Νικ Καλάθης: Ευλογία ή κατάρα για τον Παναθηναϊκό;

Η επικείμενη συμφωνία Νικ Καλάθη–Μπαρτσελόνα βάζει τέλος στην “πράσινη” καριέρα του 31χρονου άσου, που χωρίστηκε σε δυο εποχές. Η πρώτη (2009-2012) ήταν όταν μας πρωτοσυστήθηκε από το Φλόριντα Στέιτ σε ηλικία μόλις 20 ετών. Έμπαινε σε έναν “άλλον” Παναθηναϊκό ΟΠΑΠ, κυρίαρχο εντός κι εκτός συνόρων, με ένα δεδομένο αγωνιστικό μοντέλο και σύστημα (του Ζέλικο Ομπράντοβιτς). Πρόλαβε να ζήσει το τελείωμα αυτής της ένδοξης ιστορίας, κερδίζοντας δυο πρωταθλήματα και κυρίως την Ευρωλίγκα του 2011, στην κατάκτηση της οποίας μάλιστα είχε ιδιαίτερη συμβολή, καθώς ήταν αυτός που στη ζώνη 1-4 των ημιτελικών πλέι-οφ με την Μπαρτσελόνα έπεφτε πάνω στον Χουάν Κάρλος Ναβάρο.

Η δεύτερη εποχή (2015-2020) ήταν όταν επέστρεψε για να αποτελέσει κεντρικό σημείο αναφοράς στην προσπάθεια της συνέχειας. Ήρθε μάλιστα από το ΝΒΑ, πιο ώριμος (στα 26 του), με στόχο να γίνει ο ηγέτης του νέου Παναθηναϊκού ΟΠΑΠ. Έγινε, όμως; Δικαίωσε τις προσδοκίες, αλλά και τα πολύ υψηλά συμβόλαια που πήρε; Τι πρόσφερε τελικά στους “πράσινους” ο κορυφαίος πασέρ που είδαμε τα τελευταία χρόνια στην Ευρωλίγκα; Προς τα πού γέρνει η ζυγαριά της αποτίμησης; Στα 4 πρωταθλήματα και 2 κύπελλα που πρόσθεσε στο παλμαρέ του; Ή στη μόνιμη απουσία του Παναθηναϊκού ΟΠΑΠ από τα Final Four; Ας προσπαθήσουμε να απαντήσουμε μέσω των γεγονότων και όσα έκανε πάνω στο παρκέ…

Είναι πολύ… διαφορετικός ο πρώτος με τον δεύτερο Καλάθη, γιατί ο πρώτα απ’ όλα ο Παναθηναϊκός ΟΠΑΠ δεν ήταν ίδιος, ως οργανισμός. Ο 20χρονος Ελληνοαμερικανός ερχόταν κατευθείαν από το κολέγιο, σε μια πρωταθληματική ομάδα, την οποία κοούτσαρε ο ίδιος προπονητής για 11 σεζόν και είχε δυο κορυφαίους γκαρντ στην περιφέρειά της: τον Δημήτρη Διαμαντίδη και τον Βασίλη Σπανούλη. Μπήκε σε ένα σύστημα, όπου όλα ήταν ρυθμισμένα να λειτουργούν με συγκεκριμένους κανόνες. Έμοιαζε με μια προγραμματισμένη κίνηση για την επόμενη μέρα, στην οποία θα έμπαινε σταδιακά.

Μπορεί η μετακίνηση του Σπανούλη στον Ολυμπιακό να επίσπευσε την ωρίμανσή του, πάντως φάνηκε έτοιμος να ανταποκριθεί στον ρόλο του και τη σεζόν 2010-2011, δίπλα στον Διαμαντίδη, έγινε ένα βασικό γρανάζι του Παναθηναϊκού ΟΠΑΠ που κέρδιζε την 6η Ευρωλίγκα στη Βαρκελώνη και το πρωτάθλημα στην Ελλάδα. Στο τέλος της επόμενης σεζόν, όμως, με τον Ολυμπιακό πρωταθλητή Ευρώπης και Ελλάδας, ο Ομπράντοβιτς αποχωρούσε κι ο ίδιος αναχωρούσε για το Κράσνονταρ. Ήδη, ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είχε αναλάβει το “κουμάντο” στο πράσινο καράβι…

“Διάδοχος” του Διαμαντίδη

Τρία χρόνια μετά (το 2015) κι αφού είχε κατακτήσει το Eurocup με τη Λοκομοτίβ Κουμπάν και αγωνιστεί σε 138 ματς του ΝΒΑ (με τους Γκρίζλις), αποφάσισε να επιστρέψει στην Ευρώπη. Ο Παναθηναϊκός του 2015, με προπονητή τον Σάσα Τζόρτζεβιτς, έδινε ένα πλουσιοπάροχο συμβόλαιο (σχεδόν 2.000.000 δολαρίων ετησίως) στον Καλάθη, που δεν ήταν πια το 20χρονο παιδαρέλι από τη Φλόριντα, αλλά ένας 26χρονος με μεγάλες εμπειρίες (και από το ΝΒΑ), που θα ήταν επικεφαλής μιας πλειάδας νέων Ελλήνων παικτών (Νίκος Παππάς, Βλαδίμηρος Γιάνκοβιτς κατ’ αρχάς, Λευτέρης Μποχωρίδης, Βασίλης Χαραλαμπόπουλος, Γιώργος Παπαγιάννης να ακολουθούν) και προοριζόταν για διάδοχος του Διαμαντίδη ο οποίος είχε εξαγγείλει την αποχώρησή του από το μπάσκετ στο τέλος της σεζόν.

Η χρονιά δεν εξελίχθηκε όπως θα ήθελαν στο ΟΑΚΑ. Το τρίποντο του Σπανούλη στην παράταση έχρισε τον Ολυμπιακό πρωταθλητή μέσα στο “πράσινο κάστρο”, ενώ η Λαμποράλ είχε αποκλείσει τους “πράσινους” από το Final Four με “σκούπα” και τον Αργύρη Πεδουλάκη να παίρνει τη θέση του Τζόρτζεβιτς, ο Παναθηναϊκός άφηνε κατά μέρους το σχέδιο να προωθήσει Έλληνες παίκτες. Ο Πεδουλάκης και ο Τσάβι Πασκουάλ προσπάθησαν να δημιουργήσουν μια περισσότερο “αμερικανική” ομάδα (με Μάικ Τζέιμς, Κρις Σίνγκλετον, Κέι Σι Ρίβερς και λοιπούς), έδωσαν την μπαγκέτα στον Καλάθη, όμως πρώτα η Φενέρμπαχτσε και στη συνέχεια η Ρεάλ Μαδρίτης έκλεισαν τον δρόμο για το Final Four.

Η ομάδα του 2017-2018 ίσως ήταν η καλύτερη που είχε ο Παναθηναϊκός ΟΠΑΠ σε αυτήν την 5ετία (δεν είναι τυχαίο ότι αυτήν τη χρονιά ο Καλάθης είχε και τα καλύτερα στατιστικά του με 14.5π και 8ασ). Άλλωστε, έκανε και τη μοναδικη νίκη του στα πλέι-οφ, απειλώντας εν μέρει τη Ρεάλ. Ο Πασκουάλ ήταν ήδη στον 2ο χρόνο του στο ΟΑΚΑ, όμως ούτε αυτός ολοκλήρωσε το συμβόλαιό του. Και κάπου εκεί οι “πράσινοι” έχασαν τη ρότα τους. Το γαϊτανάκι με τον Ρικ Πιτίνο που στην αρχή φάνηκε να αποτελεί ένα προπονητή πάνω στον οποίο μπορούσε να γίνει μια ολική πράσινη επανεκκίνηση, προκάλεσε τριγμούς και ένα περίεργο πήγαινε-έλα που δεν κατάλαβε κανείς.

Ο Καλάθης είχε ανανεώσει το συμβόλαιό του (με χρήματα πλέον που ξεπερνούσαν τα δυο εκατομμύρια δολάρια ως ετήσιες αποδοχές) όμως η ομάδα, έστω κι αν κατακτούσε τα πρωταθλήματα στην Ελλάδα, αδυνατούσε να βρει διέξοδο στον προ του 2012 αγαπημένο της προορισμό. Το φάιναλ-φορ της Ευρωλίγκας. Οι απογοητεύσεις ήταν περισσότερες από τις μεγάλες νίκες και στα αδηφάγα κοινωνικά δίκτυα υπήρχε ένας μόνιμος στόχος, σε κάθε “πράσινη” αποτυχία. Ο Καλάθης και το … συμβόλαιό του.

“Αφήστε τον να σουτάρει…”

Και δεν ήταν μόνο αυτό: Στα κρίσιμα ματς, οι αντίπαλοι έπαιζαν με το μυαλό του, ή αν προτιμάτε σημάδευαν την αδυναμία του. Ο Νικ έχει ποσοστό καριέρας 28% στα τρίποντα και 55.4% στις βολές. Για ένα παίκτη που έχει την μπάλα στα χέρια του, περισσότερο από κάθε άλλο παίκτη της ομάδας του, που κερδίζει φάουλ λόγω των επαφών που επιδιώκει, τα νούμερα ήταν τραγικά. Ο ίδιος προσπαθούσε, πολλές φορές χωρίς λόγο, να νικήσει την αδυναμία του, εκβιάζοντας το σουτ που … προκλητικά του πρόσφεραν οι αντίπαλοι προπονητές, είτε παίζοντας άμυνα στα 2-3 μέτρα, είτε under από τα σκριν. Παρά το ύψος του δεν έχει καθόλου παιχνίδι με πλάτη, κάτι που δεν του επιτρέπει να εκμεταλλεύεται μις-ματς με κοντύτερο αντίπαλο.

Όσες φορές ο Καλάθης διατηρούσε την αυτοκυριαρχία του, πηγαίνοντας σε αυτό που ξέρει καλύτερα (πικ εν ρολ, ή διείσδυση στο αντίπαλο καλάθι με φλότερ) ο ΠΑΟ δεν είχε πρόβλημα. Όταν …. τρελαινόταν, ερχόταν απλά μια ακόμη ήττα.

Συν τοις άλλοις η εξάρτηση συνολικά του Παναθηναικού από τον Καλάθη έγινε ένα τεράστιο πρόβλημα, αφού χωρίς αυτόν στο παρκέ, οι “πράσινοι” ήταν μια τελείως διαφορετική ομάδα. Ειδικά την τελευταία διετία, όπου οι χρόνοι συμμετοχής του άρχισαν να υπερβαίνουν τα 30 λεπτά και να αγγίζουν … άλλες εποχές, όταν οι βασικοί πόιντ-γκαρντ, έπαιζαν σαράντα λεπτά και έβγαιναν μόνο όταν δεν μπορούσαν απλά να πάρουν τα πόδια τους. Αυτό δεν έκανε καμιά εντύπωση το 1980, το 2020 όμως είναι σε πλήρη αντίθεση με το πως αντέχει μια ομάδα και κυριως τον τρόπο που συντηρεί τον ηγέτη της φρέσκο.

Όσοι επιχειρηματολογούσαν εναντίον του Καλάθη, είχαν βρει ένα πολύ γερό πάτημα. Ο καλύτερος (και πιο ακριβοπληρωμένος) παίκτης της ομάδας ήταν ταυτόχρονα και ένα πολύ ευάλωτο κομμάτι, καθώς οι αντίπαλοι πόνταραν στην δεδομένη αδυναμία του στο σουτ. Ο Ρικ Πιτίνο την είχε αποδώσει στον μηχανισμό του σουτ, τον τρόπο που βάζει τα πόδια του και εκτελεί την προσπάθεια του. Για να γίνει καλύτερος σουτέρ δεν έφτανε να μείνει στο γήπεδο δέκα ώρες και να σουτάρει διαρκώς, αλλά να αλλάξει ολότελα τον τρόπο που απειλούσε από μακριά.

32 νταμπλ-νταμπλ (και ένα τριπλ-νταμπλ)

Το πιο εύκολο που θα μπορούσε κανείς να βρει μετά από μια ήττα του Παναθηναϊκού ήταν η αδυναμία του Καλάθη να ευστοχήσει από μακριά. Είναι, όμως έτσι; Το νόμισμα έχει δυο όψεις. Ναι, ο Καλάθης πολλές φορές έριχνε τούβλα αλλά δεν έκανε μόνο αυτό. Μιλάμε για ένα παίκτη που στα τελευταία 92 ματς του Παναθηναϊκού στην Ευρώπη, έχει κάνει 32 νταμπλ-νταμπλ (διπλές φιγούρες σε πόντους και ασίστ) και ένα … τριπλ-νταμπλ.

Ο Καλάθης δεν σταμάτησε όλον αυτό τον καιρό να είναι και ο καλύτερος αμυντικός της ομάδας. Ένας γκαρντ κοντά στα δυο μέτρα, κυνηγούσε συνήθως τον καλύτερο επιθετικό των αντιπάλων, πίεζε σίγουρα την μπάλα. Αυτό που έκανε καλύτερα είναι να παίζει πικ εν ρολ με τους σέντερ του ΠΑΟ, να ανοίγει τον αιφνιδιασμό και πολλές φορές να βγάζει μαγικές πάσες που λίγοι στην Ευρώπη έχουν την ικανότητα να … εμπνευστούν. Η αίσθηση του γηπέδου που έχει είναι μοναδική. Μπορεί να μη βλεπει καν το καλάθι, αλλά να ξέρει που ακριβώς θα πετάξει την μπάλα, ώστε να υπάρξει ένα εντυπωσιακό κάρφωνα, Συνήθως του Τζέιμς Γκιστ παλιότερα, του Γιώργου Παπαγιάννη εσχάτως.

Ο Καλάθης του Παναθηναϊκού ήταν μέλος δυο φορές της πρώτης πεντάδας της Ευρωλίγκας (2017-18, 2018-19). Για παίκτη ομάδας που δεν μετέχει στο φάιναλ-φορ είναι σπουδαία διάκριση! Ήταν επίσης πρώτος σε ασίστ και κλεψίματα αυτές τις δυο σεζόν. Και φέτος ήταν μακράν ο κορυφαίος πασέρ με 9.1 κατά μέσο όρο!

Αυτό που δεν μπορεί κανείς να παραγνωρίσει στον Καλάθη είναι το πάθος του, η θέλησή του να βοηθήσει τον Παναθηναϊκό με κάθε τρόπο, με πολλά κιλά ιδρώτα και αμέτρητα λεπτά συμμετοχής που τον … εξουθένωναν. Είναι ένας πολύ μεγάλος πολεμιστής, μια ηγετική φυσιογνωμία πάνω στο παρκέ. Προφανώς και είχε τις αδυναμίες που προαναφέραμε το ότι ο Παναθηναϊκός όμως τα τελευταία τέσσερα χρονιά μόλις σε μια σεζόν δεν άλλαξε προπονητή και κάπου στη διαδρομή φάνηκε να χάνει τον προσανατολισμό του (πλην της κατάκτησης του πρωταθλήματος) δεν είναι δική του ευθύνη

Ο Καλάθης της Μπαρτσελόνα

Πηγαίνοντας στην Μπαρτσελόνα, έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε την εξέλιξή του. Είναι στα 31 του, δηλαδή στην πιο ώριμη ηλικία της καριέρας του για να παίξει μπάσκετ στο υψηλότερο επίπεδο. Πάει σε μια ομάδα, όπου δεν χρειάζεται να τα … κάνει όλα. Πρώτα απ’ όλα υπάρχει πίσω του (ή μπροστά του) ένας ικανότατος πόιντ-γκαρντ (Τομά Ερτέλ) με τον οποίο λογικά θα μοιράζεται το χρόνο (εκτός αν παραμείνει και ο Πάνγκος στην Βαρκελώνη, κάτι μάλλον απίθανο). Άρα θα είναι πιο ξεκούραστος για να κάνει “παιχνίδι” με τους “μπλαουγκράνα”.

Από την άλλη, η Μπάρτσα δεν είναι η πιο εύκολη ομάδα του κόσμου, ειδικά για τους ξένους. Είναι λίγο περίεργο το κοινό της, όταν ένας παίκτης κάνει ένα, δυο και τρία άστοχα τρίποντα. Το ότι θα ενταχθεί, όμως, σε μια εν δυνάμει κορυφαία ομάδα της Ευρωλίγκας είναι από μόνο του ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα της νέας σεζόν…

Ο Παναθηναϊκός χωρίς τον Καλάθη

Μετά από πέντε χρόνια, αλλάζει φυσιογνωμία και ο Παναθηναϊκός. Θα λέγαμε, μάλιστα, αλλάζουν τα πάντα όπως τα ξέραμε, αφού για πρώτη φορά δεν θα υπάρχει Έλληνας βασικός πόιντ-γκαρντ. Ο Διαμαντίδης είναι ήδη συνταξιούχος, ο Καλάθης μετακομίζει στη Βαρκελώνη και η περιφέρεια των “πρασίνων” παίρνει … αμερικάνικο χρώμα. Έχει πολύ ενδιαφέρον λοιπόν να δούμε τον ΠΑΟ χωρίς τον παίκτη από τον οποίο είχε την μεγαλύτερη εξάρτηση την τελευταία τριετία.

Αν βέβαια ο Παναθηναϊκός είχε την πρόθεση να μοιράσει το συμβόλαιο του Καλάθη, ας πούμε, σε δυο Αμερικανούς γκαρντ τότε θα μιλάγαμε διαφορετικά. Δεν φαίνεται όμως κάτι τέτοιο στον ορίζοντα. Άλλωστε ο Καλάθης δεν έφυγε γιατί … έριχνε τούβλα και δεν μπόρεσε ποτέ να γίνει ο ηγέτης μιας ομάδας Final Four, αλλά μάλλον επειδή ο Παναθηναϊκός ΟΠΑΠ δεν μπορούσε πλέον να ικανοποιήσει (λόγω και της κρίσης από τον κορονοϊό) ένα τόσο υψηλό συμβόλαιο.