να πάρεις νέους ταλαντούχους παίκτες που θα εξελίξουν περαιτέρω τη φιλοσοφία”.

Εξυπακούεται πως όταν έρχονται από νωρίς τα αποτελέσματα, το έργο διευκολύνεται. Δεν ήταν όμως, αυτή η πραγματικότητα της Παρτίζαν όπως ‘έχτιζε’ την ομάδα του Final Four του 2010. “Είχαν μαζευτεί αρκετά αρνητικά αποτελέσματα και δη στην Euroleague. Ήταν τόσα που οι φίλαθλοι είχαν απαιτήσει την απόλυση του Ντούσκο Βουγιόσεβιτς. Αυτό που έγινε ήταν να τον στηρίξει απόλυτα ο Σάσα Ντανίλοβιτς, ο οποίος τότε ήταν πρόεδρος, γιατί είχε πιστέψει σε αυτό που προσπαθούσε να δομήσει ο κόουτς -ο οποίος με τη στήριξη του Ντανίλοβιτς συνέχισε τη δουλειά του”.

Στην αναζήτηση των παικτών που θα στήριζαν το ‘σύστημα’ που επεδίωκε να δομήσει ο Βουγιόσεβιτς, η βασική αρχή ήταν να είναι καλοί χαρακτήρες -και ας μην είναι οι πιο ταλαντούχοι του κόσμου. Ξεκάθαρα δεν έψαχνε για γαμπρούς. Δηλαδή, με το καλό χαρακτήρας εννοούσε να ‘χει ο παίκτης τη θέληση να γίνει καλύτερος, να ‘χει όνειρα που να προσπαθεί να πραγματοποιήσει, ως μέλος ενός συνόλου και ιδανικά να ‘χει και το πνεύμα του ηγέτη -που θα είναι πάντα εκεί να βοηθά, ό,τι και αν συμβαίνει στο ματς.

‘Το μπάτζετ του 2012 ήταν ακόμα πιο μικρό’

“Το 2012 ο Βουγιόσεβιτς επιχείρησε να επαναλάβει το project που ‘έβγαλε’ στο επιτυχμένο 2010 και θα σου πω ότι είχε ακόμα πιο μικρό μπάτζετ. Ο πιο έμπειρος παίκτης του ήταν ο 24χρονος Λούτσιτς. Στο ρόστερ είχε τους Μπερτάνς, Μπογκντάνοβιτς, Λοβέρν, Μιλουτίνοφ, Βέσερμαν, Μιλοσάβλιεβιτς, αλλά δεν κατάφερε να τους κρατήσει”, γιατί πέραν των μεγάλων οικονομικών προβλημάτων που αντιμετώπιζε πια, ο οργανισμός της Παρτίζαν, πλέον οι καλύτεροι ‘ψώνιζαν’ από εκεί. Και μολονότι οι παίκτες που έφυγαν, δεν είχαν την παραμικρή υποχρέωση να αφήσουν λεφτά στη σερβική ομάδα -που τους χρωστούσε πολλούς μισθούς-, η συντριπτική πλειοψηφία αποχώρησε με πώληση. Δηλαδή, όλοι, εκτός του Μπερτάνς, βοήθησαν αυτούς που τους έκαναν καλύτερους.

“Η αλήθεια είναι πως ο Βουγιόσεβιτς ήταν ήδη γνωστός ως εκ των καλύτερων δασκάλων και η Παρτίζαν ως club που έδινε ευκαιρίες σε νέους παίκτες. Βέβαια, έως την προηγούμενη δεκαετία ήταν πολλοί οι σύλλογοι που είχαν αυτήν την τακτική -πόνταραν στην εξέλιξη των παικτών τους. Αυτό πια δεν το βλέπουμε. Ο μόνος νέος παίκτης που αγωνίστηκε στη φετινή Euroleague για κάποια σεβαστά λεπτά, ήταν ο Ντένι Αβντίγια”, ο οποίος εκτιμάται πως θα επιλεγεί πολύ ψηλά στο 2010 NBA Draft. “Eίχε 14.17 λεπτά συμμετοχής, ανά ματς. Την εποχή του Ντούλε θα έπαιζε για τουλάχιστον 30 λεπτά”. Γιατί πια, δεν υπάρχει χρόνος και χώρος για τα νέα ταλέντα; “Γιατί δεν υπάρχουν κόουτς με τα balls ή το χρόνο να ασχοληθούν μαζί τους. Και οι περισσότερες ομάδες νιώθουν πως θα χάσουν άδικα και το χρόνο και τα λεφτά τους, αφού αν ο παίκτης γίνει καλός, θα φύγει για το ΝΒΑ. Για αυτό προτιμούν να υπογράψουν έναν ξένο, με μονοετές -ο οποίος ούτως ή άλλως θα φύγει'”

Η περίπτωση του Αλεξέι Ποκουσέφσκι αποδεικνύει πως μολονότι όποιος μπορεί να βρει δουλειά στις ΗΠΑ δεν θα μείνει στην Ευρώπη, υπάρχει λόγος να βοηθήσεις στην εξέλιξη ενός ταλέντου: το NBA out του συμβολαίου του.

Να θυμίσω κάπου εδώ πως οι ‘αιώνιοι’ δεν είχαν κάνει αυτήν την επιλογή -γιατί τη θεώρησαν μεγάλο ρίσκο-, με τον Γιάννη Αντετοκούνμπο, πριν αποκτήσει ελληνικό διαβατήριο και ενώ δεδομένα θα γινόταν pick στο 2013 NBA Draft. Θα έλεγες πως έμαθαν από τα λάθη τους. Θα έλεγα να μην πάρεις κι όρκο.

Ας δούμε λίγο πιο αναλυτικά τα ‘πρέπει’ του Παναθηναϊκού της νέας εποχής.

✍ Όταν έχεις περιορισμένο μπάτζετ, δεν έχεις το περιθώριο λάθους -της λάθος επιλογής παίκτη. Γιατί κοστίζει λεφτά.

✍ Για να μην κάνεις λάθος -για να περιορίσεις στο ελάχιστο αυτήν την πιθανότητα- πρέπει να ‘χεις καλό scouting. Σημείωσε πως στο ευρωπαϊκό μπάσκετ του 2020 περισσότερες από τις μισές μεγάλες ομάδες, δεν έχουν δικό τους scout -δεν πληρώνουν κάποιον για αυτήν τη δουλειά που μπορεί να τους ‘σώσει’ εκατομμύρια.

✍ Με την αύξηση των αποδοχών στη G-League και τα two way contracts, έγινε πολύ πιο δύσκολη η μετακόμιση ταλαντούχων, αλλά ‘άγουρων’ Αμερικανών παικτών στην Ευρώπη. Μετά προστέθηκαν τα παχυλά συμβόλαια της Ιαπωνίας, σε αυτά που έδινε ήδη η Κίνα και η κατάσταση έγινε ακόμα πιο σύνθετη. Όταν έχεις 4.000.000 ευρώ μπάτζετ, είναι δεδομένο πως θα πάρεις ρίσκα, αλλά πρέπει να ‘χεις αυτούς που έχουν τις απαραίτητες γνώσεις, ώστε να είναι υπολογισμένα ρίσκα και να μην ‘αυτοκτονήσεις’. Δηλαδή, πας στη φιλοσοφία των Σπερς -τηρουμένων των αναλογιών και δεδομένων των συνθηκών.

✍ Αυτό που δίδαξε ο τρόπος που κινήθηκε μια μικρή αγορά, όπως ήταν αυτή του Σαν Αντόνιο, για να φορέσει δαχτυλίδια ήταν πως κατ’ αρχάς χρειάζεται μια προσεχτικά σχεδιασμένη κουλτούρα. Όπως είχε πει ο PJ Καρλέσιμο “όλοι στο ΝΒΑ μιλούν για κουλτούρα. Όλοι λένε ‘θα δουλέψουμε σκληρά, θα παίξουμε άμυνα, θα παίξουμε ομαδικά’. Πόσοι όμως, το κάνουν;”. Οι Σπερς ξεκίνησαν από τη δημιουργία κορμού με παίκτες που δεν είχαν ‘εγώ’. Που θα έκαναν λάθη, αλλά θα μπορούσαν να μάθουν από αυτά. Που μπορεί να μην είναι ‘λουσμένοι’ στο ταλέντο, αλλά έχουν τις ικανότητες να γίνουν αποτελεσματικοί και να σταματούν τους αντιπάλους. Που εντάσσονται σε σύστημα, το οποίο δεν έχει θέσεις, αλλά έχει ‘διάβασμα’ και αντίδραση, όπως και ατελείωτη κίνηση.

✍ Το βασικό αξίωμα των Σπερς ήταν να υπάρχει ένας καλός γκαρντ, ένας καλός παίκτης στα ‘φτερά’ και ένας καλός ψηλός (ή δυο καλοί γκαρντ και ένας καλός ψηλός), μαζί με κορμό παικτών με τη δυνατότητα να αναλάβουν ευθύνες και το ‘θέλω’ να γίνουν σημαντικοί για την ομάδα τους. Στο ‘μενού’ άνηκε και η εξέλιξη των νεαρότερων, ταλαντούχων -αλλά άπειρων. Η λογική ήταν το ‘όποιος έρχεται εδώ, θα παίζει όπως δεν έχει ξαναπαίξει στη ζωή του. Θα πρέπει να είναι τέλειος, να μην έχει εγωισμό, να σέβεται την ομάδα και να δουλεύει σκληρά”. Επίσης, αν κάποιος ήταν τεράστιο ταλέντο, αλλά αμφιβόλου χαρακτήρα, δεν έμπαινε καν στις επιλογές.

✍ Ο Παναθηναϊκός έχει αυτούς τους 3 που θα αναλάβουν τον κύριο όγκο των ευθυνών, αλλά δεν μπορεί να τους κρατήσει, άρα πρέπει να βρει άλλους -και μετά να εστιάσει στη φιλοσοφία, στο πώς θα παίξει η ομάδα σε άμυνα και επίθεση.

✍ Επειδή με λίγα χρήματα δεν μπορείς να τα ‘χεις όλα (και τον εξαιρετικό σουτέρ και τον απίστευτο ψηλό κλπ), είναι πολύ σημαντικό να ‘χεις ξεκάθαρη φιλοσοφία, ώστε να ξέρεις ποιες είναι οι προτεραιότητες και να κινηθείς βάσει αυτών. Αλλιώς προκύπτει μπέρδεμα.

✍ Εννοείται πως στις βασικές ανάγκες είναι και ο προπονητής που θα εξελίξει τους παίκτες. Βλέπεις, από τους παίκτες μπορείς να ‘σώσεις’ χρήματα. Αν θες όμως, να μη γίνεις σάκος του μποξ, δεν μπορείς να ‘σώσεις’ και από τον προπονητή -σε αυτήν τη νέα συνθήκη είναι το άλφα και το ωμέγα, μαζί με την εμπιστοσύνη που θα λάβει από τη διοίκηση.

✍ Βοηθά να προσπαθήσεις να φτιάξεις μια σούπερ αθλητική ομάδα. Βλέπεις, αυτού του τύπου οι παίκτες θα κάνουν πιο πολλά λάθη, αλλά θα ρεφάρουν πολύ πιο γρήγορα από άλλους. Λάθη θα γίνουν ούτως ή άλλως. Το θέμα είναι να υπάρχει πίστη στη φιλοσοφία και στήριξη από φιλάθλους και αφεντικά.

✍ Αν φροντίσεις όλα τα παραπάνω, τον πρώτο χρόνο ‘χτίζεις’, το δεύτερο εξελίσσεις και τον τρίτο μπορείς να ‘χεις ομάδα ικανή να πάει σε Final Four -με τα μέλη της να έχουν πια, διαφορετική τιμή στην αγορά.

Θα σου ομολογήσω πως όσο έγραφα, όσα μου μετέφεραν άνθρωποι που τα έζησαν, ένιωθα ότι γράφω σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Έλα όμως, που άλλη λύση δεν υπάρχει. Και σε ό,τι αφορά το ανυπόμονο των φιλάθλων, θα θυμίσω ότι η τελευταία φορά που πήγε ο Παναθηναϊκός σε Final Four ήταν το 2012 (έως τότε είχε πάει 10 φορές από το 1994 έως το 2011). Δηλαδή, προ οκταετίας. Άλλα τρία χρόνια υπομονής πιστεύω πως υπάρχουν μέσα σε όσους λένε πως αγαπούν αυτόν τον σύλλογο. Πόσω μάλλον, όταν δεν υπάρχει άλλη επιλογή.