Ο νέος Ντόντσιτς λέγεται Ντένι Αβντίγια

To Εurobasket U20 ολοκληρώθηκε με το Ισραήλ να κατακτά την κορυφή της Ευρώπης. Για την ακρίβεια, το Ισραήλ κατέκτησε την πρώτη θέση για δεύτερη διαδοχική φορά, στη συγκεκριμένη κατηγορία. Το back to back είναι κάτι που 'χε απολαύσει μέχρι χθες (Κυριακή 21/7) μόνο η Σερβία, προ 11 ετών. Οι Ισραηλινοί -οι οποίοι ειρήσθω εν παρόδω πριν από το σερί ήταν δεύτεροι-, νίκησαν την Ισπανία (92-84) στον τελικό. Παρεμπιπτόντως, η Ελλάδα κατετάγη 9η, στους 16. Θα μου επιτρέψεις να αποφύγω τη λογική του ποιος διακρίθηκε από ομάδα που τερμάτισε στην 9η θέση -πίσω από Ισραήλ, Ισπανία, Γερμανία, Γαλλία, Λιθουανία, Τουρκία, Κροατία και Μεγάλη Βρετανία.

Θα κάνω κάτι άλλο: θα θυμίσω όσα είχε να πει ο Νίκος Χατζηβρέττας για τον τρόπο που μαθαίνουν τα παιδιά το μπάσκετ στην Ελλάδα, στη συνέντευξη που δημοσίευσε πρόσφατα το Contra.gr.

Σε πιο δεινή θέση από τη δική μας βρέθηκαν οι Σέρβοι, οι οποίοι 'έπεσαν' κατηγορία,  για πρώτη φορά στην ιστορία τους. Δεν ήταν τυχαίο. Ήταν προϊόν του τρόπου που δουλεύουν τα παιδιά και στη χώρα όπου το μπάσκετ είναι εθνικό σπορ -και είναι ανάλογος του δικού μας. Κάτι αντίστοιχο ισχύει και για την Ιταλία, που κρατήθηκε την ύστατη ώρα στην πρώτη κατηγορία και έφυγε από το τουρνουά ως 13οι. Εδώ είμαστε να δούμε αν θα αλλάξει κάτι, στο εγγύς μέλλον. Προς το παρόν, θα ασχοληθούμε με αυτό που ασχολούνται με το σπορ πιο σωστά. Δηλαδή, έχουν πρόγραμμα και 'βγάζουν' παίκτες που αντιλαμβάνονται το ομαδικό του σπορ και την ανάγκη της σκληρής δουλειάς, για να κάνεις καριέρα. Όσο ταλέντο και αν έχεις.

O MVP της διοργάνωσης λέγεται Deni Andija (Ντένι Αβντίγια). Eίναι 2.05 και αγωνίζεται σε όλες τις θέσεις (από την '1') έως το "4". Τον αποκαλούν 'νέο Ντόντσιτς'. Η αλήθεια είναι πως το παιδί αυτό είναι μόλις 2 χρόνια μικρότερος του Σλοβένου, ο οποίος από έφηβος έχει ξεκαθαρίσει ότι θέλει να γίνει ο καλύτερος. Επίσης αλήθεια είναι πως ο Ντένι έχει σερβικές ρίζες. Σοκαρίστηκες;

Ο πατέρας του, Zufer γεννήθηκε στην Πρίστινα -μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσα στο νυν Κόσοβο. Είναι Γκοράνι (το γκόρα σημαίνει Βουνό ή Δάσος και είναι περιοχή στα νότια της χώρας), μειονότητα μουσουλμανικού θρησκεύματος, οι οποίοι διεκδικούνταν για χρόνια εθνολογικά από τους Σλάβους των Σκοπίων, τους Σέρβους και τους Αλβανούς. Ο μπαμπάς Αβντίγια έκανε καριέρα ως μπασκετμπολίστας. Αγωνίστηκε στη θέση του power forward, αρχικά στην ομάδα της Πρίστινα, Elektrokosovo και μετά στον Ερυθρό Αστέρα.

"Ως παιδί υποστήριζα την Παρτίζαν. Όλη η οικογένεια ήταν Παρτίζαν. Όταν λοιπόν, πήγα στον Αστέρα, τους πρώτους μήνες έβαζα καπέλο και γυαλιά για να πάω να δω ματς της αγαπημένης μου ομάδας. Η οικογένεια μου δεν μπορούσε να πιστέψει ότι θα παίξω για τον 'εχθρό'. Μετά βέβαια, ο Αστέρας έγινε η οικογένεια μου". Έμεινε 11 χρόνια και είχε διατελέσει αρχηγός για μια σεζόν. Πρωτάθλημα ωστόσο, δεν πήρε. "Πήγαμε στους τελικούς 6 φορές. Xάσαμε τις 5", ενημέρωσε μέσω του Sport Klub. Και για αυτό υπεύθυνη ήταν η Τσιμπόνα -του γνωστού θρύλου.

“Τη χρονιά που ο Ντράζεν πήγε στο στρατό, πήραμε τον τίτλο. Ήταν μικρός, αλλά μπορούσες να καταλάβεις τη μοναδικότητα του. Άλλαζε τα παιχνίδια με μια του κίνηση, με μια λεπτομέρεια".

Το 1983 βρέθηκε αντίπαλος του Μάικλ Τζόρνταν, στη Θεσσαλονίκη, σε επίσκεψη του North Carolina. "Χάσαμε στην παράταση, με μισό πόντο. Ο Τζόρνταν ήταν στην αρχή της καριέρας του. Προφανώς και ήταν εξαιρετικός. Αν ξέραμε τι θα ακολουθήσει, θα φροντίζαμε να πάρουμε αυτόγραφα και φωτογραφίες"! Τον ξανασυνάντησε όταν πήγε με τον γιο μου στο camp του MJ. Όπως έγραψε η The Jerusalem Post, μετά την πτώση του κομμουνισμού o Zufer, συμπαίκτης των Κιτσάνοβιτς, Νταλίπαγκιτς, Ντελίμπασιτς, Ραντοβάνοβιτς και λοιπών κορυφαίων προσωπικοτήτων του γιουγκοσλαβικού μπάσκετ -στο αργυρό του Παγκοσμίου του 1982-, πήρε την οικογένεια του και πήγαν στο Ισραήλ. Αποδέχθηκε την πρόταση της Ramat HaSharon -το 1990. Ακολούθησε το συμβόλαιο με τη Rishon LeZion και μετά με τη Hapoel Tel Aviv, πριν 'κλείσει' την καριέρα του στην Elitzur Bat Yam.

Από όσα έχει ζήσει και έχει δει, ένα γεγονός δεν θα ξεχάσει ποτέ: την προημιτελική σειρά της Μακάμπι με την Παρτίζαν, για την Ευρωλίγκα της σεζόν 2009-10. "Η ατμόσφαιρα ήταν τέτοια που όλοι στο Ισραήλ κατάλαβαν τι σημαίνει να εκπροσωπείς τη Σερβία, να παίζεις μπάσκετ σε αυτήν τη χώρα. Μέχρι σήμερα πολλοί που λένε ότι αυτό το πράγματα δεν το έχουν ξαναδεί. Με αυτήν τη σειρά έμαθαν να αισθάνονται την ατμόσφαιρα. Όχι μόνο να τη βλέπουν. Είδαν το σεβασμό που 'χει το μπάσκετ στη Σερβία".

Εξήγησε πως το Ισραήλ "είναι μικρογραφία τςη Αμερικής, σε τρόπο σκέψης και λειτουργίας. Τους έλεγα πάντα ότι δεν χρειάζεται όλοι οι ξένοι να είναι Αμερικανοί. Και ΟΚ, μη φέρεις Σέρβο. Φέρε έναν Ισπανό, έναν Έλληνα, έναν Ευρωπαίο. Τους πρότεινα τον Γιαν Βέσελι και τον Στέφαν Μάρκοβιτς. Προτιμούσαν όμως, Αμερικανούς". Ώσπου τον άκουσαν. Βοήθησε βέβαια, και το αίμα του: ο γιος του οδήγησε το Ισραήλ στο πρώτο ευρωπαϊκό, έπειτα από 17 χρόνια στο Eurobasket του 2018.

Ο Ντένι θα μπορούσε να παίζει για τη Σερβία

Ο Zufer ξέρει πως η εποχή του ήταν διαφορετική. Τουλάχιστον σε σύγκριση με ό,τι ισχύει τώρα. "Τότε δεν μπορούσα να ονειρευτώ πως θα παίξω με αυτούς που έβλεπα στην τηλεόραση. Το να γίνω διεθνής ήταν ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Δεν μπορούσα να κοιμηθώ από το άγχος του να κάνω ό,τι χρειαζόταν η ομάδα. Ό,τι ήθελε ο προπονητής. Σήμερα τα πράγματα είναι αλλιώς. Υπάρχει το ΝΒΑ, τα εκατομμύρια και η αίσθηση πως οι παίκτες δεν θέλουν να παίξουν στην εθνική. Στο μυαλό μου, το εθνόσημο στο στήθος είναι ιερό και η ευκαιρία να εκπροσωπήσεις τη χώρα σου μοναδική. Στα χρόνια μου είχαμε σημαία μέσα στο σαλόνι, για να θυμάμαι πάντα γιατί προσπαθούσα και τι εκπροσωπούσα". Έτσι έμαθε να σκέφτεται και ο γιος του, o oποίος διακρίνεται για το ένστικτο, το μπασκετικό ΙQ και την τρελή διάθεση να κάνει ό,τι χρειάζεται για την ομάδα του. Δεν είναι τέλειος. Δεν είναι και 100 χρόνων.

Ο Ντένι δεν μιλάει σερβικά. Καταλαβαίνει, αλλά δεν μιλάει. “Και για αυτό κατηγορώ τον πατέρα μου, γιατί δεν μου έμαθε τη γλώσσα από όταν ήμουν παιδί. Προσπαθώ να καλύψω το κενό, αλλά είμαι θυμωμένος που δεν καταλαβαίνω τα πάντα. Έχω υποφέρει και λίγο, γιατί όποιος βλέπει το όνομα μου, αρχίζει να μου μιλάει στα σέρβικα και εγώ δεν καταλαβαίνω τι γίνεται".

Ο μικρός έχει διπλή υπηκοότητα και όταν ήλθε η ώρα να βάλει καταλήξει σε εθνόσημο (2018), ο πατέρας του επικοινώνησε με τη Σερβία και τον Σάσα Τζόρτζεβιτς, ο οποίος προφανώς και ήθελε το παιδί. "Ήμασταν σε επικοινωνία, αλλά καταλάβαμε πως θα έχει πρόβλημα με το να βγαίνει από τη χώρα -είχε να πάει και στρατό- και με τις προπονήσεις με την ομάδα του. Αν επέλεγε να παίξει για το Ισραήλ, όλα θα ήταν πιο εύκολα. Ως πατέρας του θα ήθελα να παίξει για τη Σερβία, γιατί έτσι θα είχε περισσότερες πιθανότητες να αγωνιστεί σε Ολυμπιακούς Αγώνες και να φορέσει μετάλλιο. Παρ' όλα αυτά, γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Ισραήλ. Οπότε ήταν καλύτερο από πολλές απόψεις, να παίξει για το Ισραήλ". Τελικά, αυτή η απόφαση έσωσε το παιδί -αν δεις τι γίνεται στις μικρές εθνικές της Σερβίας.

Το 2018 είχε αγωνιστεί για την U20 και την U18, πριν πάει στο Basketball Without Borders

Ο 18χρονος συζητείται από σήμερα για το 2020 NBA draft. Πράγμα λογικό αν σκεφτείς πως έχει κληθεί σε ό,τι διοργάνωση αφορά και το ΝΒΑ. Είχε αναδειχθεί MVP στο Basketball Without Borders, πέρυσι στη Σερβία. Στα 17 του. Είχε ήδη υπογράψει εξαετές συμβόλαιο με τη Μακάμπι. Στις 19/11 του 2017, σε ματς με την Ironi Nes Ziona, έγινε ο νεαρότερος παίκτης που έπαιξε ποτέ για την 'ομάδα του λαού', στα 16 χρόνια και 320 ημέρες.

Ο στοχος του γιου μου ειναι το ΝΒΑ, αλλα δεν θα τον καταστρεψουμε για να τον υλοποιησει οσο πιο γρηγορα γινονται. Ολα θα γινουν στο σωστο χρονο και θα δουμε που θα βγει

Ο πατέρας του διαφωνεί πως το παιδί είναι ο νέος Ντόντσιτς "γιατί παίκτες τύπου Ντόντσιτς προκύπτουν μια φορά τα 30 χρόνια. Ο Λούκα είναι μοναδικός. Ο Ντάνι και οι συνομήλικοι του οφείλουν να μελετήσουν την καριέρα του Ντόντσιτς και να καταλάβουν ποιοι είναι, τι θέλουν και πώς θα φτάσουν εκεί.

Παρακολουθώ τι γίνεται στη Σερβία, με τις μικρές κατηγορίες και βλέπω ότι οι γονείς είναι αυτοί που θέλουν να γίνουν όλα γρήγορα. Που ξεπερνούν τα όρια, για τα λεφτά. Δεν τους νοιάζει αν το παιδί τους θα βρει θέση στον Ερυθρό Αστέρα ή την Παρτίζαν. Δεν τους ενδιαφέρει να γίνουν όλα βήμα, βήμα. Θέλουν την επιτυχία εδώ και τώρα. Όταν όμως, στέλνεις το παιδί σου εκτός συνόρων στα 14, 15 το πιθανότερο είναι να τον 'καταπιεί' η νέα πραγματικότητα. Κράτα το στο σπίτι, πήγαινε τον σε μια καλή ακαδημία και βάλτε μαζί μικρούς στόχους. Ξέρετε πόσοι καλοί παίκτες εξαφανίζονται μέσω του 'εδώ και τώρα'; Δεν υπάρχει υπομονή και οι γονείς βλέπουν τα παιδιά ως την οικονομική τους σωτηρία".

Ο Ζufer έχει ακαδημία μπάσκετ (λέγεται 'Ηρακλής' και είναι σε προάστιο του Τελ Αβίβ), αλλά δεν έχει προπονήσει ΠΟΤΕ το γιο του. "Είχα καταλάβει πως το καλύτερο που έχω να κάνω είναι να μην εμπλακώ με την καριέρα του. Το σημερινό μπάσκετ είναι τελείως διαφορετικό από αυτό που έπαιζα εγώ. Τότε σκόραρες 35 πόντους και ήσουν ο καλύτερος. Τώρα μπορείς να 'χεις 10 πόντους, 10 ριμπάουντ και 2 ασίστ και να είσαι πιο πολύτιμος από κάποιον που βάζει 35 πόντους".

O γιος του είναι 'μηχανή παραγωγής' των πάντων. Στις 20 του μήνα, η επίσημη ιστοσελίδα της FIBA ασχολήθηκε με την περίπτωση του Ντένι. Τον πέτυχε μετά τους 16 πόντους, 10 ριμπάουντ, 5 ασίστ, 4 τάπες και 3 κλεψίματα σε ματς της προημιτελικής φάσης -με τη Λιθουανία. Αντί να βγει με τους φίλους του να χαρεί -στο Τελ Αβίβ όπου διεξήχθη η διοργάνωση- μετά τον αγώνα περίμενε να φύγει ο κόσμος από το γήπεδο, άλλαξε μπλούζα και επέστρεψε στο παρκέ για να εκτελέσει βολές. Είχε κάνει κακή δουλειά. Είχε 3/8. "Τιμωρώ τον εαυτό μου όταν δεν τις βάζω” είχε εξηγήσει, “δουλεύω κάθε μέρα σε αυτό το κομμάτι. Δεν το λέω για να το πω, αλλά είμαι καλός από τη γραμμή των βολών. Αλλά όταν παίζω ενώπιον κόσμου, με παρασύρει η ατμόσφαιρα και χαλάω τα ποσοστά μου. Η μόνη λύση είναι να δουλέψω περισσότερο και να μάθω πώς να ελέγχω το συναίσθημα".

Αυτή ήταν η τακτική του και τους μήνες του στη Μακάμπι. "Όταν ήμουν στην ανδρική ομάδα και δεν έπαιζα, μετά το παιχνίδι πήγαινα με τον προσωπικό μου γυμναστή για σουτ. Πόσα; Ούτε ξέρω. Ο Βέλικο Πέροβιτς είναι ο άνθρωπος που είναι πάντα δίπλα μου. Αυτός που με 'ανεβάζει' όταν 'πέφτω'. Του χρωστώ πάρα πολλά". Ο Ντένι δεν παίζει μπάσκετ γιατί δεν έχει κάτι άλλο να κάνει στη ζωή του. Ούτε γιατί στόχος είναι τα εκατομμύρια. Ξεκάθαρα θέλει να ζήσει από αυτό -και ζει από αυτό-, αλλά όπως λέει, έχει εμμονή με το σπορ. "Δεν σταματώ ποτέ να σκέφτομαι για το μπάσκετ. Φέτος δεν είχα πολύ χρόνο να ξεκουραστώ, μόνο μια-δυο μέρες. Ένιωθα πως το σώμα μου πονούσε. Αλλά δεν θα έχανα, με τίποτα, την ευκαιρία να βρεθώ με τους φίλους μου και να παίξουμε μπροστά στον κόσμο μας.

Οι προπονητές μας μας μεγάλωσαν, διδάσκοντας μας πώς να παίζουμε, πώς να παλεύουμε και πώς να μη τα παρατάμε. Όλοι όσοι είμαστε στην εθνική είμαστε εξαιρετικοί παίκτες. Έχουμε τέλεια χημεία και περνάμε καλά μεταξύ μας. Δεν νιώθουμε πίεση. Θέλουμε να κάνουμε ό,τι χρειάζεται, ό,τι ζητά ο προπονητής και να είμαστε χαρούμενοι". Μήπως να ακολουθήσουμε αυτό το σύστημα, μπας και σωθούμε;