Κόμπε Μπράιαντ: Γιατί η Κίνα τον λάτρευε τόσο πολύ
Λίγοι αθλητές έχουν κατακτήσει μία πόλη, ενώ βρίσκονταν εκεί για διοργάνωση. Ακόμα λιγότεροι, μία χώρα. Και ένας, ο Κόμπε Μπράιαντ, μία χώρα που μοιάζει με ήπειρο.
Το λιτό και πένθιμο “Kobe is dead“, που αναρτήθηκε στο Weibo, το πιο οικείο μέσο κοινωνικής δικτύωσης στην Κίνα -ένα κράτος που αντιστέκεται στο να καταστήσει παντοκρατορία τη Google και τα συμπαρομαρτούντα μέσα ευρυζωνικότητας-, είχε κοντά στα 200.000.000 ποστ και κοντά στα 4.000.000.000 προβολές. Μπορεί κάποιος να σκεφτεί ότι το 2008, στο Πεκίνο, ο Κόμπε Μπράιαντ ήταν ο πιο διάσημος άνθρωπος, αλλά η αλήθεια είναι πως η επιθυμία για γνώση του συγκεκριμένου ανθρώπου ήταν, όπως η ψύχωσή του για να κάνει τα πάντα ώστε να έχει το πλεονέκτημα, παροιμιώδης.
Από το 1998, ο Μπράιαντ πήγαινε τουλάχιστον μία φορά στην Κίνα. Οι πολίτες του κράτους τον εκτιμούσαν, πέρα από τον θαυμασμό. Εμπιστεύθηκε μία Κινέζα, άλλωστε, για τη φυσικοθεραπεία, την Τζούντι Σέτο. Η τελευταία θυμόταν με τρόμο τις στιγμές που έζησε ως απαραίτητη συνοδός του Μπράιαντ στη χώρα της. Τώρα, προφανώς, αυτός ο τρόμος έχει αντικατασταθεί από τη στενοχώρια. Η Σέτο, που έζησε έναν σούπερ ήρωα, έναν απύθμενης εμβέλειας αστέρα, στις πιο επώδυνες στιγμές του, τον είχε ακολουθήσει σε δύο τουρνέ με τη Nike στη χώρα. Το 2013, ένας Κινέζος πλάνταξε στην κάμερα επειδή είχε συναντήσει τον Μπράιαντ: αυτό δεν είναι ακριβές. Τον είχε δει να περνά από μπροστά του, σε 5 μέτρα απόσταση.
Ουδείς θυμάται κάτι παρόμοιο με οποιονδήποτε, σε τόσο πολυπληθή χώρα. Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2008, ένιωθε σαν στο σπίτι του. Το Πεκίνο δεν ήταν εξαίρεση στις κινεζικές πόλεις που ο Μπράιαντ δεν μπορούσε να βγει χωρίς να ασφυκτιά. Κάθε χρόνο, όμως, είτε επρόκειτο για διαφημιστικούς λόγους είτε για ταξίδια που τα έκανε για να γίνει εκείνος έμπλεος της ανατολικής κουλτούρας και να εντρυφήσει στις διαφορές με αυτό που λέγεται δυτικός κόσμος, ήταν εκεί. Την Πρωτοχρονιά του 2020 έστειλε και τις ευχές του για καλή χρονιά στους φίλους του από την Κίνα. Το βίντεο, με την είδηση ότι θα έστελνε στην Κίνα δύο από τα παιδικά βιβλία που έγραψε, προφανώς δημιούργησε φρενίτιδα. Αλλά οι αντιδράσεις δεν ήταν πρωτοφανείς: σε 1.254.515 ανθρώπους άρεσε αυτό το βίντεο ως τη νύχτα της 29ης Ιανουαρίου. Ο αριθμός αυτός μαζεύτηκε σε περίπου 5 μέρες, μια και ο Μπράιαντ το είχε δημοσιεύσει στις 24 του μήνα, παραμονή της κινεζικής Πρωτοχρονιάς.
Στην Κίνα, ο Αμερικανός θρύλος είχε παραδεχθεί ότι είχε βρει ένα δεύτερο σπίτι. Μετά το θάνατό του, οι άνθρωποι έπεσαν σε βαθιά θλίψη. Ο Μπράιαντ γι’ αυτούς ήταν το αντίδοτο για την κατάθλιψη. Τους προσέφερε ψυχική ηρεμία και θα μπορούσε κάποιος να καταλάβει, μέσα από τα συλλαλητήρια, τις πορείες διαμαρτυρίας, τα έντονης βίας επεισόδια που γίνονταν καθημερινά στο Χονγκ Κονγκ, σε ένα ζήτημα που οι κάτοικοι της πόλης-κράτος θεωρούν ότι θα επηρεάζει την ελευθερία των πολιτών, αφού ουσιαστικά η Νομοθεσία για Φυγάδες Παραβάτες και η Αμοιβαία Νομική Συνδρομή σε Ποινικές Υποθέσεις, που πρότεινε η κυβέρνησή της, ίσως οδηγήσει σε μία κατάκτηση της περιοχής, μια και τα κινεζικά δικαστήρια βρίσκονται υπό πολιτικό έλεγχο.
Μάλιστα, ο Μπράιαντ κατηγορήθηκε ότι “έχει πλησιάσει τους Κινέζους για τα χρήματα”, όταν ο Ντάριλ Μόρεϊ, γενικός διευθυντής των Χιούστον Ρόκετς, είχε κάνει ένα tweet στο οποίο υποστήριζε τους διαδηλωτές του Χονγκ Κονγκ. Αλλά αυτό το συμπέρασμα εξήχθη σε αυτήν την πλευρά του πλανήτη και πιθανώς είχε δόση αλήθειας. Ούτε ένας Κινέζος το έβλεπε έτσι. Χωρίς τον Μπράιαντ σε δράση, απείλησαν να μποϊκοτάρουν το ΝΒΑ. Αλλά γι’ αυτούς, ήταν ένας άνθρωπος που όση σχέση είχε με το πρωτάθλημα, άλλη τόση είχε και μαζί τους. Δεν τέθηκε ποτέ εν αμφιβόλω η στοργή με την οποία προσέγγισε τη χώρα και τους ανθρώπους της.
Όλη η Κίνα, και βέβαια όχι μόνο γι’ αυτόν το λόγο, βρίσκεται ακόμη σε αναβρασμό. Το περίγραμμα της ύπαρξης του Μπράιαντ υπήρξε πάντα ένα τείχος για τον λαό της Κίνας, ειδικά από τη στιγμή που παρά τους διαφημιστικούς λόγους και το Kobe Bryant China Fund, που συνεργαζόταν με προγράμματα νεότητας στη χώρα, ο σπουδαίος αθλητής, ένα σύμβολο παγκοσμίως, είχε αναπτύξει τόσο ισχυρό δεσμό με τη χώρα και έδειχνε, τόσο μέσα από τα λόγια τους όσο και εμπράκτως, ότι δεν τους θεωρούσε παρείσακτους σε ό,τι αφορά το μπάσκετ και, κατά συνέπεια, τα ομαδικά σπορ.
Απόδειξη είναι ο επικήδειος ρόγχος της South China Morning Post: “Την ώρα που η Κίνα χρειάζεται όλη τη θετική κατανόηση και τις ξένες φωνές που μπορεί να αποτελέσουν πρότυπο, έχασε ένα συγγενές πνεύμα με πελώριο παγκόσμιο προφίλ. Κάποιον που είχε αχόρταγη περιέργεια και απώτατο σεβασμό για την κουλτούρα της. Έχασε κάποιον που οι δεσμοί της μαζί του δυνάμωναν με το χρόνο. Δεν μπορείς να αντικαταστήσεις τον Κόμπε Μπράιαντ στην Κίνα. Μπορείς μόνο να τιμάς την κληρονομιά του”.
Τα μηνύματα, βεβαίως, δημιούργησαν μία θύελλα, όχι άγνωστη σε αυτούς τους τόπους. Κινέζοι παίκτες του μπάσκετ θρήνησαν, ιδιωτικά και δημοσίως, τον αποτρόπαιο θάνατο του Μπράιαντ. Τα δάκρυα έφταναν για να κάνουν ένα υγρό συναισθηματικό τείχος, το οποίο είχε την ίδια ισχύ με το Σινικό. Το “don’t be dead” (“μην είσαι πεθαμένος”), που γράφτηκε στο Weibo, δεν είναι άγνωστο. Και στις δικές μας (δηλαδή του υπόλοιπου κόσμου) ευρυζωνικές πλατφόρμες είχε την τιμητική του όλες αυτές τις μέρες. Ήταν το δάκρυ, πριν σβηστεί το καντήλι και βυθιστεί ο κόσμος στο απόλυτο σκοτάδι.
Τρέχοντας ξυπόλητος
Η Σέτο είχε ομολογήσει ότι “αυτό που συνέβαινε με τον Κόμπε στην Κίνα ήταν κάτι που δεν είχαν ξαναδεί”. Σαν Black Friday σε πανάκριβο κατάστημα ηλεκτρικών, που τα έχει όλα 70% κάτω, οι Κινέζοι στήνονταν υπομονετικά για να τον δουν να περνάει. Ήταν τόσο πολλοί, που ουδείς εξ αυτών ήλπιζε να του μιλήσει. Ο Μπράιαντ, ας πούμε, ήταν να εμφανιστεί σε μία εκδήλωση στις 4 το απόγευμα και για να πιάσουν θέση, 15.000 Κινέζοι είχαν εμφανιστεί από τις 9 το πρωί. Στις 10 Οκτωβρίου του 2013, λίγο πριν οι Λέικερς φύγουν για τη χώρα, το Bleacher Report έγραφε ότι “το μόνο που έχει να κάνει, είναι να επιστρέψει στο Λος Άντζελες αρτιμελής”. Οι ‘λιμνάνθρωποι’ ταξίδευαν στην Κίνα στο πλαίσιο προώθησης του παιχνιδιού και ο Μπράιαντ, ο οποίος είχε πάθει αχίλλειο σε ένα παιχνίδι με τους Γουόριορς στις 12 Απριλίου του ίδιου έτους, στη μυθική σκηνή που σηκώνεται και σουτάρει τις βολές, κάνοντας άπαντες να υποθέσουν ότι ο τραυματισμός δεν ήταν κάτι σοβαρό, δεν μπορούσε να παίξει, αλλά πήγαινε εκεί ούτως ή άλλως. Αν δεν ήταν αυτός, οι Λέικερς θα έμοιαζαν με θίασο θεάτρου γεμάτο κομπάρσους, στην καλύτερη.
Η Σέτο θυμόταν στιγμές που φιλούσαν τα παράθυρα του βαν με το οποίο κυκλοφορούσε κι έτρεχαν από πίσω του. Ήταν αυθεντικές στιγμές πάθους και φανατισμού, στις οποίες ουδείς μπορούσε να νιώσει ασφάλεια. Σε τέτοιο επίπεδο σχιζοφρένειας, το λιντσάρισμα είναι ένα μακρύ ενδεχόμενο, το οποίο, όμως, βρίσκεται στο πίσω μέρος του μυαλού. Μία ιστορία που είπε ήταν χαρακτηριστική: “Μία από τις πιο τρομακτικές στιγμές ήταν όταν είχε τραυματισμό στο γόνατο, βρισκόταν σε ένα γήπεδο και είχε πιάσει φανταστική απόδοση. Αποφάσισε, ποιος ξέρει για ποιον λόγο, να πετάξει τα παπούτσια του στο κοινό. Τώρα είναι ξυπόλητος και δεν μπορεί να τρέξει. Αλλά πρέπει να μεταφερθεί στην επόμενη εκδήλωση. Είναι ένα κορτ εξωτερικό. Ξεκινάει να περπατάει και οι άνθρωποι τον ακολουθούν. Τώρα κάνει λίγο τζόγκινγκ και βλέπει από πίσω του να κάνουν τζόγκινγκ. Και μετά αρχίζει να τρέχει, ξυπόλητος, για να βρεθεί σε ένα περιφραγμένο κορτ. Και του λέω ‘θα μπορούσες να μην ξαναπετάξεις ποτέ τα παπούτσια σου στο κοινό;'”.
Οι στιγμές τρέλας για τον Μπράιαντ στην Κίνα δεν έχουν τελειωμό. Τον Αύγουστο του 2013 είχε επισκεφθεί την πόλη Ξι’ Αν, που είναι πλούσια σε αρχαιολογικά μνημεία. Ουσιαστικά, λόγος ήταν το μπάσκετ, αφού είχε προσκληθεί από τους Τερακότα Γουόριορς. Το πρόγραμμα ανέφερε επισκέψεις σε 3 μουσεία, αλλά πήγε μόνο σε ένα. “Ήταν αδύνατον να πάει σε άλλα, διότι οι άνθρωποι τον ακολουθούσαν. Δεν έβλεπαν τα εκθέματα, απλώς τον ακολουθούσαν”, περιέγραψε η Σέτο. Ο Μπράιαντ ήθελε να δει το Μουσείο Ιστορίας ‘Shaanxi’. Όντως, πήγε κι έφυγε. Ωστόσο, είχε μία προγραμματισμένη συνάντηση με το δήμαρχο της Ξι’ Αν, η οποία δεν έγινε ποτέ. Ο λόγος, προφανής: δεν τον άφησαν να περάσει. Δεν γινόταν να περάσει. Ο κόσμος που είχε μαζευτεί μέσα κι έξω από το μουσείο ήταν πάρα πολύς για να υπερνικηθεί. Η Σέτο είπε πως την επόμενη μέρα έμαθαν ότι ο διοργανωτής της επίσκεψης και της συνάντησης πέρασε τη νύχτα της ίδιας μέρας στη φυλακή.
Αυτός ήταν ο Μπράιαντ για τους Κινέζους. Ο ίδιος εκτιμούσε την Ευρώπη, διότι μπορούσε να έχει τον ιδιωτικό χώρο του, αλλά αγαπούσε την Κίνα κι η χώρα τού επέστρεφε την αγάπη υπερπολλαπλάσια. Τώρα, αυτό που επιστρέφει είναι η ευχή να λάμπει περισσότερο από κάθε άλλο αστέρι στον ουρανό.
