Ο Ενές Καντέρ εξακολουθεί να πιστεύει σε κάτι -ό,τι και αν χάνει

H Νike είχε αποθεωθεί για την επιλογή της να κάνει τον Colin Kaepernick (Κόλιν Κάπερνικ) έναν από τους πρωταγωνιστές της καμπάνιας, για τα 30α γενέθλια του "Just do It". Προηγουμένως, είχε διατηρήσει την οικονομική σχέση με τον αθλητή του NFL που γονάτισε -το 2016- στην ανάκρουση του εθνικού ύμνου, ως διαμαρτυρία για τις δολοφονίες μαύρων από αστυνομικούς.

Και δεν άλλαξε τακτική, αφότου οι ιδιοκτήτες του NFL και ο Πλανητάρχης κήρυξαν 'πόλεμο' εναντίον του Κάπερνικ. Μηδέ μετά το πλήθος Αμερικανών που έκαψαν τα προϊόντα της και πόσταραν τα σχετικά videos στα social networks. Στο τρίμηνο εν τω μεταξύ, είδε αύξηση στα έσοδα της.

Το θέμα με τον Κάπερνικ είχε γίνει τον περασμένο Σεπτέμβριο. Και το διάβασες παντού. Ένα μήνα νωρίτερα, είχε συμβεί κάτι άλλο που αφορούσε τη Nike και έναν άλλον αθλητή, που δεν κυκλοφόρησε και τόσο.

Η εκ των κορυφαίων εταιρειών αθλητικών ειδών είχε αποφασίσει τον Αύγουστο να διακόψει τη συνεργασία της με τον Enes Kanter (Ενές Καντέρ), τον απάτριδα παίκτη των Knicks που δεν φοβήθηκε ποτέ να πει όσα πιστεύει για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Το “ Ο Ερντογάν είναι ο Χίτλερ της εποχής” το ξεστόμισε τον Μάιο του 2017, όταν η Τουρκία ανακάλεσε το διαβατήριο του ενώ εκείνος ήταν στη Ρουμανία, από την οποία ζήτησε την έκδοση του η τουρκική κυβέρνηση. Μεσολάβησε το ΝΒΑ για να γυρίσει πίσω στις ΗΠΑ.

Έκτοτε έχει κηρυχθεί εχθρός του κράτους που λέγεται Τουρκία και έχει καταδικαστεί σε τετραετή φυλάκιση - που θα εκτίσει αν ποτέ επιστρέψει στη χώρα.

Το κατηγορητήριο ανέφερε ότι είναι συνεργάτης του Φετουλάχ Γκιουλέν, του αυτοεξόριστου στις ΗΠΑ, βασικού κατηγορούμενου από την τουρκική κυβέρνηση, για την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016.

Ο Καντέρ, ο οποίος δεν έκρυψε ποτέ την καλή σχέση που 'χει με τον Γκιουλέν (είχε φοιτήσει σε σχολείο του κινήματος του -Hizmet-, την εποχή που ήταν κολλητός του Ερντογάν) καταδικάστηκε ερήμην. Κατά καιρούς είχε πει πως στο μυαλό του ο Ερντογάν είναι τύραννος και οτιδήποτε άλλο από δημοκρατικός ηγέτης.

Το ξέσπασμα ήλθε τη μέρα που συνελήφθη ο πατέρας του -επειδή είναι πατέρας του. Τον έδιωξαν από τη δουλειά του (καθηγητής Πανεπιστημίου) και του απήγγειλαν κατηγορίες. Είχε προηγηθεί η αποκήρυξη του από την οικογένεια του και το “ νόμισαν πως μπορούν να με φιμώσουν. Αλλά δεν θα γίνει. Πάντα αυτά κάνουν, γιατί αυτοί είμαι. Είμαι διάσημος και παρ' όλα αυτά δεν διστάζουν. Σκεφτείτε πόσα χειρότερα κάνουν σε ανθρώπους που δεν έχουν τη δική μου πλατφόρμα. Για αυτούς δεν μπορώ να σκάσω. Είναι ευθύνη μου”. Οι απειλές κατά της ζωής του -από οπαδούς του Τούρκου ηγέτη-, έγιναν καθημερινό φαινόμενο.

Κάπου εδώ σκέψου πως απλά θα μπορούσε να μη μιλάει και να παίζει μπάσκετ. Δεν το έκανε.

Έκτοτε δεν κυκλοφορεί ποτέ μόνος “γιατί το μόνο που χρειάζεται είναι ένας τρελός”. Δεν συχνάζει όπου πηγαίνουν Τούρκοι και έχασε τις σχέσεις που είχε με τους υπόλοιπους Τούρκους ΝΒΑers. Πρώτος και καλύτερος ήταν ο Χέντο Τούρκογλου, φίλος του Ερντογάν και πρόεδρος της τουρκικής ομοσπονδίας μπάσκετ. Ο Τούρκογλου τον είχε χαρακτηρίσει “προδότη”.

Η τελευταία κίνηση τυφλής πίστης του Τούρκογλου στον Ερντογάν ήταν ένα ποστάρισμα, στο οποίο υιοθέτησε όλες τις απόψεις του Τούρκου ηγέτη.

Εξυπακούεται πως δεν έχει την παραμικρή επαφή με τους συγγενείς του. Από τα 16 ζούσε μακριά από την οικογένεια του. Είχε φύγει από την Άγκυρα για να παίξει στην Κωνσταντινούπολη, με τη φανέλα της Φενέρμπαχτσε και μετά πήγε στις ΗΠΑ. Εκεί διαπίστωσε πως ο όρος 'οικογένεια' μπορεί να 'χει διευρυμένη έννοια.

Παρεμπιπτόντως, η Nike τον κυνηγούσε να του δώσει συμβόλαιο από τότε.

Οι πληροφορίες ήθελαν τον πατέρα του να το υπογράφει. Αυτομάτως, έγινε επαγγελματίας και άρα δεν μπορούσε να αγωνιστεί στο κολεγιακό πρωτάθλημα. “ Όταν ήλθα στις ΗΠΑ, απέρριψα ουκ ολίγες χορηγίες και προτάσεις, όπως αυτή της Nike. Θα μπορούσα να είμαι θρύλος στην Ευρώπη. Ήμουν κυρίαρχος στην ηλικία μου”, είχε τονίσει σε συνέντευξη του στο Vice.

Ξεπέρασε το εμπόδιο, όταν τον δέχθηκε προπαρασκευαστικό σχολείο (Stoneridge Preparatory School). Από εκεί δεσμεύτηκε προφορικά με τους Washington Huskies -τους προτίμησε από τους UCLA, USC, Indiana και UNLV. Λίγους μήνες μετά υπέγραψε National Letter of Intent (το έγγραφο επίσημης δέσμευσης αθλητών με κολέγια) με το Κεντάκι, που έφτασε στο Final Four του NCAA.

Χωρίς τον Καντέρ, ο οποίος αποβλήθηκε δια βίου, όταν αποκαλύφθηκε ο -προ διετίας- μισθός του από τη Φενέρ. Για δυο χρόνια αισθανόταν απέραντη μοναξιά. Πως δεν τον ήθελαν οι ΗΠΑ. Δεν παραιτήθηκε.

Αποδείχθηκε ότι τα χρήματα της Φενέρ ήταν τα δίδακτρα του σε ιδιωτικό σχολείο. Δεν σήμαινε κάτι για το NCAA. Έμαθε τα μαντάτα, ενώ καθόταν αμέριμνος στο δωμάτιο του. Ο κόουτς Καλιπάρι του είχε πει “ είσαι ακόμα μέλος της οικογένειας μας. Αν θες να μείνεις, μείνε. Αν θες να γυρίσεις στην Ευρώπη, κάνε αυτό”. Απάντησε “θα μείνω”, γιατί δεν είχε ζήσει το όνειρο του: να γίνει NBAer.

To καλοκαίρι δήλωσε συμμετοχή στο ΝΒΑ draft και επιλέχθηκε στο Νο3, από τους Τζαζ. Έκτοτε έχει εξελιχθεί σε έναν από τους καλύτερους Τούρκους NBAer. Κάτι που δεν του έδωσε το NBA Europe.

Τη Δευτέρα 3/12, είχε σχολιάσει στο Twitter “φοβισμένα ποντικάκια” τους ανθρώπους που χειρίζονται το λογαριασμό του NBA Europe. Προηγήθηκε το ποστάρισμα φωτογραφίας με τους Τούρκους NBAers, στην οποία δεν υπήρχε εκείνος. Αργότερα την ίδια ημέρα, οι υπεύθυνοι του ζήτησαν συγγνώμη. “ Και ως καλύτερος άνθρωπος, την αποδέχομαι” είχε πει.

Πίσω στις πρώτες του εμπειρίες από το ΝΒΑ, δυσκολεύτηκε, αλλά βρήκε τη θέση του σε ρόστερ με πολλούς ψηλούς, τον τρίτο χρόνο οι Τζαζ τον έστειλαν στην Οκλαχόμα Σίτι και εκεί άρχισε να λάμπει.

Έκανε φίλους, αγόρασε σπίτι, άρχισε να φτιάχνει τη ζωή του. Κατάλαβε τελικά, πως η Αμερική τον θέλει. Κάτι που συνεχίστηκε και στη Νέα Υόρκη.

Πάντα παρακολουθούσε τι γίνεται στη χώρα του. Και πάντα εξέφρασε άποψη. Αρχής γενομένης από το σκάνδαλο διαφθοράς του 2013, όταν συνελήφθησαν δεκάδων μέλη της τουρκικής ελίτ για εμπλοκή σε “πλυντήριο' χρημάτων για να περάσουν οι κυρώσεις των ΗΠΑ στο Ιράν.

Εκατοντάδες είχαν βασανιστεί μέχρι θανάτου. Mετά έγινε η απόπειρα για πραξικόπημα και οι δεκάδες χιλιάδες συλλήψεις, εξαφανισμοί, απολύσεις των αντιφρονούντων. Περί τα 189 μέσα μαζικής ενημέρωσης έκλεισαν και 319 δημοσιογράφοι συνελήφθησαν.

Για όλα αυτά τοποθετήθηκε ο Καντέρ, με μια εφημερίδα που είναι με τον Ερντογάν (Daily Sabah) να ενημερώνει για το ένταλμα σύλληψης του. Εκείνος απάντησε “ δεν μπορείτε να με πιάσετε. Μη χάνετε το χρόνο σας. Θα έλθω όταν θέλω, να φτύσω το άσχημο πρόσωπο σας”. H συνέπεια ήταν νέες απειλές κατά της ζωής του.

Είναι τόσο σοβαρές -και βάσιμες- που ο Καντέρ δεν θα ακολουθήσει τους Knicks στο Λονδίνο, για το παιχνίδι που θα δώσουν με τους Ουίζαρντς, στις 17/1. Επίσημα ο οργανισμός ενημέρωσε πως δεν θα πάει, γιατί έχει πρόβλημα με την ταξιδιωτική βίζα. Λίγες ώρες μετά, εμφανίστηκε ο ίδιος να εξηγήσει ότι δεν θα πάει “ εξαιτίας αυτού του μανιακού τρελού, του Τούρκου προέδρου. Υπάρχει περίπτωση να με δολοφονήσουν εκεί”, ενημερώνοντας ότι υπάρχουν κατάσκοποι, έτοιμοι να κάνουν τη δουλειά, οπουδήποτε, όποια ώρα.

Εκείνη τη στιγμή έγινε η μοιραία σύγκριση του τρόπου που διαχειρίστηκε η Nike το θέμα του Κάπερνικ και αυτού που ίσχυσε για τον Καντέρ. Η φράση που συνόδευε τη διαφήμιση του Κάπερνικ ήταν “πίστεψε σε κάτι. Ακόμα και αν αυτό σημαίνει να θυσιάζεις τα πάντα”.

Μedia διευκρίνισαν ότι η ουσιαστικότερη συνέπεια της πράξης του Κάπερνικ είναι ότι δεν του δίνουν δουλειά στο NFL. Κατά τα άλλα, έχει το συμβόλαιο με τη Nike -παρ' ότι δεν είναι εν ενεργεία αθλητής- και μια γεμάτη καθημερινότητα, με δραστηριότητες που αφορούν τη διαμαρτυρία του.

Ο Καντέρ, ο οποίος ειρήσθω εν παρόδω αθλητικά είναι τουλάχιστον ένα επίπεδο πιο πάνω από τον Κάπερνικ, έχει το συμβόλαιο με τους Νικς, στους οποίους δίνει 14π. και 10 ριμπ. Ανά αγώνα. Όπως και ο Κάπερνικ, τοποθετήθηκε δημοσίως επί πολιτικού θέματος, τάχθηκε εναντίον του Ερντογάν και υπέρ του Γκιουλέν και οι συνέπειες ήταν πολλές: για αρχή το ένταλμα σύλληψης, η ερήμην του καταδίκη σε τετραετή φυλάκιση και η συνεχής καταδίωξη.

Πριν ανακαλέσουν το διαβατήριο του, ήταν σε ταξίδι στην Ινδονησία για ένα καμπ. Είχε αναγκαστεί να φύγει κακήν κακώς, διότι οι Τούρκοι είχαν επικοινωνήσει με την κυβέρνηση εκείνης της χώρας, απαιτώντας τη σύλληψη του.

Στη συνέντευξη στο Vice Sports είχε πει πως “ μίλησα με τη Nike και μου είχαν πει ότι 'θέλουμε να σου δώσουμε συμβόλαιο. Σε παρακολουθούμε. Αλλά αν το κάνουμε, θα κλείσουν κάθε κατάστημα που έχουμε στην Τουρκία. Οπότε δεν μπορούμε να το κάνουμε'. Είμαι παίκτης του ΝΒΑ, χωρίς συμβόλαιο για παπούτσια ή χορηγία και όλα αυτά ενώ παίζω στη Νέα Υόρκη”.

Και τότε όλοι γύρισαν στο “πίστεψε σε κάτι. Ακόμα και αν αυτό σημαίνει να θυσιάζεις τα πάντα” του Κάπερνικ.

Ο τρόπος που ζει τα τελευταία χρόνια τον έχει κάνει να θεωρεί “ τους συμπαίκτες μου, ως αδέλφια μου, την ομάδα ως οικογένεια μου και τη Νέα Υόρκη ως το σπίτι μου. Για εμένα το μπάσκετ δεν είναι ένα σπορ. Είναι η οικογένεια μου, ο τρόπος που 'χω για να ξεχνώ ό,τι με αγχώνει, ό,τι με προβληματίζει” τόνισε σε συνέντευξη του στο The Ringer.

Τι θα γίνει αν τον ανταλλάξουν, κάτι που ο Ντέιβιντ Φίζντεϊλ του είπε πως δεν θα γίνει; “Θ α αρχίσω από το μηδέν. Όσα χρόνια και αν μείνω στους Νικς, κάποια στιγμή ο κύκλος θα 'κλείσει'. Κάποια στιγμή όλα τελειώνουν”.

Photos: Associated Press